Destpêk

Hûn bi xêr hatin Wîkîpediyaya kurdî, ensîklopediya azad. Ji meha rêbendana sala 2004an ve 26.304 gotarên bi kurdî hatine nivîsandin. Civak Çand û Huner Dîn Dîrok Erdnîgarî Muzîk Teknolojî Werziş Zanist Alîkarî  · Çapemenî  · Dîroka Wîkîpediyayê  · Pêwendî  · Statîstîk  · Zimanên dinÎro, 19ê çiriya pêşîna 2019an e (UTC)
Gotara hefteyê Bendava Derbendîxanê (bi soranî: بەنداوی دەربەندیخان‎, lat. Bendawî Derbendîxan), bendaveke çendmebestî ye ku li ser çemê Sîrwanê yê li parêzgeha Silêmaniyê hatiye çêkirin. Cureya wê bendava axî(axebendaw) ye û di navbera salên 1954-1961'an de hatiye çêkirin. Mebesta bendavê avdanî, hilberandina wizeya hîdroelektrîkî û rekreasyon(betlane) e. Bendav û santrala wizeyê ya bi 249 MWî, ji ber nerind çêkirin û xemsarî, di nav salan de gelek car hatin veherandin. Rindkirina santralê di sala 2007'an de dest pê kiriye û di sala 2013'an de jî dawî lê hatiye. Piştî sêwirandina bendavê ya ji aliyê Şirketa Endezyariyê Harza ya DYA'yî ve çêkirina bendavê di sala 1956'an de dest pê kir. Deryaçeya bendavê(rezervuar) jî di sala 1961'an de dest pê kir û di heman salî de çêkirina bendavê qediya. Piştî tijekirina rezervuarê, çend problem derketin holê. Di sala 1967'an de hezazekê çêbû. Ev hezaz bû sedema xûziyeke nêzîkî 100 metreyî û ev çewtî her gav di bin veherandinê de ye. Di navbera salên 1983-1985'an de santrala wizeyê ya bendavê ji aliyê şirketên Alman(Polensky & Zöllner) û Japon(Mitsui) ve hate veguhertin. Jeneratorên 83 MWî bi 2 jeneratorên bendavê yên bi 800 kWî re hate guhirandin. Piştî kemijîna bûyerên siyasî, ew di sala 1990'an de kete navberê. Digel vê yekê, du jenerator xweş neşixûlîn û turbîn jî li dûçarî kavîtasyonan man. Ji ber şerê Îran û Iraqê, di sala 1988'an de rêherk hatin rakirin û di navbera salên 1989 û 1990'an de deriyên rêherkê yên nû hate sazkirin. Santrala wizeyê di sala 1990'an de bi bombebarankirinê gelek xesar çêbû. Di sala 2007'an de ji aliyê Banka cîhanê ve ji bo veherandina bendavên dûkan û derbendîxan, nêzîkî 40 milyon dolar hate şandin. Vehera Bendava Derbendîxan 18.85 milyon dolar girt û di sala 2013'an de tewaw bû. (bêhtir…) Arşîv – Gotara berê Zaravayên kurdî Kurdiya navendî · soranî Be xêr bên bo Wîkîpîdiya! Wîkîpîdiya însaykllopîdiyayekî azade ke hemû kesêk detwanêt destkarîy bikat. Witare soranîyekan le mangî 8î 2009ewe le mallperrî cyawazî kurdîy nawîn û be elfubêy erebî billaw debinewe. (ویکیپیدیای کوردیی ناوەندی (سۆرانی – Kurdiya navendî (soranî be latînî) Kurdiya başûr · kelhurî We xér hatine Wíkípédiya! Wíkípédiya zanistnameyg azas ke le nawya her kes twanêd we zanayí xwey tiya beshdarí biked. Íwenísh fermúne íre beshdarí biken. Wetar we zaraway kurdí xwarig Zazakî · kirmanckî · dimilkî · kirdkî Şima xêr ameyî! Îtîya de Wîkîpediya, ensîklopediya verên bi ziwanê kurdkî vecîyena. Ina ensîklopediya azadî her merdim bese keno nuşteyan binuso yan zî bivurno. Wîkîpediya Zazakîyê cîya zî esta – Şo pela kirmanckî		Danasîn Wîkîpediya, ensîklopediyeke azad a bi zimanê kurdî ye. Ev projeya navneteweyî, derfeteke girîng a ji bo pêşdexistina zimanan e. Mirovên ku dixwazin zimanê kurdî pêşde biçe, dikarin di Wîkîpediyayê de alîkariya zimanê me bikin. Hûn jî dikarin li vir tevlî me bibin. Keremkin bi beşên alîkarî û pênc hîmên sereke yên wîkîpediyayê fêr bibin ka gotar çawa têne nivîsandin. Hesabê nû çêke Hesabekî te heye? Têkeve. Di dîrokê de îro… Bûyer 439 – Vandalan li bakurê Afrîka bajarê Kartaca dagir kirin. 1781 – Şerê serxwebûnê ya amerîkiyan bi serkevtina George Washington a li dijî îngilîzan gihaşte encamê. 1812 – Napoleon Bonaparte mecbûr ma ku ji Moskowê vekişe. 1912 – Dewleta Îtalya bajarê Lîbyayê Trablûs ji destê Osmaniyan bi dest xist. 1813 – Hezên artêşa DYAyê daketine welatê Filîpînê. 1951 – Hêzên artêşa îngilîz rêveberina Kanala Suweyşê bi dest xistin. 1962 – Yekemîn fîlmê James Bond ê bi navê "Dr. No" derket. 1978 – Hikûmeta girava Niûe bû xwediyê xweseriyê. 1813 – Mader Teresa ji aliyê Papa Yûhana Paulê II ve hate pîrozekirin. 2005 – Dadgehkirina Sedam Huseyn a ji bo tawanbariya qirkirina kurdên Helebceyê destpê kir. Jidayîkbûn 1899 – Miguel Ángel Asturias, dîplomat û nivîskarê xwediyê Xelata Nobelê Mirin 1745 – Jonathan Swift, nivîskarê îrlandî Îro, 19ê çiriya pêşîna 2019an e (UTC) – nûkirin Wêneyê hefteyê Sîstema bêhngirtinê. Wênesaz: LadyofHats, Jmarchn| / Kurdîkirin: Biyolojiyabikurdi Arşîv – Wêneyê berê Wêneyê rojê ji Commonsê
Malbata Wîkîmedyayê Meta-Wîkî – Koordînasyon Commons – Wêne û mêdyayên din Wîkîferheng – Ferheng Wîkîpirtûk – Pirtûk ji bo zanînê Wîkîçavkanî – Çavkaniya azad Wîkîgotin – Gotinên kesan Wîkîcure – Rêbernameya cureyan Wîkînûçe – Nûçe Wîkîversîte – Platforma fêrbûnê Wîkîdane – Bingeha zanîna azad Wikivoyage – Free travel guide MediaWiki – Free wiki software
Rêveberî — Dîwan — Kurdîgeh