Գլխաւոր Էջ

Բարի Եկաք Ուիքիփետիա

Ազատ հանրագիտարան, որ կրնայ խմբագրուիլ ոեւէ անհատի կողմէ։

Ներկայիս ունինք 7556 արեւմտահայերէն յօդուած։

Ամսուան Յօդուածը

Ֆինլանտայի Ռուքա լեռնադահուկային առողջավայրը

Զբօսաշրջութիւնը Ֆինլանտայի մէջ (ֆին.՝ Matkailu Suomessa), Ֆինլանտայի Հանրապետութեան տնտեսութեան գլխաւոր եկամուտներէն մէկն է։

Ֆինլանտա կը գտնուի Հիւսիսային Եւրոպայի Սքանտինաւեան թերակղզիին արեւելքը:

Ֆինլանտայի զբօսաշրջութեան պատմութեան գագաթնակէտը կը համարուի 1996 թուականը, երբ այս երկիրը Շէնկէնեան համաձայնութեան անդամ կը դառնայ (մէկ տարի առաջ Ֆինլանտա արդէն միացած էր Եւրոպական Միութեան)։

2011-ին Ֆինլանտա կ'այցելեն 7,3 միլիոն զբօսաշրջիկներ, ինչ որ 17 %-ով կը գերազանցէ 2010-ի ցուցանիշները։ 2013-ի տուեալներով Ռուսաստանի Դաշնութեան մէջ Ֆինլանտա այցելելու համար տրուած է աւելի քան 1,5 միլիոն վիզա։ 2014-էն սկսեալ Ֆինլանտա կը սկսի հետաքրքրել ասիական երկիրներու զբօսաշրջիկները, յատկապէս Ճափոնէն, Չինաստանէն եւ Հարաւային Քորէայէն: Ըստ 2014-ի տուեալներուն` Ֆինլանտա այցելող զբօսաշրջիկներուն ամենամեծ զանգուածը (աւելի քան 615 հազար հոգի) եկած է Ռուսիայէն: Այս ցուցանիշով երկրորդ տեղը կը գտնուի Ֆինլանտայի սքանտինաւեան դրացի Շուէտը (շուրջ 300 հազար հոգի) եւ երրորդ տեղը՝ Գերմանիան (248 հազար հոգի)։ Մեծ թիւով զբօսաշրջիկներ կը մեկնին Ֆինլանտա նաեւ Մեծն Բրիտանիայէն, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներէն, Էսթոնիայէն, Ֆրանսայէն, Հոլանտայէն, Լաթվիայէն եւ այլ պետութիւններէ։

Ֆինլանտա կ'ամբողջացնէ զբօսաշրջութեան երկիր մը ըլլալու չափանիշները՝ պալթեան ծովափեր, հիւսիսային ցուրտ եւ մաքուր օդ եւ հիասքանչ գիշերային կեանք։ ․․․ Աւելին⇒

Արդեօք Գիտէ՞ք

• ...որ Գիւմրիի մէջ ալ կայ «Մայր Հայաստան» յուշարձան։
• ...որ ջուրի ծորակը յայտնաբերած է Ալեք Մանուկեանը։
• ...որ Սինկափուրի ամենահին կառոյցը Սինկափուրի հայկական եկեղեցին է։
• ...որ Թուրքիոյ Իսթանպուլ քաղաքի հայկական գերեզմանատունը ունի մօտաւորապէս 700 միլիոն թրքական լիրա արժէք։
• ...որ կան երկիրներ ու տարածքներ, ուր օրէնքով արգիլուած է մահանալ։
• ...որ հայ մեծանուն նկարիչ-արձանագործ Երուանդ Քոչարը հնարած է Տարածական նկարչութիւն արուեստի ուղղութիւնը։

Նախագիծեր

• Խմբագրաթոն
• Ուիքի դասընթացք-հաւաք 2019, Աթէնք
• Ուսանողական Ճամբար

Ի՞նչ է Ուիքիփետիան

Ուիքիփետիան ազատ բովանդակութիւն ունեցող, անվճար եւ բազմալեզու առցանց հանրագիտարանային նախագիծ է, որ կը հովանաւորուի Ուիքիմետիա Հիմնադրամին կողմէ։

Ուիքիփետիա անունը կազմուած է «Ուիքի» բառէն (համագործակցաբար կայքէջեր ստեղծելու յատկացուած գործիքի անուն, ինչպէս նաեւ՝ հաուայեան լեզուով «արագ» բառը) եւ յունարէն «էնսիքլոփետիա» (հանրագիտարան) բառին «փետիա» մասէն։

Ուիքիփետիա նախագիծը ստեղծուած է 2001-ի Յունուարին, Ճիմմի Ուէյլզի եւ Լէրի Սէնկըրի կողմէ։ Հանրագիտարանը կը պատկանի Ուիքիմետիա Բարեգործական Հիմնադրամին, որ նուիրատուութիւններէ գոյացած հասոյթը կը յատկացնէ Ուիքիփետիայի եւ այլ քոյր նախագիծերու զարգացման։ Հանրագիտարանին երեսուն միլիոնէ աւելի յօդուածները, որոնց շարքին՝ 7500-է աւելի արեւմտահայերէնով յօդուածները ստեղծուած են կամաւոր խմբագիրներու կողմէ։

1 Ապրիլ 2019-էն սկսեալ Արեւմտահայերէն Ուիքիփետիան ունի իր առանձին հարթակը։

Ամսուան Իրադարձութիւնները

• Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութիւնը դիմած է թրքական դատարան՝ պահանջելով Սիսի պատմական կաթողիկոսարանի վերադարձը:
• Գիւմրիի մէջ պիտի հիմնուի ազատ տնտեսական գօտի։ Նախատեսուած է 10-12 տարիներու ընթացքին կառուցել 319 հեկտար տարածքով ազատ տնտեսական գօտի, որուն ամբողջական գործարկումը պիտի իրականացուի 5 փուլով։
• 1 Սեպտեմբերին Սանթա Մոնիքայի մէջ մահացաւ սփիւռքահայ էսդրատային երգերու միջազգային ռահվիրա եւ հայ փոփ երգերու մեկնաբան լիբանանահայ երգիչ Ատիս Հարմանտեանը յետ երկարատեւ հիւանդութեան։ Հրապարակած էր 30-է աւելի ալպոմներ եւ ծանօթ էր 400-է աւելի երգերով։
• Սեպտեմբերին Հայ-ֆրանսական համատեղ հնագիտական պեղումներ կատարող խումբ մը գտած է հիմերը Ուրարտական շրջանի պատկանող տաճարի մը Երեւանի մօտ գտնուող Էրեբունի Ամրոցին մէջ։ Այս երրորդ տաճարն է համալիրին մէջ նախապէս յայտնի Խալթի եւ Իյուպսա տաճարներու կողքին եւ մեծ ներդրում մը կը համարուի Հայաստանի եւ ընդհանուր Հին Միջին Արեւելքի պատմութեան վրայ։
• Լոս Անճելոսի Թուճունկա շրջանին մէջ 19 Հոկտեմբեր 2019-ին բացումը կատարուեցաւ Ուիլիամ Սարոյեան Հրապարակին ի յիշատակ ամերիկահայ նշանաւոր վիպագրին, թատերագրին եւ կարճ պատմուածքներու հեղինակին։

Օրուան Պատկերը

Ուիքիփետիա Քոյր Նախագիծեր

Ուիքիփետիան կը հովանաւորուի Ուիքիմետիա Բարեգործական Հիմնադրամին կողմէ, որ կը հովանաւորէ նաեւ հետեւեալ քոյր նախագիծերը.

Ուիքիպահեստ
Տեղեկատուական նիւթերու
ազատ պահեստ

Մեթա-ուիքի
Ուիքիմետիայի նախագիծերու
համակարգում

Ուիքիգիրքեր
Անվճար դասագիրքեր եւ
ուղեցոյցներ

Ուիքիտուեալներ
Գիտելիքներու պաշար

Ուիքիդարան
Անվճար գրադարան

Ուիքիբառարան
Լիակատար բառարան

Ուիքիփետիան Տարբեր Լեզուներով

Ա՛յս Ուիքիփետիան գրուած է արեւմտահայերէնով եւ ունի 7556 յօդուած։ Անիկա ստեղծուած է 1 Ապրիլ 2019-ին։ Գոյութիւն ունին բազմաթիւ այլ Ուիքիփետիաներ, որոնցմէ ամէնէն մեծերէն են՝

• 1,000,000-է աւելի յօդուած ունեցող Ուիքիփետիաները՝
  • Deutsch,
  • English,
  • Español,
  • Français,
  • Italiano,
  • Nederlands,
  • 日本語,
  • Polski,
  • Português,
  • Русский,
  • Svenska,
  • Tiếng Việt,
  • 中文
• 250,000-է աւելի յօդուած ունեցող Ուիքիփետիաները՝
  • Հայերեն,
  • العربية,
  • Bahasa Indonesia,
  • Bahasa Melayu,
  • Български,
  • Català,
  • Čeština,
  • Esperanto,
  • Euskara,
  • فارسی,
  • 한국어,
  • Magyar,
  • Norsk,
  • Română,
  • Srpski,
  • Srpskohrvatski,
  • Suomi,
  • Türkçe,
  • Українська
• 50,000-է աւելի յօդուած ունեցող Ուիքիփետիաները՝
  • Bosanski,
  • Dansk,
  • Eesti,
  • Ελληνικά,
  • English (simple form),
  • Galego,
  • עברית,
  • Hrvatski,
  • Latviešu,
  • Lietuvių,
  • മലയാളം,
  • Norsk nynorsk,
  • Slovenčina,
  • Slovenščina,
  • ไทย