صفحهٔ اصلی
سلجوقیان کرمان یا آلقاورد یا قاوردیان، شاخهای از سلجوقیان بودند که از حدود قرن ۵ تا اواخر قرن ۶ هجری در بخشهایی از کرمان و مکران حکومت میکردند و مؤسس این سلسله، عماد الدین قرا ارسلان قاورد بود که پس از تسلیم حاکم بویهی، ابوکالیجار دیلمی، حکومت این دیار را بر عهده گرفت. در این دوران بود که برای نخستین بار حکومتی مستقل در کرمان تشکیل شد و این سرزمین از لحاظ اقتصادی، فرهنگی، علمی و ادبی به اوج قدرت خود رسید؛ و سرانجام این حکومت پس از ۱۵۰ سال، با ورود و یورش ملک دینار رهبر غزها، سقوط کرد. این حکومت نخستین حکومت محلی قدرتمند در منطقه کرمان و مکران است که توانست علاوه بر ثبات سیاسی و امنیتی، رونق اقتصادی را در مناطق این ایالت به وجود بیاورد. در این دوران بود که با رونق گرفتن بنادر تیس، هرمز و کیش، جاده ادویه رونق گرفت و این ایالت به عنوان شاهراه این جاده مهم اقتصادی توانست با شرایطی که ایجاد کرده، از ثروت سرشاری برخوردار شود. در باب شرایط علمی و اجتماعی، در این زمان، با اهتمام شاهانی همچون محمدشاه دوم مراکزی علمی و فرهنگی در ایالت کرمان بنا شد و با این اقدامات، کرمان که از مراکز اصلی علمی دور بود، خود مرکزی علمی در منطقه جنوب شرق فلات ایران شد. از اقدامات دیگر این سلسله در زمینه علمی میتوان به؛ حمایت از علما، تأسیس مدارس و تشویق اهل شعر و ادب و ساخت کتابخانههای عظیم و بزرگ اشاره کرد. این رونق علمی حتی تا عهد قراختاییان کرمان، در سده هفتم هجری، ادامه داشت. همچنین، در سایهٔ خاندان قاوردیان کرمان و مکران در زمینههای کشاورزی، دامپروری و گسترش آبادانی و بازرگانی رشد کرد، که این خود منجر به بهبود شرایط اقتصادی در ادامه سبب بهبود شرایط اجتماعی نیز شد.
- … به دلیل مصرف گزندهتباران سمی، گوشت لاکپشت پوزهعقابی (در تصویر) میتواند مسمومکننده باشد؟
- … در غار زیرزمینی ماموت، طولانیترین غار جهان در ایالت کنتاکی آمریکا، ۶۴۰ کیلومتر راه زیر زمینی وجود دارد؟
- … در سنت همسرفروشی که تا اویل قرن بیستم در انگلستان ادامه داشت شوهر زنش را با افسار میبست، به بازار میبرد، و به بالاترین قیمت میفروخت؟
- … شمار کشته شدگان در جنگ جهانی دوم، خونینترین درگیری انسان در تمام ادوار تاریخی، ۵۰ تا ۸۵ میلیون نفر برآورد میشود؟
- … امیل دورکیم اولین کسی بود که کرسی استادی برای جامعهشناسی تأسیس کرد و از این رو بسیاری او را مؤسس این علم میدانند؟
- … برادران خیامی غیر از تأسیس ایران ناسیونال، مؤسس بانک صنعت و معدن، فروشگاه زنجیرهای کوروش و کارخانه مبلیران نیز بودند؟
- … آمنه بیگم مجلسی از زنان مجتهد عصر صفوی بود که به دعاوی مردم میرسید و پرسشها و مشکلات دینی و اجتماعی آنان را پاسخ میگفت؟
- مراسم تحلیف استیوو پاندوروفسکی (در تصویر) رئیسجمهور منتخب مقدونیه شمالی برگزار شد.
- در انتخابات سراسری تایلند حزب فیو تای به رهبری سودارات کیورافان برنده اکثریت آرا شد.
- در اثر حمله انتحاری در کابل دست کم ۱۲ تن کشته و ۲۲ نفر زخمی شدند.
- درگیری نظامی بین اسرائیل و غزه منجر به مرگ ۳ اسرائیلی و ۲۲ فلسطینی و زخمی شدن تعدادی از افراد شد.
- پرواز شماره ۱۴۹۲ آئروفلوت در نزدیک مسکو دچار آتشسوزی شد و دست کم ۴۰ تن از سرنشینان آن کشته شدند.
امروز: دوشنبه، ۱۳ مه ۲۰۱۹ میلادی برابر ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۸ هجری خورشیدی و ۸ رمضان ۱۴۴۰ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۳۵۸ - لغو کاپیتولاسیون در ایران
- ۵۹۰ - بزرگمهر بختگان اندیشمند ایرانی و وزیر انوشیروان، به دستور خسرو پرویز کشته شد.
- ۱۶۰۷ - انگلیسیها با ورود به ویرجینیای آمریکا، نخستین مستعمره خود در قاره آمریکا به نام جیمزتاون را بنیان نهادند.
- ۱۶۴۸ - قلعه سرخ هندوستان (در تصویر) تکمیل شد.
- ۱۸۴۶ - کنگره ایالات متحده آمریکا، اعلان جنگ این کشور به همسایه جنوبی خود مکزیک را تصویب کرد.
- زادروزها
- ۱۶۵۵ - زادروز اینوسنت سیزدهم از پاپهای کلیسای کاتولیک رم
- ۱۷۱۷ - زادروز ماریا ترزا، اتریش فرمانروای اتریش، ملکهٔ مجارستان، کرواسی و بوهم
- ۱۷۹۲ - زادروز پیوس نهم از پاپهای کلیسای کاتولیک رم
- ۱۸۵۷ - زادروز رونالد راس زیستشناس انگلیسی، برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۰۲
- ۱۹۰۷ - زادروز دافنه دوموریه رماننویس و نمایشنامهنویس انگلیسی
- ۱۹۵۰ - زادروز استیوی واندر آهنگساز و خواننده آمریکایی و یکی از خلاقترین چهرههای موسیقی عامهپسند
- ۱۹۸۶ - زادروز رابرت پتینسون بازیگر، مدل، نوازنده و تهیه کننده انگلیسی
- درگذشتها
- ۱۸۳۲ - درگذشت ژرژ کوویه زیستشناس فرانسوی و بنیانگذار دیرینشناسی
- ۱۸۷۸ - درگذشت ژوزف هانری دانشمند و فیزیکدان سرشناس آمریکایی
- ۱۹۳۰ - درگذشت فریتیوف نانسن سیاح، دیپلمات سیاسی و دانشمند نروژی و برنده جایزه صلح نوبل سال ۱۹۲۲
- ۱۹۳۸ - درگذشت شارل ادوارد گیوم فیزیکدان سویسی، برنده جایزه فیزیک نوبل سال ۱۹۲۰
- ۱۹۶۱ - درگذشت گری کوپر بازیگر سرشناس آمریکایی صاحب دو جایزه اسکار در بخش رقابتی و یک جایزه اسکار افتخاری