Faqja kryesore

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Jump to navigation Jump to search
76.341 artikuj në shqip
Version i përshtatur për celular

P world icon brown.png Gjeografia      P history icon brown.png Historia      P society icon brown.png Ekonomia & Filozofia      P culture icon brown.png Arti & Kultura      P religion icon brown.png Feja      P science icon brown.png Shkenca & Teknologjia      P sport icon brown.png Sporti

Portali tematik · Indeksi alfabetik · Artikuj sipas kategorive · Artikuj të mirë · Artikuj të përkryer

Artikulli i javës
Artikulli i javës
Portret i Karavaxhos nga Ottavio Leoni, rreth 1621.

Karavaxho, pseudonimi i Michelangelo Merisi (Michele Angelo Merigi ose Amerighi) da Caravaggio (shqiptim italisht: [mikeˈlandʒelo meˈriːzi da (k)karaˈvaddʒo]; 28 shtator 157118 korrik 1610) ishte një piktor italian aktiv në Romë, Napoli, Maltë dhe Sicili nga vitet 1590 deri 1610. Pikturat e tij kombinojnë një vëzhgim real të gjendjes njerëzore, fizike dhe emocionale, me një përdorim dramatik të ndriçimit, i cili kishte një ndikim formues në pikturën baroke.

Karavaxho zbatoi vëzhgimin e ngushtë fizik me një përdorim dramatik të chiaroscuro që njihej si tenebrizëm. Ai e bëri teknikën një element stilistik dominues, duke errësuar hijet dhe duke ndryshuar subjektet në rreze të ndritshme të dritës. Karavaxho shprehu gjallërisht momente dhe skena vendimtare, shpesh duke shfaqur luftra të dhunshme, tortura dhe vdekje. Ai punoi me shpejtësi, me modele të gjalla, duke preferuar të heqë dorë nga vizatimet dhe të punojë direkt në kanavacë. Ndikimi i tij në stilin e ri barok që doli nga manierizmi ishte i thellë. Ajo mund të shihet drejtpërdrejt ose tërthorazi në veprën e Peter Paul Rubensit, Jusepe de Ribera, Gian Lorenzo Bernini dhe Rembrandt, dhe artistët në gjeneratën e ardhshme që ishin nën ndikimin e tij u quajtën "Caravaggisti" ose "Caravagesques" tenebrists ose tenebrosi (shadowists).

Karavaxho u trajnua si piktor në Milano përpara se të nisej në Romë. Ai zhvilloi një emër të konsiderueshëm si artist dhe si një njeri i dhunshëm, prekës dhe provokues. Një përleshje çoi në një dënim me vdekje për vrasje dhe e detyroi të ikte në Napoli. Atje ai përsëri e themeloi veten si një nga piktorët më të shquar italiane të brezit të tij. Ai udhëtoi në vitin 1607Maltë dhe në Sicili, dhe ndoqi një falje papale për dënimin e tij. Në vitin 1609 ai u kthye në Napoli, ku ai ishte i përfshirë në një përleshje të dhunshme; fytyra e tij u shpërfytyrua dhe thashethemet për vdekjen e tij qarkullonin. Pyetjet rreth gjendjes së tij mendore u ngritën nga sjellja e tij e çrregullt dhe e çuditshme. Ai vdiq në vitin 1610 nën rrethana të pasigurta, gjatë rrugës së tij nga Napoli në Romë. Raportet deklaruan se ai vdiq nga ethet, por janë bërë sugjerime se ai ishte vrarë ose se ai vdiq nga helmimi nga plumbi.

Inovacionet e Karavaxhos frymëzuan pikturën baroke, por baroku i inkorporoi dramën e chiaroscuro e tij pa realizmin psikologjik. Stili u zhvillua dhe modelet ndryshuan, dhe Karavaxho humbi famën e tij. Në shekullin XX interesi për punën e tij u ringjall dhe rëndësia e tij për zhvillimin e artit perëndimor u rivlerësua. Historiani i artit i shekullit XX, André Berne-Joffroy, tha: "Ajo që fillon në punën e Karavaxhos është thjesht një pikturë moderne".

Lexo më tej...


A e dini se ...
A e dini se ...

Na vjen me të vërtetë shumë keq, për këtë javë nuk është zgjdhur asnjë kuriozitet!

Vullnetarët e Wikipedias në shqip nuk kanë punuar aq sa duhet për të shfaqur në këtë vitrinë Kuriozitetet e javës. Ju mund të shfletoni kuriozitetet e javëve të kaluara. Megjithatë, edhe ti mund të japësh kontributin tënd duke ndihmuar në përmirësimin e cilitdo artikull që dëshiron.

Ne të urojmë punë të mbarë!

Complaints icon.svg
Aktualiteti
Aktualiteti

Temat kryesore : Kriza në zonën e euros

  • 6 tetor 2017 Çmimin Nobel për Paqe e mori Fushata ndërkombëtare kundër armëve nukleare (ICAN) për shkak “të punës që të tërheqë vëmendjen për pasojat katastrofale e humanitare që mund të ketë përdorimi i armëve nukleare dhe tentimeve për të arritur një marrëveshje për parandalimin e këtyre armëve”.
  • 3 tetor 2017 Tre shkencëtarët Rainer Weiss, Barry Barish, dhe Kip Thorne fituan Nobelin e Fizikës si personat kyç në punën e Observatorit LIGO, i cili mat dhe deformimet më të vogla që valët i shkaktojnë hapësirës dhe kohës kur kalojnë nëpër Tokë.
  • 13 maj 2017 - Një protestë e madhe me pjesëmarrjen e qindra mijra vetëve zhvillohet në Tiranë për largimin e Kryeministrit Rama dhe krijimin e nje qeverie teknike per organizimin e zgjedhjeve të lira e të ndershme.
  • 6 shkurt 2017 - Shkrimtari i madh shqiptar Dritëro Agolli, vdes në moshën 89 vjeç.
Kanë ndodhur më 19 prill
Kanë ndodhur më 19 prill
Fotografia e ditës
Fotografia e ditës
Kefermarkt Kirche Kruzifix 01.jpg

Kryqëzimi në kishën e famullisë dhe pelegrinazhit Kefermarkt, Austria e Epërme.


Para se të redaktoni...
Para se të redaktoni...

Wikipedia (Enciklopedia e lirë), synon krijimin e një enciklopedie të plotë, pa gabime, në të gjitha gjuhët, e korrigjueshme nga të gjithë dhe e lirë për përdorim. Uikipedia përdor teknikën Wiki si mjet bashkëpunimi midis autorëve.

Çdokush prej jush mund të kontribuojë vullnetarisht me dijen e tij për zgjerimin e mëtejshëm të kësaj enciklopedie të lirë. Hapat fillestare janë më se të thjeshta. Shikoni edhe këtu.
Vini Re! - Jeni të lutur të emëroni faqet që krijoni në trajtën e shquar dhe të përdorni germat Ë, Ç, ë, ç në fjalët e duhura.


Kush e shkruan Wikipedian?
Kush e shkruan Wikipedian?


Komuniteti i Wikipedias në gjuhën shqipe përbëhet nga 113.115 përdorues të regjistruar, 305 prej të cilëve kanë kontribuar me të paktën një redaktim gjatë muajit të fundit, ndërsa 11 prej tyre gëzojnë privilegjet e burokratit dhe administratorit. Përdoruesit përbëjnë një shoqatë ku të gjithë anëtarët e saj koordinojnë veprimet e tyre për përmirësimin e artikujve, duke u konsultuar herë pas here në kuvend, duke diskutuar me njëri-tjetrin, por edhe duke bashkëpunuar në projekte të ndryshme.


Ç'mund të bëj unë?
Ç'mund të bëj unë?


Dëshironi të merrni pjesë? Lexoni rregullat bazë dhe udhëzimet e tjera, respektoni rregullat e mirësjelljes; regjistrimi është i këshillueshëm por jo i detyrueshëm.

Keni nevojë për ndihmë? Përpiquni të shfletoni faqet e ndihmës ose bëni pyetjen tuaj në Kuvendin e Wikipedias. Shumë shpejt një përdorues aktiv do t'iu ndihmojë.

Dëshironi të provoni? Bëni prova tek livadhi ose lexoni se si redaktohet një faqe.

Dëshironi të bëni një donacion? Wikipedia është plotësisht e lirë, pa reklama, falë donacioneve të përdoruesve. Ndihmoni që Wikipedia të mbetet e lirë, bëni një donacion.

Projektet motra
Projektet motra
Meta-Wiki
Meta-Wiki
Koordinimi i të gjitha projekteve
Wikidata
Wikidata
Baza e lirë e të dhënave
Commons
Wiktionnaire
Wiki–Fjalori
Fjalori i lirë
Wikinews
Wiki–Lajme
Lajme të lira
Wikibooks
Wiki–Libra
Libra dhe tekste didaktike
Wikiquote
Wiki–Citate
Përmbledhje citatesh
Wikisource
Wiki–Burime
Dokumente dhe Libraria e lirë
Wikiversité
Wikispecies
Wiki–Speciet
Lista e llojeve të specieve
Wikipedia nuk garanton saktësinë e përmbajtjes!

Projekti organizohet nga Fondacioni Wikimedia, i cili nuk mban përgjegjësi për asnjë gabim në përmbajtjen e këtyre artikujve.

Çdo kontribues është përgjegjës për shkrimet e tij.