Το μοντέλο της ποτοαπαγόρευσης που εφαρμόσθηκε στην Αμερική τον προηγούμενο αιώνα, χάρη στο οποίο άνθησαν η Μαφία, το παράνομο εμπόριο και στη συνέχεια το μονοπώλιο της βιομηχανίας του αλκοόλ, φαίνεται να αναπαράγεται μέσα από τον λεγόμενο «πόλεμο κατά των ναρκωτικών», ένα ακόμα υπερατλαντικό δόγμα μηδενικής ανοχής που τα τελευταία 30 χρόνια γέννησε τα ΚΑΡΤΕΛ και οδήγησε σε γιγάντωση του παράνομου εμπορίου, σε αύξηση της κατανάλωσης τοξικών ουσιών, σε κατασπατάληση υπέρογκων κονδυλίων για την αστυνόμευση και την ποινική αντιμετώπιση των χρηστών, αλλά και σε περισσότερα θύματα, νέους χρήστες και αυξημένη εγκληματικότητα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ, στην παράνομη βιομηχανία «ναρκωτικών» διακινούνται τετρακόσια δισ. ευρώ το χρόνο ή δώδεκα χιλιάδες ευρώ το δευτερόλεπτο! Και το κόστος του πολέμου «εναντίον» τους είναι δεκαπέντε δισ. το χρόνο ή σαράντα εκατομμύρια ευρώ την ημέρα! Ένα κολοσσιαίο κεφάλαιο, το οποίο κάνει τη διαφθορά της Πολιτείας το πιο σίγουρο εργαλείο για την συντήρηση και επέκτασή του.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες και παρά το κυρίαρχο απαγορευτικό- κατασταλτικό μοντέλο, αρκετές χώρες της Ευρώπης άφησαν στην άκρη αυτή τη προσέγγιση και προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα των «ναρκωτικών» μέσα από μια ριζοσπαστική αναθεώρηση των πολιτικών και της νομοθεσίας τους. Χώρες όπως το Λουξεμβούργο, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Αγγλία, το Βέλγιο και η Ελβετία ακολούθησαν το πείραμα της Ολλανδίας και προώθησαν μια αντι-απαγορευτική προσέγγιση που δίνει έμφαση στην πρόληψη και στον έλεγχο των επιπτώσεων στον άνθρωπο, τη κοινωνία και την οικονομία.
Η χρήση ουσιών σε αυτές τις χώρες αντιμετωπίζεται με βάση την αρχή της μείωσης της βλάβης εστιάζοντας, στην αποποινικοποίηση του χρήστη και την απεξάρτησή του από τα παράνομα κυκλώματα εμπορίου, στο διαχωρισμό των ουσιών σε μη-τοξικές («μαλακά ναρκωτικά») και τοξικές («σκληρά ναρκωτικά») ανάλογα με την επικινδυνότητά τους, στη νομιμοποίηση της χρήσης, κατοχής και καλλιέργειας μικροποσοτήτων κάνναβης, την ελεγχόμενη κλινικά χορήγηση ηρωίνης, υποκατάστατων και καθαρών συνέργων για συντήρηση των εξαρτημένων ατόμων και σταδιακή απεξάρτησή τους, αλλά και την κλινική χορήγηση κάνναβης για θεραπευτικούς σκοπούς.
Τα αποτελέσματα είναι γνωστά από τις επίσημες ανακοινώσεις των χωρών αυτών αλλά και από πρόσφατες επιστημονικές και δημοσιογραφικές έρευνες: Μείωση των χρηστών νεαρής ηλικίας, σταθεροποίηση των χρηστών ηρωίνης σε μεγαλύτερες ηλικίες, μείωση της σχετικής εγκληματικότητας και των θανάτων και μεγάλη μείωση της κοινωνικής και οικονομικής αιμορραγίας από την πεσμένη παραβατικότητα και τα μειωμένα έξοδα καταστολής. Με επίσημα στοιχεία της Ολλανδικής Κυβέρνησης έχει σημειωθεί μείωση ακόμα και 80% στους νέους χρήστες ηρωίνης.
Στην Ελλάδα όμως εξακολουθούμε να μην μαθαίνουμε από τις εμπειρίες και καλές πρακτικές άλλων χωρών (Γενική Διεύθυνση Υγείας και Προστασίας Καταναλωτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής -2008- ΠΕΡΙΛΗΨΗ, ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ). Η κάνναβη εξακολουθεί να είναι το ναρκωτικό που συνδέεται συχνότερα με αδικήματα που εμπίπτουν στη νομοθεσία περί ναρκωτικών. Η πολιτική της απαγόρευσης και της καταστολής σκοτώνει, ενώ η κόκα και η πρέζα θερίζουν...
Μετά την τεράστια διόγκωσή του κατά την επταετία 1995-2002, το πρόβλημα των «ναρκωτικών» φαίνεται να κινείται σε σχετικά σταθερά αλλά ανησυχητικά επίπεδα τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Για μείωσή του βέβαια ούτε λόγος. Οι αριθμοί ήταν και είναι αμείλικτοι αλλά απέχουν δυστυχώς πολύ από την ζοφερή πραγματικότητα που είναι ακόμα πιο σκληρή.
Σύμφωνα με στοιχεία από την τελευταία ετήσια έκθεση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ, 2007), το 2004 είχαμε πάνω από 260 νεκρούς, το 2005 περισσότερους από 340 και το 2006 περισσότερους από 280, οι καταγεγραμμένοι χρήστες ηρωίνης είναι περίπου 20.000. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας για το 2007 στον εισαγγελέα οδηγήθηκαν 12.769 άτομα κατηγορούμενοι για παράβαση του νόμου περί ναρκωτικών, στις φυλακές 4.660 άτομα από τους συνολικά 10.849 κρατούμενους (45%) εκτίουν ποινή για παράβαση του νόμου περί ναρκωτικών και από αυτούς η συντριπτική πλειοψηφία (91%) είναι έγκλειστοι για κατοχή και χρήση! Στην Ελλάδα οι συνδεόμενοι με τα ναρκωτικά θάνατοι αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 7% του συνόλου των θανάτων ατόμων ηλικίας 15-39 ετών, από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη των 25 (ΕΚΤΕΠΝ, 2006). Και όλα αυτά όταν το κόστος της φυλάκισης για κάθε εξαρτημένο είναι τετραπλάσιο απ' ό,τι το κόστος ενός θεραπευτικού προγράμματος εσωτερικής διαμονής και οχτώ φορές μεγαλύτερο απ' αυτό ενός προγράμματος ημερήσιας φροντίδας που βρίσκεται μέσα στην κοινωνία.
Είναι πραγματικά εγκληματική αυτού του είδους η αντιμετώπιση γι’ αυτό και η Κοινωνία των Πολιτών, ο καθένας από εμάς πρέπει να αντιδράσει! Όπως και αντιδράει...
Το πρώτο Σάββατο του Μαΐου γιορτάζεται κάθε χρόνο η Ημέρα Παγκόσμιας Δράσης για την αποποινικοποίηση της Κάνναβης ως μια συμβολική διεκδίκηση για δίκαιες και αποτελεσματικές πολιτικές περί «ναρκωτικών». Γιορτάζονται οι ατομικές ελευθερίες και το δικαίωμα σε πιο ανθρώπινες, «αντιαπαγορευτικές» πολιτικές που δεν αντιμετωπίζουν την χρήση ή την εξάρτηση από ουσίες ως ποινικό αδίκημα, αλλά περιορίζουν τις βλάβες στον άνθρωπο και την κοινωνία και οδηγούν στην απεξάρτηση του «χρήστη» από το παράνομο εμπόριο, αποδυναμώνοντας ταυτόχρονα το τελευταίο.
Το 2008 εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους σε περισσότερες από 300 πόλεις σε όλο το κόσμο γιορτάζοντας και διεκδικώντας τα δικαιώματα και τις ελευθερίες τους. Στην Ελλάδα συνεχίζοντας μια προσπάθεια 20 χρόνων και σε συνεργασία με το διεθνές κίνημα ξεκινήσαμε από το 2005 μια πρωτοβουλία με στόχο την ευαισθητοποίηση της νεολαίας γύρω από το ζήτημα της ευρείας κατανάλωσης και της αλόγιστης χρήσης ουσιών, της πολυτοξικομανίας αλλά και των ωφελειών της αντιαπαγορευτικής προσέγγισης μείωσης της βλάβης.
Συνεχίζουμε και φέτος με ένα τριήμερο εκδηλώσεων στις 2, 8 και 9 Μάη και ευελπιστούμε στη συμμετοχή όλων όσων υποστηρίζουν τις παρακάτω θέσεις:
Αναγνωρίζοντας ότι η χρήση ουσιών είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο υπαρκτό από τα βάθη της ιστορίας και ότι η κατανάλωση ουσιών εξ ορισμού δεν αποτελεί έγκλημα ή ποινικό αδίκημα, αλλά είναι ζήτημα αυτοδιάθεσης, προσωπικών επιλογών και ελευθεριών, διεκδικούμε από τη Πολιτεία να αναθεωρήσει την πολιτική της και να λάβει σοβαρά υπόψη τους παρακάτω άξονες προτάσεων.
1) ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΙΣΧΥΟΝΤΟΣ ΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΨΥΧΟΤΡΟΠΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΜΕ ΕΝΑ ΑΛΛΟ, ΠΟΥ:
Α) Θα στηρίζεται στο σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, καθώς και το διαχωρισμό των ουσιών με βάση την επικινδυνότητά τους.
Β) Θα εναρμονίζεται με την επιστημονική γνώση
Γ) Θα αποσκοπεί στη προστασία της δημόσιας υγείας και των χρηστών, στον περιορισμό της διάδοσης των απαγορευμένων ουσιών στους ανήλικους και τον περιορισμό της χρήσης και της κατάχρησης γενικότερα.
2) ΑΠΟΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΨΥΧΟΤΡΟΠΩΝ ΟΥΣΙΩΝ
Αναθεώρηση της ποινικής αντιμετώπισης των χρηστών ουσιών κατά τα πρότυπα πολλών Ευρωπαϊκών χωρών όπου επιβάλλονται θεραπευτικές εναλλακτικές λύσεις ή διοικητικές κυρώσεις (π.χ. δέσμευση διπλώματος οδήγησης ή χρηματικά πρόστιμα για τη κατανάλωση σε δημόσιους χώρους) και όχι ποινές φυλάκισης.
3) ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ ΜΗ-ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ (ΚΥΡΙΩΣ ΚΑΝΝΑΒΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΤΗΣ)
Α) Αποποινικοποίηση της προμήθειας και της κατοχής μικρών ποσοτήτων Κάνναβης για προσωπική χρήση. Η χρήση κάνναβης πρέπει να ρυθμίζεται κατά τρόπο ανάλογο με αυτόν που ρυθμίζεται η κατανάλωση αλκοόλ και νικοτίνης
Β) Νομιμοποίηση της καλλιέργειας μικρού αριθμού δενδρυλλίων Κάνναβης για προσωπική χρήση.
Γ) Διάθεση μικρών ποσοτήτων Κάνναβης υπό κρατική εποπτεία.
Δ) Νομιμοποίηση της Κάνναβης για ιατρικούς και θεραπευτικούς λόγους.
Ε) Νομιμοποίηση της κλωστικής κάνναβης για κατασκευαστικούς και βιομηχανικούς σκοπούς, σύμφωνα με τα ισχύοντα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
4) ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ (ΚΥΡΙΩΣ ΟΠΙΟΥΧΑ, ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΚΑΙ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΤΟΥΣ
Διάθεση αυτών των ουσιών και καθαρών συνέργων σε όλους τους εξαρτημένους χρήστες που τις έχουν ανάγκη, με ελεγχόμενη ιατρική συνταγογραφία, σύμφωνα με την επιλογή των ίδιων των χρηστών, και με στόχο την απεξάρτηση ή τη συντήρησή τους.
5) ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΜΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΥ ΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΓΝΩΣΗ