Di sala 2020î de ji Tirkiyeyê bi deh hezaran kes serî li Peymana Enqereyê da. Serlêdana bi hezaran kesan hate pejirandin. Li gorî vê peymanê ew jî hatin li Britanyayê sirket ava kirin û bûne karsaz. Dîlan Çelîker jî yek ji wan e. Li Londonê dersa zimanê kurdî dide zarokên Kurdan. Lê ne tenê zarok ji mezinan jî gelek kes dixwazin fêrî zimanê kurdî bibin.
Dîlanê çawa dest bi dayîna dersên kurdî kir? Li Londonê daxwazî ji bo dersa kurdî çi ye? Hedef û armancên wê çi ne? Me digel Mamoste Dîlanê sohbeteke xweş kir. Kerem kin.
– Dîlan, Tu jî bi trêna “peymana enqerê” hatî vira. Tu bi çi niyetî hatî Londonê?
Belê, ez jî bi peymana enqerê hatim. Beriya werim Îngilîstanê ez di zanîngehê de bûm. Asas sedema hatina min a vira temamkirina xebatên akademiyê bû ku nîvco mabûbû. Di çarçoveya peymana Enqereyê de min plana xebata xwe li ser perwerdeya zimên çêkir. Armanca min ew bû ku dersa zimên bidim li civakên Kurd û Tirkan.
– Mamoste, Tu li vir karekî pîroz dikî. Bi rastî bi min wisa ye. Te çawa qirar da ku li Londonê dersa kurdî bidî? Li Tirkiyeyê jî te dersa kurdî dida an?
Di sala xwe ya ewil de ez li derveyî Londonê bûm û min dersa zimanê Tirkî da zarokên Tirkan. Piştre min bar kir hatim Londonê. Li vir ji tirkî bêtir, daxwazî ji dersa zimanê Kurdî re çêbû. Bi rastî ev yek ez kêfxweş kirim. Zimanê kurdî asîmîle bûye. Li Tirkiyeyê min dersa kurdî ne dida lê axir ez kurdî dizanim û mamostem e loma dikarim dersa zimanê kurdî bidim. Wek kurdekî bi vê xebatê şanazim.
– Ji çi astê şagirtên te hene? Em bêjin tev zarokin an mezin jî hene? Bi giştî çend polên te yên dersê hene?
Min bi dersên taybet dest pê kir. Lê niha li ser daxwaza hin sazî û komeleyên Kurdan li cihên wan dersê didim. Şagirtên min ji 2 koman pêk tên. Zarok û mezin. Niha li 3 saziyan dersên min hene û bi tevahî 6 pol hene.
– Tu çawa şagirt dibînî? An jî ew çawa xwe digihînin te? Çimkî di vî karî de bi min belkî tişta herî bi zehmet ev e. Ne wisa?
Cara ewil ku min dest bi kar kir min îlan da çend rojname û malperan. Şagirtên ewil wisa çêbûn. Piştre ev kes bûn referans û sazî û komele xwe gihandin min.
-Ez vê yekê jî merak dikim. Dersên te çawa derbas dibin, bi taybetî bi zarokan re? Hînbûna zimanê kurdî li ser wan tesîr û guherînekê çêdike gelo?
Heta niha dersên min bi kêf derbas bûn. Ji bo fêrbûna zarokan gelek muhîme ku ders bi kêf û şahî derbas bibe. Zarokên ku tên dersa min qet kurdî nedizaniyan. Û di ser de gelek şagirtên min tirkî jî nizanin. Loma em bi îngîlîzî gelek caran qise dikin. Ez lîstikên kurdî li ber wan hîn dikim. Keçeke 6 salî heye di pola min de. Gelek şermoke ye û bi kesî re xeber nade. Min ji bo wê ji çanda kurdî hin lîstik amadekirin. Gelek jê hez kir. Edî guherî di dersan de çalak e. Diya wê got li dibistanê jî êdî bi hevalên xwe re diaxife û dilîze. Mamosteya wê jî gotiye guherîneke baş pê re heye. We çi kiribe her lê berdewam bin. Wekî din bi mezina re jî, digel dersa zimên, ez behsa çand û kelepora kurdî jî dikim.
– Li Londonê çiqas daxwazî-hewcedarî bi dersên kurdî heye? Li gor tehmînên te çi dikarî bêjî?
Li Londonê hejmareke zêde Kurdên ji Tirkiyeyê hene. Ciwanên ku li vir çêbûne di nava krîza aîdiyetê de ne. Ne bûne Kurd, ne Tirk in ne jî bûne British. Lê ji aliyekê ve li nasnameya xwe ya kurdî jî digerin. Loma eleqe nîşanê dersa kurdî didin. 2 şagirtên min ên ciwan hene. Yek xortekî 21 salî ye, ya din jî keçeke 24 salî. Her du jî hem ji bo debara xwe û hem jî ji bo bikarin dersa kurdî hildin dixebitin. Qet ji dersê namînin. Zû hîn dibin. Xortê jêhatî li malê jî zorê dide dê û bavê xwe da ku bi kurdî qise bikin. Ew li ber mezinên xwe hîn dike niha.
-Baş e eşkereye ku eleqe ji dersên kurdî re heye. Ji bo vê salê projeyên te yên nû hene gelo? Yanî ji bo tu bikarî bigihê zêdetir kesan û bi awayekî profesyonelî vî karî bimesînî.
Belê helbet heye. Bi navê ‘Dilan Teaching’ şîrketa min heye. Ez li ser medyaya civakî digihêm gelek kesan. Lê dixwazim bêtir bi profesyonelî bixebitim. Ji loma digel hevalekî xwe me projeyek amade kir. Ji bo sosyalbûna ciwanên kurd, têketina wan a nava cîvakê, hinbûna zimanê zikmakî û derketina ji krîza nasnameyê. Me serî li fonekê da. Hêvîdarim ew derkeve û em ê cihekî xweş hazir bikin ji bo van armancan.
Dîlan Çelîker, Saet xweş. Ji bo te her serkeftinê dixwazim. Gelek spas.
Ez spasiya te dikim ji bo hatin û eleqeya te.
Hevpeyvîn
The Hall Kurdî
