Hovudside

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Hopp til navigering Hopp til søk
Velkomen til Nynorsk Wikipedia
– eit fritt oppslagsverk som alle kan redigera.
I dag er det 6. juni 2021
Nynorsk Wikipedia har no 158 631 artiklar


HSutvald2.svg
Maria Teresia av Austerrike

Maria Teresia av Austerrike (13. mai 1717-29. november 1780) var den einaste kvinnelege herskaren av Habsburgmonarkiet og den siste av huset Habsburg. Ho var statsoverhovud for Austerrike, Ungarn, Kroatia, Böhmen, Transylvania, Mantova, Milano, Parma, Galicia og Lodomeria og Dei austerrikske Nederlanda. Gjennom ekteskapet med keisar Frans I Stefan var ho også hertuginne av Lorraine, storhertuginne av Toscana og keisarinne av Det tysk-romerske riket.

Som monark gjennomførte Maria Teresia viktige reformer og styrkte økonomien og den internasjonale stillinga til riket. Ho interesserte seg for skulevesenet og organiserte ein folkeskule som blei eit forbilde i Europa. Adelen blei skattlagt, og ikkje-adelege fekk tilgang til roller i administrasjonen. Ho lovfesta også kor mykje arbeid ein godseigar kunne krevja av dei liveigne bøndene, men våga ikkje å oppheva ordninga med liveigenskap. Heksebrenning og avhøyr med tortur blei avskaffa. På den andre sida peika ho seg ut som lite religiøst tolerant i høve til jødar og protestantar, særleg tidleg i styret sitt. Les meir …

Førre tre vekene:

Tubular BellsNattlysande skyerSør-Fron kyrkje


HS Skand.svg
Dagens skandinaviske artikkel
Svetlana Aleksijevitsj.

Krigen har intet kvinnelig ansikt (U vojny ne zjenskoje litso) er en reportasjebok av den hviterussiske journalisten og forfatteren Svetlana Aleksijevitsj, vinner av Nobelprisen i litteratur for 2015.

Under andre verdenskrig tjenestegjorde om lag én million kvinner i den røde armé i ulike stillinger. Mange av kvinnene deltok i kampene eller tjenestegjorde tett ved fronten. Boken består av korte og lengre utdrag fra intervjuer med hundretalls jenter og kvinner som kjempet på sovjetisk side mot den tyske invasjonen av Sovjetunionen. I motsetning til de fleste andre bøker om emnet har den ingen beskrivelser av slag og krigens forløp, men en rekke monologer av varierende lengde. Svetlana Aleksijevitsj møtte stor motstand fra sovjetmyndighetene da boken var ferdig, og manuskriptet hennes ble av den statlige sensurmyndigheten ansett som negativt for kommunistpartiet. Les mer her.

Wikimedia-logo.svg
Systerprojekt
Commons-logo.svg
Commons
Felles medialager
Wikinews-logo.svg
Wikinytt
Frie nyhende
Wiktionary-logo-en.svg
Wiktionary
Ordbok og synonymordbok
Wikiquote-logo.svg
Wikifrasar
Frie sitat
Wikibooks-logo.svg
Wikibøker
Frie bøker
Wikisource-logo.svg
Wikikjelda
Frie kjeldetekstar
Wikispecies-logo.svg
Wikispecies
Artskart
Wikiversity-logo.svg
Wikiversity
Frie læremiddel
Meta-Wiki logo.svg
Meta-Wiki
Wikimedia
Wikidata-logo.svg
Wikidata
Fri kunnskapsbase
Wikivoyage-logo.svg
Wikivoyage
Fri reisehandbok
PL Wiki CzyWiesz ikona.svg
Visste du at …
... «spøkjelsestre» er hegg dekt av spinn frå heggspinnmøll?
... det norske namnet Prøysen er inspirert av landet Preussen?
... Arraba i Galilea er den største arabiske lokalkommunen i Israel?
... Säffle i Värmland fekk bystatus i 1951 og dermed er den yngste byen i Sverige?
... det er forbode for franske og italienske skip å føre farleg last gjennom Bonifaciosundet, medan andre skip må ha med los?
Tilfeldige fakta frå nokre av artiklane våre
PL Wiki Aktualnosci ikona.svg
Temasider
Wikipedia-logo.svg
Om Wikipedia
Wikipedia er det største prosjektet til stiftinga Wikimedia. Oppslagsverket er fritt til å bruka her og elles. Det baserer seg i stor grad på dugnad, både når det gjeld skriving og retting, og du er velkommen til å delta. To av utgåvene er på norsk; denne nynorske wikipediaen og Wikipedia på bokmål og riksmål med meir enn 545 000 artiklar. Wikipedia finst også på nordsamisk. Wikipedia er støtta av gåver frå brukarane sine, og me tek gjerne imot bidrag.

Grunnprinsipp Bullet blue.png Spørsmål og svar Bullet blue.png Hjelp Bullet blue.png Skriva Bullet blue.png Endra Bullet blue.png Arbeidskontoret Bullet blue.png Samfunnshuset Bullet blue.png Kontakt