1949

1949
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Ans : 1946 1947 1948  1949  1950 1951 1952 Decennis : 1910 1920 1930  1940  1950 1960 1970 Sègles : Sègle XIX  Sègle XX  Sègle XXI Millennis : Millenni I  Millenni II  Millenni III Cronologia mesadièra : Gen - Feb - Mar - Abr - Mai - Junh Julh - Ago - Set - Oct - Nov - Dec Cronologias tematicas : Aeronautica • Arquitectura • Automobila • Benda dessenhada • Camins de fèrre • Cinèma • Drech • Economia • Fotbòl • Literatura • Musica • Santat e medecina • Sciéncia • Sociologia • Espòrt • Teatre • TV Autres calendièrs : Roman • Chinés • Gregorian • Ebrieu • Indó • Musulman • Persan • Republican

Aquesta pagina concernís l'an 1949 del calendièr gregorian.

Eveniments

Euròpa

• 4 de genièr - se crèa lo Conselh d'Assisténcia Economica Mutuala.
• 10 de febrièr - En Irlanda los conservadors unionistas obtenon la majoritat parlamentària.
• 16 de febrièr - en l'ONU començan las convèrsas sus Berlin entre los delegats dels Estats Units e lo URSS.
• 1 d'abril - Éire daissa la Comunautat Britanica e ven la Republica d'Irlanda.
• 5 de mai - Tractat de Londres ont se signa l'Estatut del Conselh d'Euròpa.
• 9 de mai - Rainier III tornès lo prince de Mónegue après la mòrt del sieu pepin, Loís II.
• 25 d'octobre - Londres (Anglatèrra): lo De Havilland Comet, lo primièr jet destinat al transpòrt de passatgièrs, fa un vòl de pròva Londres-Trípol-Londres en 6 oras e 36 minutas, dos còps mai rapid que los avions convencionals.
• 31 d'octobre - Alemanha es dividida en dos Estats.
• 8 de novembre - En Còsta Rica dintra en vigéncia la siá actuala constitucion.

America

Chile

Extension dau drech de vòte femenin a totei leis eleccions.

Asia

China

Intrada dei comunistas dins Pequin lo 25 de genier de 1949.

Proclamacion de la Republica Populara de China per Mao Zedong.

Article detalhat : Guèrra civila chinesa.

Après sei succès enregistrats en 1947 e 1948, lei tropas comunistas de Mao Zedong contunièron d'atacar lei fòrças nacionalistas dau Kuomintang. Lei campanhas de Huaihai (6 de novembre de 1948 - 10 de genier de 1949) e de Pingjin (29 de novembre de 1948 - 31 de genier de 1949) entraïnèron la destruccion de mai d'un centenau de divisions nacionalistas e destrugèron lo còr de l'armada de Chiang Kai-shek. Ansin, après aquelei batalhas, lei comunistas avancèron pauc a pauc vèrs lo sud onte lei rèstas dei nacionalistas èran a s'enfugir. En abriu, maugrat l'oposicion d'Estalin, passèron lei grands fluvis chinés.

Lo 1^èr d'octòbre, Mao Zedong proclamèt la fondacion de la Republica Populara de China mentre que Chiang Kai-shek, protegit par la marina estatsunidenca, s'establissiá en Formosa (31 d'octòbre). En despiech de combats dins lo corrent deis ans 1950, aquò marquèt la fin de la guèrra civila chinesa e l'aparicion de la question de Taiwan que se considerava totjorn au començament dau sègle XXI coma lo govèrn legau de China.

Arts

• 10 de febrièr - Als Estats Units s'estrea la pellicula La mòrt d'un viatjant, de Elia Kazan, basada en l'òbra de Arthur Miller.

Literatura

Publicacion dau roman 1984 de l'escrivan britanic George Orwell (1903-1950). A travèrs de la figura metaforica de Big Brother, inspirada per la propaganda de l'URSS de Stalin, l'autor denoncièt lei regimes policiers e totalitaris, la societat de susvelhança e la reduccion dei libertats.

Sciéncias e tecnicas

Astronomia

Descubèrta d'un segond satellit naturau dich Nereïda dins lo sistèma de Neptun per l'astronòm Gerard Kuiper.

Meteorologia

Premiera utilizacion d'un radar meteorologic ais Estats Units dins l'encastre d'un projècte (Thunderstorm Project) dirigits per Roscoe Braham e Horace Byers (1906-1998).

Naissenças

• 5 de genièr - Saskia Sassen, sociològa e economista neerlandoamericana
• 10 de genièr - Linda Lovelace, actritz pornografica americana (m. 2002)
• 12 de genièr - Haruki Murakami, escrivan e traductor japonés
• 17 de genièr - Gyude Bryant, president de Libèria
• 20 de genièr - Göran Persson, primièr ministre de Suècia
• 24 de genièr - John Belushi, actor american (m. 1982)
• 25 de genièr - Paul Nurse, geneticista britanic, Prèmi Nobel
• 26 de genièr - Jonathan Carroll, escrivan american
• 29 de genièr - Mans de Breish, cantaire occitan
• 30 de genièr - Peter Agre, bioquimista american, Prèmi Nobel
• 4 de febrièr - Gilles Catoire, politician italian (m. 2010)
• 7 de febrièr - Paulo César Carpegiani, fotbolaire brasilièr
• 12 de febrièr - Joaquín Sabina, cantaire espanhòl
• 12 de febrièr - Ashraf Ghani, president d'Afganistan
• 22 de febrièr - Niki Lauda, pilòt austriac de Formula 1
• 25 de febrièr - Amin Maalouf, escrivan libanés
• 28 de febrièr - Ilene Graff, actritz americana de television
• 3 de març - Gilles Catoire, politician francés
• 6 de març - Shaukat Aziz, primièr ministre de Paquistan
• 14 de març - Rafael Ángel Calderón Fournier, president de Còsta Rica
• 21 de març - Slavoj Žižek, filosòf eslovèn
• 24 de març - Ranil Wickremasinghe, primièr ministre de Sri Lanka
• 4 d'abril - Abdullah Öcalan, politician curd
• 6 d'abril - Horst Ludwig Störmer, fisician alemand, Prèmi Nobel en 1998
• 15 d'abril - Alla Pugachova, actritz e cantaira russa
• 16 d'abril - Pirkko Saisio, escrivana finesa
• 20 d'abril - Jessica Lange, actritz americana
• 20 d'abril - Aleksandr Maltsev, jogaire sovietic d'hockey sus glaça
• 30 d'abril - António Manuel Guterres, primièr ministre de Portugal
• 9 de mai - Billy Joel, cantaire, pianista e compositor american
• 9 de mai - Ibrahim Baré Maïnassara, president de Nigèr (m. 1999)
• 13 de mai - Massimo D'Alema, primièr ministre d'Itàlia
• 23 de mai - Alan García Pérez, president de Peró
• 1 de junh - Déwé Gorodey, escrivana e politiciana canaca
• 15 de junh - Jim Varney, actor american (m. 2000)
• 18 de junh - Jarosław Kaczyński, primièr ministre de Polonha
• 18 de junh - Lech Kaczyński, president de Polonha (m. 2010)
• 18 de junh - Han Duck-soo, primièr ministre de la Corèa del Sud
• 20 de junh - Lionel Richie, cantaire american (Commodores)
• 22 de junh - Meryl Streep, actritz americana
• 22 de junh - Pierre Amoyal, violonista francés
• 4 de julhet - Horst Seehofer, politician alemand, president d'Alemanha
• 15 de julhet - Nils Daniel Carl Bildt, primièr ministre de Suècia
• 22 de julhet - Lasse Virén, atlèta e politician finés
• 26 de julhet - Thaksin Shinawatra, primièr ministre de Tailàndia
• julhet - Satoshi Nakamoto, engenhaire e informatician american
• 1 d'agost - Mugur Isărescu, primièr ministre de Romania
• 2 d'agost - Jean-Pierre Plancade, politician socialista francés
• 2 d'agost - Bertalan Farkas, pilòt e astronauta ongrés
• 12 d'agost - Fernando Collor de Mello, president de Brasil
• 12 d'agost - Mark Knopfler, musician escocés (Dire Straits)
• 31 d'agost - Hugh David Politzer, fisician american, Prèmi Nobel
• 31 d'agost - Richard Gere, actor american
• 9 de setembre - Susilo Bambang Yudhoyono, president d'Indonesia
• 20 de setembre - Sabine Azéma, actritz e realizatritz francesa
• 23 de setembre - Bruce Springsteen, musician american de rock
• 24 de setembre - Pedro Almodóvar, realizator espanhòl
• 3 d'octobre - Lindsey Buckingham, cantaira americana (Fleetwood Mac)
• 8 d'octobre - Truong Tan Sang, president de Vietnam
• 8 d'octobre - Sigourney Weaver, actritz americana
• 8 d'octobre - Ashawna Hailey, entrepreneira e filantròpa americana (m. 2011)
• 17 d'octobre - Owen Seymour Arthur, primièr ministre de Barbados
• 21 d'octobre - Benjamin Netanyahu, primièr ministre israelian
• 21 d'octobre - Manuel Marín, president de la Comission Europèa
• 6 de novembre - Arturo Sandoval, musician cuban
• 17 de novembre - Nguyễn Tấn Dũng, primièr ministre de Vietnam
• 26 de novembre - Mari Alkatiri, primièr ministre de Timòr Èst
• 1 de decembre - Sebastián Piñera, president de Chile
• 5 de decembre - Ângela Rô Rô, cantaira e musiciana brasilièra
• 12 de decembre - Marc Ravalomanana, president de Madagascar
• 21 de decembre - Thomas Sankara, president de Burkina Faso (m. 1987)
• 22 de decembre - Maurice Gibb, musician britanic (Bee Gees) (m. 2003)
• 25 de decembre - Nawaz Sharif, primièr ministre de Paquistan
• 26 de decembre - José Ramos-Horta, president e primièr ministre de Timòr Èst, Prèmi Nobel de la Patz
• Augustin Dumay, violonista academic francés
• Patric, cantaire occitan
• Rotland Pecot, poèta e cantautor occitan
• Tomeu Penya, cantautor malhorquin
• Octavi Monsonís, ensenhaire valencian

Decèsses

• 18 de febrièr - Niceto de Alcalá-Zamora, president d'Espanha (n. 1877)
• 30 de març - Friedrich Bergius, quimista alemand, Prèmi Nobel (n. 1884)
• 6 de mai - Maurice Maeterlinck, escrivan bèlga, Prèmi Nobel en 1911 (n. 1862)
• 21 de mai - Klaus Mann, escrivan alemand (n. 1906)
• 10 de junh - Sigrid Undset, escrivan norvegian, Prèmi Nobel en 1928 (n. 1882)
• 12 de julhet - Douglas Hyde, president de la Republica d'Irlanda (n. 1860)
• 30 de julhet - Stoyan Danev, primièr ministre de Bulgaria (n. 1858)
• 9 d'agost - Edward Thorndike, psicològ american (n. 1874)
• 16 d'agost - Margaret Mitchell, escrivana americana (n. 1900)
• 7 de setembre - José Clemente Orozco, artista mexican (n. 1883)
• 7 de setembre - Elton Mayo, psicològ australian (n. 1880)
• 8 de setembre - Richard Strauss, compositor alemand (n. 1864)
• 13 de setembre - August Krogh, mètge e scientific danés, Prèmi Nobel (n. 1874)
• 13 d'octobre - Francesca Bonnemaison, pedagòga e ensenhaira catalana (n. 1872)
• 20 de novembre - Reijiro Wakatsuki, primièr ministre de Japon (n. 1866)
• 4 de decembre - Ivar Lykke, primièr ministre de Norvègia (n. 1872)
• 6 de decembre - Lead Belly, musician e cantaire american (n. 1888)
• 27 de decembre - Antoni Ponikowski, primièr ministre de Polonha (n. 1878)
• Francés Deseuse, escrivan montpelhierenc (n. 1871)
• Mathilde Laigle, escrivan e professora francesa (n. 1865)

Prèmi Nobel

• Prèmi Nobel de Fisica : Yukawa Hideki
• Prèmi Nobel de Quimia : William Francis Giauque
• Prèmi Nobel de Fisiologia o Medecina : Egas Moniz, Walter Rudolf Hess
• Prèmi Nobel de Literatura : William Faulkner
• Prèmi Nobel de la Patz : John Boyd Orr