ΝΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ.

Σε μορφή pdf

Θα επαναλάβω 3 πράγματα (που ξαναέγραψα[1]) ως προς το επιστημολογικό/επιστημονικό κομμάτι του θέματος και όχι ως προς την κρατική διαχείριση αυτού. Μοναδικός σκοπός να μοιραστούμε τα όπλα των επιχειρημάτων μας ενάντια στη πανδημία της Κυριαρχίας.

Το πρώτο έχει να κάνει με το ποσοστό θνησιμότητας. Αυτό προκύπτει από το κλάσμα όπου στον αριθμητή έχει τους θανάτους και στο παρανομαστή τα καταγεγραμμένα κρούσματα. Τα ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ κρούσματα είναι, απροσδιόριστα, μεγαλύτερα από τα καταγεγραμμένα. Εκτιμήσεις υπάρχουν και έχουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ τους. Κάποιες μιλάνε ακόμα και για 10 φορές (άλλες για 100) πάνω από τα καταγεγραμμένα. Αν ισχύει το 10 τότε το ποσοστό θνησιμότητας σε παγκόσμιο επίπεδο είναι 0,5%. Αυτό το δεδομένο σημαίνει πως η πιθανότητα να πεθάνει κάποιος από κορωνοϊό είναι πολύ πολύ χαμηλότερη. Ήδη, ακόμη και ερευνητές που λέγανε τρέλες έχουν ρίξει τα νούμερα. Το ενδεχόμενο το ποσοστό θνησιμότητας να είναι στο επίπεδο του 1% ή και χαμηλότερο δεν είναι απίθανο, κάθε άλλο. Για να μπορείς να έχεις πραγματική εικόνα αυτού του ποσοστού πρέπει να έχεις καλή εικόνα των πραγματικών κρουσμάτων. Αυτή τη στιγμή τον μεγαλύτερο διαγνωστικό έλεγχο αναλογικά με τον πληθυσμό της χώρας έχει κάνει το ισλανδικό κράτος. Το ποσοστό θνησιμότητας εκεί είναι στο 0,3%. Στο πλοίο που τους είχαν σε καραντίνα ήταν 1,5% με μεταδοτικότητα στο 20% των επιβατών που είχε μεγάλο μέσο όρο ηλικίας. Στην Ελλάδα που οι νεκροί είναι 73 και τα πραγματικά κρούσματα υπολογίζονται πιο συντηρητικά στα 10 φορές πιο πάνω από τα καταγεγραμμένα. Άρα έχουμε θνησιμότητα στο 0,4%. Καθόλου απίθανο τα πραγματικά κρούσματα να είναι πολλά πολλά περισσότερα. Αν έχουν νοσήσει 50.000 άνθρωποι (μία από τις εκτιμήσεις) τότε η θνητότητα είναι 0,1%. Ακόμα για την γρίπη του 2009 ή εποχιακές γρίπες από τις οποίες έχουμε πάρει μια χρονική απόσταση, θα δείτε πως οι εκτιμήσεις για τα πραγματικά κρούσματα έχουν φοβερές αποκλίσεις μεταξύ τους. Είναι, δηλαδή, και αντικειμενικά δύσκολο να γίνει αυτή η καταγραφή αν δε γίνει αμέσως και μαζικά σε κάθε άτομο (καταλαβαίνουμε τι σημαίνει αυτό για την πολιτική εξουσία των κρατών και πώς θα το χρησιμοποιούν από δω και πέρα).

Το δεύτερο έχει να κάνει με την αιτιολογία της μετάδοσης του ιού. Το γιατί και το πώς της μετάδοσης του ιού έχει να κάνει κυρίως με την ήδη υπάρχουσα οργάνωση της κοινωνίας, με το φυσικό περιβάλλον και τέλος με τον ίδιο τον χαρακτήρα του ιού (ο SARS ήταν πιο θανατηφόρος). Η κυκλοφορία του εμπορεύματος, η μισθωτή εργασία, οι υποδομές της ιατρικής και οι σχέσεις εργασίας σε αυτές έχουν παίξει τον πιο καθοριστικό ρόλο στο γιατί κάπου πεθαίνουν όσοι πεθαίνουν. Το παράδειγμα της Ιταλίας είναι ενδεικτικό. Μια σειρά από τέτοιους παράγοντες έπαιξαν το ρόλο τους. Το γεγονός ότι έχουν μεγάλο μέσο όρο ηλικίας (κάθε χρόνο πεθαίνουν 15 με 20 χιλιάδες από γρίπη), ότι έχουν λίγες διαθέσιμες κλίνες, ότι πολλοί γιατροί έχουν βγει εκτός εργασίας λόγω μόλυνσης εξαιτίας της έλλειψης μέτρων προστασίας, ότι στο Μπέργκαμο γλεντούσε το 1/3 του πληθυσμού ένα βράδυ μετά από έναν αγώνα ποδοσφαίρου που νίκησαν μια ισπανική ομάδα (και κάποιες χιλιάδες ισπανοί οπαδοί γύρισαν πίσω στη χώρα τους), ότι έχει κρύο σε αντίθεση με τη Ν. Ιταλία όπου τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα και φυσικά ότι οι εργάτες συνέχιζαν να δουλεύουν κανονικά, στοιβαγμένοι στα βαγόνια του μετρό κάθε πρωί και ανάμεσά τους πολλοί Κινέζοι που είχαν γυρίσει από την πρωτοχρονιά που κάνανε στην Κίνα (δεν έχω χρόνο να τα αναφέρω και να τα ψάξω αναλυτικά όλα). Φυσικά, η ταχύτατη εξάπλωση του ιού είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την κυκλοφορία του εμπορεύματος και γι’ αυτό εξαπλώνεται στα καπιταλιστικά κέντρα (ΝΑ Ασία, Β. Αμερική, Ευρώπη) και συγκεκριμένα με τους κόμβους αυτής της κυκλοφορίας (π.χ. Μιλάνο, Νέα Υόρκη)

Το τρίτο είναι η αιτιολογία του θανάτου. Νομικά, η ιατρική αποδίδει κάποια αιτία στον θάνατο. Η αιτία ενός θανάτου όμως είναι πολυπαραγοντική. Στην Ιταλία για παράδειγμα η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων (πάνω από το 95%) που πεθάνανε είχαν και άλλα προβλήματα υγείας, πέρα από μεγάλη ηλικία (περίπου 80 έτη). Δηλαδή, είναι ένα πράγμα να πεθαίνεις ΑΠΟ κορωνοϊό και άλλο να πεθαίνεις ΜΕ κορωνοϊό. Να βρίσκουν πάνω σου τον ιό. Ερευνάται αν πολλοί κόλλησαν τον ιό μέσα στα νοσοκομεία που λόγω κακής διαχείρισης είχαν ήδη μετατραπεί σε κέντρα μετάδοσης του ιού. Αυτό έγινε και για ένα νεκρό στην Ελλάδα που πέθανε με εγκεφαλικό και σε μετά θάνατον τεστ βρέθηκε θετικός στον ιό. Αυτό μειώνει ακόμα περισσότερο το ποσοστό θνησιμότητας ΑΠΟ κορωνοϊό. Παράλληλα, η αιτιολογία του θανάτου πρέπει να αναζητηθεί σε δομικά αίτια των κοινωνικών σχέσεων. Μερικά παραδείγματα έδωσα πιο πάνω. Άλλο ένα είναι η δολοφονία των ιθαγενών λαών από τους ιούς που «έφεραν» οι αποικιοκράτες μαζί τους (κάτι το οποίο είναι μια υπαρκτή απειλή και σήμερα στη Βραζιλία). Είναι ξεκάθαρο ότι οι δύο βασικότερες αιτίες είναι η ήδη υπάρχουσα υγεία των ανθρώπων (οποιασδήποτε ηλικίας) και οι υποδομές υγείας των κρατών. Και τα δύο είναι απολύτως προσδιορισμένα από την ταξική οργάνωση της κοινωνίας. Η κακή ποιότητα της ζωής ή η αλλοτρίωση από το σώμα, τη ψυχή και την φροντίδα μας και η ταξική πολιτική των κρατικών συστημάτων υγείας, οι φαρμακοβιομηχανίες και οι θάνατοι από την ίδια την ιατρική πρακτική.

Γιατί είναι αναγκαία η διεκδίκηση της αλήθειας;

Μένω μόνο σε αυτό το επίπεδο ανάλυσης γιατί η κρατική διαχείριση πατάει πάνω στη διαχείριση αυτών των 3 – και όχι μόνο – ζητημάτων, έτσι αντλεί τη νομιμοποίησή της και άρα ηγεμονεύει ιδεολογικά. Η κοινωνία, σε ένα μεγάλο της τμήμα, υπακούει τους κανόνες επειδή σκέφτεται το γενικό καλό, την υγεία των πολλών. Δεν υπακούει απλά επειδή είναι εθελόδουλη (φυσικά υπάρχει και αυτό το τμήμα της). Αυτή την αλληλεγγύη της κοινωνίας πρέπει να την κρατήσουμε και να την αναδείξουμε στη συνέχεια μαζί με την αλήθεια της κατάστασης. Αν τεθούν σωστά τα παραπάνω ζητήματα, τότε οι λογικές απαντήσεις διαχείρισης είναι εντελώς διαφορετικές. Αν για παράδειγμα απαντήσουμε στο πρώτο διαφορετικά, τότε ο κορωνοϊός δεν είναι το τέλος του κόσμου και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να δικαιολογήσει την εικόνα Αποκάλυψης που παρουσιάζουν. Το ξαναέγραψα πως το πρόβλημα των κρατών είναι ότι δεν είναι ακόμα υπολογίσιμος και ελέγξιμος ο ιός. Φανταστείτε, για παράδειγμα, να βγάζανε κάθε μέρα ανακοινωθέντα για το πόσοι νεκροί και τραυματίες υπάρχουν από ατυχήματα με οχήματα στο δρόμο. Θα έμοιαζε με σκηνικό Αποκάλυψης. Αν απαντήσουμε σωστά το δεύτερο, τότε η πραγματική θεραπεία έχει να κάνει με τελείως άλλες πολιτικές, ταξικά μεροληπτικές. Ή για παράδειγμα στην Ελλάδα θεραπευτικά μπορεί να είναι η θερμοκρασία και το κλίμα της περιοχής ή η απουσία βαριάς βιομηχανίας και ισχυρών κόμβων της παγκοσμίας καπιταλιστικής εφοδιαστικής αλυσίδας, πολύ περισσότερο από τα μέτρα της καραντίνας (αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να ερευνηθούν). Και αν απαντήσουμε σωστά και το τρίτο τότε μπορούμε πολύ πιο στοχευμένα, συλλογικά και συνειδητά να προστατέψουμε τους ανθρώπους με προβλήματα υγείας, χωρίς τις παλαβομάρες που κάνουμε τώρα. Και να τεκμηριώσουμε απόλυτα την άποψή μας ότι οι θάνατοι είναι δομικοί (είναι δολοφονίες) και η αιτία τους είναι ο καπιταλισμός, αντί να το λέμε συνθηματικά. Είναι πιο επείγον να αδειάσουν τα κέντρα κράτησης αυτή τη στιγμή (βλ. Ριτσώνα) και οι φυλακές που αποτελούν πραγματικό κίνδυνο για την υγεία των κρατουμένων. Όλοι γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει καμία ιατρικοφαρμακευτική περίθαλψη για όλους αυτούς τους ανθρώπους.

Τέλος, η αποδόμηση της πανδημίας του κορωνοϊού σίγουρα πρέπει να γίνει κάποια στιγμή τεκμηριωμένα, με στοιχεία και όλα τα ακλόνητα επιχειρήματα από συλλογικές ομάδες εργασίας, έρευνας και αυτομόρφωσης. Μια τέτοια έρευνα είναι ΑΝΑΓΚΑΙΑ γιατί όσα στοιχεία και τεκμήρια κι αν μπορούμε να αντλήσουμε από την επιστημονική έρευνα πάντα μέσα εκεί θα απουσιάζει η αντιεξουσιαστική, ταξική μεθοδολογία και προσέγγιση των γεγονότων. Δεν φτάνουν οι καλύτερες έρευνες, από τα καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο για να υπηρετήσουν το ελευθεριακό πρόταγμα. Αυτά τα 3 σημεία όμως είναι βασικές μεθοδολογικές γραμμές που μπορούν να μας βοηθήσουν να δούμε την (πραγματική) πραγματικότητα με μία σχετική ασφάλεια και αντικειμενικότητα. Όσο πιο πολύ αυτή γίνεται καθαρή, τόσο πιο πολύ θα πέσει σα χάρτινος πύργος η ιδεολογική ηγεμονία του κράτους και τόσο πιο γρήγορα θα γίνει ορατό στη κοινωνία το σχέδιο των Κρατών για την επίθεση που πραγματοποιούν εναντίον μας. Θα γίνει ορατό ότι ο ιός είναι μια καλή δικαιολογία (αν όχι μια σκέτη πρόφαση). Το πιο σημαντικό όμως δεν είναι ότι θα το βλέπει (γιατί πολύς κόσμος το βλέπει ήδη) αλλά ότι θα μπορεί να το υπερασπιστεί και να πείσει τους γύρω του. Ας εξαπλώσουμε τον ιό της αμφιβολίας και της αντίστασης ξανά αλλά με επιχειρήματα και εμμονή στα πραγματικά δεδομένα. Δεν επιτρέπεται να αφήνουμε χώρο ούτε σε συνωμοσιολογίες, ούτε σε μεταφυσικές ερμηνείες του ιού είτε με πρόσημο δυστοπικό, είτε με ουτοπικό.


Jean-Léon Gérôme, 1896:
Η Αλήθεια βγαίνοντας από το πηγάδι,
κρατώντας το μαστίγιο της για να τιμωρήσει την ανθρωπότητα

Η αλήθεια είναι το κατ’ εξοχήν πεδίο του αγώνα για την ατομική και κοινωνική απελευθέρωση, είναι το κατ’ εξοχήν πεδίο του ταξικού και κοινωνικού πολέμου.

Continue reading

ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ: ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ

Εδώ σε μορφή pdf

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Από τα μέχρι στιγμής καταγεγραμμένα κρούσματα σε παγκόσμιο επίπεδο φαίνεται πως ο covid-19 έχει ποσοστό θνησιμότητας περίπου στο 4% και ποσοστό ανάρρωσης λίγο πάνω από 30%. Παράλληλα, η συντριπτική πλειοψηφία των νοσούντων (κάπου στο 90%) έχει ήπια συμπτώματα και πολύ πιθανά θα αναρρώσει, ενώ μια μειοψηφία βρίσκεται σε σοβαρή κατάσταση.  Μια τέτοια στατιστική είναι αρκετά αφηρημένη ώστε να συσκοτίζει πολλά πράγματα. Το πρώτο είναι πως σε κάθε κράτος υπάρχουν διαφορετικά ποσοστά που είναι απόρροια της διαφορετικής διαχείρισης. Για παράδειγμα, στην Ιταλία το ποσοστό θνησιμότητας κοντεύει να φτάσει στο 10%, ενώ στη Γερμανία είναι μόλις στο 0,3%. Αυτό αποδίδεται στην πολύ πιο έγκαιρη παρέμβαση του Γερμανικού κράτους και την πραγματοποίηση χιλιάδων τεστ στον πληθυσμό. Στην Ελλάδα τα τεστ γίνονται, προς το παρόν, μόνο σε ανθρώπους που έχουν σοβαρά συμπτώματα. Το δεύτερο που αποκρύπτεται είναι ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων ο οποίος είναι αδιευκρίνιστα μεγαλύτερος. Στις ΗΠΑ ένας ειδικός είπε πως θεωρούν ότι τα καταγεγραμμένα προς τα πραγματικά κρούσματα βρίσκονται σε μια αντιστοιχία του 1 προς 11. Στην Ελλάδα τα επίσημα χείλη μιλάνε για 2 με 3 χιλιάδες κρούσματα. Κανείς δε μπορεί να ξέρει – κι εμείς σίγουρα όχι αφού δεν έχουμε ούτε τις απαραίτητες γνώσεις, ούτε πρόσβαση στα στοιχεία – αν είναι 3 ή 15 χιλιάδες. Αν παρ’ όλα αυτά κρίνουμε από το γεγονός ότι άνθρωποι στο κοινωνικό μας περιβάλλον έχουν παρουσιάσει συμπτώματα ήπιου πυρετού και ξηρού βήχα τότε τα κρούσματα είναι σίγουρα πάρα πολλά. Παρ’ όλα αυτά, αυτές οι γενικές παγκόσμιες στατιστικές έχουν μια πρώτη αξία ώστε να εκτιμηθεί η δύναμη του ιού.  Και από αυτό μπορεί να υποτεθεί αξιόπιστα πως ο ιός είναι εξαιρετικά επικίνδυνος για ήδη επιβαρυμένους ανθρώπους και ειδικά τους ηλικιωμένους. Επιπλέον, ένα ακόμα δεδομένο είναι πως αφού τα πραγματικά κρούσματα είναι πολλαπλάσια – άγνωστο πόσο – περισσότερα των πραγματικών αυτό σημαίνει πως τα ποσοστά θνησιμότητας και επικινδυνότητας είναι ακόμα χαμηλότερα. Αυτό με βάση την μέχρι τώρα πορεία του ιού και με βάση το σκεπτικό ότι όσα κρούσματα είναι σοβαρά ή καταλήγουν στο θάνατο φτάνουν στο νοσοκομείο και καταγράφονται. Επομένως, μεγάλο ποσοστό των μη καταγεγραμμένων κρουσμάτων δεν διατρέχει σοβαρό κίνδυνο. Φυσικά, για να είμαστε ακριβείς αυτό είναι ένα δεδομένο της παρούσας κατάστασης και μπορεί να αλλάξει αν ο ιός μεταλλαχθεί ή αλλάξει συμπεριφορά, αν μείνει 2-3 χρόνια σε έξαρση και σε διάφορες άλλες περιπτώσεις.

Θα πρέπει να είμαστε σαφείς και ξεκάθαροι στο ζήτημα της αιτιολογίας επίσης. Τις τελευταίες μέρες έχουν διαδοθεί πολλά ενδιαφέροντα άρθρα που αποδίδουν την ίδια την ύπαρξη του ιού και των πανδημιών γενικά σε δομικά χαρακτηριστικά των καπιταλιστικών κοινωνιών. Η σύνδεση των πανδημιών με την βιομηχανική γεωργία από τη μία ή με την ανάπτυξη των βιομηχανιών και την υποβάθμιση της ζωής και της υγείας χιλιάδων και εκατομμυρίων εργαζομένων (όπως στη Wuhan) από την άλλη είναι από τα βασικά δεδομένα που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας όταν συζητάμε για τον ιό.[1] Θα πρέπει να είμαστε σαφείς επίσης όταν μιλάμε για την μετάδοση του ιού. Υπάρχει μια στενά ιατρική εξήγηση που μας είναι εξαιρετικά χρήσιμη στην καθημερινή μας ζωή που λέει πως ο ιός μεταδίδεται με τα σταγονίδια και από αυτό προκύπτουν και οι πρακτικές συμβουλές για το πώς να αποφύγουμε την μετάδοση του. Υπάρχει και η εξήγηση όμως που είναι πιο γενική και μας είναι χρήσιμη στο πώς να χαράξουμε πολιτική για την πραγματική πρόληψη της μετάδοσης. Και αυτή είναι πως η κυκλοφορία του εμπορεύματος σε παγκόσμιο επίπεδο και η ταχύτητα με την οποία πραγματοποιείται στις μέρες μας είναι η βασική αιτία της μετάδοσής της. Τέλος, θα πρέπει να είμαστε σαφείς ως προς την αιτιολογία του θανάτου. Η ιατρική επιστήμη επιδιώκει και είναι και υποχρεωμένη νομικά να διαγνώσει κάποιο αίτιο θανάτου σε κάθε ασθενή που πεθαίνει. Η πραγματικότητα είναι πως τα αίτια της καλής υγείας αλλά και του θανάτου είναι πολλά και σύνθετα. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι του καρκίνου από το οποίο κανείς δε πεθαίνει με την αυστηρή έννοια του όρου. Απλά τα καρκινικά κύτταρα πολλαπλασιάζονται και διογκώνονται τόσο πολύ που δημιουργούν βλάβες και δυσλειτουργίες στον υπόλοιπο οργανισμό με αποτέλεσμα να πεθαίνουν. Έτσι και στον covid-19 είναι λάθος να αποδίδεται η αιτία θανάτου των νοσούντων μόνο σε αυτό. Έτσι εξηγείται γιατί κάποιοι πεθαίνουν και κάποιοι όχι. Αν ήταν ένας ιός που σκότωνε αδιάκριτα δε θα ενδιέφεραν άλλα αίτια. Εδώ όμως δεν ισχύει το ίδιο. Κάποιος – και εύλογα – θα πει, πως αυτό δε μας ενδιαφέρει τώρα, εδώ άνθρωποι κινδυνεύουν. Από μια κοντόφθαλμη οπτική δε μας ενδιαφέρουν αλλά όταν θέλουμε να χαράξουμε στρατηγική για την ουσιαστική αντιμετώπιση του ιού μας ενδιαφέρει και μας παραενδιαφέρει. Για παράδειγμα, τι να το κάνουμε το εμβόλιο της γρίπης όταν δεν έχουμε το αξιοπρεπές εισόδημα για να τρεφόμαστε καλά ή όταν εισπνέουμε κάθε μέρα στην Αθήνα τόσο καυσαέριο. Η πραγματική υγεία που εμποδίζει κάθε ιό να καταστεί επικίνδυνος μπορεί να επιτευχθεί μόνο σε αξιοπρεπείς συνθήκες ζωής – και αυτό είναι το βασικό πρόβλημα.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ

Ποιο είναι το πρόβλημα των κρατών αυτή τη στιγμή; Λέγεται πως το πρόβλημα των κρατών είναι η κατάρρευση των συστημάτων υγείας και γι’ αυτό επιδιώκουν να απλώσουν τα κρούσματα στο χρόνο ώστε να μην επιβαρυνθεί το σύστημα και πεθαίνουν οι άνθρωποι με επιλογή του κράτους. Είδαμε ότι πλέον σε Ιταλία και Ισπανία επιλέγεται ο πιο νέος και ο πιο παραγωγικός και αφήνουν τα γερόντια να πεθάνουν. Αυτό είναι αλήθεια. Τους ενδιαφέρει πολύ αυτό γιατί αλλιώς θα κλονιστεί η  νομιμοποίηση που έχουν τα κράτη ως προστάτες της δημόσιας υγείας, θα διαρρηχθεί το συμβόλαιο ενάντια στο θάνατο όπως προτιμώ να το λέω.[2] Ένα ακόμα  σημαντικό πρόβλημα των κρατών όμως είναι ότι το κόστος, ο θάνατος δεν είναι υπολογίσιμος αυτή τη στιγμή. Είναι άγνωστη η δυναμική του ιού, το τελικό ποσοστό που θα μολύνει και το πόσοι θα πεθάνουν, το τελικό κόστος στην κερδοφορία των κεφαλαίων. Όταν καταστεί υπολογίσιμος θα μπορεί να ενσωματωθεί αρμονικά στην καπιταλιστική κυκλοφορία του εμπορεύματος όπως γίνεται αυτή τη στιγμή με όλες τις άλλες αιτίες θανάτου που αναφέρω και στο προηγούμενο κείμενο (καρδιοαγγειακά νοσήματα, καρκίνος, πατριαρχική βία, ατυχήματα στο δρόμο, εργατικές δολοφονίες, εποχική γρίπη, Η1Ν1 κτλ). Σκοπός των κρατών, λοιπόν, είναι αφενός να είναι το πρόβλημα διαχειρίσιμο πολιτικά και αφετέρου να καταστεί σύντομα ελέγξιμο και υπολογίσιμο.

ΤΕΧΝΟΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΚΡΑΤΟΣ

Πολλοί και πολλές παρεξηγούν ή αντιλαμβάνονται την κριτική στο κράτος και την τεχνοεπιστήμη με μια συνωμοσιολογική αντίληψη που υπονοεί ότι το κράτος μας λέει ψέματα για τον ιό ή ότι τα μέτρα που λαμβάνουν δε σκοπεύουν στην μη μετάδοση του ιού. Η σχέση τεχνοεπιστήμης κι εξουσίας δεν είναι τέτοια. Παρόλο που πάντα υπάρχουν στρατηγικές και πολιτικές που αναπτύσσονται πίσω από κλειστές πόρτες δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε τι λέγεται εκεί για να καταλάβουμε τη σχέση αυτή. Το θέμα είναι αρκετά σύνθετο και απαιτεί σοβαρή θεωρητική και ιστορική κατάρτιση εκατοντάδων σελίδων και ένα κείμενο σε ένα blog δε μπορεί να προσφέρει και πολλά. Θα κάνω όμως μια προσπάθεια σε 3 παραγράφους.

Όταν πρέπει να ρυθμίσεις την κυκλοφορία μιας πόλης ως κράτος, τότε προσλαμβάνεις ένα σωρό επιστήμονες και ειδικούς να σου φτιάξουν ένα πλήρες σχέδιο. Από το πώς θα χαραχτούν οι κύριες οδοί μέχρι το που θα μπούνε τα φανάρια και πόσο χρόνο θα διαρκεί το πράσινο και το κόκκινο. Αυτό το σχέδιο θα πρέπει να υπηρετεί έναν σκοπό. Την βέλτιστη  κυκλοφορία του εμπορεύματος (ζωντανού ή μη). Όταν αυτό το σχέδιο θα εφαρμοστεί δε θα είναι φυσικά ακριβώς το ίδιο, μιας και η πραγματικότητα πάντα «αντιστέκεται» στα σχέδια αυτά αλλά θα δημιουργήσει μια συγκεκριμένη πραγματικότητα, θα κανονίσει την κίνηση, τις σχέσεις, το ρυθμό της ζωής και πολλά άλλα μικρότερα ή μεγαλύτερα με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Αυτός ο κανονιστικός χαρακτήρας της τεχνοεπιστήμης εκφράζει καλά τη σχέση της με το κράτος. Δηλαδή, το ζήτημα δεν είναι αν η τεχνοεπιστήμη χρησιμοποιείται για να παραπλανήσει ή να ξεγελάσει τους υποτελείς αλλά ότι είναι ένας τρόπος να ρυθμίσει, να κανονίσει και να οργανώσει την κοινωνική ζωή με τέτοιον τρόπο ώστε να ικανοποιεί έναν συγκεκριμένο σκοπό: την αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου στις καλές στιγμές ή τουλάχιστον την αναπαραγωγή της ήδη υπάρχουσας ταξικής κοινωνίας στις ζόρικες.

Ας δούμε το παράδειγμα με τον Covid-19. Είδαμε πιο πάνω ποιο είναι το πρόβλημα. Ένας ιός που μεταδίδεται πρωτίστως με την καταναγκαστική – για τους μισθωτούς και μη ανθρώπους –  κυκλοφορία του εμπορεύματος και δευτερευόντως με το σάλιο και τα σταγονίδια. Έτσι, ξέρει το κράτος ότι είναι αναγκασμένο να ρυθμίσει την ίδια την κυκλοφορία του εμπορεύματος έτσι ώστε να πετύχει τους σκοπούς του. Ποιοι είναι αυτοί; Μήπως είναι η υγεία όλων των ανθρώπων; Μα αν το ενδιέφερε αυτό θα είχε ήδη ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα υγείας για όλους. Όχι. Οι σκοποί του είναι οι εξής συγκεκριμένοι: Να μην χάσει την κοινωνική του νομιμοποίηση ως εγγυητής της δημόσιας υγείας (με την κατάρρευση του συστήματος υγείας). Να μετατρέψει ένα άγνωστο πρόβλημα σε υπολογίσιμο και γνωστό. Και όλα αυτά να τα πετύχει αναπαράγοντας την ταξική κοινωνία και την κυριαρχία του στους υποτελείς. Και μαζεύει τους επιστήμονες και τους ρωτάει: «Πώς μπορώ να τα πετύχω αυτά;». Σκεφτείτε το λίγο. Έχετε έναν χάρτη μπροστά σας με εκατομμύρια ανθρώπους και έναν ιό να μεταδίδεται μέσα από την κυκλοφορία αυτών των ανθρώπων – που είναι κατά βάση καταναγκαστική. Τι κάνεις; Κατεβάζεις γενικά ρολά; Όχι γιατί έτσι δε πετυχαίνεις αναγκαστικά την αναπαραγωγή της ταξικής κοινωνίας. Έτσι κάνεις μια επιλογή. Λες ότι θα πρέπει να πείσω το κρίσιμο τμήμα του πληθυσμού ότι ενδιαφέρομαι για την υγεία του. Κρίσιμο τμήμα είναι αυτό από το οποίο αντλώ την κοινωνική μου νομιμοποίηση. Έτσι, εξαιρώ όλους εκείνους που δεν είναι κρίσιμοι για μένα. Τους μετανάστες στα κέντρα κράτησης (τα οποία με την ευκαιρία τα κάνω κλειστά όπως ήθελα και δε με αφήνανε), τους φυλακισμένους, τους άστεγους, τους τοξικοεξαρτημένους και τους εργαζόμενους σε βασικούς τομείς της οικονομίας (κι ας είναι άσχετοι με το θέμα του ιού). Τους δε εργαζόμενους που θα επωμιστούν να ρυθμίσουν και να εφαρμόσουν την κρατική πολιτική (στην υγεία, το στρατό και την αστυνομία) θα τους μετατρέψω σε ήρωες που θυσιάζονται για το καλό όλων. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης θα κάνουν τα υπόλοιπα.

Η επιστήμη και το κράτος, λοιπόν, πρέπει να λύσουν αυτή την εξίσωση της μεροληπτικής πολιτικής και κοιτάνε από ψηλά σαν μοντέρνοι τσομπάνηδες που πρέπει να βάλουν τα γίδια στο μαντρί. Έτσι λένε ότι ένα μέρος της κοινωνίας (αυτό που ενδιαφέρει την κοινωνική νομιμοποίηση και δε διαλύει τελείως την κυκλοφορία του εμπορεύματος) θα πρέπει να κλειστεί σπίτι του. Κάποιοι θα δουλεύουν και κάποιοι δε μας ενδιαφέρει αν θα πεθάνουν. Είναι μια αντικειμενική πραγματικότητα πως αν ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας κλειστεί σπίτι του – σταματήσει δηλαδή να κυκλοφορεί – θα μειωθεί ο ρυθμός μετάδοσης του ιού. Αυτό είναι σαφές. Με αποτέλεσμα λιγότεροι άνθρωποι να νοσήσουν – τουλάχιστον άμεσα (αυτός είναι και ο στόχος που λέγαμε για να απλωθούν στο χρόνο τα κρούσματα) και λιγότεροι να πεθάνουν – πάλι άμεσα. Αν πεθάνουν με έναν τρόπο που να μπορεί να υπολογιστεί εκ των προτέρων δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Όπως γίνεται με όλους τους άλλους θανάτους.

Έτσι όταν γίνεται κριτική στο κράτος και την τεχνοεπιστήμη δε γίνεται αμφισβητώντας την αποτελεσματικότητα των μέτρων που εφαρμόζουν. Γίνεται γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά πως η πολιτική του κράτους θα είναι πάντοτε υπέρ κάποιων και εναντίων κάποιων άλλων, πως είναι ταξικά μεροληπτική. Πώς όταν μιλάει στο όνομα «όλων» πάντοτε εννοεί «κάποιους». Εμείς που ενδιαφερόμαστε πραγματικά για την υγεία όλων και δε θέλουμε κανείς να πεθάνει από covid-19 είμαστε υποχρεωμένοι να λέμε την αλήθεια αυτή και ειδικά σε τέτοιες στιγμές και όχι να σωπαίνουμε ή να ακολουθούμε σιωπηλοί την κρατική εντολή.

Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΩΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

«Τις έκτακτες καταστάσεις έχει τη δυνατότητα να τις αξιοποιήσει αυτός που έχει στρατηγική. Και μάλιστα με τέτοιο τρόπο ώστε να την υπηρετήσουν ακόμα πιο αποτελεσματικά, ακόμα πιο γρήγορα. Αυτός που δεν έχει στρατηγική είναι καταδικασμένος να υπαχθεί ακόμα περισσότερο στα σχέδια του αντιπάλου του.»

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την αλήθεια και την αξιοπιστία του παραπάνω ισχυρισμού που ανέφερα στο προηγούμενο κείμενο.[3] Η παροιμία λέει πως «ο λύκος στην αντάρα χαίρεται» και αυτή τη στιγμή κάθε κράτος σε συνεργασία και ανταγωνισμό με τα άλλα επιταχύνουν διαδικασίες που ήδη είχαν στο σχεδιασμό τους. Το ίδιο έγινε και την περίοδο των κοινωνικών αναταραχών στην εποχή των μνημονίων όταν προχωρούσαν τις εξορύξεις υδρογονανθράκων (2011), τις ΒΑΠΕ σε όλη τη χώρα και τις διακρατικές συμμαχίες που φλερτάρουν με τον πόλεμο στη ΝΑ Μεσόγειο. Τώρα προχωράει ο σχεδιασμός για τα κλειστά κέντρα κράτησης μεταναστών στα νησιά και όχι μόνο, επιταχύνουν την αναδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων, φτιάχνουν νέο ΧΥΤΑ στη Φυλή (13/3/2020),[4] προωθούν την εγκατάσταση των 5G Δικτύων που βρήκαν κάποιες αντιστάσεις πριν λίγους μήνες, επεκτείνουν το φράχτη του Έβρου (με επείγουσα διάταξη χωμένη στην χθεσινή Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για τα μέτρα του κορωνοϊού) και πολλά ακόμα που πρέπει να καταγράψουμε για να μην τα φάει η σκόνη του ιού.

Πέρα από αυτά υπάρχουν και δομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν διεθνώς τα κράτη. Και αυτά σχετίζονται με τη νέα οικονομική κρίση που ξεκινάει φέτος.[5] Η επίθεση του κεφαλαίου γενικά αλλά και στην ελλάδα θα είναι αμείλικτη. Η οικονομική κατάρρευση είναι προ των πυλών. Σκεφτείτε μόνο τι λένε για την βαριά βιομηχανία της χώρας και τι πάτο θα πιάσει φέτος. Ο κορωνοϊός θα είναι η τέλεια ευκαιρία για να παρουσιάσουν την καπιταλιστική κρίση ως φυσική καταστροφή που πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί. Κάτι σαν το 2008 δηλαδή αλλά αυτή τη φορά με πολύ καλύτερη δικαιολογία. Έναν ιό με τον οποίο πολύς κόσμος ήρθε σε επαφή. Παράλληλα, τους τελευταίους μήνες ένα σωρό εξεγέρσεις έχουν ξεσπάσει σε πολλές χώρες του κόσμου (Αϊτή, Αιθιοπία, Χιλή, Σουδάν, Εκουαδόρ, Χονγκ Κονγκ, Λίβανος, Ιράκ, Καταλονία, Γαλλία) που δείχνουν πως το βάθεμα της ταξικής κοινωνίας μόνο αναπάντητο δε μένει. Γι’ αυτό οι πολιτικές που εφαρμόζονται τώρα και που θα μείνουν ως πολιτική και επιχειρησιακή παρακαταθήκη για το μέλλον πρέπει να γίνουν κατανοητές και ως προληπτικά μέτρα στις εξεγέρσεις που έρχονται.

Ο 4ΟΣ  ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
ΚΑΙ
Η 4Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Ο ιστορικός του μέλλοντος πιθανά θα καταγράψει την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 ως την έναρξη του 4ου Παγκοσμίου Πολέμου, την κήρυξη του πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία ενός εχθρού αόρατου και πανταχού παρόντα. Μπορεί να είναι ο διπλανός σου στο μετρό ο νέος επίδοξος βομβιστής, ο γείτονάς σου. Ένας πόλεμος που έθεσε ολόκληρες πόλεις υπό στρατιωτικό νόμο και στρατιωτική κατοχή και εφάρμοσε μέτρα καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που παρατείνονταν κατά το δοκούν στις χώρες (π.χ. Γαλλία, Τουρκία). Ένας πόλεμος που χρησίμευσε το ίδιο καλά τόσο για τον κοινωνικό πόλεμο εντός του κάθε κράτους όσο και για τους διακρατικούς ανταγωνισμούς και τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις. Η εισβολή σε Αφγανιστάν και Ιράκ έγινε γιατί υποτίθεται κρύβανε τρομοκράτες. Αυτός ο ιστορικός θα καταγράψει τον πόλεμο ενάντια στην πανδημία του 2020 ως ένα σημείο καμπής προς τον 4ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Σε μια εποχή όξυνσης των ταξικών ανισοτήτων παγκόσμια και εντός του κάθε κράτους αλλά και σε μια εποχή που όλο και πιο πολύ διαμορφώνονται τα νέα διακρατικά στρατόπεδα μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Και αυτός ο «πόλεμος ενάντια στην πανδημία», ο πόλεμος με έναν αόρατο αλλά όχι ανίκητο εχθρό θα φανεί εξίσου χρήσιμος για τα δύο μέτωπα του κάθε κράτους.

Για την 4η Βιομηχανική Επανάσταση έχω ξαναγράψει παλιότερα ένα σύντομο κείμενο.[6] Σε αυτήν τα όρια του βιολογικού, του φυσικού και του ψηφιακού πρέπει να γίνουν όλο και πιο θολά, «..το σώμα των ανθρώπων πρέπει να αναμιχθεί με τη μηχανή, πρέπει να γίνουμε όλο και περισσότερο κομμάτι της μηχανής, κομμάτι της παραγωγικής διαδικασίας ελαχιστοποιώντας τα περιθώρια αντίστασης σε αυτήν. Πρέπει να γίνουμε υβρίδια. Αυτό ζητάνε τα αφεντικά.» Είναι σε όλους φανερό πως ο κορωνοϊός επιταχύνει νέες μορφές εργασίας, εκπαίδευσης, επιτήρησης και ελέγχου. Η υγεία, το σώμα γίνεται όλο και πιο πολύ προαπαιτούμενο συμμετοχής στην κυκλοφορία του εμπορεύματος, γίνεται όλο και πιο πολύ αντικείμενο ελέγχου (πχ. η μέτρηση πυρετού πριν μπεις στη δουλειά σου).

ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΤΑΞΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Είναι απαραίτητο να έχουμε ξεκάθαρη στο μυαλό μας την αλληλεξάρτηση των διακρατικών ανταγωνισμών με τον κοινωνικό και ταξικό πόλεμο εντός των κρατών. Και για να γλιτώσουμε τη θεωρητική ανάλυση, μιας και είναι τέτοιες μέρες θα αναφέρω ένα ιστορικό παράδειγμα που μας κάνει αυτή την αλληλεξάρτηση ξεκάθαρη. Τέτοιες μέρες, λοιπόν, πριν από 149 χρόνια ξεκίνησε η Παρισινή Κομμούνα. Μια εξέγερση που άφησε το στίγμα της μέσα στα κινήματα και μας δίδαξε πολλά πράγματα, μια εξέγερση που γεννήθηκε ακριβώς με τη λήξη του Γαλλο-Πρωσικού πολέμου. Ξεκίνησε ένα μήνα από τη συνθηκολόγηση των Γάλλων και αποδοχή της ήττας τους. Και πνίγηκε στο αίμα από τον Γαλλικό στρατό με τη βοήθεια του Πρώσικου στρατού κατοχής. Αυτή η ιστορία μας δίδαξε πολύ νωρίς με ακρίβεια τη σχέση ανάμεσα σε διακρατικές συγκρούσεις και ταξικό πόλεμο. Τα κράτη ανταγωνίζονται μεταξύ τους αλλά στη μάχη ενάντια στον εσωτερικό εχθρό του κάθε κράτους, οι αντιμαχόμενες πλευρές μπορούν να συνεργαστούν. Το ίδιο βλέπουμε και εδώ με τον Έβρο. Τις μέρες που καλούσαν για πανστρατιά εναντίον των Τούρκων και των «βαλτών» μεταναστών υπογράφηκε μνημόνιο συνεργασίας ανάμεσα στο Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος και του Turkish–Greek Business Council του Foreign Economic Relations Board.[7] Παράλληλα, συλλαμβάνουν ανθρώπους σε αγαστή συνεργασία με το Τούρκικο αντίπαλο κράτος[8] την ίδια ώρα που ο λαϊκός φασισμός υποδέχεται τα ΜΑΤ σαν ήρωες που μάχονται τον Τούρκο εχθρό.[9] Η αντιπαλότητα και η συνεργασία ανάμεσα στα αφεντικά συνυπάρχουν την ίδια στιγμή. Προϋπόθεση της επιθετικής πολιτικής ενός κράτους είναι η κοινωνική ειρήνη εντός του. Γι΄ αυτό και ιστορικά η διακρατική σύγκρουση είχε άμεση σχέση με τις κοινωνικές επαναστάσεις και τα αντάρτικα (μια ματιά στην ιστορία του Α’ ΠΠ, της Σοβιετικής Επανάστασης, της Γερμανικής ή η ιστορία της Ισπανικής Επανάστασης με τον 2ο Π.Π. και τα αντάρτικα που δημιουργήθηκαν είναι ενδεικτικά).

ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΤΙ;

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο εθνικισμός και ο πατριωτισμός ενδυναμώνεται μέσα από τη διαχείριση της πανδημίας σε κάθε ξεχωριστό κράτος. Με νέους ήρωες και νέες συλλογικές θυσίες. Οι γιατροί, η κοινωνία που μένει σπίτι είναι όλα τμήματα ενός νέου πατριωτισμού που αγκαλιάζει όλο και περισσότερες ταξικές αντιθέσεις, που νομιμοποιεί όλο και πιο πολύ τον ολοκληρωτισμό των στρατοπέδων συγκέντρωσης και της θυσίας του Άλλου για το γενικό καλό της πατρίδας. Σε αυτή τη συγκυρία, το ελληνικό κράτος θα επιβάλλει απαγόρευση κυκλοφορίας με αστυνομία και στρατό (φαντάζομαι) αλλά δε φαίνεται ότι θα καταφέρει να σώσει την εικόνα του ως εγγυητής της δημόσιας υγείας. Με ένα σύστημα υγείας που δεν ήταν ήδη από πριν επαρκές για να αντιμετωπίσει την εποχιακή γρίπη, με νοσηλευτές που νοσούν από κορωνοϊό να έρχονται σε επαφή με καρκινοπαθείς, αποσυρμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό σε καραντίνα και με τα κρούσματα να έχουν αγγίξει έναν απροσδιόριστα μεγάλο αριθμό όλα δείχνουν πως θα οδηγηθούμε σε καταστάσεις Ιταλίας. Μακάρι να πάνε όλα καλά και οι γεροντότεροι να μην έχουν αρρωστήσει.  Εχθές, από την επίσημη ενημέρωση του Υπουργείου μάθαμε πως νοσηλεύονται 100 άτομα από τα οποία τα 18 διασωληνωμένα και τα 79 με «βαριά υποκείμενα νοσήματα». 12 από τα 13 άτομα που έχουν πεθάνει είχαν «βαριά υποκείμενα νοσήματα» δηλαδή πολλαπλή αιτιολογία. Αυτό καταλαβαίνουμε τι σημαίνει για τις αμέσως επόμενες μέρες. «Έχουμε ανθρώπους που αποσωληνώθηκαν αλλά είναι λίγοι» είπε ο Τσίορδας με σκυμμένο το κεφάλι εχθές. Απέναντι στο βραχυπρόθεσμο και το μακροπρόθεσμο (που είναι μεγα-ιστορικών διαστάσεων) πρέπει να κρατήσουμε μια ισορροπία. Δύο πράγματα θα τονίσω μόνο.

  1. Είναι σημαντικό σε μια στιγμή που το κράτος δείχνει με οξύ τρόπο το ταξικό του πρόσωπο να γινόμαστε η φωνή αυτών που δεν έχουν, να στεκόμαστε αλληλέγγυοι σε όσους το κράτος καταδικάζει σε θάνατο και ακόμα να δημιουργήσουμε έκτακτες ομάδες αλληλοστήριξης και αλληλεγγύης στις γειτονιές για να αντιμετωπίσουμε συλλογικά τα προβλήματα που προκύπτουν και από την αρρώστια αλλά και από την απληρωσιά, την ανημποριά, τον αποκλεισμό. Τέτοιες πρωτοβουλίες θα λύσουν πραγματικά προβλήματα, θα κρατήσουν ζωντανά τα προτάγματά μας μέσα στη κοινωνία και ίσως μας βοηθήσουν να ξεφύγουμε από την απαγόρευση κυκλοφορίας και την επιβολή απομόνωσης. Αυτό όμως δε μπορεί να γίνει με έναν τρόπο αλά μεταναστευτικό του ΣΥΡΙΖΑ. Καλύπτοντας τα κενά του κράτους και βγάζοντας το καθαρό. Με πρακτικές αλληλεγγύης αφομοιώσιμες – πρακτικές που η αριστερά είναι μανούλα στο να τις αξιοποιεί πολιτικά για τις επόμενες εκλογές. Τα πολιτικά μας περιεχόμενα γίνονται πολύ πιο πραγματικά ακριβώς σε τέτοιες στιγμές. Δείχνοντας ποιο είναι το κράτος και ποια είναι η δυναμική των δικών μας προταγμάτων.
  2. Παράλληλα, δε μπορεί παρά να μη συμπεριλάβουμε τη μεγάλη εικόνα και τη δουλειά μυρμηγκιού που χρειάζεται να κάνουμε σε βάθος δεκαετιών. Έτσι, χρειάζεται να μην δοθούμε 100% ξανά στην επικαιρότητα και να απαντήσουμε αντανακλαστικά. Αλλά με έναν τρόπο που καλλιεργεί το μέλλον μας, που οργανώνει αργά αργά και γειωμένα στις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες τις ελευθεριακές δομές και μορφές κοινωνικής οργανώσεις που πρέπει να δημιουργήσουμε. Με έναν τρόπο που ξεδιπλώνει και διατυπώνει βιώσιμες στρατηγικές επαναστατικής προοπτικής. Οι εξεγερσιακές δυναμικές δε θα εκλείψουν (και αμέσως μετά τον κορωνοϊό επίσης) και οι κοινωνικές ανάγκες όλο και θα μεγαλώνουν.

Επιστροφή στη κανονικότητα δεν υπάρχει. Και δεν υπάρχει όχι λόγω της έκτακτης κατάστασης αλλά εξαιτίας των δομικών τάσεων που ήδη υπάρχουν και των οργανωμένων δυνάμεων που αξιοποιούν την πανδημία προς όφελος τους. Ένα μεγάλο εμπόδιο για να καταλάβουμε που πάνε τα πράγματα είναι η ίδια μας η υποκειμενική εμπειρία και σε μικρότερο βαθμό ακόμα και η ιστορική εμπειρία. Ειδικά στη Δύση και την Ελλάδα όπου από τον 2ο ΠΠ και μετά οι συνθήκες ζωής μόνο καλύτερες γινόταν. Κάνουμε εκτιμήσεις για το μέλλον με βάση του τι έχουμε ζήσει. Κι όμως, αυτά που θα ζήσουμε δεν τα έχουμε ξαναζήσει. Οι μέρες που έρχονται θα είναι όλο και πιο δύσκολες. Η επόμενη δεκαετία θα κάνει την προηγούμενη να μοιάζει με παιδική χαρά.


[1] Δείτε ενδεικτικά: «Από πού ήρθε ο κορονοϊός, και πού θα μας πάει; Συνέντευξη με τον επιδημιολόγο Rob Wallace» και αναζητήστε το βιβλίο του συγγραφέα «Big Farms make Big Flu»
https://voidnetwork.gr/2020/03/21/coronoios-synenteuksi-epidhmiologos-rob-wallace/
«Κοινωνική Μόλυνση: Κοινωνικός και ταξικός πόλεμος στην Κίνα»
https://yfanet.espivblogs.net/2020/03/20/koinoniki-molynsi-koinonikos-kai-taxikos-polemos-stin-kina/
Το site της ομάδας του μεταφρασμένου κειμένου πιο πάνω και τη συνολική δουλειά που έχουν κάνει: http://chuangcn.org/

[2] «Φυσικές καταστροφές, ταξικός πόλεμος και το συμβόλαιο ενάντια στον θάνατο: πώς να σκεφτούμε;»
https://blackathena.squat.net/fusikes-katastrofes-taksikh-analysh-thanatos/

[3] «Πώς να αποφύγετε τον Ιό της Κυριαρχίας; (Έβρος και Κορωνοϊός είναι πόλεμος κοινωνικός!)»
https://blackathena.squat.net/o-ios-ths-kuriarxias/

[4] «Νέος ΧΥΤΑ στη Φυλή, στα «μουλωχτά» και με συνοπτικές διαδικασίες», 19/03/2020
https://oxixytafilis.blogspot.com/2020/03/blog-post_19.html

[5] «Ήταν ο ιός που το κατάφερε»
https://avantgarde2009.wordpress.com/2020/03/15/it-was-the-virus-that-did-it/

[6] «Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση! (15/02/2016)
https://blackathena.squat.net/%CE%B7-4%CE%B7-%CE%B2%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B5%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7/

[7] «ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕΒΕ ΚΑΙ TURKISH-GREEK BUSINESS COUNCIL ΤΟΥ FOREIGN ECONOMIC RELATIONS BOARD (DEIK) ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ» (4/3/2020)
https://www.seve.gr/%CE%BC%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BF-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%B1%CF%83-%CF%83%CE%B5%CE%B2%CE%B5-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-turkish-greek-business-council-%CF%84/

[8] https://athens.indymedia.org/post/1603855/

[9] «Υποδοχή ηρώων επιφυλάσσουν στα ΜΑΤ οι κάτοικοι στις Καστανιές»
https://www.ethnos.gr/ellada/95416_ypodohi-iroon-epifylassoyn-sta-mat-oi-katoikoi-stis-kastanies


Πώς να αποφύγετε τον Ιό της Κυριαρχίας; (Έβρος και Κορωνοϊός είναι πόλεμος κοινωνικός!)

Εδώ σε μορφή pdf

Τις έκτακτες καταστάσεις έχει τη δυνατότητα να τις αξιοποιήσει αυτός που έχει στρατηγική. Και μάλιστα με τέτοιο τρόπο ώστε να την υπηρετήσουν ακόμα πιο αποτελεσματικά, ακόμα πιο γρήγορα. Αυτός που δεν έχει στρατηγική είναι καταδικασμένος να υπαχθεί ακόμα περισσότερο στα σχέδια του αντιπάλου του.

—————————————————

Είναι πραγματικά καταθλιπτικό να βλέπεις πόσο εύκολα η Κυριαρχία μπορεί να κινητοποιήσει και να κατευθύνει τους υποτελείς όπου γουστάρει (είτε με την κρίση, είτε με την εισβολή στον Έβρο, είτε με τον κορωνοϊό), πόσο εύκολα μπορεί να παρουσιάζει τα δικά της προβλήματα ως δικά μας, πόσο εύκολα εν τέλει να μας οργανώσει και να μας υποτάξει ακόμα πιο πολύ. Υπάρχει και κάτι πιο καταθλιπτικό όμως. Όταν αυτό το παθαίνουν οι πολιτικοποιημένοι υποτελείς. Είτε όταν «ακολουθούν» συνειδητά ή ασυνείδητα τις άνωθεν εντολές, είτε όταν παραμένουν στο κόσμο τους.

“Over 10,000 military medics working at front line in COVID-19 fight”

Η ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

Στις 6 Αυγούστου του 1976, το πλοίο «ΧΟΡΑ» του τούρκικου κράτους έπλευσε στα βορειοανατολικά της Λέσβου για να κάνει σεισμικές έρευνες παραβιάζοντας, σύμφωνα με την οπτική του ελληνικού κράτους, την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Αυτό το γεγονός δημιούργησε μία από τις γνωστές κρίσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και έχει καταγραφεί στη μνήμη του δημόσιου λόγου όχι με τις κινήσεις του ελληνικού ή του τούρκικου κράτους αλλά με τη πασίγνωστη δήλωση του Ανδρέα Παπανδρέου στα πλαίσια της περιοδείας του στο νομό Έβρου και συγκεκριμένα στην Αλεξανδρούπολη: «Βυθίσατε το Χόρα». Σε μια εποχή που το ΠΑΣΟΚ ήταν ανερχόμενη αντιπολίτευση και πολεμούσε τη Δεξιά όσο τίποτα άλλο, το ΠΑΣΟΚ ρωτούσε γιατί «δεν βυθίσατε το ΧΟΡΑ». Μια εποχή που οι κοινωνικοί αγώνες ήταν σε μεγάλη ένταση και το ΠΑΣΟΚ προσπαθούσε να τους διαμεσολαβήσει (πράγμα που έκανε με μεγάλη επιτυχία). Το 1980, τέσσερα χρόνια αργότερα, παραδέχθηκε στη Βουλή ότι ουσιαστικά αυτή τη δήλωση την έκανε σε συνεννόηση με τον Καραμανλή, πράγμα που επιβεβαίωσε και ο Κανελλόπουλος λέγοντας: «προέβη στη διατύπωση των λέξεων εκείνων για ορισμένο Εθνικό σκοπό».[1]

Η πρώτη φορά Αριστερά, το ΠΑΣΟΚ, σε μια περίοδο φοβερής κοινωνικής πάλης και με διακηρυγμένο εχθρό τη Δεξιά, σε στιγμή εθνικής έντασης επέδειξε στάση ευθύνης «στα κρίσιμα θέματα» και συνεργάστηκε ακόμα κι αν δεχόταν τα πολιτικά πυρά. Μια εποχή που βγαίνανε καραμπίνες στα εκλογικά κέντρα του ΠΑΣΟΚ από τους οπαδούς της ΝΔ στην επαρχία. Δηλαδή, που η πάλη ανάμεσα στη Δεξιά και το ΠΑΣΟΚ ήταν πραγματικότατη. Η εθνική ενότητα, όμως, χρειάζεται όλο το πολιτικό φάσμα, δε χορεύεται από έναν. Ο ΣΥΡΙΖΑ που θέλει να βάλει πλάτη στο μεταναστευτικό είναι η σημερινή μίζερη εκδοχή αυτού του παρελθόντος, αυτής της λειτουργίας της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Της απαραίτητης συνεργασίας Δεξιάς και Αριστεράς. Ο Τσίπρας επανέλαβε το ίδιο που είπε και για τις καταλήψεις, δηλώνοντας πως θα βάλει υπεύθυνα πλάτη. «Κι εμείς το κάναμε αυτό αλλά όχι με αυτόν τον τρόπο». Διαφέρει ο τρόπος, η στρατηγική είναι κοινή.

Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ‘90s

Στις 14 Φεβρουαρίου του 1992, 1 εκατομμύριο άνθρωποι διαδηλώσανε στη Θεσσαλονίκη για το όνομα της Μακεδονίας. Με κλειστά καταστήματα, με προκηρυγμένη στάση εργασίας από το εργατικό κέντρο, με τα γυμνάσια να μην έχουν μαθήματα και να κατεβαίνουν υποχρεωτικά στις διαδηλώσεις. Στη Νέα Δημοκρατία δημιουργήθηκε σύγκρουση ανάμεσα στον Μητσοτάκη (πρωθυπουργό) και τον Σαμαρά (υπουργό εξωτερικών) με αφορμή την λεγόμενη πρόταση Πινέιρο που περιείχε το όνομα «Μακεδονία». Και ενώ ο Μητσοτάκης καλοέβλεπε την πρόταση αυτή ήταν πολλοί οι ψήφοι για να πάνε χαμένοι. Το ΠΑΣΟΚ και ο Συνασπισμός στήριξαν ολόψυχα τα συλλαλητήρια. Το ΚΚΕ απήχε. Κάντε συγκρίσεις με το σήμερα και δείτε πως τα φέρνει η ζωή. Τον Ιούνιο του 1993 η Εκκλησία της Ελλάδος διοργανώνει ανοιχτή εκδήλωση προς τιμήν του Ράντοβαν Κάραζιτς (καταδικασθέντα για τη σφαγή  8.000 βόσνιων της Srebrenica) με συνδιοργανωτές την ΓΣΕΕ, την ΑΔΕΔΥ και την ΠΑΣΕΓΕΣ (αγρότες). Στήριξαν την εκδήλωση εκπρόσωποι από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και ΣΥΝ. [2]

Στην ίδια δεκαετία (και όχι μόνο σε αυτήν) έλαβαν χώρα και  οι δολοφονίες αλβανών μεταναστών στα σύνορα και εντός της χώρας από στρατό, αστυνομία και οπλισμένους πολίτες. Οι αλβανοί αντιμετωπίστηκαν ως εισβολείς εγκληματίες. Μια ιστορία που είναι γνωστή ή θα έπρεπε να είναι. Χωρίς να αναφερθούμε καν στον απίστευτο ρατσισμό που έκαναν τη λέξη «αλβανός» να χρησιμοποιείται ως βρισιά. Η ΓΣΕΕ στο ρόλο του ελέγχου της εργασίας μέσω του ΕΚΑ (εργατοϋπαλληλικό κέντρο Αθήνας) πρότεινε οι, χωρίς χαρτιά, αλβανοί μετανάστες να καταγράφονται στους τοπικούς ΟΑΕΔ και όσοι δεν το κάνουν «να θεωρούνται λαθραίοι και να απελαύνονται».

Continue reading

7 σημεία με αφορμή τις συγκρούσεις στα νησιά.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Το κείμενο είναι ακατάλληλο για όσους έχουν δυσανεξία στην πραγματική πραγματικότητα. Καμία ευθύνη για τυχόν παρενέργειες.

  1

Μία από τις πιο σημαντικές αξίες των αναρχικών είναι η αλληλεγγύη. Είναι μια πρακτική που διαπερνά όλη μας τη δράση, μας εμπλουτίζει και στέκεται έμπρακτα δίπλα στα θύματα της εξουσίας και της εκμετάλλευσης κοντά και μακριά μας. Η έμπρακτη αλληλεγγύη είτε στο επίπεδο της καθημερινότητας με τους γύρω μας, είτε ως πολιτική πρακτική στους κοινωνικούς αγώνες έχει ύψιστη αξία και καλά κάνει. Αυτό δε σημαίνει όμως ότι είναι το μοναδικό φίλτρο με το οποίο βλέπουμε και συζητάμε για τον κόσμο. Όταν πρέπει να σκεφτούμε γεγονότα δεν χρειάζεται να τα σκεφτούμε με όρους αλληλεγγύης. Πολλοί εκφράζουν την άποψη ότι δεν αξίζει καμία αλληλεγγύη στους κατοίκους των νησιών και κόβουν κάθε συζήτηση για τα γεγονότα εκεί. Καλό είναι να διακρίνουμε το ένα από το άλλο. Δεν χρειάζεται να πετάμε στα σκουπίδια την κοινωνική εμπειρία επειδή δε μας αρέσει. Μόνο να μαθαίνουμε πρέπει από αυτή, είναι πλούτος. Άλλο πράγμα η αναζήτηση της αλήθειας των γεγονότων, η πολιτική και θεωρητική αξιολόγησή τους και άλλο αν κάνουμε ή όχι αλληλεγγύη. Εδώ θα ασχοληθώ μόνο με το πρώτο.

2

Για τα πραγματικά γεγονότα υπάρχει αρκετό υλικό στο διαδίκτυο, από τα βίντεο των τοπικών σαιτ όπως και αφηγήσεις από πιο κοντινές φωνές που βρίσκονται εκεί. Όποιος θέλει βρίσκει, δεν έχω καμία παραπάνω γνώση.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα γεγονότα στα νησιά είναι μια στιγμή του ενιαίου κοινωνικού πολέμου που διεξάγει το κράτος και το κεφάλαιο στις υποτελείς τάξεις. Ούτε μία. Είτε μας αρέσει, είτε όχι. Α) Το κράτος αποφασισμένο να επιβάλλει μια συγκεκριμένη πολιτική ελέγχου και πειθάρχησης με κλειστά κέντρα κράτησης για τους μετανάστες. Ας μην έχουμε αμφιβολίες ότι την ίδια πολιτική ακολουθούσε και ο ΣΥΡΙΖΑ. Η διαφορά ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ είναι πως το πουλάνε. Ο ΣΥΡΙΖΑ πούλαγε τα κλειστά κέντρα κράτησης ως κέντρα αγάπης και φιλοξενίας των κατατρεγμένων της γης και η ΝΔ πουλάει τα κλειστά κέντρα κράτησης ως φυλακή για τα μιάσματα. Κάθε μαγαζί το πουλάει στους πελάτες της με τον τρόπο που καταλαβαίνει ο πελάτης. Β) Έτσι έδωσε τα έργα σε 3 από τις πιο αντιπροσωπευτικές εταιρείες του ελληνικού κεφαλαίου (αυτές ξέρουμε, αυτές εμπιστευόμαστε), με 1 εκατομμύριο ευρώ στην καθεμία: την ΤΕΡΝΑ, τον ΑΚΤΩΡ και τον μεγαλύτερο οφειλέτη της ΔΕΗ στην Ελλάδα, τον Μυτηλιναίο. Γ) Προσπάθησε να επιβάλλει αυτή τη πολιτική με τον πιο ισχυρό τρόπο. Με στρατό και αστυνομία. Με έναν τρόπο που χρησιμοποιείται συστηματικά μόνο πάνω στους μετανάστες όπου βρίσκονται υπό στρατιωτική και αστυνομική κατοχή.

3

Η έννοια του ενιαίου κοινωνικού πολέμου, αν δεν την ξεκαθαρίσουμε, μπορεί ωστόσο να συσκοτίζει περισσότερα απ’ όσα φανερώνει. Δεν υπάρχει κάποιος ενιαίος κοινωνικός πόλεμος. Ενιαίος κοινωνικός πόλεμος υπάρχει μόνο από μια σκοπιά που έχει ένα συνολικό πρόταγμα. Μόνο από αυτήν τη σκοπιά είναι ορατός και μόνο από αυτήν είναι και πραγματικός. Παράδειγμα: το κράτος από τη σκοπιά του επιδιώκει σε μια συγκεκριμένη εδαφική επικράτεια να οργανώσει, πειθαρχήσει και δημιουργήσει τέτοιες  κοινωνικές σχέσεις που να ευνοούν την αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Έτσι είναι υποχρεωμένο να ενδιαφέρεται, δηλαδή, να διαμεσολαβεί όλες τις κοινωνικές σχέσεις σε αυτή την επικράτεια. Άρα να διεξάγει έναν ενιαίο κοινωνικό πόλεμο. Το ίδιο και εμείς. Εμείς λέμε ότι θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο συνολικά, να καταστρέψουμε την εξουσία και εκμετάλλευση απ’ όπου κι αν προέρχεται και να φτιάξουμε έναν κόσμο ελευθερίας, αλληλεγγύης και δικαιοσύνης. Και μάλιστα εμείς είμαστε ακόμα πιο φιλόδοξοι γιατί δεν περιοριζόμαστε σε  εδαφικές επικράτειες. Ξεκινάμε από εκεί που ζούμε αλλά θέλουμε την παγκόσμια κοινωνική επανάσταση.

Από μια μερική σκοπιά ειδικών συμφερόντων (π.χ. κάτοικοι της Λέσβου, ξενοδόχοι, εργάτες, γυναίκες, έλληνες κτλ) ο πόλεμος μπορεί να είναι μερικός. Μπορεί για παράδειγμα, ένας έλληνας άντρας εργάτης να εξεγείρεται μόνο όταν κόβουν το δικό του μισθό. Μια γυναίκα κάτοικος Αθήνας να εξεγείρεται μόνο στην πατριαρχία που βιώνει αυτή και να μην ενδιαφέρεται για τη ζωή των αντρών αγροτών στην επαρχία. Θέλω να πω πως αυτό είναι νόμιμο και δικαιολογημένο. Δεν είναι κανείς υποχρεωμένος να έχει ένα συνολικό πρόταγμα για όλη την κοινωνία. Μόνο όσοι έχουν συνολικό πρόταγμα. Εμείς είμαστε. Γιατί εμείς προτείνουμε να νοιαζόμαστε για το γενικό καλό, θέλουμε να αλλάξουμε όλες τις σχέσεις και προσπαθούμε να πείσουμε κάθε κοινωνική ομάδα να νοιάζεται και για κάτι πέρα από τα δικά της ιδιαίτερα συμφέροντα. Θέλουμε να πείσουμε τους άντρες εργάτες να παλέψουν για την απελευθέρωση των γυναικών. Και αυτό δεν έχει να κάνει με κάποια αναγωγή. Ότι η απελευθέρωση του ενός εξαρτάται από την απελευθέρωση του άλλου. Σαν μια σπειροειδής κίνηση που επιστρέφει στο δικό σου ιδιαίτερο συμφέρον. Δεν είμαστε μαρξιστές. Είναι η πολιτική μας στόχευση τέτοια. Αυτός είναι ο τρόπος για να αναπαράγεται μια ιδιοτελής στάση. Το σύνθημα «ο φασισμός πρώτα έρχεται για κάποιους και μετά για όλους» είναι μια τέτοια τακτική, από τις πιο αποτυχημένες. Όχι, ο φασισμός ποτέ δεν έρχεται για όλους. Είναι ένα ταξικό σύστημα που ευνοεί κάποιους και κάποιους τους ρίχνει στο Καιάδα.

4

Έτσι, τα γεγονότα στη Λέσβο είναι κομμάτι του ενιαίου κοινωνικού πολέμου μόνο από μια πολιτική σκοπιά που έχει πρόθεση και όχι ως αντικειμενικά κοινωνικά γεγονότα. Από τη σκοπιά ενός Λέσβιου μαγαζάτορα είναι πιο πιθανό να είναι μια επίθεση στο δικό του ιδιαίτερο συμφέρον, το οποίο το βιώνει μέσα από την ιδεολογία του ως Έλληνας. Και λέει στους μπάτσους «δεν είναι επάγγελμα αυτό, να χτυπάτε έλληνες .. για 500ευρώ τα κάνετε όλα» (από βίντεο με επεισόδια). Δηλαδή, ως μια επίθεση στο εισόδημά του και στην ιδιότητα ως Έλληνας που του επιτίθενται οι μη Έλληνες – είτε ως εισβολείς μετανάστες, είτε ως ξένα κράτη, Σόρος, ΜΚΟ κτλ. Αυτός βλέπει το στρατό και την αστυνομία ως πραγματικούς προστάτες του που εκτελούν λάθος εντολές. Τους νιώθει ως πραγματικά αδέρφια του που οι συνθήκες τους αναγκάζουν να έρθουν στα χέρια – όπως ίσως θα έκανε και με τον αδερφό του εξ αίματος για τα περιουσιακά. Αυτό δεν είναι ένα ψέμα. Είναι η πραγματική κοινωνική σχέση ανάμεσα στο κράτος και τον υπήκοο έλληνα. Γι’ αυτό ο κάτοικος τον καλεί ως αδερφό να κάνει πίσω, γιατί όλα αυτά τα κάνει για την πατρίδα και τα παιδιά του και διώχνει τους μπάτσους είτε με το «μπάτσοι γουρούνια δολοφόνοι», είτε τραγουδώντας τον εθνικό ύμνο. Και οι μπάτσοι από την άλλη μην έχοντας άλλη ιδεολογία από την εθνική αποκαλούν τους κατοίκους «τουρκόσπορους». Δηλαδή, μη έλληνες. Αυτούς έχουν μάθει να πολεμάνε. Πράγμα που έχει ιστορικές ρίζες ενός αιώνα και αντανακλά τον τρόπο που το ελληνικό κράτος και οι μηχανισμοί του αντιμετώπισαν τους πρόσφυγες από τα παράλια της Τουρκίας. Η αφαίρεση ιθαγένειας έχει χρησιμοποιηθεί με πολλαπλούς τρόπους στην ιστορία του ελληνικού κράτους και για ντόπιους 100%. Οι τοπικές αρχές (τοπικοί πρόεδροι, δήμαρχοι κτλ) κάνουν ότι μπορούν για να εκπληρώσουν το ρόλο τους: να διαμεσολαβήσουν την κυριαρχία του κράτους σε κάθε κοινωνική ομάδα. Και φυσικά η αριστερά με τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ να συμπληρώνουν όπως πάντα την κρατική διαμεσολάβηση: «Μετά από διαπραγματεύσεις με την καταλυτική συμβολή του Δημάρχου δυτικής Λέσβου Ταξιάρχη Βέρρου, του Προέδρου της Κοινότητας Μανταμάδου Χαράλαμπου Τζελαιδή, των βουλευτών Λέσβου του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Μπουρνού και του ΚΚΕ Μαρίας Κομνηνάκα οι αστυνομικές δυνάμεις οδηγήθηκαν με ασφάλεια εκτός του κλοιού των διαδηλωτών. Μάλιστα επικεφαλής της πορείας των Αστυνομικών ήταν ο ίδιος ο Δήμαρχος δυτικής Λέσβου προκειμένου να μην υπάρξουν ενέργειες σε βάρος των Αστυνομικών.»

5

Το πολύ ενδιαφέρον στοιχείο (με το οποίο κρυφά ή φανερά διασκεδάζουμε λίγο όλοι μας) είναι η αναγκαστικότητα της βίας όπως είπε και ο τσεκουροφόρος. Αναγκαστικότητα που διαρρηγνύει το συμβόλαιο της εθνικής ενότητας από τα πάνω. Η κρατική επιλογή εναντιώνεται στα συμφέροντα των μεταναστών – πράγμα για το οποίο εξεγείρονται και είναι κάτι που ήδη γνωρίζουμε. Εναντιώνεται όμως και στα συμφέροντα των ντόπιων που πολλοί από αυτούς είναι ξεκάθαρα ρατσιστές, δε θα είχαν πρόβλημα να πνιγούν οι μετανάστες στο Αιγαίο, να φτιαχτούν οι φυλακές σε ακατοίκητα νησιά και ζητούσαν την προστασία από την αστυνομία λίγο καιρό πριν εναντίον των μεταναστών. Τα συμφέροντα στα οποία εναντιώνεται το κράτος είναι σίγουρα περισσότερα από αυτά που γράφω, είναι διαταξικά και με την βοήθεια των ΜΑΤ μπόρεσε ένα μεγάλο τους μέρος να εκφραστεί με έναν ενιαίο χωροταξικά τρόπο – παρόλο που προφανώς υπήρχαν διαχωρισμοί εντός των συγκεντρωμένων (αλλού οι αριστεροί, αντιφασίστες, αλλού οι φασίστες κτλ). Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας αμηχανίας νομίζω το εξέφρασε ο στρατιωτικός ιερέας που φανερά ταραγμένος είπε (βλέπε στο 2.30): «Εγώ Γιώργο μου, στη στρατιωτική μου θητεία ακολούθησα το στρατό.. Αφγανιστάν, Κόσοβο, Σεράγεβο, Αλβανία, τώρα βλέπω τη πατρίδα μου σκλαβωμένη εδώ πέρα. Για ποιο λόγο; Για ποιο λόγο η πατρίδα μου είναι σκλαβωμένη.. σε εμπόλεμη κατάσταση». Δείτε όλο το βίντεο, αξίζει. Εξοργισμένοι όσοι μιλάνε, εξαιτίας της εμπλοκής του στρατού για τα συμφέροντα της ΑΚΤΩΡ. Ο στρατός για τους πατριώτες στα σύνορα είναι απόλυτα νομιμοποιημένος και είναι ο προστάτης τους από τον Τούρκο εισβολέα. Δεν είναι μικρό πράγμα αυτή η αντίθεση.

Αυτή η πραγματική σύγκρουση συμφερόντων κράτους-κεφαλαίου από τη μια και της ντόπιας ελληνικής κοινωνίας από την άλλη δημιούργησε στιγμές απείρου κάλλους που όλοι είδαμε, στιγμές που αναγκαστικά προκαλούν μια ιδεολογική σύγχυση στη σχέση πολιτών-κράτους. Να βγαίνουν καραμπίνες και να επιτίθενται στο στρατόπεδο από αυτούς που περιμένανε τη ΝΔ και τα ΜΑΤ να τους λύσουν το πρόβλημα, δεν είναι κάτι που το περιμέναμε νομίζω. Βλέπουμε την δύναμη των υλικών συμφερόντων απέναντι στην ιδεολογία. Επειδή όμως ο πραγματικός κοινωνικός πόλεμος (όχι ότι έχει ο κάθε πολιτικοποιημένος στο κεφάλι του) ορίζεται από τους πραγματικούς συμμετέχοντες, το αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης θα καθοριστεί από τα περιεχόμενα των αντιστεκόμενων. Έτσι ορίζουν και τις δυνατότητες στις οποίες θα εξελιχθεί το πράγμα. Έτσι, εφόσον α) το κυρίαρχο ζητούμενο είναι «να μη μας ενοχλάνε», να μην είναι στη πόρτα μας και μας χαλάνε το τουρισμό και β) πρέπει να επιλυθεί με πατριωτισμό και άρα με ενίσχυση της εθνικής ενότητας τα πιο ρεαλιστικά σενάρια είναι τα εξής δύο: 1) με κάποιο τερτίπι, με κάποιο καλύτερο δέλεαρ στις ντόπιες κοινωνίες ανάλογα και με την ένταση της σύγκρουσης σε κάθε νησί να δημιουργηθούν οι κλειστές δομές, να διαμεσολαβηθεί η κοινωνική οργή από όλους τους αρμόδιους γι’ αυτή τη δουλειά (δεξιούς, αριστερούς, φορείς, συλλόγους). 2) Με λύση αλά Αυστραλία και βάθεμα του φασισμού: φυλακές σε ακατοίκητα νησιά – μια λύση που θα ικανοποιούσε σίγουρα πολλές ντόπιες κοινωνικές ομάδες, μια λύση που αρέσει στον φασίστα περιφερειάρχη του ΒΑ Αιγαίου.

6

Το βασικό επίδικο, η αιτία που πυροδότησε την διαταξική «παλλαϊκή αντίσταση» ήταν το ζήτημα της εξουσίας. Του ποιος έχει το δικαίωμα να αποφασίζει. Κάθε κοινωνική σύγκρουση που θέτει όχι απλά το ζήτημα των συμφερόντων αλλά το ζήτημα της εξουσίας είναι μια κοινωνική σύγκρουση που μετατοπίζει τις σχέσεις και τις συνειδήσεις, τείνει να μετατοπίσει την κατανομή ισχύος για το ποιος αποφασίζει. Υπάρχει η συνείδηση ότι κάποιος προσπαθεί να επιβάλλει κάτι το οποίο εμείς αρνούμαστε (μιλάνε για το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση κάποιοι κάτοικοι – όπως και στην Τήνο για τις ανεμογεννήτριες). Δεν γίνεται να πετάμε στα σκουπίδια την πραγματικότητα της σύγκρουσης επειδή διαφωνούμε με τους συμμετέχοντες, δεξιούς και αριστερούς, ρατσιστές και πατριώτες. Το αντίθετο, πρέπει να αναδείξουμε το γεγονός με την πραγματικότητα του. Ακόμα κι αν οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι κάτοικοι θρέφουν ακόμα περισσότερο την ιδεολογία του εθνικισμού. Αυτό είναι το ιδεολογικό πλαίσιο και πρόταγμα μέσα από το οποίο βιώνουν τον κόσμο και επιδιώκουν τα συμφέροντά τους. Αν καταφέρνει κάτι αυτό το γεγονός όμως είναι να ξεγυμνώνει από την ιδεολογία του την κρατική πολιτική. Ή έστω να κάνει το ξεγύμνωμα πιο εύκολο. Και όταν συμβαίνει αυτό ανοίγει ένα πεδίο. Το που θα πάει έχει να κάνει με την ήδη υπάρχουσα επιρροή των ιδεών μέσα σε μια κοινωνία. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το πράγμα έχει στρωθεί πάνω σε εθνικιστικό χαλί. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όλο το πολιτικό φάσμα μετατοπίζεται ακόμα πιο δεξιά. Δεν έχω ιδέα για το τι μπορεί να γίνει εκεί. Ξέρω μόνο για εδώ και πως μπορούμε να το αξιοποιήσουμε. Ξέρουμε, επίσης, πως οι καιροί μας είναι δύσκολοι και πως προνομιακό πεδίο έχει αυτή τη στιγμή ο εθνικιστικός λόγος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι και ο άλλος λόγος, ο πιο κοντινός μας είναι υπαρκτός και βρίσκεται σε λανθάνουσα μορφή ως προς τη δημόσια σφαίρα αυτή τη στιγμή. Δε θα είναι για πάντα έτσι.

7

Παρ’ όλα αυτά είναι η δικιά μας συστηματική δουλειά μέσα στη κοινωνία με βάση την αλήθεια των γεγονότων και το δίκαιο των ιδεών μας που στέκεται μπροστά μας ακόμα περισσότερο αναγκαία. Η αλήθεια δεν υπάρχει ανεξάρτητα από το πώς θέλουμε να είναι ο κόσμος. Δεν είναι μόνο το παρελθόν ή το παρόν, εμπεριέχει και το μέλλον που δεν έχει υπάρξει ακόμα. Έτσι και κάθε εξεγερσιακή στιγμή εμπεριέχει το παρελθόν, το παρόν της αλλά και τις δυνατότητες για το μέλλον. Αυτό το μέλλον τείνει όλο και πιο πολύ στο φασισμό. Η δουλειά που πρέπει να κάνουμε όλο και μεγαλώνει, απαιτεί όλο και πιο οξυμένα πολιτικά εργαλεία. Και σίγουρα όχι στρίμωγμα της πραγματικότητας στη θεωρία. Αυτό έτσι κι αλλιώς το κάνουν όσοι μπορούν, όσοι έχουν την πολυτέλεια να μπορούν. Δεν την αλλάζουν αυτοί την ιστορία έτσι κι αλλιώς, απλά την βαραίνουν με την απουσία τους και την αδιαφορία τους (δεν το υποτιμώ).

Και κλείνω με Σαντιγιάν («Ένα ελευθεριακό πρόταγμα», Στάσει εκπίπτοντες, 2016, σ. 39): «Υποστηρίζουμε ότι η πρωταρχική μας αποστολή σε μια επανάσταση δεν είναι να είμαστε διευθυντές, αλλά να προκαλέσουμε την αυθόρμητη δράση του λαού. Με αυτά, ήδη εκφράσαμε ότι δεν είμαστε ούτε τυφλοί υποστηρικτές του λαϊκού αυθορμητισμού ούτε θεωρούμε τους εαυτούς μας κατόχους της απόλυτης αλήθειας. Το θέμα δεν είναι να καθόμαστε και να περιμένουμε μια επανάσταση για να εκπληρώσει τους πόθους μας, είναι αναγκαίο να δουλέψουμε και να κηρύξουμε, με τον λόγο και το παράδειγμα, τις ιδέες μας για την ελευθερία, ιδέες που δεν μπορούν να επιβληθούν με τη δύναμη, αλλά μόνο με τη πειθώ.»

Σχόλιο για τον μαλάκα!

Για όσους βιάζονται να ανακαλύψουν ξανά το πρόσωπο της σκληρής Δεξιάς και αρχίζουν να βλέπουν ξανά την καταστολή μετά από 4 χρόνια. Και για όσους (στέκονται απέναντί τους και) δε βλέπουν καμία διαφορά παρά μόνο “δεξιά κι αριστερά ίδια είναι τ’ αφεντικά”.

Είναι αλήθεια πως η ιδεολογία είναι πολύ συχνά ισχυρότερη από την πραγματικότητα και αυτό γιατί προφανώς η αντίληψη γι’ αυτήν δεν προέρχεται από μια “εμμονική” προσκόλληση ιστορικού ερευνητή στα πραγματικά γεγονότα αλλά από το τι μουσική ακούμε, με ποιούς κάνουμε παρέα, σε ποια μέρη συχνάζουμε, από τη γλώσσα και τα σύμβολα του κόσμου.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ συνέχισε τον πυρήνα της κρατικής πολιτικής (εργασιακά, μεταναστευτικό, ενεργειακά) μαθαίνοντας από τους προκατόχους της και αξιοποιώντας ταυτόχρονα την δικιά της ιστορία, το δικό της ύφος, τις τύψεις των στελεχών της που υπογράφουν πράγματα που δε θέλουν. Έτσι, το μαστίγιο έγινε πιο ελαφρύ. Αλλιώς να σε μαστιγώνει κάποιος με πάθος κι αλλιώς επειδή αναγκάζεται (και αυτό είναι πραγματικό και ιδεολογικό μαζί, αδιαχώριστα). Θυμηθείτε την σκηνή από τους Πειρατές της Καραϊβικής όπου ο Will Turner μαστιγώνεται από τον πατέρα του (by the way είναι μια ωραία σκηνή για την συνέχεια του κράτους αυτή όπως και να ‘χει)

Ο συνδικαλιστής της αστυνομίας δεν είναι μαλάκας. Είναι ειλικρινής. Και σίγουρα πρέπει να προτιμάμε την ειλικρίνεια από την υποκρισία όπως και να ‘χει. Και από τους εχθρούς και από τους φίλους. Άρα τον προτιμάμε. Το τι θέση θα έχει μια τέτοια ειλικρίνεια μέσα σε αυτή την κυβέρνηση θα είναι ζήτημα της πάλης μέσα στο κόμμα αλλά και της πάλης μέσα στην κοινωνία. Η κριτική στον μπάτσο και από δεξιά μεριά δείχνει ότι υπάρχουν πολλοί μέσα στη ΝΔ και στο σύστημα που την υπερασπίζεται που παίρνει τα μαθήματα από τον ΣΥΡΙΖΑ και θέλει να τον μιμηθεί. Κυρίως σε αυτά που έχουν να κάνουν με την διατήρηση της κοινωνικής ειρήνης. Θέλουν να αποφύγουν όσο γίνεται κάθε αναταραχή στην λεηλασία που σχεδιάζουν. Ο ΣΥΡΙΖΑ δίδαξε. Τη κινηματική «τεχνογνωσία» που έχουν οι συριζαίοι, οι δεξιοί την μαθαίνουν μόνο μέσα από ηλίθια ρεπορτάζ. Από αυτή τη σκοπιά η συνεισφορά του ΣΥΡΙΖΑ στην κρατική γνώση είναι μεγάλη.

Αν δεν είναι αυτός μαλάκας τότε ποιος είναι; Το σχόλιο είναι για τον άνθρωπο που βιάζεται να ανακαλύψει στιγμές της πραγματικότητας που να ταιριάζουν στη θεωρία του και σε αυτή τη βάση να προσπαθεί να ξεδιπλώσει το πολιτικό του σχέδιο. Πάνω, δηλαδή, στο στρίμωγμα της πραγματικότητας στη θεωρία. Ο Μπαλάσκας δεν είναι τέτοιος. Οι Συριζαίοι και τα προσκείμενα μίντια που τώρα μας ξαναδείχνουν “καταστολή” της Δεξιάς είναι σίγουρα. Μας την ξαναδείχνουν αυτοί, ας μην την βλέπουμε κι εμείς μέσα από τα μάτια τους. Είναι αστείο πως αν διαβάσει κανείς το άρθρο της εφσυν – ενταγμένο στην προσπάθεια που λέω – με τίτλο “Επαναφέρουν τον «Ξένιο Δία» του Δένδια” θα δει ακριβώς από κάτω στα σχετικά άρθρα τις πιο πρόσφατες εκκενώσεις επί ΣΥΡΙΖΑ στα Εξάρχεια.

Η εναλλαγή των κυβερνήσεων έχει ποιοτικά χαρακτηριστικά. Αυτή η εναλλαγή, από της σκοπιά μας, εμπλουτίζει τις κρατικές δυνατότητες και εμβαθύνει τις ικανότητές του. Αποτελείται από ανθρώπους που μαθαίνουν. Οι πιο εμμονικοί (στις θεωρίες τους) γίνονται πάντα παρελθόν και γραφικοί. Το ίδιο συμβαίνει και με μας. Μπορούμε να μετατρέψουμε την τελευταία 15ετία εμπειρίας σε πλούτο για τις κινηματικές δυνατότητες και βάθεμα των δικών μας ικανοτήτων;

Εκλογές 2019: εκ νέου κοινωνική επίθεση, νέα καθήκοντα

Κάποιοι θεωρούσαμε (πριν τις ευρωεκλογές) ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έστω με μικρή διαφορά θα κερδίσει τις εθνικές εκλογές. Η γενικότερη φημολογία περί (άνετης κιόλας) νίκης της ΝΔ μας φαινόταν ως εκτίμηση μακριά από την πραγματικότητα. Τελικά φάνηκε ότι εμείς ήμασταν εκτός πραγματικότητας. Πώς προέκυψε αυτό το λάθος, τι σημαίνει η εκλογική νίκη της ΝΔ και μάλιστα με αυτοδυναμία, τι βρίσκεται μπροστά μας και τι στάση θα κρατήσουμε άραγε ως αναρχικοί;

Είσαι το λάθος μου το τελευταίο, όλα τελειώσανε τέρμα σου λέω..

Νομίζω ότι το λάθος αυτό προκύπτει από την εμμονή στα πραγματικά γεγονότα και από την υποτίμηση της ισχύος της ιδεολογίας. Βλέπαμε πόσο καλά τα έχει πάει ο ΣΥΡΙΖΑ σε όλους τους τομείς: από τα εργασιακά ως το μεταναστευτικό, στη γεωπολιτική και στα ενεργειακά, στον εκσυγχρονισμό του κράτους και το πιο σημαντικό στην παραγωγή και διατήρηση της κοινωνικής και ταξικής ειρήνης. Δέκα με τόνο στον ΣΥΡΙΖΑ θα έδινα αν ήμουν ένας σοβαρός καπιταλιστής. Τα  κέρδη των καπιταλιστών εντός χώρας αυξάνονταν αλματωδώς (π.χ. Μυτιληναίος, ΤΕΡΝΑ κτλ) και τα συμφέροντα μεγαλύτερων παραγόντων ικανοποιούνταν μια χαρά (π.χ. ΕΕ, ΗΠΑ).

Επιπλέον, είχα εκτιμήσει ότι ένα μεγάλο ποσοστό νέων, κάτω των 35 που είναι κάπως προοδευτικοί και μοντέρνοι (στα δικαιώματα και στην κουλτούρα, δεν είναι βρε παιδί μου κολλημένοι στη θρησκεία) επιδιώκουν διακαώς ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος (όπως θα το ήθελε το Ποτάμι για παράδειγμα) και ότι αυτοί είναι μια κρίσιμη μάζα που έχει προσκολληθεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είχα υπολογίσει ότι ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού αυτού έχει μεταναστεύσει (500 χιλιάδες λένε έχουν φύγει τα τελευταία χρόνια, δεν το λες και λίγο. Για 470 χιλιάδες έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ). Είναι αλήθεια ότι σε αυτές της ηλικίες πάντως η διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από τη ΝΔ ήταν 6% υπέρ του. Είναι δύσκολο και δεν έχω και χώρο να μπω τώρα στην ανάλυση της ψήφου με βάση τις κοινωνικές ομάδες. Πριν προχωρήσω στην υποτίμηση της ιδεολογίας και όχι μόνο θα πρέπει  να σχολιάσω λίγο την αναρχική θέση για τις εκλογές.

Η αναρχική θέση περί αποχής και η αδιαφορία για επικοινωνία

Υπήρξε κόσμος (για ακόμη μια φορά) που το ‘ριξε και πάλι Αριστερά. Το λάθος που έγινε πάλι, κατά τη γνώμη μου, είναι ότι ο αναρχικός λόγος που δημοσιοποιήθηκε γύρω από το ζήτημα των εκλογών ήταν καθαρή ιδεολογία. Κάνε ένα πείραμα. Διάβασε κάποιο κείμενο που βγήκε για αυτές τις εκλογές και σκέψου αν θα μπορούσες από το περιεχόμενό του και μόνο να καταλάβεις σε ποια περίοδο αναφέρεται. Κάποια ήταν τόσο γενικά που και 100 χρόνια πριν να είχαν γραφτεί δε θα άλλαζαν παρά μόνο μερικές λέξεις, όπως τα ονόματα των κομμάτων. Είναι φανερό ότι με καθαρή ιδεολογία δεν μπορείς όχι απλά να πείσεις κάποια κοινωνία ή τους εργάτες αλλά ούτε καν τους συντρόφους και τις συντρόφισσες σου. Και αυτό αποδεικνύεται από τα γεγονότα. Όταν σύντροφοι/ισσες πήγαν και το ‘ρίξαν ΣΥΡΙΖΑ λες και η ψήφος θα άλλαζε το αποτέλεσμα (να ήμασταν 500.00 αναρχικοί να ρίχναμε κυβερνήσεις – αν ήμασταν τόσοι βέβαια θα τις είχαμε ήδη ρίξει). Μια καθαρά ψυχολογική στάση απέναντι στις εκλογές. Όταν για ακόμη μια φορά σηκώθηκαν τα δάκτυλα της ηθικής για το ποιος είναι καθαρός και αμόλυντος αναρχικός. Το να μην σε ενδιαφέρει να επικαιροποιήσεις την αναρχική θέση περί αποχής από τις εκλογές σημαίνει αδιαφορία για πραγματική επικοινώνηση των θέσεών σου. Αδιαφορία και αυτοαναφορικότητα. Να βγάλουμε κείμενα μόνο για να επιβεβαιώσουμε την ύπαρξή μας (κυρίως με ενδοκινηματικές αναφορές).

Όταν θες να επικοινωνήσεις πραγματικά με κάποιον πέρα από σένα και όσους συμφωνούν μαζί σου, όταν θες πραγματικά να πείσεις κάποιον τότε σε ενδιαφέρουν πολλά περισσότερα από να απαριθμήσεις τις πάγιες σου θέσεις. Ακόμα και η μορφή ή το ύφος και οι έννοιες που χρησιμοποιείς. Η αποχή από τις εκλογές είναι μια θέση που έχει προκύψει από συσσωρευμένη εμπειρίας δεκαετιών. Για να αποκτήσει αξιοπιστία πρέπει να επιστρέψει στην εμπειρία και όχι απλά να επαναλαμβάνεται σαν ψαλμός σε ευαγγέλιο. Πρέπει να λες κάτι που να ακουμπάει την εμπειρία αυτού στον οποίο μιλάς, να συναντά την καθημερινή του εμπειρία. Αυτό είναι η πραγματική επικοινωνία. Αν δεν συναντάς την εμπειρία του άλλου τότε τα κείμενα καταντάνε ξύλινα και γραφικά μόνο για τους γνωστούς.

Η ψήφος του 2019

Κυκλοφορούν κάτι απλοϊκές απόψεις μέσα σε αυτό που καταχρηστικά λέμε «κίνημα» που με την πολύ αφαίρεση χάνουν κάθε επαφή με την πραγματικότητα. Για παράδειγμα, υπάρχουν χώροι που δε βλέπουν διαφορά ανάμεσα σε φασισμό και αστική δημοκρατία, που λένε «ίδια είναι τα αφεντικά δεξιά κι αριστερά». Καλά είναι τα συνθήματα για να αναδείξουν τη συνέχεια του κράτους και τον ενιαίο χαρακτήρα του αστικού κοινοβουλευτισμού στην δουλειά που έχει αναλάβει. Αλλά αν δεν προσπαθείς να το αναλύεις εμπειρικά κάθε φορά, χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα. Γίνεσαι τουρίστας της πραγματικότητας ή απλός θεατής της οθόνης και της αφίσας.

Να ένα παράδειγμα. Λέει το σύνθημα «αν οι εκλογές άλλαζαν κάτι θα ήταν παράνομες». Καλό, ωραίο είναι. Και αναδεικνύει τον χαρακτήρα των εκλογών για τον καπιταλισμό. Να θυμίσω όμως ότι ο Χίτλερ με εκλογές βγήκε. Και ο Μεταξάς μέσα από κοινοβουλευτικές διαδικασίες – έστω και διορισμού. Οι εκλογές στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία είναι μια διαδικασία διαμεσολάβησης των διαφορετικών κοινωνικών συμφερόντων. Το γνωρίζουμε αυτό. Παίρνει ας πούμε τα συμφέροντα, τα φέρνει μέσα στο κοινοβούλιο και τα βάζει σε ισορροπία ώστε να λειτουργήσουν υπό το κράτος και προς όφελος της κυριαρχίας. Αυτή είναι η λειτουργία του κοινοβουλευτισμού ως τμήμα του κράτους.

Παρ’ όλα αυτά, έχει σημασία να μπούμε στο περιεχόμενο της διαμεσολάβησης και των συγκεκριμένων συμφερόντων. Τι διαμεσολαβεί; Ποια συμφέροντα; Δεν είναι το ίδιο όλες οι διαμεσολαβήσεις και τα συμφέροντα. Με αυτές τις απλοϊκές αναλύσεις που αναφέρω πιο πάνω – για να μην τις πω απλά αυτοαναφορικές που ενδιαφέρονται μόνο για την πολιτική αναπαραγωγή της κάθε παρέας – οι εκλογές του Γενάρη του 2015 και του Ιουλίου του 2019 είναι το ίδιο. Αν έχω δίκιο τότε ποιες οι διαφορές; Η βασική διαφορά είναι ότι στις εκλογές του 2015 αυτό που διαμεσολαβήθηκε (και ειδικά στο δημοψήφισμα) είναι μια βούληση για γενική αλλαγή προς το καλύτερο για τους πολλούς, μια αλλαγή προς το καλύτερο που συμπεριλαμβάνει τους εκμεταλλευόμενους. Μια βούληση που έχει ως βάση του ενός είδους αλτρουισμό, μιας έννοια κοινωνικής αλληλεγγύης, το γενικό συμφέρον. Αυτή η βούληση και τα συμφέροντα διαμεσολαβήθηκαν, μεταφέρθηκαν στο κοινοβούλιο και απουσίασαν από την κοινωνία. Εξ ου και η κοινωνική ειρήνη. Σε αυτές τις (γαμημένες) εκλογές του 2019 διαμεσολαβήθηκε κάτι άλλο. Η βούληση ενός μεγάλου τμήματος της κοινωνίας (2.251.426 ψήφισαν ΝΔ) για να έχει λιγότερους φόρους, να έχει τη δουλειά του, την ασφάλεια του ΚΙ ΑΣ ΚΑΕΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ. Ηγεμόνευσε το ιδιωτικό, ειδικό συμφέρον ακόμα και αν ή επειδή αυτό προϋποθέτει την εξόντωση του Άλλου.

Αυτό είναι ΒΑΣΙΚΗ διαφορά και συνιστά την ιδεολογική και υλική προϋπόθεση του φασισμού. Είναι άλλο να θες να ικανοποιήσεις την ανάγκη σου μαζί με την ανάγκη του Άλλου και εντελώς άλλο να θες να ικανοποιήσεις την ανάγκη σου κι ας βρεθεί ο Άλλος στον πάτο του Αιγαίου ή στις φυλακές τύπου Γ’. Και αυτός ο Άλλος έχει πολλά πρόσωπα για αυτά τα 2,2 εκατομμύρια. Υπήρχαν άνθρωποι που ψηφίσαν ΝΔ ενώ τα υλικά τους συμφέροντα τα εξυπηρετούσε ο ΣΥΡΙΖΑ μια χαρά επειδή είναι ομοφοβικοί. Άλλοι πήγαν για τη Μακεδονία με κρυφή επιθυμία να εξοντωθούν οι αλλόφυλοι. Οι ρατσιστές, οι σεξιστές και όλοι αυτοί που θέλουν όσους αγωνίζονται (με ιδιαίτερη αδυναμία σε αναρχικούς και κομμουνιστές) στα νησιά της εξορίας. Αυτοί οι τελευταίοι πρέπει να αναλυθούν ως ξεχωριστή κατηγορία. Είναι αυτοί που τα έχουν με τον εαυτό τους που δεν αγωνίζονται, που δεν τόλμησαν όταν ήθελαν και βγάζουν όλο τους το κόμπλεξ κάθε φορά που βλέπουν κάποια πορεία στο κέντρο ή κάποιο νεολαίο να εξεγείρεται ή δυο ερωτευμένους να φιλιούνται στο μετρό. Αλλά δεν υπάρχει χώρος εδώ γι’ αυτούς.

Ένας από τους λόγους που θα έπρεπε να είμαστε ενάντια στις εκλογές αλλά ποτέ κανένα κείμενο δεν αναφέρει είναι το γεγονός πως δίνει το δικαίωμα σε όλους αυτούς τους απόλυτα ιδιοτελείς ανθρώπους, σε όλους αυτούς που δεν θα ασχοληθούν σε καμία περίπτωση με τα κοινά να επηρεάζουν αποφάσεις για τις ζωές όλων μας. Αυτός είναι αρκετός λόγος για να καταργηθούν οι εκλογές. Αλλά όταν υιοθετούμε αυτές τις απλοϊκές αναλύσεις για τις εκλογές δεν μπορούμε να δούμε αυτή τη πτυχή του προβλήματος των εκλογών. Αν την βλέπαμε δεν θα περιγράφαμε στα κείμενά μας τις εκλογές ως εκλογικό πανηγύρι γελοιοποιώντας τες. Θα βγαίναμε και θα ζητάγαμε να καταργηθούν ως το προνομιακό πεδίο των ιδιωτών, των κλεισμένων, στα σπίτια τους και στις οικογενειούλες τους, ανθρώπων. Αυτό είναι το χειρότερο απ’ όλα. Ο κατεξοχήν άνθρωπος που δεν τον ενδιαφέρει το κοινό παρά μόνο ο εαυτός τους να έχει λόγο, έστω και αυτόν τον διαμεσολαβημένο.

Η κυβέρνηση της ΝΔ

Η σύνθεση και η δομή της νέας κυβέρνησης την καθιστά πραγματικά φανταστική. Συγκέντρωση των κρατικών μέσων ενημέρωσης και της ΕΥΠ στο γραφείο του πρωθυπουργού. Διευθυντή της ΕΥΠ τον κύριο G4S, συντονιστή του κυβερνητικού έργου τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΣΕΒ (τυχερός αυτός, δεν άλλαξε ιδιαίτερα αντικείμενο εργασίας!), στο υπουργείο επενδύσεων το περήφανο κομάντο της κυβέρνησης και φασίστα Γεωργιάδη (που περηφανευόταν για τα μέτρα επί μνημονίων ότι είναι δικά του και δε μπορεί να του παίρνει τη δόξα η τρόικα). Υπαγωγή των φυλακών και της μεταναστευτικής πολιτικής στο Υπουργείο των μπάτσων και φυσικά την μεταγραφή του αιώνα, τον τρισμέγιστο Χρυσοχοΐδη μαζί με τον Οικονόμου που ξέρουν καλύτερα απ’ όλους τη δουλειά. Είναι μια κυβέρνηση που εκ της δομής και της σύνθεσης είναι φανερό ότι λειτουργεί επιταχυντικά ως προς την υλοποίηση του έργου της. Είναι συγκεντρωτική και με βούληση. Και αυτό φάνηκε από το πρώτο ΦΕΚ που δημοσιεύτηκε. Και φαίνεται ήδη στον πρώτο μήνα διακυβέρνησης.  

Το άσυλο που ψηφίστηκε εχθές είναι ένα κρίσιμο πεδίο αναμέτρησης. Με την κατάργησή του δεν είναι τα μπάχαλα που προσπαθούν να σταματήσουν μόνο. Δεν υποτιμώ την επιχειρησιακή σημασία και την σημαντικότητα τους ως υλικοτεχνικών υποδομών. Καθόλου. Είναι απόλυτα σημαντικά και πρέπει να τα υπερασπιστούμε. Είναι η μετατροπή του πανεπιστημίου σε έναν χώρο εργασίας όπως όλοι οι άλλοι, όπου οι μη έχοντες εργασία δεν θα έχουν δικαίωμα στην είσοδο. Δηλαδή, η αποκοπή του πανεπιστημίου από την αγωνιζόμενη κοινωνία και το σαμποτάζ της αλληλοτροφοδότησής των δύο μερών. Της κοινωνίας από τις ιδέες και τους νέους, ανήσυχους με χρόνο, ανθρώπους και των φοιτητών από τους πραγματικούς κοινωνικούς αγώνες και τις ζώσες ριζοσπαστικές εμπειρίες. Δεν είναι δηλαδή ούτε ένα απλό ζήτημα κερδοφορίας και μετατροπής των πανεπιστημίων σε επιχειρήσεις και υπηρέτη της αγοράς (π.χ. με τη μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας από του Υπουργείο Παιδείας στο Ανάπτυξης και Επενδύσεων). Είναι μια πολιτική μάχη που κρατάει χρόνια και άρα χρειάζεται μακροπρόθεσμη στρατηγική.

Η επαναφορά της πολιτικής σταθερότητας μετά από 10 χρόνια αστάθειας και αδυναμίας συγκρότησης αυτοδύναμων κυβερνήσεων είναι μια μεγάλη δύναμη της νέας διακυβέρνησης. Αυτή η αυτοδυναμία θα μετατραπεί σε προσπάθεια απόλυτης επιβολής της κυριαρχίας του κράτους. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος που απαιτεί από εμάς να έχουμε μακροπρόθεσμη στρατηγική, να κάνουμε οικονομία δυνάμεων, να μην θεωρούμε εαυτούς αναλώσιμους. Δεν έχουμε ανάγκη από ήρωες αλλά από σχέδιο. Δεν έχουμε ανάγκη από θυσίες αλλά από πηγές δύναμης που θα μας κάνουν ανθεκτικούς μέσα στα χρόνια της αυτοδυναμίας αυτής.

Ο αναρχικός χώρος και η φάκα

Αντικειμενικά, ο αναρχικός χώρος δεν είναι ο μεγαλύτερος εσωτερικός εχθρός. Είναι φυσικά εκείνος ο εσωτερικός εχθρός που έχει συνείδηση αυτής της εχθρότητας και βγαίνει και το λέει δυνατά. Ο μεγαλύτερος εσωτερικός εχθρός είναι πάντοτε οι κοινωνικές αντιστάσεις είτε αυτές εκφράζονται συνειδητά, είτε ασυνείδητα. Οι μετανάστες είναι ένας τέτοιος εσωτερικός εχθρός – γι’ αυτό και η υπαγωγή τους στην αστυνομική διαχείριση. Αντικειμενικά όμως λειτουργούν πολλά ως εμπόδια. Για παράδειγμα, η αργοπορία των επενδύσεων ή τα δύσβατα βουνά της Ηπείρου και τα βάθη της θάλασσας στην Κρήτη για την έρευνα των υδρογονανθράκων.

Για να ικανοποιήσει τους ιδιώτες η ΝΔ θα πρέπει να τους φέρει το κεφάλι των αναρχικών στο πιάτο τους. Ιδεολογικά, συμβολικά και πραγματικά αυτό θέτει τους αναρχικούς στο στόχαστρο της άγριας καταστολής. Η φάκα είναι να εγκλωβιστούμε ιδεολογικά και εμείς, να πετάξουμε πίσω το γάντι και να διαχωριστούμε (για μια ακόμη φορά) από την αγωνιζόμενη κοινωνία. Αντί να θεωρήσουμε τον εαυτό μας ακριβώς ένα τμήμα της κοινωνίας, ένα τμήμα της που αγωνίζεται. Η συμμετοχή σε κοινωνικά ρήγματα και αγώνες είναι αυτή που θα μας κάνει πραγματικά επικίνδυνους, ασύμμετρους και θα αυξήσει ακόμα και την ασφάλειά μας αν το θέλεις. Δεν εννοώ μια ασφάλεια μη κατασταλτική. Εννοώ την ασφάλεια ότι οι γύρω μας, η κοινωνία θα γνωρίζουν καλά γιατί δεχόμαστε καταστολή και είτε συμφωνούν, είτε όχι θα μπορούν να το υπερασπιστούν ως άδικο. Αυτή είναι η ασφάλεια μας. Ότι αυτό που κάνουμε είναι δίκαιο, ότι δεν είμαστε ξένο σώμα.

Η στρατηγική των πολιτικών μας χώρων θα αναγκαστεί να είναι πολύ προσεκτική στο επόμενο μεγάλο διάστημα γιατί ακριβώς οι αλλαγές που έρχονται είναι πολύ μεγάλες και όχι μόνο εντός της χώρας. Θα πρέπει να ξανασκεφτούμε τον 20ο αιώνα και να δούμε τον 21ο, τις πραγματικές τάσεις του κεφαλαίου και τις οργανωτικές δυνατότητες και αναγκαιότητες από τη μεριά μας πέρα από τα σύνορα του κάθε κράτους. Διανύουμε μια περίοδο που θα πρέπει συλλογικά να ξανασκεφτούμε πολλά και να δράσουμε εκ νέου. Αλλά για να το κάνουμε πρέπει να συναντηθούμε συλλογικά, κάτι που μοιάζει αδύνατο. Όπως και να έχει οι συλλογικές διαδικασίες που θα ευδοκιμήσουν θα αναμετρηθούν αναγκαστικά με την εποχή τους. Οι κοινωνικοί αγώνες υπάρχουν και θα υπάρχουν πάντα. Είμαστε μέρος αυτών και είναι χρήσιμο να το θυμόμαστε. Σε αυτή τη λογική χωράνε πολλές κριτικές για τις στρατηγικές που έχουν επιλεγεί από τμήματα των αναρχικών. Από τις συμμαχίες με τους κομμουνιστές ως τη στρατηγική του «οργανωθείτε σε μένα». Αυτές οι στρατηγικές θα δείξουν την ανθεκτικότητά τους στην κοινωνική επίθεση που ετοιμάζεται και μακάρι να σταθούν όρθιες. Η επίθεση στην κοινωνία όμως δεν θα καμφθεί μέσα από αυτές τις στρατηγικές (και αυτή θα είναι και η αποτυχία τους). Και είναι πρωτίστως η συντριπτική επίθεση στους εκμεταλλευόμενους και η δίχως προηγούμενο λεηλασία της φύσης το αντικείμενο αυτής της κυβέρνησης. Σε αυτό πρέπει να απαντήσουμε και όχι στην πολιτική μας αναπαραγωγή. Η έγνοια γι’ αυτήν έχει νόημα μόνο ως μέσο και μέρος αυτής της απάντησης.

Κατακλείδα: Η αλήθεια και η δύναμή μας

Η αλήθεια είναι πως πολλοί στην δεξιά κυβέρνηση είναι φαντασιόπληκτοι και νομίζουν ότι θα ξεμπερδέψουν μαζί μας επειδή θα προσλάβουν μερικές χιλιάδες μπάτσους. Υπάρχουν και πολλοί όμως που ξέρουν την αλήθεια. Η αλήθεια είναι ότι είμαστε πλέον παντού, σχεδόν σε κάθε πόλη της ελλάδος, ότι χιλιάδες άνθρωποι σε αυτή την κοινωνία έχουν αγωνιστικές εμπειρίες αυτοοργάνωσης, ότι έχουμε μπολιαστεί με πολλά πειράματα και δοκιμές που μας τροφοδοτούν με γνώση. Έχουμε χάσει, οι περισσότεροι, την αυτογνωσία και αυτοσυνείδησή μας, έχουν καταρρεύσει οι σχέσεις εντός μας εξαιτίας των εξουσιών ανάμεσά μας και έχουμε χάσει μαζικά την επαφή με όλους αυτούς τους χιλιάδες ανθρώπους. Αν τα βάλουμε κάτω και τα δούμε θα αποκτήσουμε την πραγματική εικόνα για τις υποκειμενικές μας δυνατότητες. Μόνο μέσα από τη δικαιοσύνη, τη συντροφικότητα, τις δομές αλληλοστήριξης στο εσωτερικό μας και την μετατροπή των προταγμάτων μας σε ζητούμενα (αντί για δεδομένα προς αυτοεπιβεβαίωση) θα μπορέσουμε να δούμε την πραγματική μας δύναμη. Τότε οι φαντασιώσεις των πολλών θα γίνουν φόβος και η γνώση των υπολοίπων σκουπίδι.

Σύντομο σχόλιο για τη Συμφωνία των Πρεσπών (ή αλλιώς: τα συγχαρητήρια μου στο ελληνικό κράτος)

Κάτι τέτοιες ώρες λυπάμαι που δεν είμαι συριζαίος στον κρατικό μηχανισμό να απολαύσω τη γαμάτη επιτυχία του. Γιατί συνιστά μια τεράστια επιτυχία, ένα παράδειγμα τακτικής; Και από την άλλη πως γίνεται να κυριαρχεί μια απόλυτη (φαινομενικά) παράνοια στις αντιδράσεις πολιτικών φορέων και κοινωνίας;

Ενώ η Συμφωνία των Πρεσπών είναι μια έκφραση της ισχύος του ελληνικού κράτους απέναντι στο μακεδονικό, αυτή παρουσιάζεται στα πλήθη σαν κάποιου είδους προδοσία. Ενώ η Συμφωνία ικανοποιεί 110% που λέει κι ο Κατρούγκαλος την εθνική γραμμή, αυτή εμφανίζεται ως αντίθετη στην εθνική γραμμή. Ενώ πρόκειται και για μια υπηρεσία στις ανάγκες του ΝΑΤΟ, ΗΠΑ και ΕΕ, αυτή παρουσιάζεται (από τον ΣΥΡΙΖΑ) σαν συνάδελφωση των λαών. Ας τονίσουμε μόνο μερικά σημεία:

1. Τα ιστορικά είναι γνωστά και προσβάσιμα στο διαδίκτυο. Μακεδονικό έθνος δεν υπάρχει όπως δεν υπάρχει ελληνικό, αλβανικό και τούρκικο έθνος. Όλα τα έθνη είναι κατασκευές της εποχής των κρατών και της γέννησης του καπιταλισμού. Το γεγονός ότι το ΚΚΕ αναφέρθηκε στο θέμα λέγοντας πως δεν υπάρχει μακεδονικό έθνος (σύμφωνα με έναν ορισμό που μάλλον είναι του Στάλιν) αλλά δεν έβγαλε κιχ για το ελληνικό έθνος συνιστά μια ξεφτιλισμένη άρνηση της ίδιας του της ιστορίας. Το πιο τραγικό απ’ όλα είναι και η αναφορά στην Μίρκα Γκίνοβα/Ειρήνη Γκίνη της πρώτης γυναίκας που εκτέλεσε το ελληνικό κράτος (βλ. εδώ για την ιστορία της). Λέγεται Δημοκρατία της Μακεδονίας εδώ και κάμποσα χρόνια (μετά τον Β’ Π.Π.) μόνο που μετά την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας και ειδικά τα τελευταία χρόνια επί Γκρούεφσκι πέρασε μια φάση χτισίματος εθνικής συνείδησης γεμίζοντας την πόλη των Σκοπίων με αναρίθμητα αγάλματα και κίονες και μάρμαρα. Πρώτη φορά αναγνωρίζεται Μακεδονικό έθνος από τους Σοβιετικούς στις αρχές της δεκαετίας του ’30, για να μη λέμε ότι μόνο τώρα κυριαρχεί η παράνοια

2. Λέει ο Κατρούγκαλος: «Έχει επομένως σαφώς απαντηθεί τι κερδίζουμε από τη Συμφωνία. Πέραν του αυτονόητου ότι άλλαξαν το όνομά τους, άλλαξαν το Σύνταγμα τους, άλλαξαν ήδη το όνομα του αεροδρομίου τους, της εθνικής οδού και μόλις κυρώσουμε εμείς και θέσουμε σε ισχύ τη Συμφωνία, θα πρέπει να αλλάξουν οτιδήποτε αναφέρεται σε “Μακεδονία” κι έχει είτε δημόσιο χαρακτήρα είτε ακόμη κι ιδιωτικό. Αυτό δεν έχει γίνει ποτέ, ούτε καν σε καιρό πολέμου μετά από πλήρη νίκη της άλλης πλευράς»

Αν αυτά τα έλεγε ο Σαμαράς ο ΣΥΡΙΖΑ θα μιλούσε για εθνικισμό και επεκτατική πολιτική αλλά τώρα τα λέει ο αριστερός. Πρόκειται σαφώς για μια συμφωνία ανισομερή όπου το ένα κράτος είναι σαφώς ισχυρότερο από το άλλο και επιβάλλει τα «θέλω» του.

3. Όπως ξέρουμε νέος υπουργός Άμυνας είναι ένας κανονικός στρατιωτικός. Αυτός λοιπόν ο στρατιωτικός θα κάνει τα δύο πρώτα επίσημα ταξίδια του με υψηλή συμβολική αξία προφανώς. Το πρώτο είναι αναμενόμενο: στο κράτος της Κύπρου. Το δεύτερο; Στην Βόρεια Μακεδονία. Γράφουν στα μίντια: «..η ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ ,αλλάζει δεδομένα και η Ελλάδα θέλει να αποκτήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο επίπεδο συνεργασίας και διείσδυσης στα Σκόπια. Οι τομείς της οικονομίας και της άμυνας θα ΄ναι οι βασικοί πυλώνες αυτής της προσπάθειας.». Και: «Για όσους σπεύσουν να διαμαρτυρηθούν για την ελληνική εμπλοκή στην οργάνωση, εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των ΕΔ των Σκοπίων, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι εφόσον η συμφωνία των Πρεσπών περάσει, δεν νομίζουμε ότι μπορεί να υπάρξει άλλος δρόμος από την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και αποδοτικότερη διείσδυση της Ελλάδας στη γείτονα χώρα. Στην οποία η Τουρκία όλα αυτά τα χρόνια έχει κάνει δουλειά.»

4. Έχουμε να κάνουμε με μία Συμφωνία που ικανοποιεί υλικά κάθε σωστό φασίστα και εθνικοπατριώτη, αφού είναι μια επιθετική κίνηση προς το εξωτερικό της ελληνικής επικράτειας στα πλαίσια του διακρατικού ανταγωνισμού με την Τουρκία για την ηγεμονία στα Βαλκάνια αλλά και στα πλαίσια της παγκόσμιας αντιπαράθεσης ανάμεσα σε ΝΑΤΟ και Ρωσία. Είναι μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση από τη σκοπιά του κράτους. Και αντί όλοι αυτοί οι πατριώτες και οι φασίστες να βγαίνουν και να πανηγυρίζουν, αυτοί βγαίνουν και διαμαρτύρονται. Τα πολιτικά κόμματα έχουν ξεφτιλιστεί – γιατί η συμφωνία είναι ακριβώς αυτό που θέλουν και το αρνούνται – και ο ΣΥΡΙΖΑ το παρουσιάζει και σαν αριστερή πολιτική συναδέλφωσης και φιλίας των λαών. Ικανοποιεί ταυτόχρονα το ΝΑΤΟ, τους δεξιούς, τους φιλελεύθερους και ένα κομμάτι των αριστερών. Υπάρχει και ένα κομμάτι των αριστερών που διαφωνεί αλλά για εντελώς λάθος λόγους αρνούμενο να μιλήσει είτε για μακεδονική μειονότητα και την εκκαθάριση που έκανε το ελληνικό κράτος, είτε για τα πραγματικά επίδικα της «διείσδυσης» του ελληνικού κράτους στα Βαλκάνια.

Το ελληνικό κράτος, υπό τη διαχείριση ΣΥΡΙΖΑ, δημιουργεί μια τεράστια σύγχυση και έναν πολιτικό αχταρμά τον οποίο καλούμαστε να ξεδιαλύνουμε σε όποια παρέμβασή μας.

 

Να κηρύξουμε τον πόλεμο ενάντια στους ενεργειακούς σχεδιασμούς. Να αυξήσουμε το κόστος για κράτος και εταιρείες.

Δεδομένου του ότι ο αναρχικός/αντιεξουσιαστικός/αυτοοργανωμένος χώρος δεν ασχολείται συστηματικά με τους ενεργειακούς σχεδιασμούς του ελληνικού κράτους και της πορείας «κατά των εξορύξεων υδρογονανθράκων» που καλείται στα Προπύλαια στις 21 Φλεβάρη είναι μια καλή ευκαιρία να ανοίξει μια ανάλογη συζήτηση.

1. Το «γενικό» πρόβλημα της ενέργειας

Το «πρόβλημα» της ενέργειας εμφανίζεται συστηματικά από τα μίντια και την πολιτική τάξη διεθνώς ως ένα γενικό πρόβλημα των κοινωνιών. Υπονοούν περίπου πως δε θα φτάνει το ηλεκτρικό ρεύμα για να φορτίζουμε τα κινητά, ότι δε θα έχουμε θέρμανση (λες και τώρα έχουμε) και ότι θα πεθάνουμε της πείνας επειδή θα τελειώσουν τα πετρέλαια και το φαγητό δε θα φτάνει για όλους. Είναι δικιά μας δουλειά να δείχνουμε συνέχεια ότι αυτό που παρουσιάζεται ως γενικό πρόβλημα είναι ειδικό πρόβλημα των καπιταλιστών και δε μας αφορά καθόλου.

Η ζήτηση για την ενέργεια δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια «φυσική» συνέπεια της λογικής της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Η θέληση των κυρίαρχων, από τότε που υπάρχουν, για αύξηση της ισχύος τους εμφανίζεται στον καπιταλισμό ως επιδίωξη για αύξηση των κερδών. Αύξηση της υπεραξίας με κάθε μέσο. Με υποτίμηση της εργατικής δύναμης, με επέκταση του συστήματος της αγοράς/της κυκλοφορίας του εμπορεύματος σε όλο και περισσότερες πτυχές της ζωής (στη Κίνα πουλάνε αέρα κοπανιστό αφού ο αέρας δεν αναπνέεται πια, στην Δύση δουλεύεις για να συναρμολογείς τα έπιπλα ΙΚΕΑ για αυτούς που τα αγοράζουν) και φυσικά με όλο και μεγαλύτερη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων.

Το ειδικό πρόβλημα «έλλειψη της ενέργειας»  εμφανίζεται με δύο τρόπους στον καπιταλισμό. Αφενός, ως απαραίτητη προϋπόθεση της επέκτασης του συστήματος της αγοράς, αφετέρου ως ένα ειδικό εμπόρευμα προς πώληση. Στην πρώτη περίπτωση, η διαρκής ανάγκη για νέα εμπορεύματα και άρα αύξηση της ζήτησης για την παραγωγική και την καταναλωτική διαδικασία εμφανίζεται απλοϊκά ως ανάγκη για να καίμε περισσότερο, για να δουλεύει η μηχανή. Είτε μια μηχανή που την κινεί η μισθωτή εργασία για να παράξει προϊόντα (πχ. σε ένα εργοστάσιο αυτοκινήτων ή στον προγραμματισμό), είτε για τις μηχανές που απαιτούνται για την μετακίνηση και την πώληση των εμπορευμάτων (πχ. τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή τα καταστήματα ρούχων). Το ζήτημα (από πρακτικής σκοπιάς) είναι ότι κάτι πρέπει να κάνεις για να παράξεις ηλεκτρικό ρεύμα (να γυρνάς τη μανιβέλα με το μαγνήτη) και συνήθως (με την εξαίρεση της ηλιακής) κάτι πρέπει να γυρνάς. Το ποιος θα το κάνει αυτό είναι γνωστό, δεν υπάρχει ερώτημα επί τούτου. Η ανθρώπινη εργασία. Όσο κι αν κάψεις, όσο κι αν φυσήξει πάντοτε χρειάζεται η ανθρώπινη ενέργεια για να παραχθεί το κέρδος. Για την αέναη επέκταση του καπιταλιστικού συστήματος (που την ονομάζει ανάπτυξη) χρειάζεται όμως να βρίσκει και συνεχώς νέους πόρους και αυτοί να είναι όσο πιο φτηνοί γίνεται.

Νέοι και παλιοί τρόποι παραγωγής ενέργειας: Αντικατάσταση ή απλή πρόσθεση.

Ένας άλλος μύθος που κυκλοφορεί παρέα με αυτόν περί γενικού προβλήματος της ενέργειας είναι ότι τελειώνουν οι μέχρι τώρα φυσικοί πόροι άρα πρέπει να βρούμε νέους. Είναι βασική μεθοδολογία των από πάνω να παρομοιάζουν τα προβλήματα του καπιταλισμού με απλά καθημερινά προβλήματα που βιώνουμε στην άμεση εμπειρία μας.

Είναι σα να λένε για παράδειγμα το εξής: Φέτος, έχεις 2 τόνους πετρέλαιο και 100 κιλά ξύλα για να βγάλεις το χειμώνα. Του χρόνου δε θα σου φτάσουν γιατί θα είναι διαθέσιμα μόνο 1 τόνος πετρέλαιο και 60 κιλά ξύλα. Άρα θα σε φάει το κρύο. Η πραγματικότητα είναι κάπως διαφορετική. Για να κάνουμε μια τίμια αναλογία με την καθημερινή εμπειρία το ενεργειακό πρόβλημα του καπιταλισμού έχει να κάνει με το ότι: Του χρόνου, δε θα σου φτάσουν οι 2 τόνοι πετρέλαιο και τα 100 κιλά ξύλα όχι επειδή δε θα είναι διαθέσιμες αυτές οι ποσότητες αλλά επειδή ΕΣΥ θα χρειάζεσαι 3 τόνους πετρέλαιο και 250 κιλά ξύλα για να καλύψεις τις ανάγκες σου.

Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι η αύξηση της ζήτησης και όχι η μείωση των πόρων. Η εκμετάλλευση του άνθρακα, του πετρελαίου και των πυρηνικών θα συνεχίζεται αμείωτη (για να μην πω αυξανόμενη) και οι νέες μορφές ενέργειας (ήλιος, αέρας) θα έρχονται να προστεθούν στις παλιές και όχι να τις αντικαταστήσουν για να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες. Δεν τα λέω εγώ αυτά, τα λένε μόνοι τους. Ρίξτε μια ματιά στις εκτιμήσεις του International Energy Agency.


Continue reading

“5+1 ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΞΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ” (pdf)

Μετά από την διαδρομή που έκανε το μπροσουράκι τους τελευταίους 9 μήνες από χέρι σε χέρι και από inbox σε inbox ήρθε η ώρα να το ανεβάσω και εδώ για “εύκολη” πρόσβαση και καταχώρηση στο ιντερνετικό υπεραρχείο, ήρθε η ώρα να αφεθεί στη λήθη του διαδικτύου.

Αιωνία του η μνήμη!

Συγνώμη για τα λίγα αντίτυπα που τύπωσα αλλά αυτά τα λεφτά είχα. Την επόμενη φορά θα το οργανώσουμε καλύτερα μαζί (θα ζητήσω λεφτά δηλαδή).

Για την χρήση του ο συντάκτης δεν φέρει καμία ευθύνη για τυχόν ανεπιθύμητες παρενέργειες μετά την απομάκρυνση από το “ταμείο”.

Το κατεβάζετε και το διαβάζετε σε αυτό το  λινκ:
5+1 αναγκαίες διευκρινίσεις για την ταξική ανάλυση (Black Athena) – Αντίγραφο

 

Δέκα χρόνια από τον Δεκέμβρη του 2008 και του 2028!

Δέκα χρόνια μετά την εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008 σίγουρα θα κυκλοφορούν πολλές ερμηνείες που προσπαθούν να εντάξουν το γεγονός αυτό στην δικιά τους αφήγηση. Είτε από το κίνημα, είτε από την κυριαρχία. Για παράδειγμα αυτή η προσπάθεια από ένα καθεστωτικό που ρωτάει αν ο Δεκέμβρης οδήγησε στο τέλος του παλαιοκομματισμού. Κι αν αυτό το ερώτημα μοιάζει σε εμάς «ότι να ‘ναι», ας διερωτηθούμε για τους σκοπούς του καθενός που θέτει τα ερωτήματα. Η προσπάθεια της κάθε μεριάς είναι να εντάξει τα ιστορικά γεγονότα στην δικιά της αφήγηση, ακριβώς για να υπηρετήσει τον σκοπό της. Όταν το ενδιαφέρον σου (ως καθεστωτικό μέσο) είναι να εντάξεις τον Δεκέμβρη στην αναδιάταξη της κοινοβουλευτικής εξουσίας τότε μπορεί να διανοηθείς ένα τέτοιο ερώτημα για την σχέση του Δεκέμβρη με τον παλαιοκομματισμό – υπονοώντας ότι ενδιαφέρθηκε θετικά (ο Δεκέμβρης) για κάποιον νεοκομματισμό, όπως αυτόν που έχουμε τώρα.

Η εξέγερση του Δεκέμβρη είναι ένα γεγονός από αυτά που δεν μπορούμε ποτέ να ορίσουμε. Μπορούμε να βρούμε συνέχειες, πριν και μετά από αυτό, μπορούμε να βρούμε και ασυνέχειες. Το ζήτημα όμως από τη δική μας μεριά (την αναρχική) δεν πρέπει να είναι καν ο ορισμός του ή η πλήρης περιγραφή του. Το πώς και το γιατί του Δεκέμβρη μπορούν να το απαντήσουν αυτοί που τον πραγματοποίησαν αλλά και αυτοί που στάθηκαν είτε αδιάφοροι, είτε ακόμα και εχθρικά απέναντί του. Για να αντιληφθούμε τη σημασία του πρέπει να δούμε όχι μόνο τους φίλους του αλλά και τους εχθρούς του. Αν λοιπόν το ζήτημά δεν είναι η περιγραφή του τότε ποιο είναι; Είναι να δούμε τι μας μαθαίνει, τι κόσμο μας έχει παραδώσει και τι κόσμο μπορούμε να χτίσουμε πάνω σε αυτόν.

Η κοινότητα της ρήξης
Continue reading

Ανοίγουν τα σχολεία του κράτους. Εμείς, τι σχολεία έχουμε;

Μιας και αρχίζει η καινούρια κινηματική χρονιά, μια σύντομη σκέψη για τον τρόπο που κάνουμε τα πράγματα.

 Η πολυπλοκότητα της σχέσης «μισθωτή εργασία»

Όταν μιλάμε για την μισθωτή εργασία συνήθως αναφερόμαστε στην μετρήσιμη εκμετάλλευση που παίρνει μορφή με την παραγωγή της υπεραξίας. Αυτή είναι η μεγάλη συνεισφορά του Μαρξ. Που μπόρεσε να φανερώσει, να ξεθάψει από το μυστήριο την σχέση εκμετάλλευσης. Αυτό που έκανε ήταν να αντικειμενοποιήσει την σχέση εκμετάλλευσης (επιστήμη) και έτσι να μπορέσει να γίνει αποδεκτή ως μια φυσική πραγματικότητα. Η μισθωτή εργασία όμως είναι αρκετά πιο πολύπλοκη σχέση από μια τέτοια σχέση μετρήσιμης εκμετάλλευσης. Για παράδειγμα, πέρα από τα λεφτά που χάνεις όταν εργάζεσαι υπάρχουν και τα γαμωσταυρίδια που ρίχνεις όταν πας για δουλειά, όταν αναγκάζεσαι να αφήσεις το κρεβάτι σου, τον ύπνο σου ή το σεξ για να προλάβεις να είσαι στην ώρα σου, η απουσία νοήματος που νιώθεις στη ζωή. Όλα αυτά είναι εκμετάλλευση αλλά δε μπορεί να μετρηθεί. Το έχω ξαναπεί. Χωρίζεις από μια σχέση και του λες «μ’ εκμεταλλεύτηκες». Το ότι αυτή η εκμετάλλευση δεν είναι μετρήσιμη, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Τέλος πάντων είναι μεγάλο το θέμα με την μέτρηση και κατά πόσο μπορεί να είναι ένας δικός μας τρόπος να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο (δεν είναι, στο λέω χύμα).

Πέρα από αυτό η μισθωτή εργασία είναι κυρίως και μια σχέση πειθαρχίας του σώματος και του νου, μια σχέση εξουσίας που σε υποβιβάζει σε εργαλείο, σε μέσο παραγωγής. Αυτή η εμπειρία δεν μπορεί επίσης να μετρηθεί. Μπορεί μόνο να εμφανιστεί στις αγχωτικές ανάσες, στις διαγνώσεις της ψυχολογικής επιστήμης και όταν ξεχνάς να νιώθεις άνθρωπος μέσα σε αυτόν τον κόσμο. Η μισθωτή εργασία είναι και μια σχέση εξουσίας που πέρα από ωμή καταπίεση μπορεί να εμφανίζεται (και εμφανίζεται) και ως μια σχέση προωθητική, δημιουργική για τον εαυτό ως μέσο παραγωγής. Και εδώ φτάνω σε αυτό που θέλω να πω και έχουμε μάθει να ξεχνάμε.

Η μισθωτή εργασία είναι και εκπαίδευση. Εκπαιδεύεσαι να γίνεσαι εργάτης, να υπακούς, να βρίσκεις νόημα στην εργασία σου, να σκέφτεσαι γι’ αυτήν, να την ονειρεύεσαι τα βράδια (με εφιάλτες ή χωρίς), να αποκτάς την κουλτούρα της δουλοπρέπειας και της υποταγής, να προσπαθείς να βρεις τρόπους να την βελτιώσεις. Αυτή η διαδικασία εκφράζεται συνήθως όταν οι εργαζόμενοι έχουν φτάσει να ταυτίζουν τον εαυτό τους με την εταιρεία που δουλεύουν, όταν αρχίζουν να μιλάνε με ένα «εμείς» που συμπεριλαμβάνει αφεντικά, διευθυντές και εργάτες. Όλη αυτή η διαδικασία, ως διαδικασία εκπαίδευσης, σε μετασχηματίζει σαν άνθρωπο. Στο επίπεδο του σώματος, των συναισθημάτων, των αντιλήψεων. Σε κάνει να είσαι έτσι γενικά. Φτιάχνει τον ανθρωπότυπο του εργάτη. Ο εργάτης εδώ δεν πρέπει να γίνει κατανοητός ως μια θέση στον καταμερισμό εργασίας και την κυκλοφορία του εμπορεύματος αλλά ως ένα είδος ανθρώπινης συμπεριφοράς και πολιτισμικής αντίληψης. Αντίστοιχα πράγματα ισχύουν για κάθε θέση μέσα στην κυκλοφορία του εμπορεύματος. Ο καταναλωτής δεν είναι σήμερα αυτός που αγοράζει εμπορεύματα με τα χρήματά του, είναι και ο άνθρωπος που καταναλώνει πληροφορίες και ειδήσεις, που καταναλώνει σώματα με το βλέμμα ή το σεξ και ούτε καθεξής. Ο εργαζόμενος στον τριτογενή μετατρέπεται σταδιακά σε έναν άνθρωπο υπηρέτη. Ότι υπηρετεί τους άλλους (το χαμόγελο, η καλή διάθεση, η ομορφιά, η σεξουαλικότητα) γίνεται κομμάτι που συγκροτεί τον εαυτό του. Continue reading

Φυσικές καταστροφές, ταξικός πόλεμος και το συμβόλαιο ενάντια στον θάνατο: πώς να σκεφτούμε;

Με αφορμή τις πυρκαγιές και τις καταιγίδες που ζούμε το τελευταίο καιρό στην περιοχή – και αφού ούτε καήκαμε, ούτε πνιγήκαμε – θα προσθέσω μια σύντομη και μικρή σκέψη σχετικά με όλα αυτά.

Είναι σημαντικό, πάντοτε, να μην φυσικοποιούμε τον ταξικό πόλεμο που διεξάγεται ερήμην μας και δεν μας ρωτάει ποτέ. Οι «φυσικές» καταστροφές είναι πάντα μια καλή αφορμή για να ξεχνάμε αυτόν τον πόλεμο, για να διαιωνίζεται η ιδεολογική και πραγματική κυριαρχία των αφεντικών απάνω στις ζωές μας. Είναι και μια καλή αφορμή επίσης και για την ανανέωση των σχέσεων ανάμεσα στις υποτελείς τάξεις και τις κυρίαρχες – αλλά σε αυτό θα αναφερθώ παρακάτω.

«Φυσικές» καταστροφές

Ας ξεκινήσουμε από τα εύκολα. Δεν υπάρχουν φυσικές καταστροφές. Οι καταστροφές είναι καταστροφές για κάποιους. Αυτοί οι κάποιοι βρίσκονται σε τέτοια θέση (ταξική, γεωγραφική κτλ) η οποία ευνοεί ή δεν ευνοεί την καταστροφή τους. Αυτή τους η θέση εκφράζει την κοινωνική ιεραρχία και τις σχέσεις εξουσίας σε μια κοινωνία. Ο προσδιορισμός «φυσικές» μπροστά από το «καταστροφές» προσπαθεί ακριβώς να συσκοτίσει την ιστορικό και κοινωνικό χαρακτήρα της κατάστασης. Αν για παράδειγμα οι πλημμύρες που γίνανε στην Μάνδρα γίνονταν σε ακατοίκητα χωριά της Πίνδου δεν θα θεωρούνταν «καταστροφικές πλημμύρες». Ή οι καταιγίδες που πνίγουν τους μετανάστες στην θάλασσα δεν θεωρούνται καταστροφές. Αντίστοιχα, η έννοια της «οικολογικής καταστροφής» εκφράζει την σχέση του καπιταλισμού με αυτό που προσπαθεί να συμπεριλάβει υπό την σκέπη του – που δεν είναι άλλο από την αντίληψη του για την φύση: ως πόροι προς εκμετάλλευση. Η οικολογία είναι το όνομα που έχει δώσει ο καπιταλιστής στην επιθυμία του για υπαγωγή της φύσης στην σχέση κεφάλαιο, για την επέκταση της ισχύος του. Είμαστε υποχρεωμένοι, τελικά, να βλέπουμε τις μεταβολές του καιρού υπό το πρίσμα της ταξικής ανάλυσης (να υπενθυμίσω αν με διαβάζεις για πρώτη φορά ότι την ταξική ανάλυση την χρησιμοποιώ κάπως ιδιότροπα εδώ πέρα).

Ας αναφερθώ στα δυο πιο πρόσφατα παραδείγματα: τις καταιγίδες στα Δυτικά της Αθήνας και τις φωτιές στα Δυτικά και τα Ανατολικά της Αττικής. Στο πρώτο παράδειγμα, έχουμε μια τυπική περίπτωση όπου κομμάτι του εργατικού κόσμου σε βιομηχανικές και χαμηλόμισθες δουλειές έχουν στοιβαχτεί με έναν αδόμητο τρόπο, με μια αδιαφορία για την ποιότητα της ζωής. Είναι η τυπική περίπτωση του υποβιβασμού της ζωής των κατώτερων τάξεων από την σκοπιά των καπιταλιστών και του κράτους. Από τη σκοπιά τους λένε: «δεν μας ενδιαφέρει για το πώς ζούνε, αν αναπνέουν τα τοξικά αέρια από την επεξεργασία των πετρελαίων, αν θα τους πνίξουν τα ποτάμια – το θέμα είναι να γίνεται η δουλειά. Να χτίζουμε τη βιομηχανία και αυτοί να δουλεύουν σαν σκυλιά». Εύκολο αυτό. Οι πυρκαγιές που ακόμα σιγοκαίνε είναι πιο πολύπλοκο. Από τη μεριά της Δυτικής Αττικής έχει κυκλοφορήσει στα μέσα η άποψη ότι τα δάση στην Κινέττα και στις περιοχές εκεί τα έχει βάλει στο μάτι ο καπιταλιστής για διάφορες δραστηριότητες (εξόρυξη βωξίτη, ανεμογεννήτριες κτλ). Μου κάνει αυτή η εξήγηση, δεν θα την σχολιάσω περαιτέρω. Να μια «φυσική» καταστροφή που είναι εμφανής έκφραση του κοινωνικού πολέμου που διεξάγεται (βλ. και τους σεισμούς στα Γιάννινα με τις σεισμικές γεωλογικές έρευνες για υδρογονάνθρακες). Από την άλλη μεριά της Αττικής το πράγμα είναι πιο πολύπλοκο. Εκεί έχεις μια χρόνια επέκταση μιας μικρο-μεγαλο(-δε-ξέρω-ακριβώς)-τάξης  η οποία θέλει να ζήσει στα προάστια, να πηγαίνει για μπάνια, να χτίσει ενοικιαζόμενα κτλ. Αυτή η επέκταση σε αγαστή συνεργασία με το ελληνικό κράτος τόσα χρόνια είναι μια βασική ιστορία στην συγκρότηση της κοινωνικής ειρήνης ανάμεσα στην κεφαλαιοκρατική τάξη και διάφορες τάξεις που στηρίζουν σώμα και πνεύμα την πολιτική τάξη (άραγε ο Καραμανλής έπαθε τίποτα εκεί με το playstation στη Ραφήνα;) και αποτελούν αυτό που κάποιοι στο κίνημα ονομάζουν «εθνικό κορμό». Αυτές, λοιπόν, οι τάξεις επεκτείνονται όλο και πιο πολύ με φωτιές που αλλάζουν την χρήση της γης και τώρα που έρχεται ξανά η ανάπτυξη και αυξάνεται και ο τουρισμός είναι μια καλή αφορμή για να καεί κανένα δέντρο. Δεν θέλω να μπω σε κουβέντα για αιτίες της φωτιάς, δεν είναι η δουλειά μου.

Πάντα, λοιπόν, οι λεγόμενες φυσικές καταστροφές εκφράζουν κοινωνικές σχέσεις/συγκρούσεις ανάμεσα σε διάφορες ομάδες συμφερόντων. Μια φυσική καταστροφή είναι η έκφραση της επίθεσης (άμεσα ή έμμεσα) που εξαπολύει μία ή περισσότερες ομάδες συμφερόντων είτε σε άλλες κοινωνικές τάξεις, είτε σε ανεκμετάλλευτους – από τη μεριά τους – πόρους.

Ο θάνατος

Καλά όλα αυτά αλλά μην ξεχάσουμε και εντελώς ότι υπάρχει εκεί έξω κωλόκαιρος που μπορεί να σε σκοτώσει, φωτιά που μπορεί να σε κάψει, καταιγίδα που μπορεί να σε πνίξει, κεραυνός που μπορεί να σε χτυπήσει κατακέφαλα. Δηλαδή, μέσα στη βαθιά αλλοτρίωση του ανθρώπου των πόλεων και των θεωρητικών των πανεπιστημίων μην αρχίσουμε να λέμε ότι δεν υπάρχει φύση και «επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα». Και τώρα πάμε στα πιο δύσκολα ζητήματα. Continue reading

Ενάντια στην θεματικότητα (ως κομμάτι της πραγματικότητας): η θεματικότητα ως μέθοδος

Χρησιμοποιούμε αρκετά συχνά στην πολιτική μας ζωή την έννοια της «θεματικότητας». Όταν μια ομάδα ασχολείται με ένα συγκεκριμένο θέμα, την λέμε «μονοθεματική». Μια ομάδα που ασχολείται με πολλά  μπορεί να λέγεται (να την αποκαλούν ή να αυτοαποκαλείται) «πολυθεματική». Ή φτιάχνουμε θεματικές ομάδες εργασίας ή μη για να επιλύσουν/ασχοληθούν με ένα ζήτημα.

Οι έννοιες που χρησιμοποιούμε όπως έχω ξαναγράψει (εδώ) «δεν είναι κούφιες, είναι ο τρόπος που οργανώνουμε την αντίληψή μας. Και ο τρόπος που οργανώνουμε την αντίληψή μας φτιάχνει το πλαίσιο όπου συγκεκριμένες δυνατότητες εμφανίζονται, ενώ άλλες αποκρύπτονται». Το ίδιο ισχύει και με την έννοια της «θεματικότητας» και θα προσπαθήσω να γράψω για το που νομίζω ότι είναι το πρόβλημα με τη χρήση της έννοιας αυτής και ποια είναι η λύση.

Έστω ότι η πραγματικότητα είναι μια λαχανόπιτα. Ωραία θα ήταν αλλά δεν είναι. Λαχανόπιτα με φύλλο παρακαλώ! Έχει σημασία για να λειτουργήσει το παράδειγμα. Αυτή την λαχανόπιτα την έχουμε κόψει σε κομμάτια. Είναι το κάθε κομμάτι μια θεματική; Νομίζω ότι πολλοί σκεφτόμαστε με αυτόν τον τρόπο. Ότι η θεματική είναι ένα κομμάτι της πραγματικότητας. Καθόλου τυχαία, θα το έχετε παρατηρήσει, χρησιμοποιούμε στον προφορικό μας λόγο την εξής (εκνευριστική) έκφραση «σε αυτό το κομμάτι…, γι’ αυτό το κομμάτι έχω να πω …. κτλ κτλ». Μιλάμε για κομμάτια. Η θεματική εμφανίζεται ως κομμάτι της πραγματικότητας.

Που είναι το πρόβλημα με αυτό; Το πρόβλημα είναι ότι η πραγματικότητα δεν αποτελείται από κομμάτια αλλά από σχέσεις. Όταν την αντιμετωπίζεις ως κομμάτια τότε είναι εύκολο κάποιος να ασχολείται με ένα πράγμα και να μιλάει για το όλον με βάση αυτό το ένα πράγμα βρίζοντας όλους τους άλλους ή συνεργαζόμενος και αναγνωρίζοντας την ανάγκη για καταμερισμό εργασίας στην καλύτερη, να μην ενδιαφέρεται για το σύνολο του αγώνα και άρα να καταλήγει να δίνει έναν συντεχνιακό αγώνα, να υπερασπίζεται τα πολύ ειδικά συμφέροντα μιας μερίδας ανθρώπων και να μην τον ενδιαφέρει ο κοινωνικός μετασχηματισμός γενικά. Δεκτό και σεβαστό αρκεί να το λέει.

Πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς; Θα μπορούσε να είναι αλλιώς αν αντιλαμβανόμασταν την «θεματικότητα» ως μέθοδο προσέγγισης της πραγματικότητας στο σύνολό της. Δηλαδή, το «θέμα» να μην είναι κομμάτι της λαχανόπιτας αλλά φύλλο της. Ένα φύλλο που την διαπερνά στο σύνολό της και εμπεριέχεται σε κάθε στιγμή, έκφανση (κομμάτι αν θέλετε) της πραγματικότητας. Μερικά παραδείγματα.

1. Πετυχημένο παράδειγμα: έμφυλο Continue reading

Ηγέτης και Αποδιοπομπαίος Τράγος: δύο όψεις του ίδιου νομίσματος

Σε αυτό το σημείωμα θα προσπαθήσω να υπερασπιστώ την άποψη ότι δύο κοινωνικοί ρόλοι – με μεγάλη συχνότητα εμφάνισης στις πολιτικές και κοινωνικές μας σχέσεις – αν και εκ πρώτης όψεως φαίνονται να είναι εξ ορισμού αντιθετικοί μεταξύ τους, στην πραγματικότητα επιτελούν κάποιες κοινές λειτουργίες, ικανοποιούν παρόμοιες συλλογικές ανάγκες. Και αυτό θα προσπαθήσω να το κάνω αποφεύγοντας την εύκολη συζήτηση για αυτά τα θέματα.

Η εύκολη συζήτηση

Η εύκολη συζήτηση αντιμετωπίζει την περίπτωση του Ηγέτη με καταγγελτικό τρόπο προς το πρόσωπό του, δίνει έμφαση στα προνόμια του και στο πόσο κακός είναι ο ίδιος. Στην περίπτωση του Αποδιοπομπαίου Τράγου εστιάζει στο πόσο άδικο είναι αυτό που συμβαίνει και πόσο το θύμα δεν έπρεπε να είναι θύμα. Όλα αυτά ισχύουν απλά δεν θα με απασχολήσουν εδώ. Αντίθετα, θα εστιάσω στις κοινωνικές σχέσεις που κάνουν δυνατή την ύπαρξη αυτών των ρόλων, στις κοινωνικές σχέσεις πριν εμφανιστούν τα πρόσωπα αυτών των ρόλων. Η αλήθεια είναι ότι μεταξύ τους (Ηγέτης και Τράγος) έχουν μια τεράστια διαφορά που είναι πολύ σημαντική και την κρατάμε. Ο πρώτος έχει συμφέρον να είναι Ηγέτης, ενώ ο δεύτερος δεν έχει κανένα απολύτως συμφέρον να εκδιώκεται βίαια από την κοινότητα.

Ηγέτης

Ο Ηγέτης είναι αυτό το πρόσωπο (που συνήθως είναι όντως προνομιούχος άντρας) που συγκεντρώνει γνώσεις που δεν μοιράζονται στην κοινότητα. Και σε αυτόν η κοινότητα αναθέτει συνεχώς την προοπτική της. Από αυτή την συγκέντρωση μπορεί να έχει καλύτερη εποπτεία της κατάστασης και άρα καλύτερη πολιτική αντίληψη των πραγμάτων και γι’ αυτό γίνεται εν τέλει και Ηγέτης. Γιατί αυτά που λέει δουλεύουν. Αυτά στην καλύτερη περίπτωση. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η Ηγεσία προκύπτει από το σύστημα παρέας, οικογενειοκρατίας όπου εκεί αποκόπτεται από τα συγκεκριμένα πολιτικά επίδικα. Σε αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για διπλή αποτυχία, αφού και Ηγέτη έχεις – που δεν το προτάσσεις – και άσχετος είναι.

Τράγος

Ο Τράγος από την άλλη, όπως μας λένε και οι πάμπολλες αναλύσεις επί του θέματος είναι το  πρόσωπο όπου ενσαρκώνεται η κρίση μιας κοινότητας. Στις περιπτώσεις όπου η συνοχή της κοινότητας βρίσκεται υπό αμφισβήτηση, όπου ένα βίαιο ξέσπασμα καραδοκεί η κοινότητα βρίσκει ένα πρόσωπο ή περισσότερα στα οποία αποδίδει την αιτία της κρίσης και είτε τα εξοντώνει/θυσιάζει, είτε τα εξορίζει από την κοινότητα για να λυθούν όλα τα προβλήματα. Κριτήριο για την επιλογή του προσώπου που θα γίνει θυσία είναι να μην μπορεί να ανταποδώσει τη βία που θα του ασκηθεί γιατί σκοπός είναι να κλείσει ο κύκλος βίας που έχει ανοίξει και όχι να διαιωνιστεί. Έτσι, ο Τράγος είναι ήδη ένας αδύναμος κρίκος στην κοινότητα. Continue reading

5+1 ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΞΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ και την χρήση της από μια αναρχική (και όχι μόνο) σκοπιά

Κυκλοφορεί από χέρι σε χέρι

Αποτελείται από τα παρακάτω μέρη:

1. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΟΙΝΑ ΤΑΞΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ!!
(το «κοινό» είναι πολιτική απόφαση)
2. Η «ΤΑΞΗ» ΩΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
3. «ΤΑΞΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΑΞΗΣ»
(ως βέβαιο, μακροπρόθεσμα, αδιέξοδο)
4. ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΔΟΥΛΟΥ (ή όχι άλλη εργατολατρεία)
5. ΤΟ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ Η ΠΑΛΗ ΤΩΝ ΤΑΞΕΩΝ (η εργατική τάξη και οι μαρξιστές αποικιοκράτες)
6. ΑΦΕΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΔΟΥΛΟΙ, ΣΚΑΤΑ ΓΙΝΗΚΑΜΕ ΟΥΛΟΙ

Η ΑΝΑΡΧΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ

«Κρίση είναι θα περάσει»: μια σημείωση για την χρήση της ιδεολογίας

Εκσυγχρονισμός – μια ιδεολογία για «πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν»

Στις αρχές της δεκαετίας των ’00 και λίγο πριν, ξεκίνησε μια επίθεση από τη μεριά του κεφαλαίου στην Ελλάδα προς τις εργαζόμενες τάξεις με σκοπό – τι άλλο! – την αύξηση των κερδών τους. Βλέποντας πως υπήρχε μια αναντιστοιχία στο επίπεδο των μισθών, στην αύξηση των κερδών και της αύξησης της παραγωγικότητας. Τότε είχαν δώσει σε αυτή την επίθεση το εξής όνομα: «εκσυγχρονισμός». Ο εκσυγχρονισμός σήμαινε ελαστικές σχέσεις εργασίας, εργολαβίες και εργολαβίες απάνω στις εργολαβίες, μερική απασχόληση, μαύρη εργασία κτλ. Όλα βέβαια υπό την ιδεολογική ηγεμονία του εκσυγχρονισμού που σήμαινε ότι θα γίνουμε πιο μοντέρνοι, θα γίνουμε περισσότερο Ευρωπαίοι, κάτι καλό θα γίνει τέλος πάντων. Η ιδεολογία του εκσυγχρονισμού έχει πολλές σημασίες. Η πιο σημαντική, που έχει και ψυχικές/υπαρξιακές προεκτάσεις, έχει να κάνει με την εικόνα μιας πραγματικότητας που προχωρά ανεπιστρεπτί προς τα μπροστά και που όποιος δεν προλάβει να συγχρονιστεί μαζί της θα μείνει πίσω, θα καθυστερήσει (καθυστερημένος), θα είναι τριτοκοσμικός, βάρβαρος και βρώμικος. Οι συνδηλώσεις της έννοιας αυτής είναι τόσες πολλές και γι’ αυτό η χρήση της αποδίδει ακόμα και σήμερα σε εντυπωσιακό βαθμό.

Στα μέσα της δεκαετίας των ’00 και μετά τα πλούσια θεάματα και τα άπειρα φράγκα που κυκλοφόρησαν αυτή η επίθεση άρχισε να γίνεται όλο και πιο φανερή. Η επένδυση στον όρο «εκσυγχρονισμός» άρχισε να φθίνει και εμφανίστηκε στο δημόσιο λόγο ως αυτό που ήταν: το ζήτημα του μισθού. Αν θυμάστε «η γενιά των 700 ευρώ» συζητιόταν ως ένα σκανδαλώδες και απαράδεκτο γεγονός. Εκείνη τη περίοδο, λοιπόν, η αναμέτρηση κεφαλαίου – εργασίας γίνεται σχεδόν στα ίσια. Τουλάχιστον στο επίπεδο του λόγου. Το επίδικο ήταν ο μισθός και η μείωσή του. Αυτή η σύγκρουση εκφράστηκε ως πολιτική/κυβερνητική κρίση. Πρόωρες εκλογές το 2007, πρώτη φορά μετά από τη τελευταία κρίση με το «Μακεδονικό» το ’92. 15 χρόνια πολιτικής σταθερότητας δεν είναι και λίγα.

Το «ξέσπασμα της κρίσης»

Σε εκείνη τη χρονική περίοδο «ξεσπάει η κρίση» στην Aμερική. Τι διάολο σημαίνει «ξεσπάει»; Από την αρχή, η κρίση παρουσιάστηκε ως κάποιου είδους τυφώνας που έπληξε τις ΗΠΑ και κινείται ταχύτατα προς τον υπόλοιπο πλανήτη. Από τη μεριά της η κυριαρχία έκανε ότι κάνει κάθε τίμιο σύστημα εκμετάλλευσης που σέβεται τον εαυτό του: φυσικοποίησε τις σχέσεις εκμετάλλευσης.

Μια πιθανή απεικόνιση της κρίσης (;) (Ο τυφώνας Ιρμα στη Φλόριντα των ΗΠΑ)

Continue reading

Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα: Καπιταλισμός και οικογένεια στην Eλλάδα του 2018

Τις τελευταίες δεκαετίες/αιώνες βιώνουμε – στο επίπεδο της καθημερινότητας – την κρίση μετάβασης από τις προηγούμενες σχέσεις οργάνωσης της κοινωνίας (οικογενειοκρατία, κοινότητα συγγένειας/κατοικίας) στις καινούριες του κράτους/καπιταλισμού. Αυτή τη μετάβαση δεν γίνεται να τη βλέπουμε μόνο με όρους χρόνου και μάλιστα γραμμικά αλλά και με όρους τόπου. Είναι άλλο η δεκαετία του ’60 στην Αθήνα με τη συσσώρευση της μεταναστευτικής εργασίας και την άνθηση της μεγαλούπολης και άλλο ένα χωριό στα ορεινά της Μακεδονίας την ίδια περίοδο. Διαφορετικές μορφές κοινωνικής οργάνωσης και διαφορετικά επίπεδα καπιταλιστικών σχέσεων. Γνωρίζουμε ότι οι πατριαρχικές, οικογενειακές σχέσεις γύρω από την κληρονομική ταξική εξουσία είναι διαφορετική μορφή οργάνωσης από την σχέση κεφάλαιο/κράτος. Στην Ελλάδα αυτές οι δύο μορφές εξουσίας/εκμετάλλευσης συνδιαμορφώθηκαν (όπως και παντού) με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Δεν θα αναλύσουμε όμως αυτό το ζήτημα εδώ, αν και έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον.

Αυτό που θα κρατήσουμε είναι η σταδιακή υποχώρηση του πρώτου συστήματος για χάρη του δεύτερου όπως γίνεται σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες όπου οι προηγούμενες κοινοτικές/οικογενειακές/πατριαρχικές μορφές υποχωρούν μπροστά στη συσσώρευση του κεφαλαίου και την ανάπτυξη του κράτους – και αυτό όχι χωρίς αντιστάσεις. Δεν θα πρέπει να μας μπερδεύει η ταυτόχρονη συνδιαμόρφωση και ο ανταγωνισμός αυτών των δυο συστημάτων – αυτή είναι όλη η ανθρώπινη ιστορία, όλη η ιστορία της ταξικής πάλης. Ανταγωνισμός και συνδιαμόρφωση. Ή για την ακρίβεια: συνδιαμόρφωση δια μέσου του ανταγωνισμού και πάλι απ΄ την αρχή.

Δεν θα πρέπει επίσης να υιοθετούμε μια γραμμική αντίληψη της ιστορίας η οποία υπονοεί πως το ένα σύστημα θα εξαφανίσει ντετερμινιστικά το άλλο. Αντίθετα, η ιστορική πραγματικότητα δείχνει σχετικά με ακριβώς αυτό το θέμα πως η συνδιαμόρφωση κράτους και οικογένειας σημαίνει επίσης πως η οικογένεια λειτουργεί και ως θεσμός αναπαραγωγής του κράτους (ιδιοκτησία, πειθάρχηση των παιδιών-μελλοντικών εργατών κτλ). Αυτές οι τάσεις μπορεί να μοιάζουν ότι είναι πολύπλοκες αλλά δεν είναι αντιφάσεις. Αντιφάσεις έχει η λογική. Είναι αντιθέσεις. Η ιστορία έχει αντιθέσεις, συγκρούσεις και συμμαχίες, όχι αντιφάσεις. Continue reading

Θεωρία χωρίς δράση είναι κενή, δράση χωρίς θεωρία είναι τυφλή (#2): η πολιτική πράξη

Στο πρώτο (και αρκετά βαρετό) μέρος είδαμε δύο βασικά πράγματα. Πρώτον, ότι η θεωρία και η δράση εμφανίζονται διαχωρισμένες εδώ και χιλιάδες χρόνια σε όλα τα συστήματα εκμετάλλευσης και ουσιαστικά αντιπροσωπεύουν και εκφράζουν τον κυρίαρχο καταμερισμό εργασίας. Δεύτερον, πως η θεωρία και η δράση είναι αδιαχώριστες από τη σκοπιά αυτού που στοχεύει στην συνολική αναπαραγωγή του όποιου κοινωνικού συστήματος (είτε καπιταλιστικό, είτε δουλοκτητικό).

Πάμε τώρα να δούμε τι συμβαίνει στους δικούς μας χώρους και στις δικές μας πρακτικές.

Κίνημα

Όπως λέω και στην αρχή του κειμένου αυτού, στους πολιτικούς μας χώρους παράγεται και αναπαράγεται συστηματικά αυτός ο διαχωρισμός. Όπως παράγεται σε όλη τη διάρκεια της κοινωνικής ιστορίας επειδή θεμελιώνει μια σχέση εκμετάλλευσης, αντιπροσωπεύοντας εκτός των άλλων και τον κυρίαρχο καταμερισμό εργασίας, έτσι και στους χώρους μας συμβαίνει ακριβώς το ίδιο. Δεν συμβαίνει επειδή είμαστε ανίδεοι ή δεν ξέρουμε από ιστορία (παρόλο που επηρεάζουν και αυτά) αλλά ακριβώς επειδή στο εσωτερικό μας υπάρχουν σαφείς σχέσεις εκμετάλλευσης που αυτός ο διαχωρισμός υπηρετεί. Ταυτόχρονα ισχύει με τον ίδιο τρόπο (ή θα έπρεπε να ισχύει) και η συνεχής άρση του.

Βλέπουμε τον διαχωρισμό να εκφράζεται κυρίαρχα ως έμφυλος καταμερισμός εργασίας, όπου η θεωρία, οι έννοιες, το επιχειρησιακό/οργανωσιακό σκέλος παράγεται από τους άνδρες, ενώ η εργασία, η φροντίδα για την αναπαραγωγή από τις γυναίκες. Για παράδειγμα, εγώ που γράφω τώρα και προσπαθώ να παράξω θεωρία με τρόπο συστηματικό «όλως τυχαίως» είμαι άνδρας. Προφανώς δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός. Μεγαλωμένος ως άνδρας, ένας από τους ρόλους που δομικά επιτελώ είναι και αυτός της παραγωγής της σκέψης. Όταν λέω δομικά εννοώ και ανεξάρτητα από τις προθέσεις μου. Αυτή είναι μία έκφραση των σχέσεων εκμετάλλευσης εντός του κινήματος. Υπάρχουν και άλλες πιο πολύπλοκες και σχετίζονται με τη δομή της οικογένειας (γονείς, παιδιά, θείοι/ες) με την οποία είναι σε μεγάλο βαθμό συγκροτημένοι οι χώροι μας ή και με ανισότητες ηλικίας και εμπειρίας κτλ.

Παράλληλα, κυριαρχεί ο φετιχισμός της θεωρίας και της δράσης. Από τη μια μεριά έχουμε τη λατρεία της πράξης, του πρακτικισμού (που πολιτικά έχει πάρει μορφή με την εξέγερση και την καταστροφή ως αυτοσκοπό και όχι ως μέσο) και άρα την αλλεργία στην θεωρητική δουλειά. β) Από την άλλη, την λατρεία της θεωρίας από διάφορους wannabe διανοούμενους του «χώρου» που προσπαθούν να κάνουν κινηματική “καριέρα” από την άνεση του σπιτιού τους και με αυτή την υπεροψία του συγγραφέα, που νιώθει διάφορα μεταφυσικά πράγματα σχετικά με την θεωρητική δουλειά. Continue reading

Θεωρία χωρίς δράση είναι κενή, δράση χωρίς θεωρία είναι τυφλή (#1)

Ο τίτλος του κειμένου είναι παράφραση μιας πρότασης του Kant.[1] Το κείμενο δεν έχει καμία σχέση με τον Kant και τη φιλοσοφία του κι αν έχει κάποια αυτό γίνεται εν αγνοία της γράφουσας μιας και δεν θυμάμαι το νόημα της έκφρασης. Απλά είναι ωραία η διατύπωση και ταιριάζει με τρόπο ουσιαστικό για τον διχασμό ανάμεσα σε θεωρία και δράση και την σχέση μεταξύ τους.

Τις περισσότερες φορές η θεωρία εμφανίζεται διαχωρισμένη από την δράση, είτε ως προγενέστερη της δεύτερης, είτε ως μεταγενέστερη – ανάλογα με την προσέγγιση που υιοθετεί κάποιος. Η πιο συνήθης εμφάνιση πάντως την θέλει να είναι προγενέστερη. Τις έννοιες «προγενέστερη» και «μεταγενέστερη» δεν τις εννοώ χρονικά αλλά αιτιακά. Αυτός ο διαχωρισμός φανερώνεται σε μεγάλη ένταση τις στιγμές εκείνες όπου είτε η θεωρία, είτε η δράση γίνονται αντικείμενα φετιχισμού.

Από τη μια μεριά έχουμε την λατρεία του πρακτικισμού, της δράσης για την δράση. Όπου η καταστροφή, το μπάχαλο, η πρακτική εμφανίζονται ως αυτοσκοποί χωρίς αύριο, χωρίς ορίζοντα. Έχω γράψει σε αρκετά παλιότερο κείμενο για τον Μαύρο Δεκέμβρη πως υπάρχει ένας σοβαρός λόγος να πράττεις για την πράξη, να είναι η δράση σου αυτοσκοπός χωρίς ορίζοντα και αυτός ο λόγος είναι η απόκτηση τεχνογνωσίας, η οικειοποίηση με πρακτικές και τεχνικές, κάποιου είδους εκπαιδευτικός ακτιβισμός που σκοπεύει και στην αυτομόρφωση και στο ξεπέρασμα των φόβων και της πειθαρχίας με έναν τρόπο βιωματικό και όχι διανοητικό. Ειδικά αυτή η τελευταία λειτουργία – του ξεπεράσματος των φόβων και της πειθαρχίας – έχει απαράμιλλη αξία και την φυλάμε σαν πολύτιμο θησαυρό. Στην πραγματικότητα, όμως, σε αυτή τη λειτουργία δεν είναι μόνο δράση για την δράση αλλά είναι ταυτόχρονα και μετασχηματισμός μιας κοινωνικής σχέσης πχ. της σχέσης της πειθαρχίας (κάνοντας επίθεση με μολότοφ στους μπάτσους ή σαμποτάροντας τα ακυρωτικά μηχανήματα στα ΜΜΜ).

Από την άλλη, έχουμε τη λατρεία της θεωρίας ως μορφή της αλήθειας, ως αυτή που γεννά την πράξη, ως η ιδέα που ο νους μπορεί να στοχαστεί και η δράση παρουσιάζεται σα να είναι μόνο η πραγματοποίηση ή εφαρμογή αυτής της ιδέας. Από αυτόν τον φετιχισμό προκύπτει η συνήθης στάση σε κάποιους χώρους που προστάζει πως: «πρώτα πρέπει να έχουμε ανάλυση, να συμφωνούμε σε όλα και μετά να παρέμβουμε και να δράσουμε». Αυτή η αντίληψη περί θεωρίας έχει βαθιά θεμελιωθεί στην αντίληψη περί νου ως κέντρο του εαυτού και πηγή κάθε δραστηριότητας. Σε συμβολικό επίπεδο η ανοησία της δυτικής φιλοσοφίας «σκέφτομαι άρα υπάρχω» συνοψίζει αυτή την αντίληψη.

Ας εξετάσουμε λίγο την ιστορία της εμφάνισης αυτού του διαχωρισμού. Continue reading

Να μην εγκαταλείψουμε τις μετανάστριες, να εγκαταλείψουμε την προνομιακή μας θέση.

Το κίνημα νίκησε, οι μετανάστριες έχασαν

Το Σάββατο το πρωί πήγαμε όλες και όλοι μαζί από την πλατεία Σουρμένων με δυναμική πορεία, γεμάτη παλμό και συνθήματα, καλά οργανωμένη και περιφρουρημένη μέχρι το κέντρο κράτησης Ελληνικού. Σταθήκαμε μπροστά από το αστυνομικό τμήμα και απαιτήσαμε να αρθεί η απαγόρευση των επισκεπτηρίων και βρίσκεται σε ισχύ από τον Σεπτέμβρη. Ήταν φανερή η αδυναμία και η αμηχανία των μπάτσων να διαχειριστούν μια τόσο μεγάλη, με παλμό και περιφρουρημένη πορεία απέναντι σε αυτό το αίτημα. Γι’ αυτό άρχισαν τα παζάρια. Στην αρχή να μπούνε κάποια άτομα μόνο το Σάββατο, μετά το Σάββατο και τη Δευτέρα αλλά γενικά δε μπορεί να παρθεί πίσω η άρση. Αρχικά, μιλώντας με τους ανωτέρους τους και μετά με το υπουργείο. Η στάση της πορείας να μην δεχθεί τίποτα λιγότερο από αυτά που είχε αποφασίσει, δηλαδή την μόνιμη άρση της απαγόρευσης αποδείχθηκε ολόσωστη. Πλήρης αδυναμία από τη μεριά τους να διαχειριστούν την κατάσταση. Και αυτή η αδυναμία τους οδήγησε στην απαγωγή των μεταναστριών από το κέντρο στην Πέτρου Ράλλη. Σε ένα κελί, χωρίς παράθυρα, χωρίς κουβέρτες. Λέγοντας τους πως αυτά παθαίνουν αφού θέλουν ελευθερία. Και ποιος ξέρει τι άλλο θα τους είπαν ή θα έκαναν.

Η κίνηση των οργανωμένων συλλογικοτήτων στέφθηκε με επιτυχία! Στρίμωξαν τόσο πολύ το ελληνικό κράτος ώστε το ανάγκασαν να αλλάξει τελείως τακτική. Να κλείσει ουσιαστικά το κέντρο κράτησης. Οι μετανάστριες όμως πληρώνουν το κόστος αυτής της επιτυχίας. Αυτά είναι τα αντίποινα του κράτους, αυτό είναι η αναβάθμιση της σκληρότητάς του, αναβάθμιση της καταστολής του. Αδίστακτο κράτος, κράτος όπως πραγματικά είναι. Continue reading