Галоўная старонка

Вітаем у Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі, якую можа правіць кожны. праект у альтэрнатыўнай літаратурнай норме беларускай мовы («тарашкевіца») знаходзіцца тут

09:32 UTC — панядзелак, 24 чэрвеня 2019 У беларускім раздзеле — 171 666 артыкулаў

Зборы асноўных правіл Вікіпедыі • Як пісаць артыкулы • Як шукаць інфармацыю • Пачаць новы артыкул

Выдатны артыкул Хваро́ба Альцге́ймера, або Сені́льная дэме́нцыя альцге́ймераўскага ты́пу — найбольш распаўсюджаная форма дэменцыі, нейрадэгенератыўнае захворванне, упершыню было апісана ў 1906 годзе нямецкім псіхіятрам Алоісам Альцгеймерам. Як правіла, выяўляецца ў людзей старэйшых за 65 гадоў, але існуе і ранняя хвароба Альцгеймера — рэдкая форма захворвання. Агульнасусветная захворвальнасць на 2006 год ацэньвалася ў 26,6 млн чалавек, да 2050 года колькасць хворых можа вырасці ў чатыры разы. Найчасцей на ранніх стадыях назіраецца разлад кароткачасовай памяці. З развіццём хваробы адбываецца страта доўгачасовай памяці. Паступовая страта функцый арганізма вядзе да смерці. Індывідуальны прагноз ускладнены праз варыяцыі ў тэрміне цячэння хваробы. (далей…) Іншыя выдатныя артыкулы · Кандыдаты Добры артыкул Чэро́кі — індзейскі народ, карэнныя жыхары ЗША. Жывуць пераважна ў штатах Аклахома, Паўночная Караліна, Паўднёвая Караліна, Тэнесі, Джорджыя. Агульная колькасць (2010 г.) — 819 105 чал. Чэрокі — адзін з нешматлікіх паўночнаамерыканскіх карэнных народаў, які карыстаецца арыгінальнай пісьменнасцю, складзенай правадыром Секвоем каля 1821 г. Чэрокі маюць агульнае паходжанне з іракезамі. Згодна іх паданням, яны перасяліліся ў рэгіён паўднёвых Апалачаў з іншых мясцін. Мяркуецца, што гэта перасяленне адбылося ў XIII ст. У нашы дні вылучаюць некалькі магчымых раёнаў фарміравання чэрокі — поўдзень ад Вялікіх азёр, рака Дэлавэр, паўночная плыня ракі Місісіпі. Некаторыя даследчыкі лічаць, што продкі чэрокі пражывалі ў Паўночнай Караліне здаўна і мелі дачыненне да стварэння мясцовай развітай культуры ручнога земляробства. (далей…) Іншыя добрыя артыкулы · Кандыдаты Выдатныя спісы Сцягі штатаў ЗША Іншыя выдатныя спісы · Кандыдаты Выява дня Брандэнбургскія вароты ў Берліне.		Актуальныя падзеі Актуальныя тэмы: Еўрапейскія гульні · Бітва за Трыпалі · Палітычны крызіс у Венесуэле · Пратэсты супраць будаўніцтва акумулятарнага завода пад Брэстам Памёр былы прэзідэнт Егіпта Мухамед Мурсі. (17 чэрвеня) Баскетбалісты «Таронта Рэптарс» у фінале НБА атрымалі перамогу ў серыі з «Голдэн Стэйт Уорыярз». (13 чэрвеня) Прызначаны новыя міністр унутраных спраў і міністр аховы здароўя Беларусі. (11 чэрвеня) Іншыя актуальныя падзеі · Падрыхтоўка · Архіў · Прагляд · Абмеркаваць Дзень у гісторыі 24 чэрвеня 1812: Армія Напалеона пераправілася цераз Нёман — мяжу Расіі, пачалася руска-французская вайна 1812 года. 1893: Пачатак экспедыцыі Фрыцьёфа Нансена да Паўночнага полюса. 1934: Сталіца Украіны перанесена з Харкава ў Кіеў. 1941: Нямецкія войскі захапілі Гродна, праз два дні пасля пачатку Вялікай Айчыннай вайны. 1941: У СССР створаны знішчальныя батальёны для барацьбы з дэсантамі і дыверсіямі ў прыфронтавай паласе. 1941: Масавыя налёты савецкай авіяцыі на фінскія аэрадромы і нафтаперагонны завод у Плоешці (Румынія). 1945: У Маскве на Краснай плошчы адбыўся парад Перамогі. 1948: СССР перакрыў дарогі з Берліна на захад і ўстанавіў блакаду Заходняга Берліна. 1989: У Вільнюсе пачаўся I Устаноўчы з’езд Беларускага народнага фронту «Адраджэнне». Іншыя падзеі · Прагляд · Абмеркаваць Ці ведаеце вы, што… Для барацьбы з тлёй у Паўночнай Амерыцы былі інтрадукаваны божыя кароўкі. Цытадэль Брэсцкай крэпасці размешчаная на месцы галоўнага вострава летапіснага Берасця. Прэзідэнт Чылі Сальвадор Альендэ пазнаёміўся са сваёй будучай жонкай падчас землятрусу ў Сант’яга. Гродзенскія хіпі правялі ўнікальную для БССР акцыю грамадзянскага непадпарадкавання. Падрыхтоўка · Архіў · Прагляд · Абмеркаваць Вікітыдзень Запрашаем паўдзельнічаць у тэматычных марафонах, прысвечаных Другім Еўрапейскім гульням, а таксама 1000-годдзю Брэста. праект • кандыдаты • архіў • абнавіць • правіць Вікістужка 8 мая 2019 — Створаны 170 000-ы артыкул. Архіў
Тэмы   Прырода Зямля • Сонечная сістэма   Грамадства Народы • Мовы • Краіны • Палітыка   Беларусы Краіна • Гісторыя • Мова • Культура • Постаці   Гісторыя Асобы • Падзеі • Гістарычныя вобласці   Рэлігія Іўдаізм • Хрысціянства • Іслам • Будызм • Багаслоўе   Культура Архітэктура • Музыка • Літаратура • Выяўленчае мастацтва • Спорт   Навука Астраномія • Біялогія • Геалогія • Матэматыка • Мовазнаўства • Фізіка • Хімія   Тэхніка Авіяцыя • Зброя • Інфарматыка • Космас • Флот • Электроніка Іншыя Вікіпраекты Вікіслоўнік Слоўнікі і тэзаўрус ВікіКнігі Падручнікі і дапаможнікі ВікіЗвесткі Інфармацыйныя элементы ВікіЦытатнік Зборнік цытат Вікікрыніцы Крыніцавыя дакументы ВікіВіды Слоўнік біялагічных відаў ВікіНавіны Свабодныя навіны ВікіСховішча Мультымедыйныя файлы МетаВікі Каардынацыя Вікіпраектаў