صفحهٔ اصلی
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مقالهٔ برگزیده
آیا می‌دانستید که …؟
دربارهٔ ویکی‌پدیا
درون‌مایه
از میان خبرها
یادبودها
نگارهٔ برگزیدهٔ امروز
مسجد در دوره شاه عباس اول تأسیس شد، علیرضا عباسی خطاطی کتیبه‌ها و دو ردیف کتیبه دور گلوی زیر گنبد و محمدرضا اصفهانی معماری مسجد را برعهده داشت.
از ویژگی‌های مسجد شیخ لطف‌الله نداشتن صحن و مناره است که در معماری اسلامی جزء لاینفک مساجد است.
عکاس: علیرضا اخلاقی
دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا
ویکی‌پدیا در زبان‌های دیگر
مقالهٔ برگزیده ابوالطَیّب طاهر بن حسین (۱۵۹–۲۰۷ هجری قمری/۷۷۵–۸۲۲ میلادی) ملقب به طاهر ذوالیمینین، در پوشنگ زاده شد و در مرو درگذشت. وی از سرداران ایرانی‌تبار مأمون، خلیفهٔ عباسی، بود و سلسله طاهریان را در خراسان بزرگ بنیان نهاد.
در ابتدا، وی مانند پدران خود در خدمت عباسیان درآمد و از سمت آنان بر پوشنگ امارت یافت. او در جریان جنگ وی با خلیفهٔ وقت بود. سپس در سلسله جنگ‌هایی سرزمین‌های خلافت را تحت سلطهٔ مأمون درآورد و با محاصره و فتح بغداد و قتل امین، راه را برای خلافت رسمی مأمون بر سرزمین‌های اسلامی هموار کرد.
طاهر همچنین به فرمان مأمون، مأموریت سرکوب شورش نصر بن شبث در غرب خلافت را بر عهده گرفت، که در این راه ناکام ماند. او سپس، از جانب مأمون به مناصب مهمی در بغداد از جمله ریاست شرطه گماشته شد و پس از طی مدتی، با تلاش‌های مستمر و همچنین سوابق خدماتش، امارت خراسان بزرگ و سرزمین‌های شرقی خلافت عباسی را به دست آورد. وی در شرق به سرکوب خوارج پرداخت و تا حدودی آنان را عقب راند. طاهر پس از مدتی و در نتیجهٔ شرایط موجود، با حذف نام خلیفه از سکه و خطبه نماز جمعه، اعلام استقلال کرد؛ اما پس از مدتی کوتاه به مرگ طبیعی وفات یافت یا ترور شد. بدین ترتیب، نخستین سلسلهٔ نیمه مستقل ایرانی با نام طاهریان در شرق خلافت اسلامی شکل گرفت و نیم قرن دوام یافت.
مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ پیشنهادی هفته
آیا می‌دانستید که …؟ 
- … وسعت قلمروی ارمنستان در زمان سلسله اشکانی ارمنستان ۳۱۲ هزار کیلومتر مربع بود و به تخمین برخی محققان جمعیت آن به ۴ میلیون نفر می‌رسید؟ (در تصویر)
- … طبق قانون اساسی افغانستان باید هفت انتخابات در افغانستان برگزار شود، اما تاکنون فقط برای ریاست‌جمهوری، مجلس نمایندگان و شوراهای ولایتی انتخابات برگزار شده‌است؟
- … تاج محل به منظور یادبود ممتاز محل، همسر ایرانی شاه جهان، پنجمین امپراتور گورکانی هند بنا شده‌است؟
- … وجه تسمیهٔ صدف ۵۰۷ سالهٔ مینگ، مسن‌ترین موجود زندهٔ شناخته‌شده، تولدش در زمان حکومت دودمان مینگ در چین است؟
- … بر اساس آمار موجود بالغ بر ۱۳۵٬۰۰۰ شهروند ایرانی‌تبار در کشور اسرائیل زندگی می‌کنند؟
- … بر اساس نظرسنجی‌ها، اسکاتلندی‌ها در قیاس با سایر شهروندان بریتانیا هزینهٔ کمتری را به مواد خوراکی اختصاص می‌دهند ولی پول بیشتری را صرف دخانیات و الکل می‌کنند؟
- … بیش‌ترین نرخ رشد جمعیت در آمریکا به ایالت یوتا تعلق دارد که این امر با تمایلات مذهبی و خانوادگی مورمون‌ها مرتبط است؟
دربارهٔ ویکی‌پدیا ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ هجدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۳ تیر ۱۳۹۸ خورشیدی) ۶۸۱٬۱۵۴ نوشتار دارد.
درون‌مایه علوم پایه
علوم کاربردی
علوم انسانی و فلسفه
فرهنگ و هنر
از میان خبرها 
- یک فروند پهپاد گلوبال هاوک (در تصویر) توسط نیروی هوافضای سپاه سرنگون شد.
- یکی از طولانی‌ترین موج گرما در هند باعث مرگ دست‌کم ۱۸۴ نفر شد.
- محمد مرسی، رئیس‌جمهور سابق جمهوری عربی مصر، پس از بی‌هوشی در جلسه دادگاه، در بیمارستان درگذشت.
- شیوع ویروس انسفالیت در بیهار هند جان صدها کودک را گرفت.
- قطع برق آرژانتین، اروگوئه و قسمتی از پاراگوئه را دربرگرفت.
یادبودها امروز: دوشنبه، ۲۴ ژوئن ۲۰۱۹ میلادی برابر ۳ تیر ۱۳۹۸ هجری خورشیدی و ۲۱ شوّال ۱۴۴۰ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۲۸۶ - تحصن مشروطه طلبان به رهبری شیخ فضل‌الله نوری
- ۱۲۸۷ - برقراری حکومت نظامی در تهران
- ۱۲۸۷ - پایان مرحله اول مشروطیت وآغاز استبداد صغیر
- ۱۲۸۷ - تبعید سید عبدالله بهبهانی به کرمانشاه
- ۱۴۹۷ - جان کابوت ایتالیایی، نخستین اروپایی بود که پس از وایکینگ‌ها به قارهٔ آمریکای شمالی پا گذارد.
- ۱۵۹۷ - نخستین گروه دریایی هلند به جزیره جاوه (در اندونزی امروزی) رسید. با این سفر، مقدمه استعمار جزایر اندونزی توسط هلندی‌ها آغاز شد که تا دههٔ ۱۹۴۰ ادامه یافت.
- ۱۸۱۲ - ناپلئون بناپارت امپراتور فرانسه به همراه ششصدهزار تن از نیروهای ارتش بزرگ خویش، به روسیه حمله کرد. این حمله به دلیل تلفات زیاد، فرارسیدن زودهنگام زمستان روسیه و سرانجام عقب‌نشینی فرانسوی‌ها، موجب تضعیف شدید ناپلئون و جدا شدن متحدان پیشین اروپایی‌اش (مانند پروس و اتریش) از او شد.
- ۱۹۰۷ - صدها روحانی و طلبه به هدایت شیخ فضل‌الله نوری در شهر ری اجتماع و به مشروطه شدن حکومت ایران اعتراض کرده و خواهان حکومت مشروطه مشروعه (اسلامی) شدند.
- ۱۹۴۸ - محاصرهٔ برلین توسط نیروهای شوروی، با اعلام این کشور مبنی بر این که قدرت‌های غربی دیگر از هیچ حقی در برلین برخوردار نیستند، تشدید شد. با این وجود، یک سال بعد، این محاصره شکسته شد.
- ۱۹۸۵ - سلطان بن سلمان بن عبدالعزیز آل سعود (تصویر) نخستین فضانورد مسلمان و نخستین فضانورد عرب با فضاپیمای دیسکاوری، راهی مدار زمین شد.
- زادروزها
- ۱۸۸۳ - زادروز ویکتور فرانتس هس فیزیکدان اتریشی-آلمانی، برندهٔ جایزه فیزیک نوبل سال ۱۹۳۶
- ۱۹۱۵ - زادروز فرد هویل ستاره‌شناس بریتانیایی
- ۱۹۲۷ - زادروز مارتین لویز پرل فیزیکدان آمریکایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۹۵
- ۱۹۳۰ - زادروز کلود شابرول کارگردان فرانسوی، از بنیان‌گذاران موج نوی فرانسه
- ۱۹۷۸ - زادروز شونسوکی ناکامورا بازیکن فوتبال اهل ژاپن
- ۱۹۸۷ - زادروز لیونل مسی فوتبالیست تیم بارسلونای اسپانیا و تیم ملی آرژانتین
- درگذشت‌ها
- ۱۲۸۷ - اعدام میرزا جهانگیر خان شیرازی مدیر روزنامه صور اسرافیل به دستور محمدعلی شاه قاجار
- ۱۲۸۷ - اعدام ملک‌المتکلمین از خطبای مشهور دوره مشروطیت
- ۱۳۷۴ - درگذشت مصلح‌الدین مهدوی نویسنده، پژوهشگر، تاریخ‌نگار، محقق، مدرس، مؤلف ایرانی
- ۱۰۳۷ - درگذشت ابن سینا پزشک و فیلسوف ایرانی
- ۱۳۹۸ - درگذشت هونگ‌وو بنیان‌گذار و نخستین امپراتور دودمان پادشاهی مینگ بین سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۸ میلادی
- ۱۹۰۸ - درگذشت استیفن گراور کلیولند بیست و چهارمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا
- ۱۹۲۲ - درگذشت والتر راتناو سیاستمدار، نویسنده، خطیب و کارخانه‌دار آلمانی، وزیر امور خارجه آلمان در جمهوری وایمار
- ۱۹۵۷ - درگذشت فرانک کوپکا نقاش و گرافیست اهل چک، از پیشگامان و پدیدآورندگان جنبش هنر انتزاعی و سبک اورفیسم
نگارهٔ برگزیدهٔ امروز 
مسجد در دوره شاه عباس اول تأسیس شد، علیرضا عباسی خطاطی کتیبه‌ها و دو ردیف کتیبه دور گلوی زیر گنبد و محمدرضا اصفهانی معماری مسجد را برعهده داشت.
از ویژگی‌های مسجد شیخ لطف‌الله نداشتن صحن و مناره است که در معماری اسلامی جزء لاینفک مساجد است.
عکاس: علیرضا اخلاقی
دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا ویکی‌پدیا پروژه‌ای است از بنیاد غیر انتفاعی ویکی‌مدیا که دارای تعدادی پروژهٔ چندزبانه و محتویات آزاد با عناوین زیر است:
ویکی‌پدیا در زبان‌های دیگر ویکی‌پدیای فارسی در سال ۱۳۸۲ بنیان‌گذاری شده و هم‌اکنون ۶۸۱٬۱۵۴ نوشتار دارد. ویکی‌پدیا در بسیاری از زبان‌ها وجود دارد؛ برخی از بزرگترین آن‌ها در زیر فهرست شده‌اند.
- بیش از ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۵۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- українська (اوکراینی)
- العربية (عربی)
- српски / srpski (صربی)
- català (کاتالان)
- norsk (نروژی)
- بیش از ۲۵۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- עברית (عبری)
- slovenčina (اسلواکی)
- Bân-lâm-gú (چینی (مین نان))
- қазақша (قزاقی)
- нохчийн (چچنی)
- hrvatski (کروات)
- eesti (استونیایی)
- lietuvių (لیتوانیایی)
- беларуская (بلاروسی)
- slovenščina (اسلوونیایی)
- Ελληνικά (یونانی)
- galego (گالیسیایی)
- تۆرکجه (ترکی آذربایجانی)
- norsk nynorsk (نروژی نی‌نُشک)
- azərbaycanca (ترکی آذربایجانی)
- اردو (اردو)
- Simple English (انگلیسی ساده)
- ไทย (تایلندی)
- हिन्दी (هندی)
- oʻzbekcha/ўзбекча (ازبکی)
- Latina (لاتین)
- ქართული (گرجی)
- Volapük (ولاپوک)
- தமிழ் (تامیلی)
- Cymraeg (ولزی)
- македонски (مقدونی)
