Spanje

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Jump to navigation Jump to search
Reino de España
Koninkryk Spanje
Vlag van Spanje Wapen van Spanje
Vlag Wapen
Nasionale leuse: Plus Ultra
(Latyns vir: "Steeds verder")
Volkslied: Marcha Real[1]
(Spaans vir: "Koninklike Mars")
Ligging van Spanje
Hoofstad Madrid

40°26′N 03°42′W / 40.433°N 3.700°W / 40.433; -3.700

Grootste stad Madrid
Amptelike tale Spaans
Regering Unitêre parlementêre
grondwetlike monargie
Felipe VI
Pedro Sánchez
Onafhanklikheid
Vorming
• Dinasties
de facto
de jure
• Nasionale staat
• Grondwetlike monargie
• Huidige grondwet


20 Januarie 1479
23 Januarie 1516
9 Junie 1715
19 Maart 1812
12 April 1931
29 Desember 1978
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)
 
505 990 km2  (51ste)
195 360 myl2
1,04
Bevolking
 - 2013-skatting
 - 2016-sensus
 - Digtheid
 
46 704 314[2] (28ste)
46 354 321
92 / km2 (112de)
238,3 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita
2018-skatting

$1 864 miljard[3] (16de)
$40 290[3] (31ste)

BBP (nominaal)
 - Totaal
 - Per capita
2018-skatting

$1 506 miljard[3] (12de)
$32 559[3] (30ste)

MOI (2015) Green Arrow Up Darker.svg 0,884[4] (27ste)  –  baie hoog
Gini (2016) 34,5[5] –  medium
Geldeenheid Euro (€) (EUR)
Tydsone
 - Somertyd
MET (UTC+1)
MEST (UTC+2)
Internet-TLD .es
Skakelkode +34
Nasa-Satellietbeeld van Spanje
Geografiese kaart van Spanje
Taalverspreidingkaart van Spanje
Bevolkingsdigtheidkaart van Spanje

Spanje (Spaans: España, [esˈpaɲa], ), amptelik die Koninkryk Spanje (Spaans: Reino de España, Katalaans: Regne d'Espanya, Aragonees: Reino d'Espanya, Asturies: Reinu d'España, Baskies: Espainiako Erresuma, Galicies: Reino de España, Oksitaans: Reiaume d'Espanha), is 'n land in die suidweste van Europa. Dit deel die Iberiese Skiereiland met Portugal en Gibraltar. In die noorde word Spanje begrens deur die Pireneë van Frankryk en die landjie Andorra. Die Baleariese Eilande in die Middellandse See, die Kanariese Eilande voor die westelike kus van Noord-Afrika, Ceuta en Melilla behoort ook tot Spanje.

Die amptelike taal is Spaans, terwyl Aragonees, Asturies, Baskies, Galicies, Katalaans en Oksitaans as streekstale erken word.

Na Francisco Franco se dood in 1975 word Spanje 'n grondwetlike monargie. Spanje is sedert 30 Mei 1982 'n lid van die NAVO en sedert 1 Januarie 1986 lid van die Europese Unie. In 1999 het die land by die Eurosone aangesluit; sedert 2002 is Eurobanknote en -muntstukke in omloop.

Sport[wysig | wysig bron]

Sokker is die gewildste sport in Spanje. Real Madrid en FC Barcelona is twee van die suksesvolste sokkerspanne wêreldwyd. Die Spaanse nasionale sokkerspan kon die UEFA Europa-beker drie keer verower (1964, 2008 en 2012) en het die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 2010 gewen. Hulle is die eerste span wat drie groot internasionale toernooie in 'n lyn kon wen. Spanje se hoogste sokkerliga is die La Liga, gevolg deur Secunda División.

Basketbal, tennis, fietsry, handbal, futsal, motorfietsry en, in die afgelope tyd, Formule Een is ook gewilde sportsoorte. Die Spaanse nasionale rugbyspan kon vir die Rugbywêreldbeker 1999 kwalifiseer, maar het laaste in die groepfase geëindig. Hulle ding in die Europese Nasiesbeker met ander opkomende rugbyspanne mee.

Die Vuelta a España is 'n belangrike fietswedren wat elke September gehou word en tot die drie Grand Tours behoort, saam met die Tour de France en die Giro d'Italia. In Formule Een word sedert 1913 die Spaanse Grand Prix aangebied.

Spanje het al verskeie groot sportgeleenthede soos die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1982 en die Olimpiese Somerspele 1992 aangebied.

In hul onderskeie streke is die sporte Baskiese pelote en Valensiaanse pelote baie gewild.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. (es) Spaanse Regering (11 Oktober 1997). “Real Decreto 1560/1997, de 10 de octubre, por el que se regula el Himno Nacional”. Boletín Oficial del Estado núm. 244. URL besoek op 1 Junie 2018.
  2. (en) Population Figures at 1 January 2013”. Instituto Nacional de Estadística (INE). URL besoek op 1 Junie 2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 (en) Spain”. Internasionale Monetêre Fonds. URL besoek op 1 Junie 2018.
  4. (en) 2016 Human Development Report”. United Nations Development Programme: 2016. URL besoek op 1 Junie 2018.
  5. (en) Gini coefficient of equivalized disposable income (source: SILC)”. Eurostat Data Explorer. URL besoek op 1 Junie 2018.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]