Wikipedia:Pagina principala

Ord Wikipedia
Jump to navigation Jump to search
Bainvegni tar la Vichipedia rumantscha,
l'enciclopedia libra a la quala mintgin po contribuir – ils emprims pass èn fitg simpels!
Oz è dumengia, ils 19 da matg 2019
e nus avain actualmain 3,587 artitgels.


Artitgel da l’emna
Kronung Heinrich II.jpg

Temp medieval tempriv furma la denominaziun moderna per l’emprima da las trais grondas periodas dal temp medieval, la quala dura da ca. 500 fin 1050. Sco il temp medieval insumma sa referescha er quest term betg a l’istorgia en general, mabain sa restrenscha a l’Europa e la regiun da la Mar Mediterrana. Al temp medieval tempriv preceda l’antica tardiva (ca. 300 fin 600); quella represchenta gia in temp da transfurmaziun e sa cuvra per part cun il cumenzament dal temp medieval tempriv. Las duas periodas che suondan il temp medieval tempriv èn il temp autmedieval ed il temp medieval tardiv.

Il temp medieval tempriv è da muntada sco fasa da transiziun da l’antica al temp medieval, ma tuttavia er sco epoca per sai. Il cumenzament e la fin da quel datescha la scienza a moda differenta, uschia ch’i vegnan tratgs en consideraziun temps da transfurmaziun vaira curts u er fitg lungs. Pli baud valeva il temp medieval tempriv sco epoca ‹stgira› e ‹pauc sviluppada›. La perscrutaziun moderna al considerescha percunter a moda bundant pli differenziada: Il temp è segnà tant da cuntinuitads sco er da midadas sin ils champs da la politica, cultura e societad, per part cun consequenzas fin en il temp modern. Uschia ha per exempel cumenzà la spartiziun da l’Europa e da la regiun da la Mar Mediterrana en ina part cristiana ed ina part islamica sco er da la part cristiana en l’Occident latin e l’Orient ortodox che cumpigliava l’intschess cultural da Bizanz. Plirs reginavels ch’èn sa sviluppads en il decurs dal temp medieval tempriv duevan plinavant furmar la basa per stadis ch’existan anc oz.



Maletg da l’emna

Kazakhs.jpg

Dus survegliaders da guaud en il territori natiral protegì da Markakol en las muntognas altaics.

Foto: Dmitry A. Mottl



Davart Vichipedia

Vichipedia è in'enciclopedia online, cooperativa e gratuita. Disponibla en passa 280 linguas, tracta Vichipedia temas tipics per enciclopedias, ma era tals preschents en almanacs, lexicons geografics e publicaziuns spezialisadas. Vichipedia è libramain modifitgabla, vul dir che mintgin po contribuir als artitgels gia existents u crear novs. Mintga cuntegn vegn publitgà sut la licenza Creative Commons CC-BY-SA e po perquai vegnì copià e reutilisà sch'ils cundiziuns da la licenza vegnan observadas.


Participaziun

Vuls ta participar?

Legia las pretensiuns minimalas per artitgels; la registraziun è recumandada ma betg obligatorica.

Vuls empruvar? Has basegn d'agid?

Legia las instrucziuns u tschenta ina dumonda en la pinta.

Gida a scriver e meglierar

ils artitgels che mintga Vichipedia duai aver.
ils 100 artitgels vitals.


Projects accumpagnants
Commons
Wikisource
Wikisource
Collecziun da texts rumantschs sin il Wikisource multiling
Wikisource
Wikisource
Collecziun da texts rumantschs sin il Wikisource talian
Wikibooks
Wikibooks
Cudeschs
Wikispecies
Wikispecies
Inventari da spezias
Meta-Wiki
Meta-Wiki
Coordinaziun tranter tut ils projects da Wikimedia
Translatewiki
Translatewiki
Translaziun da l'interfatscha d'utilisader per rumantsch
Wikidata
Wikidata
Banca da datas universala