We hebben met z’n allen een fout gemaakt.
Geen grove fout ofzo. Hij staat in een boekje dat je waarschijnlijk nog nooit gezien hebt: de DSM 4, ofwel de Diagnostic Statistic Manual of Mental Disorders, ofwel het handboek voor wat normaal en wat abnormaal gedrag is. We hebben het over narcisme.
We denken allemaal dat we geen narcisten zijn.
Mensen vergissen zich in de DSM diagnostiek omdat die specifiek zegt dat je ‘delusies van grootheid’ moet hebben. “Oh dat heb ik niet” zeggen we en we gaan verder met ons leven. In werkelijkheid maken we deel uit van de meest narcistische generaties in eeuwen. Álles staat in het teken van ons ego, alles wat we doen hangen we op aan een niet-bestaande identiteit die we hebben gecreeërd.
In de kern is het narcistisch ego de hoofdrolspeler in z’n eigen film. Voor een narcist dient ALLES als extensie van die film: baan, huis, auto, vrienden, kinderen, familie. Alles is een reflectie van de narcist zelf. Een narcist is publiekelijk niet snel van z’n stuk te krijgen want zij kent haar rol en speelt die goed. Maar probeer door te dringen tot wat er onder die rol zit en je merkt tot je schrik er niks is. Een zwart gat. De narcist leeft z’n imago, hij leeft het idee van de identiteit die hij zich over de jaren heeft aangemeten. Maar daaronder zit niks.
Zorg dat je het de narcist niet in z’n gezicht zegt. Niemand zegt hardop tegen de keizer dat hij geen kleren aanheeft.
Narcisme is zo doordrenkt in onze cultuur dat voornamelijk narcisten de hoofdrollen spelen in onze bioscoopfilms. Inwisselbaar voorbeeld zijn de Sherlock Holmes films met Robert Downey Junior. De mindfuck is niet dat Downey’s karakter narcistisch is maar ook z’n doktervriend Jude Law, z’n soort-van-vriendin, z’n antagonist en eigenlijk iedereen in de film. Niemand heeft een echte band met elkaar: alle acteurs spelen een rol die speelt dat ‘ie een betekenisvolle emotionele connectie kan opbouwen. Downey’s Holmes en Law’s Watson zijn vrienden dóór hun narcisme heen: ze gebruiken de vriendschap om zichzelf te bevestigen als hoofdrolspeler in hun eigen film. Zo’n vriendschap heeft onbewust altijd een ongemakkelijke frictie, alsof je samen aan het masturberen bent. Goed, soms is samen masturberen leuker dan alleen masturberen. Maar weer, dat is hetzelfde als tegen de keizer roepen dat het best gaaf van hem is dat hij zo in z’n naakie rond durft te lopen. Wordt niet op prijs gesteld.
((PS: Credit waar credit due: ik heb eerder wel eens gezegd dat ik veel kopieer van anderen (of mooiere proza: ik sta op de schouders van reuzen). De reus die deze post heeft praktisch heeft geschreven is thelastpsychiatrist.com. ))
