Waag richt samen met partners een permanente onderzoeksplek in voor artificiële intelligentie (AI) op Amsterdam Science Park.
Het AI Lab gaat op zoek naar de rol en het potentieel van toekomstige artificiële intelligentie. Het wil AI-systemen begrijpen, zowel als technologische als culturele fenomenen. Het voegt menswetenschappelijke, artistieke en burgerperspectieven toe aan de reeds bestaande hoogwaardige onderzoekspraktijk op Amsterdam Science Park op het gebied van gegevens- en computertechnologie.
Het AI Lab ontwikkelt onderzoeksprogramma's en prototypen, praktische hulpmiddelen voor het begrijpen van en handelen naar de ethische, culturele, psychologische en filosofische dimensies van AI. Het brengt kunstenaars, wetenschappers, burgers en ondernemers samen om ideeën uit te wisselen, onderzoek te doen en nieuwe, civiele toepassingen van deze belangrijke nieuwe technologie bevorderen.
Achtergrond
De komst van AI heeft geleid tot groteske scenario's waarin de mensheid hetzij wordt vernietigd door een robotapocalyps, of wordt geassimileerd tot een 'singulariteit' van gedigitaliseerd bewustzijn. Ondertussen worden AI-gerelateerde technologieën in hoog tempo ingevoerd op verschillende maatschappelijke gebieden, van zelfrijdende auto's tot voorspellende politiecontroles en van advertenties met micro-targeting tot stedelijke surveillancenetwerken.
De praktische en ethische gevolgen van deze snelle implementatie zijn grotendeels onontgonnen buiten de academische wereld, maar zijn in de huidige en nabije toekomst voor iedereen van groot belang. Bovendien worden de huidige trajecten van AI-systemen grotendeels beheerst door de grote technologie- en durfkapitaalbedrijven, waardoor het publiek overbezorgd is en zich zorgen maakt over grimmige toekomstscenario's van werkloosheid, assimilatie of vernietiging. Er is een urgente behoefte aan het openen van een ruimte voor positieve scenario's en voor platforms die de decentrale, culturele en civiele gebruiksmogelijkheden voor AI verkennen en implementeren die gemeenschappelijke, in plaats van particuliere belangen dienen.
Onderzoeksagenda
Het AI Lab structureert zijn activiteiten in onderzoeksgebieden, die elk openbare, wetenschappelijke en artistieke componenten omvatten. Het doel ervan is het verkennen van alternatieve noties en toepassingen van AI, waarbij de mens wordt gepositioneerd in het samenspel van algoritmen en gegevens. De kernactiviteiten van het lab zijn het faciliteren van artistieke onderzoeksprojecten en residenties in AI, en het ontwikkelen van AI-kennis en -toepassingen voor en met het publiek, in samenwerking met wetenschappelijke en zakelijke partners van de gemeenschap.
Het lab ontwikkelt zich langs drie belangrijke onderzoekslijnen en ondersteunt twee onderzoekslijnen van andere laboratoria:
- Kunstmatige persoonlijkheid: door welke praktijken of procedures kunnen we AI voeden en hoe kunnen we de betrouwbaarheid van AI verhogen? Hoe kunnen we creatief coderen met vooringenomenheid, bias begrijpen als inherent aan cultuur? Welke vormen van 'extended intelligence' en specifieke mens-AI-interactie kunnen we ontwikkelen?
- 'People's AI': hoe kan AI door de mensen worden toegeëigend? Welke civiele en publieke behoeften kan AI dienen, en welke mogelijkheden kunnen worden ontworpen voor lokale, community-hosted en zelfgebouwde AI in het dagelijks leven? Hoe kunnen vertrouwensnetwerken de uitwisseling van en tussen dergelijke AI-praktijken bedienen?
- Open AI: welke verantwoordingsprocedures kunnen we ontwikkelen voor AI? Hoe moeten overheden moraliteit codificeren en wetten opstellen in parametrische bestuursmodellen? Welke rollen zien we voor het publieke en maatschappelijke middenveld?