Hafan

y gwyddoniadur rhydd y gall unrhyw un ei olygu.

27 Chwefror 2019

A wyddoch chi? Yn ogystal â darllen y gwyddoniadur, gallwch ein cynorthwyo i'w ddatblygu a'i wella! Gall unrhyw un olygu unrhyw erthygl drwy glicio ar y gair "Golygu" ar ei brig. Os nad ydyw'n bodoli eto, gallwch greu un newydd!

Pigion

Dewi Sant yw nawddsant Cymru. Yn y Llawysgrif "Buchedd Dewi" ysgrifennodd mynach o'r enw Rhigyfarch fod Dewi'n fab i Non. Credir iddo farw tua'r flwyddyn 589. Caiff ei ddisgrifio gan fardd o'r 9g fel "y dyfrwr", gan mai dŵr yn unig a yfai ac mewn llawysgrif Wyddelig o'r un ganrif sonir am bwysigrwydd y 1af o Fawrth a'i enwi'n "Ddydd Gŵyl Dewi".

Yn ôl un traddodiad cafodd ei eni yn Henfynyw ger Aberaeron, ond mae traddodiad arall yn cyfeirio at Gapel Non, gerllaw Eglwys Gadeiriol Tyddewi heddiw. Ei fam oedd y santes Non a'i dad oedd Sandde brenin Ceredigion.

Mae'n eithaf sicr iddo sefydlu ei abaty yn Nhyddewi (yr hen enw oedd Mynyw: Menevia) ac mae cyfeiriad at fynachlog yno mewn llawysgrif Wyddelig o tua'r flwyddyn 800. Enw arall ar y lle yw Glyn Rhosyn, sy'n gamgyfieithiad o'r Lladin vallis rosina sydd, o'i gyfieithu'n gywir, yn golygu cwm corsiog.

Mae bron pob peth a wyddom am Dewi Sant yn tarddu o'r fuchedd a ysgrifennodd Rhigyfarch tua'r flwyddyn 1100. Gelwir y cyfieithiad Cymraeg Canol o'r Lladin wreiddiol Buchedd Dewi Sant. mwy...

Rhagor o bigion · Newidiadau diweddar

Ar y dydd hwn...

27 Chwefror: Diwrnod Rhyngwladol yr Arth Wen

272 (1747 blynedd yn ôl) – ganwyd Cystennin I, Ymerawdwr Rhufain
1785 (234 blynedd yn ôl) – bu farw'r bardd a'r beirniad llenyddol o Fôn, Robert Hughes ("Robin Ddu yr Ail")
1900 (119 blynedd yn ôl) – sefydlu'r Blaid Lafur yn Farringdon Street, Llundain
1901 (118 blynedd yn ôl) – ganwyd Iorwerth Cyfeiliog Peate, llenor a sylfaenydd Amgueddfa Werin Cymru († 1982)

Rhagor o 'Ar y dydd hwn' – Rhestr dyddiau'r flwyddyn – Materion cyfoes

Erthyglau diweddar

Canolduedd – Effaith Dunning–Kruger – Baner yr Ynysoedd Morwynol Prydain – Pryfyn y gweryd – Arbrawf – Sgrîn daflunio – Tramwyfa'r Gogledd Orllewin – Iaith tagio – Ysgytlaeth – Johnny Morris – Llansanffraid Gwynllŵg – Cymuned Cenhedloedd yr Andes – Cod peiriant – Cod gorchymyn – Mervyn Johns – Oes y Darganfod – Elfen (mathemateg) – Gwladfa Roanoke – Thalasotherapi – Port Sunlight – Baner Cymuned Cenhedloedd yr Andes – Tafarn Y Bachgen Du – Nunchaku – Unigyn iaith – Vernon Hartshorn – Doc Fictoria – Organeb model – Ensembl – Achos llys arweinwyr Llywodraeth Catalwnia, 2019 – Dull loci – Humphrey Gilbert – Athrofa'r Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig – Pont yr Aber – Tafarn Y Bachgen Du – Ysgol yr Hendre – Canolfan dringo Beacon – Y Byd Newydd – Pensaerniaeth data – Sgwter – Llywodraethiant data – Midas – Ynysoedd Andaman – Hypatia – Engrafio – Siandi – Baner Ynysoedd Virgin yr Unol Daleithiau – Iso (cwmni ceir) – Cymuned Saint Martin Ffrengig – Integreiddio data – Lladin Prydeinig – Mawrthiad – Cwli – Baner Puerto Rico – Alfred Thompson

Marwolaethau diweddar:

Peter Tork – Karl Lagerfeld – Paul Flynn – Gordon Banks

Cymraeg

You don't speak Cymraeg? Welsh (Cymraeg) is a Brythonic branch of Celtic spoken natively in the western part of Britain known as Wales, and in the Chubut Valley, a Welsh immigrant colony in the Patagonia region of Argentina. There are also some speakers of Welsh in England, the United States and Australia, and throughout the world. Welsh and English are the official languages in Wales.

¿No hablas Cymraeg? El galés (Cymraeg) es un idioma céltico hablado como lengua principal en el País de Gales, región occidental del Reino Unido, y además en Chubut, comunidad de la región de Patagonia en Argentina. Hay gente que habla galés en Inglaterra, en Estados Unidos, en Australia y en otros países del mundo también. Con el inglés, es uno de los dos idiomas oficiales de Gales.

Vous ne parlez pas Cymraeg? Le gallois (Cymraeg) est une langue celtique, parlée au Pays de Galles (Grande-Bretagne) et au val de Chubut en Patagonie, province de l'Argentine. Il y a des gallophones en Angleterre, aux États-Unis et en Australie ainsi qu'en d'autres pays du monde. Avec l'anglais, c'est une des deux langues officielles du Pays de Galles.

Alemannisch, العربية, Bahasa Melayu, Bân-lâm-gú, Brezhoneg, Български, Català, Česky, Dansk, Deutsch, Dolnoserbski, Eesti, English, Español, Esperanto, Euskara, Français, Frysk, Gaeilge, Gàidhlig. Galego, Hornjoserbsce, 한국어, Bahasa Indonesia, Íslenska, Italiano, עברית, Kapampangan, Kölsch...

Cymorth a Chymuned

Ynglŷn â Wicipedia

Ysgrifennu Erthyglau

Wicipedia:Merched a anwyd yng Nghymru - rhestr o ferched heb erthygl arnynt.

Cymuned

Chwaer brosiectau Wicipedia

Mae Sefydliad Wikimedia (Wikimedia Foundation) yn darparu nifer o brosiectau ar-lein rhydd eraill yn ogystal â Wicipedia, trwy gyfrwng mwy na 280 o ieithoedd. Maent i gyd yn wicïau, sy'n golygu bod pawb yn cael eu hysgrifennu, eu golygu, a'u darllen. Sefydlwyd Wikimedia yn 2003 gan Jimmy Wales, ac fe'i gweinyddir yn Fflorida. (Mwy am Wikimedia)