Trang Chính

tiếng Việt

Bạn chính là tác giả của Wikipedia!
Mọi người đều có thể biên tập bài ngay lập tức, chỉ cần nhớ vài quy tắc. Có sẵn rất nhiều trang trợ giúp như tạo bài, sửa bài hay tải ảnh. Bạn cũng đừng ngại đặt câu hỏi.
Hiện chúng ta có 1.202.983 bài viết và 650.572 thành viên.

Bài viết: Tìm kiếm • Tra cứu • Bài mới • Hỏi đáp • Thỉnh cầu

Trợ giúp: FAQ • Giúp đỡ • Sửa đổi • Chỗ thử • Guestbook • Thư viện Wikipedia

Bài viết chọn lọc

Lỗ đen là một vùng trong không-thời gian mà trường hấp dẫn ngăn cản mọi thứ, bao gồm cả ánh sáng cũng không thể thoát ra. Thuyết tương đối rộng tiên đoán một lượng vật chất với khối lượng đủ lớn nằm trong phạm vi đủ nhỏ sẽ làm biến dạng không thời gian để trở thành lỗ đen. Xung quanh lỗ đen là một mặt xác định bởi phương trình toán học gọi là chân trời sự kiện, mà tại đó khi vật chất vượt qua nó sẽ không thể thoát ra ngoài lỗ đen được. Lỗ đen gọi là "đen" bởi vì nó hấp thụ mọi bức xạ và vật chất hút qua chân trời sự kiện, giống như một vật đen tuyệt đối trong nhiệt động lực học; nó cũng không phải là một loại "lỗ" hay "hố" nào mà là vùng không thời gian không để cho một thứ gì thoát ra. Lý thuyết trường lượng tử trong không thời gian cong tiên đoán tại chân trời sự kiện lỗ đen có phát ra bức xạ giống như vật đen có nhiệt độ nhất định phát ra bức xạ nhiệt. Nhiệt độ này tỉ lệ nghịch với khối lượng của lỗ đen, khiến cho rất khó quan sát được bức xạ này đối với các lỗ đen có khối lượng sao hay trung bình.

Trong thế kỷ 18, John Michell và Pierre-Simon Laplace từng xét đến vật thể có trường hấp dẫn mạnh mô tả bởi cơ học cổ điển khiến cho ánh sáng không thể thoát ra. Lý thuyết hiện đại đầu tiên về đặc điểm của lỗ đen nêu bởi Karl Schwarzschild năm 1916 khi ông tìm ra nghiệm chính xác đầu tiên cho phương trình trường Einstein, mặc dù ý nghĩa vật lý và cách giải thích về vùng không thời gian mà không thứ gì có thể thoát được do David Finkelstein nêu ra đầu tiên vào năm 1958. Trong một thời gian dài, các nhà vật lý coi nghiệm Schwarzschild là miêu tả toán học thuần túy. Cho đến thập niên 1960, những nghiên cứu lý thuyết mới chỉ ra rằng lỗ đen hình thành theo những tiên đoán chặt chẽ của thuyết tương đối tổng quát. Khi các nhà thiên văn phát hiện ra các sao neutron, pulsar và Cygnus X-1 - một lỗ đen trong hệ sao đôi, thì những tiên đoán về quá trình suy sụp hấp dẫn trở thành hiện thực, và khái niệm lỗ đen cùng với các thiên thể đặc chuyển thành lý thuyết miêu tả những thực thể đặc biệt này trong vũ trụ. (xem tiếp…)

Mới chọn: Lỗ đen • Chiến tranh biên giới Việt–Trung 1979 • Kinh Thi

Lưu trữ • Thêm bài viết chọn lọc • Ứng cử viên

Hình ảnh chọn lọc

Quảng trường Potsdamer Platz tại trung tâm Berlin, Đức.

Ảnh: Ansgar Koreng

Lưu trữ • Thêm hình ảnh chọn lọc • Cập nhật

Wikipedia ngôn ngữ khác

Các phiên bản ngôn ngữ có trên 1.000.000 bài:

Các phiên bản ngôn ngữ có trên 500.000 bài:

Các phiên bản ngôn ngữ có trên 100.000 bài:

Xem tất cả

Tin tức

Green Book giành giải "Phim hay nhất" tại Giải Oscar lần thứ 91.
Ít nhất 40 nhân viên an ninh thiệt mạng trong một vụ đánh bom tự sát gần Pulwama ở Kashmir do Ấn Độ kiểm soát.
NASA thông báo kết thúc sứ mệnh kéo dài 15 năm trên Sao Hỏa của xe tự hành Opportunity (hình minh họa) sau khi không thể kết nối lại tín hiệu để tái khởi động.
Cộng hòa Macedonia chính thức đổi tên thành Cộng hòa Bắc Macedonia theo hiệp định Prespa, kết thúc tranh chấp kéo dài 27 năm.

Cập nhật

Bạn có biết…

…nhà văn người Canada Margaret Atwood còn đã phát minh một cây bút robot để có thể viết chữ từ xa?
…gạc-măng-rê là đồ vật duy nhất thời bao cấp ở Việt Nam không phải mua bằng tem phiếu?
…văn học tiếng Latinh khởi đầu từ những bản dịch của các tác phẩm tiếng Hy Lạp?
…tể tướng Nhà Đường Lý Quỹ lúc gần cuối đời bị mất bổng lộc khiến gia đình ông phải đi ăn xin?

Từ những bài viết mới của Wikipedia

Lưu trữ • Bắt đầu viết bài mới • Cập nhật

Ngày này năm xưa

25 tháng 2: Ngày Liên Xô chiếm đóng tại Gruzia (1921); ngày Quốc khánh tại Kuwait (1961); ngày Quyền lực Nhân dân tại Philippines (1986).

628 – Vua Ba Tư Khosrau II bị phế truất trong một cuộc binh biến do con là Kavadh II tiến hành.
1956 – Trong bài diễn văn Về sùng bái cá nhân và những hậu quả của nó, nhà lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev lên án sự sùng bái cá nhân đối với Stalin.
1986 – Tổng thống Ferdinand Marcos bị lật đổ sau 20 năm cầm quyền; Corazon Aquino (hình) trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Philippines.
2009 – Các thành viên của Lực lượng biên phòng Bangladesh nổi loạn tại tổng hành dinh ở thủ đô Dhaka.

Lưu trữ • Cập nhật • Danh sách ngày kỷ niệm lịch sử

Các lĩnh vực

	Khoa học tự nhiên Địa chất học Địa lý học Hóa học Khoa học máy tính Logic Sinh học Thiên văn học Toán học Vật lý học Y học
	Khoa học xã hội Chính trị học Giáo dục Kinh tế học Lịch sử Luật pháp Ngôn ngữ học Nhân chủng học Tâm lý học Thần học Triết học Xã hội học
	Kỹ thuật Công nghiệp Cơ học Điện tử học Giao thông Kiến trúc Năng lượng Người máy Nông nghiệp Quân sự Y tế
	Văn hóa Âm nhạc Chính trị Du lịch Điện ảnh Giải trí Khiêu vũ Nghệ thuật Phong tục tập quán Thần thoại Thể thao Thời trang Tôn giáo Văn học

Dự án liên quan

Wikipedia trực thuộc Quỹ Hỗ trợ Wikimedia, một tổ chức phi lợi nhuận tại tiểu bang California, Hoa Kỳ, cho phép trừ thuế những khoản đóng góp. Wikimedia cũng đồng thời điều hành vài dự án wiki khác.