Ilustrasyon sa konstriksyon sa mga ugat nga agianan sa dugo.
Ang alta presyon o hayblad (HTN o HPN) mao ang sitwasyon sa pagtaas sa presyon sa dugo nga makamugnag dakong kadaot sa lawas ug mahimong mosangpot sa dihadihang kamatayon. Ang alta presyon nabahin sa duha, ang esensyal (o panguna) ug segunda. Ang esensyal nga alta presyon mipasabot nga walay nakit-an nga ginikanang sakit sa pag-esplikar sa kondisyon sa pasyente. Ang segunda nga alta presyon mipasabot nga ang alta presyon resulta sa (isip segunda) usa pa ka kondisyon nga medikal, sama sa sakit sa kidney, o mga tumor. Ang permanenteng alta presyon puyde moresulta sa estrok, atake sa kasingkasing, sakit sa kidney, ubp. Bisan kon gamay lang ang pagtaas sa presyon (o presyur), moresulta kini sa pagmubo sa kinabuhi. Kon grabe ang hitas-on sa presyon (50% o mas dako pa sa normal nga presyon sa kaugatan), puyde kini ikamatay sa tawo sa dayon.
Ang alta presyon mao ang kondisyon diin ang sistoliko nga presyon sa dugo moabot sa 140 mmHg o mas dako, ug/o ang diyastoliko nga presyon moabot sa 90 mmHg o mas dako. Normal ang presyon sa dugo kon kini mas mubo sa 120/80...
