Annual Philosophy Lecture 2015

• Report rights infringement
• published: 15 Mar 2015
• views: 218

Ulrich Beck, li miet fl-ewwel jum ta’ din is-sena, jibqa’ magħruf għall-idea tas-“soċjetà tar-riskju”. Hu juża din il-frażi biex ifisser kif il-globalizzazzjoni ġġib magħha opportunitajiet daqskemm riskji, mill-bidla fil-klima sal-kriżijiet finanzjarji. Il-globalizzazzjoni medjatika u teknoloġika tkompli żżid is-sens ta’ riskju li, skont Beck u oħrajn, jirriżulta mill-modernizzazzjoni u fl-istess ħin jiddefiniha. Fis-soċjetà tar-riskju, il-“Jien” jirrefletti aktar fuqu nnifsu bħala aġent awtonomu. Għal Hannah Arendt, li dis-sena qed jitfakkar l-erbgħin anniversarju ta’ mewtha, “il-banalità tal-ħażen” għandha l-għeruq tagħha preċiżament fl-inkapaċità li wieħed jaħseb. Fil-kitba tagħha dwar il-ġuri tal-uffiċjal nażista Adolf Eichmann, Arendt issostni li, minkejja li l-Olokawst kien avveniment ta’ ħażen straordinarju, il-karattru ta’ Eichmann kien wieħed pjuttost normali ta’ xi ħadd li jinġarr mal-mewġ, u li m’hux kapaċi jixtarr l-aspett uman ta’ dak li jagħmel u jiddistingwi bejn it-tajjeb u l-ħażin. Hija n-normalità ta’ din l-injoranza li twassal lil Arendt biex taħseb b’mod differenti dwar il-ħażen, bħala n-nuqqas ta’ ħsieb u ġudizzju. It-titlu ta’ dan id-Diskors Annwali mogħti minn Dr Jean-Paul De Lucca huwa mnebbaħ mill-ideat ta’ dawn il-ħassieba. Iżda aktar milli dwar Arendt u Beck, id-diskors jinseġ flimkien xi aspetti tal-ideat tagħhom bħala l-ewwel tokki ta’ riflessjoni dwar xejriet u forom tad-diskors kontemporanju (eż. dwar ix-xjenza, l-arti, il-kultura, il-politika u r-reliġjon) li jibbanalizzaw jew jittrivjalizzaw dawn l-attivitajiet u t-tifsira tagħhom. Dan jista’ jidher bħala paradoss—u x’aktarx hekk hu—f’soċjetajiet fejn il-libertà individwali tiġi affermata, l-għarfien jidher bħallikieku qed jitkattar u t-teknoloġija tkompli tiżviluppa. Lil hemm mill-paradoss, il-banalità mhix xi ħaġa ‘taż-żuffjett’ iżda marbuta ma’ ‘ħażen’ li ġej min-nuqqas ta’ ħila li wieħed jixtarr u jaħseb bir-reqqa, u għalhekk hija riskju li jeħtieġ ikun identifikat, artikolat u evitat. Fil-kuntest ta’ avveniment bħad-Diskors Annwali ta’ Philosophy Sharing, faċli wieħed jassumi jew saħansitra jargumenta li l-filosofija hija l-antiteżi tal-banalità jew l-antidotu għaliha. Fil-fatt x’aktarx li lanqas il-filosofija m’hi ħielsa minn dan ir-riskju. Għaldaqstant, id-diskors ta’ Dr Jean-Paul De Lucca jesplora fuq fuq kif din timmanifesta ruħha fi tradizzjonijiet filosofiċi differenti. U wkoll jekk il-filosofija, jew imqar xi attitudnijiet li nistgħu nisiltu minnha, tistax tal-anqas isservi bħala wens, jew konsolazzjoni, biex wieħed iwieżen aħjar ir-riskju tal-banalità.