მთავარი გვერდი
|
მარშალის კუნძულები — წყნაროკეანური სახელმწიფო მიკრონეზიაში, ასოცირებული სახელმწიფო აშშ-თან. დასავლეთიდან და სამხრეთ-დასავლეთიდან ესაზღვრება მიკრონეზიის ფედერაციული შტატების, ხოლო სამხრეთიდან კირიბატის ტერიტორიული წყლები. გარდა ამისა, მას ესაზღვრება წყნარი ოკეანის ნეიტრალური წყლები. სანაპირო ზოლის სიგრძე — 370,4 კმ. სახელმწიფო მდებარეობს მარშალის კუნძულების არქიპელაგის 29 ატოლზე და 5 კუნძულზე, რომელიც შედგება რალიკის და რატაკის ჯაჭვისაგან. ხმელეთის საერთო ფართობი — 181,3 კმ²; ლაგუნებით დაკავებული ტერიტორიის ფართობი — 11 673 კმ². მოსახლეობა — 53 158 კაცი (2011). დედაქალაქი — მაჯურო. ევროპელების მიერ შემჩნეული პირველი კუნძულია ბოკაკი, რომელიც 1526 წელს აღმოაჩინა ესპანელმა ზღვაოსანმა ალონსო დე სალასარმა. შემდგომში მარშალის კუნძულები მონაცვლეობით ხდებოდა სხვადასხვა კოლონიური იმპერიების ტერიტორია: 1886 წელს — გერმანიის იმპერიის, 1914 წელს — იაპონიის, რომელმაც გააგრძელა კუნძულების ფლობა პირველი მსოფლიო ომის შემდეგაც უკვე ერთა ლიგის მანდატით, 1947 წელს — შევიდა გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის სამეურვეო ტერიტორიის შემადგენლობაში აშშ-ის მართვის ქვეშ. მარშალის კუნძულები, როგორც სახელმწიფო წარმონაქმნი შეიქმნა 1983 წელს წყნარი ოკეანის კუნძულების სამეურვეო ტერიტორიის დაყოფის შედეგად. 1986 წლიდან მარშალის კუნძულები იმყოფება „თავისუფალ ასოციაციაში“ აშშ-თან. მარშალის კუნძულები — გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის, სამხრეთ წყნარი ოკეანის კომისიისა და წყნარი ოკეანის კუნძულების ფორუმის წევრია. არქიპელაგს მარშალის კუნძულები დაერქვა ბრიტანელი კაპიტნის, ჯონ მარშალის პატივსაცემად, რომელიც მეორე კაპიტან ტომას გილბერტთან ერთად, რომლის პატივსაცემადაც დაერქვა სახელი მეზობელ გილბერტის კუნძულებს, იკვლევდა არქიპელაგს 1788 წელს პატიმრების გადაყვანის დროს ახალ სამხრეთ უელსში.
ბალკანეთის პირველი ომი — ბალკანეთის პირველი ომი (1912) მიმდინარეობდა ბალკანეთის კავშირიში შემავალ ქვეყნებსა და ოსმალეთის იმპერიის შორის. ბალკანეთის ხალხის წინაშე იდგა ოსმალეთის ბატონობისაგან განთავისუფლების ისტორიულ ამოცანა. ადგილობრივი პროლეტარიატის სისუსტის, გლეხობის ჩამორჩენილობისა და ბალკანეთის შინაურ საქმეებში დიდი იმპერიალისტური სახელმწიფოების ჩარევის გამო ეს ამოცანა გადაწყდა არა რევოლუციური გზით, არამედ ომით. ამიტომ ბალკანეთის სახელმწიფოებს საერთო განმათავისუფლებელ ამოცანებთან ერთად თავ-თავიანთი ტერიტორიული პრეტენზიებიც გააჩნდათ. ბულგარეთი და სერბია მაკედონიის განაწილებით იყო დაინტერესებული.
- თბილისის მეტროპოლიტენის 23-ე სადგური „სახელმწიფო უნივერსიტეტი“ (სურათზე) გაიხსნა.
- სორონბაი ჟეენბეკოვი ყირგიზეთის პრეზიდენტად აირჩიეს.
- ოდრი აზულაი იუნესკოს გენერალურ დირექტორად აირჩიეს.
- ქართველი მსახიობი ლიკა ქავჟარაძე 57 წლის ასაკში გარდაიცვალა.
- ნობელის პრემიის ლაურეატი ეკონომიკის დარგში ამერიკელი რიჩარდ ტალერი გახდა.
- ნობელის პრემიის ლაურეატი მშვიდობის განმტკიცების დარგში ბირთვული იარაღის განადგურების კამპანია გახდა.
18 ოქტომბერი — ამ დღეს...
- 1065 : აშინგდონის ბრძოლაში დანიელები კანუტ დიდის მეთაურობით საქსონელებს ამარცხებენ და თითქმის მთელ ინგლისის სამეფოს იპყრობენ.
- 1851 : ჰერმან მელვილის „მობი დიკი ანუ თეთრი ვეშაპი“ გამოქვეყნდა პირველად, როგორც „ვეშაპი“.
- 1912 : ბალკანეთის პირველი ომი დაიწყო.
- 1922 : ბრიტანეთის რადიომაუწყებლობის კომპანია (BBC) დაფუძნდა ლონდონში.
- 1954 : ტექსას ინსტრუმენტსი ქმნის პირველ ტრანზისტორულ რადიომიმღებს (სურათზე).
- 1976 : კოზა ნოსტრას „ბოსთა ბოსის“, ამერიკის ყველაზე გავლენიანი მაფიოზის, კარლო გამბინოს დაკრძალვის ცერემინია შედგა ნიუ-იორკში.
- 1991 : აზერბაიჯანი საბჭოთა კავშირისგან დამოუკიდებლობას აცხადებს.
ვიკიპედიის ახალი მასალებიდან:
- მცხეთის დავითნის სახელით ცნობილი X-XI საუკუნეების ქართული ხელნაწერი საქართველოში არაბული ციფრების გამოყენების ერთ-ერთ უძველესი ნიმუშია; ერთ-ერთ გვერდზე (246-r-v) წარმოდგენილია ციფრები კლებადობის მიხედვით, 9-დან 1-მდე (იხ. სურათზე).
- მარტინ ლუთერის მიერ გამოთქმული ანტისემიტური მოსაზრებების გამო მის მიმართ არაერთგვაროვანი დამოკიდებულება არსებობს.
- შვეიცარიელი იოჰან ფონლანთენი ყველაზე ახალგაზრდა ფეხბურთელია, რომელმაც ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატებზე გოლის გატანა შეძლო. მან ევრო 2004-ზე გოლი 18 წლისამ და 141 დღისამ გაიტანა.
- ვეფხისტყაოსნის დღემდე მოღწეული უძველესი სრული ხელნაწერი კალიგრაფ მამუკა თავაქალაშვილის მიერაა შესრულებული 1646 წელს. ამავე ხელნაწერს ერთვის ვეფხისტყაოსნის დღეისათვის ცნობილი უძველესი ილუსტრაციები, რომლებიც აგრეთვე მამუკა თავაქალაშვილს ეკუთვნის.
- ჰეროდოტეს ცნობით, ჯერ კიდევ ძვ. წ. XXX საუკუნეში მემფისიის გარშემო ფარაონმა მენესმა ააგო ჯებირი, რომელსაც უნდა დაეცვა ქალაქი ადიდებული ნილოსის წყლისაგან.
- დღემდე შექმნილ კალენდარულ სისტემებს შორის, ასტრონომიულ წელიწადთან შესაბამისობის თვალსაზრისით, ყველაზე ზუსტია შესწორებული იულიუსის კალენდარი, რომელსაც კონსტანტინოპოლის, ალექსანდრიის, ანტიოქიის, რუმინეთის, ბულგარეთის, კვიპროსის, საბერძნეთის, ალბანეთის, პოლონეთის, ჩეხეთისა და სლოვაკეთის მართლმადიდებელი ეკლესიები გამოიყენებენ.
- 1957 წელს BBC-ის ეთერში გავიდა დოკუმენტური ფილმი, რომელშიც აღწერილი იყო, თუ როგორ აშენებენ შვეიცარიაში სპაგეტის ხეებს და იღებენ მოსავალს. ეს საპირველაპრილო ხუმრობა იყო.
ვიკისაწყობი მედიაფაილების თავისუფალი საცავი |
ვიკისიახლენი თავისუფალი სიახლეები |
ვიქსიკონი ლექსიკონი და თეზაურუსი |
|||
ვიკიციტატა ციტატების კოლექცია |
ვიკიწიგნები თავისუფალი სახელმძღვანელოები |
ვიკიწყარო თავისუფალი ბიბლიოთეკა |
|||
ვიკისახეობები ჯიშთა და სახეობათა საცავი |
ვიკივერსიტეტი საგანმანათლებლო მასალები |
მეტა-ვიკი ვიკიმედიის პროექტების კოორდინაცია |
|||
ვიკივოიაჟი თავისუფალი გზამკვლევი |
ვიკიმონაცემები მონაცემთა ბაზა |
მედიავიკი უფასო პროგრამული უზრუნველყოფა |
|||