PYD
 |
Bu maddede belirli bilgilerin eksik olduğu düşünülmektedir. |
| PYD Partiya Yekîtiya Demokrat حزب الاتحاد الديمقراطي Hizb ul-itthad il'dimugratiyyi |
|
|---|---|
 |
|
| Kısaltma | PYD |
| Genel başkan | Salih Müslim Asya Abdullah |
| Slogan(ları) | Demokratik Suriye'yi inşa edeceğiz |
| Kuruluş tarihi | 2003 |
| Merkez | Kamışlı, Suriye |
| Askeri kolu | YPG |
| İdeoloji | Demokratik sosyalizm Komünalizm Feminizm Demokratik konfederalizm Liberter sosyalizm |
| Siyasi pozisyon | Sol |
| Uluslararası üyelik | KCK |
| Resmî renkleri | Yeşil, kırmızı, sarı |
| İnternet sitesi | |
| PYD Resmî Sitesi | |
|
|
|
PYD tam adı ile Demokratik Birlik Partisi (Kürtçe: Partiya Yekîtiya Demokrat, Arapça: حزب الاتحاد الديمقراطي Ḥizb Al-Ittiḥad Al-Dimuqraṭiy), 2003 yılında Kürtler tarafından Suriye'nin kuzeyinde kurulmuş bir siyasi partidir.[1] Günümüzde hala faaliyet göstermektedir. Lideri Salih Müslim'dir. Askeri kolu yaklaşık 65,000 kişiden oluşan YPG'dir.[2]
PYD, Suriye İç Savaşı'nın patlak vermesinin ardından, Suriye'de Halep Eyaleti'ndeki Kobani, Afrin ve Cinderis kentleri; Haseke Eyaleti'nin Amude, Derik, Efrin beldeleri, El Darbasiye kenti ve Şanlıurfa'nın Ceylanpınar[3] ilçesinin karşında bulunan Resulayn kenti, Tirbesipiye kasabası ve Rakka ilinden Tel Abyad şehrinde siyasi ve askeri kontrolü elinde tutmaktadır.[4][5]
Demokratik Konfederalizm doktrini PYD'nin yönetimde olduğu bölgelerde uygulamaya konulmuştur[6] ve halen bölgede etkisi görülmektedir.[7]
PYD, hem Özgür Suriye Ordusu hem de Suriye Baas Partisi Hükümeti ile zaman zaman silahlı çatışmalara girmiştir.[8][9][10] Ancak son zamanlarda PYD'nin Silahlı kanadı YPG ve Özgür Suriye Ordusu İslamcı örgütlere karşı ittifak yapmıştır.[5][11]
PYD, 30 Kasım 2015 tarihinden bu yana Sosyalist Enternasyonal'in danışma üyesidir.[12]
İçindekiler
Savaş suçu iddiaları[değiştir | kaynağı değiştir]
13 Ekim 2015'te Uluslararası Af Örgütü, Demokratik Birlik Partisi (PYD) ile askeri kanadı YPG’nin Suriye'nin kuzeyinde Arap ve Türkmen sivillerin yaşadığı bölgeleri kullanılamaz hale getirdiğini, bölgedeki sivilleri zorla göç ettirdiğini, insan haklarını ihlal ettiği ve savaş suçu işlediğini bildiren bir rapor yayımladı.[13][14][15][16] Bazı ihlâllerin işlendiğini kabul eden PYD, bunun sivillerin korunması için gerekli olduğunu savundu. YPG ise raporu yalanladı ve ihlallerin istisna düzeyinde olduğunu belirterek, savaş suçu işlendiğine dair iddiaların gerçekle ilgisinin bulunmadığını iddia etti.[17][18][19] Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) başkan yardımcısı Abdurrahman Mustafa; PYD'yi PKK'nın bir uzantısı olarak gördüklerini, Rakka ve Tel Abyad'da demografik yapıyı değiştirdiğini ve insan hakları ihlallerinde bulunduğunu iddia etti.[20]
PKK bağlantısı iddiaları[değiştir | kaynağı değiştir]
PYD'nin, PKK ile bazı kaynaklara göre benzer görüşleri savundukları, bazı kaynaklara göre de aralarında bir ortaklık olduğu öne sürülmektedir.[21][22] Abdullah Öcalan'ın kardeşi ve eski PKK üyelerinden Osman Öcalan, 2013 yılında verdiği bir röportajda PYD'nin PKK'ya bağlı olduğunu ve örgütün verdiği kararlara göre hareket ettiğini açıkladı. Ayrıca, PYD'nin kurulması görevinin Murat Karayılan'a verildiğini, bunu kabul etmemesi üzerine PYD'nin 2003 yılında kendisi tarafından kurulduğunu iddia etti.[23]
2013 yılında Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Terörle Mücadele Merkezi (NCTC)'nin her yıl yayımladığı ve dünyada faaliyet gösteren terör grupları hakkında bilgiler içeren "Terörle Mücadele Yıllığı" raporunda PYD'nin, PKK Kongra-Gel'in Suriye kolu olduğuna dair ifade yer aldı. 2014 ve 2015 yıllarında yayımlanan yıllıkların PKK ile ilgili kısmındaki bu ifade kaldırıldı.[24]
20 Temmuz 2016'da, Avrupa Polis Ofisi (EUROPOL) tarafından yayımlanan "Avrupa Birliği Terörizm Durumu ve Trendi 2016" adlı raporda PYD ve silahlı kanadı YPG'nin PKK'nın Suriye'deki uzantıları olduğuna dair ifadelere yer verildi.[25] 4 Mayıs 2017 tarihinde Uluslararası Kriz Grubu tarafından yayınlanan "The PKK’s Fateful Choice in Northern Syria" adlı bir raporda PYD, YPG ile birlikte PKK'nın Suriye kolu olarak tanımlandı.[26]
Terör örgütü olarak tanınması[değiştir | kaynağı değiştir]
Demokratik Birlik Partisi (PYD), 14-15 Nisan 2016 tarihleri arasında İstanbul'da gerçekleştirilen 13. İslam İşbirliği Teşkilatı zirvesinin sonuç bildirgesinde PKK, YPG, IŞİD, Boko Haram, el-Kaide gibi birçok örgüt ile birlikte terör örgütü olarak tanımlandı.[27] Temmuz 2017'de Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK), YPG ve PYD'nin terör örgütleri listesine alınması için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne başvuruda bulundu.[20]
Eylemleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- PYD'nin Silahlı kanadı olan YPG Suriye'nin Resulayn (Sêrekaniyê) Kasabasını El-Nusra Cephesi'yle girdiği çatışmalar sonucu ele geçirdi.[28][29][30][31]
- PYD, El-Nusra Cephesi'nden çatışmalar sırasında ele geçirdiği tankları, Kobani'ye getirdi.[32][33][34][34][35][36][37][38]
- PYD'nin Silahlı kanadı olan YPG ve Özgür Suriye Ordusu, 15 Haziran 2015 tarihinde Suriye'nin Tel Abyad (Girê Spî) şehrini İslamcı örgütler ile girdiği çatışmalar sonucu ele geçirdi.[5]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Bu maddede gösterilmiş kaynaklar, kaynak gösterme şablonları ile düzenlenmelidir. |
- ^ http://www.pydrojava.net/en/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=4&Itemid=28 PYD Resmi Sitesi (About Us)
- ^ http://www.cnnturk.com/2012/dunya/09/20/suriye.kurtlerinde.derin.catlak/677499.0/index.html Suriye Kürtlerinde derin çatlak - CNN Türk
- ^ http://www.ceylanpinar.gov.tr/default_B0.aspx?content=1024
- ^ http://www.samanyoluhaber.com/dunya/Suriyede-Kurtlerin-ele-gecirdigi-kritik-bolge/802980/ Suriye'de Kürtlerin ele geçirdiği kritik bölge, Samanyolu Haber
- ^ a b c http://www.milliyet.com.tr/ypg-gucleri-tel-abyad-a-girdi-gundem-2074323/
- ^ After Kobani victory, Kurds expand fight against ISIS, (İngilizce) 27 Ocak 2015, Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.
- ^ Akinan, S. Demokratik Konfederalizm üzerine…, 13 Ekim 2015, Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.
- ^ http://www.marksist.org/dunya/ortadogu/8713-esrefiyede-neler-oluyor-arap-kurt-catismasi-mi marxist.org Eşrefiye'de neler oluyor: Arap-Kürt çatışması mı?
- ^ http://siyaset.milliyet.com.tr/sinirda-simdi-de-kurt-arap-catismasi/siyaset/siyasetyazardetay/20.11.2012/1629621/default.htm Sınırda şimdi de Kürt-Arap çatışması, Milliyet Gazetesi, Aslı Aydıntaşbaş, 20.11.2012
- ^ http://haber.sol.org.tr/dunyadan/serekaniyenin-ardindan-suriye-kurtleri-oyuna-bir-kez-daha-dahil-edilmeye-calisiliyor-haberi Serêkaniyê'nin ardından: Suriye Kürtleri oyuna bir kez daha dahil edilmeye çalışılıyor, soL Haber Ajansı
- ^ http://www.cafesiyaset.com/suriye-de-isid-e-karsi-oso-ypg-ittifaki_421311.html
- ^ PYD Sosyalist Enternasyonal'a katıldı, Ensonhaber, 30 Kasım 2015, Erişim tarihi: 30 Kasım 2015.
- ^ "Syria: US ally’s razing of villages amounts to war crimes". Uluslararası Af Örgütü. 13 Ekim 2015. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151121071122/https://www.amnesty.org/en/latest/news/2015/10/syria-us-allys-razing-of-villages-amounts-to-war-crimes/. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.
- ^ "US-backed Kurdish forces 'committing war crimes against Syrian civilians'". The Guardian. 13 Ekim 2015. http://www.theguardian.com/world/2015/oct/13/us-backed-kurdish-forces-committing-war-crimes-against-syrian-civilians. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.
- ^ Taylor, Adam (12 Ekim 2015). "Report: U.S.-backed Kurdish rebels may have committed war crimes in Syria". The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2015/10/12/report-u-s-backed-kurdish-rebels-may-have-committed-war-crimes-in-syria/. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ Dettmer, Jamie (13 Ekim 2015). "Af Örgütü'nden YPG'ye Ağır Suçlama". Amerika'nın Sesi. http://www.amerikaninsesi.com/content/af-orgutunden-ypg-ye-suclama/3004071.html. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.
- ^ "YPG: Uluslararası Af Örgütü'nün iddiaları gerçek dışı". Evrensel. 15 Ekim 2015. http://www.evrensel.net/haber/262881/ypg-uluslararasi-af-orgutunun-iddialari-gercek-disi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.
- ^ "Syria Kurds 'razing villages seized from IS' - Amnesty". BBC. 13 Ekim 2015. http://www.bbc.com/news/world-middle-east-34511134. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.
- ^ "Af Örgütü: PYD'nin ihlâlleri savaş suçu derecesinde". Al Jazeera Turk. 13 Ekim 2015. http://www.aljazeera.com.tr/haber/af-orgutu-pydnin-ihlalleri-savas-sucu-derecesinde. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.
- ^ a b "SMDK'dan BM'ye 'YPG terör listesine alınsın' başvurusu". Sputnik. 28 Temmuz 2017. https://tr.sputniknews.com/columnists/201707281029470686-suriye-muhalefet-bm-ypg-teror-liste/. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2017.
- ^ http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetayV3&ArticleID=1095199&CategoryID=81 PKK ile organik değil ideolojik bağ var - Radikal Gazetesi (25/07/2012)
- ^ http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetayV3&ArticleID=1096428&CategoryID=42 PYD hakkında bilmediklerimiz - Radikal Gazetesi (05/08/2012)
- ^ Aslan, Ferit (8 Kasım 2013). "Osman Öcalan: PKK ve PYD'nin aklı olsaydı, Barzani'nin peşinden giderdi". Hürriyet. http://www.hurriyet.com.tr/osman-ocalan-pkk-ve-pydnin-akli-olsaydi-barzaninin-pesinden-giderdi-25074456. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2017.
- ^ "ABD resmi kayıtlarına göre de PYD, PKK’nın 'Suriye kolu'". Hürriyet. http://www.hurriyet.com.tr/abd-resmi-kayitlarina-gore-de-pyd-pkknin-suriye-kolu-40058487. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016.
- ^ "PKK ve PYD Europol raporunda". Anadolu Ajansı. 21 Temmuz 2016. http://aa.com.tr/tr/dunya/pkk-ve-pyd-europol-raporunda-/613026. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2016.
- ^ "The PKK’s Fateful Choice in Northern Syria". Uluslararası Kriz Grubu. 4 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20170504202813/https://www.crisisgroup.org/middle-east-north-africa/eastern-mediterranean/syria/176-pkk-s-fateful-choice-northern-syria. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017.
- ^ "13th Session of the Islamic Summit Conference Istanbul Declaration On Unity and Solidarity for Justice and Peace". İslam İşbirliği Teşkilatı. 15 Nisan 2016. https://oic2016istanbulsummit.org/wp-content/uploads/2016/04/istanbul_declaration.pdf. Erişim tarihi: 29 Nisan 2016.
- ^ http://www.iha.com.tr/gundem/pyd-resulayn-i-ele-gecirdi/287250
- ^ http://www.hurriyet.com.tr/gundem/23763888.asp
- ^ http://www.haberler.com/pyd-resulayn-i-ele-gecirdi-4845897-haberi/
- ^ http://www.dunyabulteni.net/?aType=haber&ArticleID=267905
- ^ http://haber.gazetevatan.com/pydden-tankli-govde-gosterisi/558433/1/gundem
- ^ http://yurthaber.mynet.com/detay/sanliurfa-haberleri/pkkpyd-nusradan-elde-ettigi-tanklari-kobaniye-getirdi/994531
- ^ a b http://www.haberler.com/pkk-pyd-nusra-dan-elde-ettigi-tanklari-kobani-ye-4893104-haberi/
- ^ http://bursakent.com/Haber/pyd--tank-show--yapti-.html
- ^ http://www.timeturk.com/tr/2013/07/31/pkk-pyd-nusra-dan-elde-ettigi-tanklari-kobani-ye-getirdi.html
- ^ http://www.zaman.com.tr/gundem_pkkpyd-nusradan-elde-ettigi-tanklari-kobaniye-getirdi_2115846.html
- ^ http://www.sondakika.com/haber/haber-pkk-pyd-nusra-dan-elde-ettigi-tanklari-kobani-ye-4893104/
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
