“Moet je kijken Ad, dat is wel heel lang geleden…” Het is niet mijn gewoonte om met een lp onder de arm op muzikanten af te stappen. Voor Ad Visser maak ik graag een uitzondering. Toen ik hem samen met zijn vrouw koffie zag drinken aan de bar, greep ik mijn kans en duwde hem mijn exemplaar van ‘Sobriëtas’ (1982) onder de neus. Hij was aangenaam verrast, zette zijn handtekening en haalde enthousiast herinneringen op. Later die avond zou hij maatschappijkritische liedjes zingen, maar op dat moment was hij weer heel even de synthesizerheld waar ik vroeger zo tegen opkeek.
[33] Ad Visser – Sobriëtas (1982) [Spotify] [YouTube] [Discogs]
Begin juli ging Yoko Ono viral. Niet omdat de inmiddels 81-jarige Ono een nieuw album had uitgebracht of erin was geslaagd John Lennon te klonen, maar omdat ze te bewonderen was op het Engelse Glastonbury Festival. Haar optreden zorgde voor het nodige hoongelach en werd omschreven als ‘the worst performance ever’.
Nu ben ik geen Ono-kenner, maar wat ik op YuoTube zag (zie onder), was niet verrassend. Ze deed namelijk precies wat ze al veertig jaar aan het doen is: vals zingen en vreemde muziek maken met over het algemeen erg goede muzikanten. Het slechtste optreden ooit? Nou nee, ik vond het eerder bijzonder vermakelijk. Ono zag er niet alleen verbazingwekkend vief uit voor een hoogbejaarde, ze had er zin in.
Ik heb de afgelopen jaren talloze slechte concerten gezien. En dan bedoel ik ook echt tenenkrommend slecht. En niet grappig slecht of aandoenlijk slecht.
Soms lag het aan het geluid (dat vaak oorverdovend hard stond), maar meestal zat dat ‘slechte’ ‘m in het totale gebrek aan plezier op het podium. Of, als de muziek hiertoe niet uitnodigt, het onvermogen om jezelf en het publiek serieus nemen. Ik bedoel, het minste wat je kunt doen is even je haar kammen, een schone onderbroek aantrekken en jezelf voorbereiden. Ik ben zo iemand die gewoon wegloopt (zoals ooit bij Dead Can Dance-zangeres Lisa Gerrard), maar ik kan me één concert herinneren waar ik met stijgende verbazing naar heb staan kijken.
Ik ben de naam van de band in kwestie vergeten (misschien maar beter ook), maar niet hun totale minachting voor het publiek. De zanger, de gitarist en de bassist stonden het hele optreden met hun rug naar het publiek, dronken bier, rookten en voerden gesprekken met elkaar. In hun kleren zaten gaten en wie vooraan stond, rook de geur van zweet en langdurig ongewassen hoofdhuid.
Het hoeft geen betoog dat de muziek (een poging tot noise) helemaal nergens naar klonk. Ze deden maar wat. Op een gegeven moment liet de gitarist zijn instrument uit zijn handen vallen, flikkerde zijn halfvolle bierflesje zonder te kijken het publiek in en liep het podium af. De overige bandleden babbelden wat met elkaar, staken nog maar weer eens een peuk op en verdwenen vervolgens backstage. Ik ben wel wat gewend en had graag iets geroepen als ‘ultieme avant-garde’ of ‘een statement tegen de muzikale leegheid van tegenwoordig’, maar nee. Slecht is soms gewoon slecht.
En nu ga ik nog een keertje naar Yoko Ono luisteren.
Lastig. Wordt het de gewone cd voor een gunstig prijsje? Of de dubbel-cd met bonus tracks? De luxe editie met extra cd én dvd? Of de dubbel-lp met downloadcoupon? De speciale aanbieding waarbij je er ook nog een T-shirt bij krijgt?
Na afloop van het alleraardigste concert van Delain stond ik te dubben wat ik nu precies zou gaan kopen. Naast me stonden twee fans aandachtig de tracklisting van de luxe editie te bestuderen. Welke extra nummers stonden erop?
Ik sloeg aan het mijmeren. Want je zou denken dat juist de fans moord en brand schreeuwen; goedkoop is het immers allemaal niet. Maar nee, het enige gemopper dat je hoort gaat over het feit dat de luxe edities al zijn uitverkocht. Of waarom er geen gekleurd vinyl is.
Muziekliefhebbers hebben namelijk de neiging om door te slaan. Muziek is voor hen geen hobby, maar een obsessie.
Je hebt ze in ruwweg drie soorten. Om te beginnen zijn er de liefhebbers die het allemaal niet zo nauw nemen; het gaat immers om de muziek. En of ze nu de originele lp, een reissue, een cd of mp3’tje beluisteren, het is ze om het even. Dan zijn er de liefhebbers die graag compleet willen zijn; ze pluizen discografieën op Discogs of Allmusic na en slaan aan het verzamelen.
Vervolgens is het kleine stap om naast de reguliere studioalbums en de liveregistraties, ook de singletjes en de verzamelalbums in huis te halen. De bootlegs, gelimiteerde hebbedingetjes en andere parafernalia kunnen er dan in één moeite door ook nog wel bij. En voor je het in de gaten hebt, loop je met een geobsedeerde blik in je ogen rond op de Mega Platen- en CD-beurs in de Utrechtse Jaarbeurs, op zoek naar dat ene ontbrekende item. Wie alles al heeft, stort zich op buitenlandse persingen (of versies van álle persingen) en exemplaren in mint condition.
Een aparte categorie wordt gevormd door de liefhebber die het fysieke product heeft afgezworen en zijn heil digitaal zoekt. Een complete discografie is weliswaar binnen een oogwenk te downloaden, maar een bitrate van 128 kbps is natuurlijk niet voldoende. 320 kbps? Ha, wav- of FLAC-bestanden moeten het zijn! Inclusief hi-res scans van de hoesjes.
Het is overigens grappig (ahum) om te zien dat de meest fervente liefhebbers ook degenen zijn die het minst met muziek hebben. De zeldzame, bijzondere exemplaren worden luchtdicht bewaard in speciale hoesjes, waar ze - helaas - nooit meer uitkomen.
Ik zie mezelf als een simpele liefhebber die graag zo veel mogelijk wil luisteren. En anno 2014 gaat de muziek boven de drager. Ik bedoel, of je nu de lp, de cd of de mp3’tjes opzet of streamt via Spotify, YouTube, SoundCloud of whatever, het maakt allemaal niet zo veel meer uit. Al die verschillende versies hebben weinig nut. Hoewel een lp natuurlijk wel erg fijn vasthoudt.
En welke Delain-versie ik uiteindelijk heb gekocht? De luxe editie met alles erop en eraan natuurlijk.
“Het is een eigenaardige zaal.” We zitten backstage bij TivoliVredenburg. Rob Zombie heeft een uurtje eerder de soundcheck afgerond en peinst nog wat na. “Het podium lijkt wel groter dan het gedeelte dat bestemd is voor het publiek. En iedereen staat zo dichtbij!”
De 49-jarige Rob Zombie lacht en fotograaf Roy Wolters en ik halen stiekem opgelucht adem. Hij mag er op het podium dan wel vervaarlijk uitzien en de afgelopen decennia een oeuvre hebben opgebouwd dat bolstaat van verdoemenis en allerhande monsters, in het dagelijks leven heeft Zombie meer weg van een vriendelijke hippie, compleet met dreads, een vaal spijkerjack en een flinke baard. Maar dan wel een hippie die wereldwijd meer dan 15 miljoen cd’s heeft verkocht en diverse succesvolle horrorfilms heeft geregisseerd…
“De soundcheck klonk nergens naar”, vervolgt Zombie, “maar dat komt vast wel goed. Deze zaal is nog veel te nieuw en netjes. Tijd om daar eens verandering in te brengen!”
“Moet je kijken Ad, dat is wel heel lang geleden…” Het is niet mijn gewoonte om met een lp onder de arm op muzikanten af te stappen. Voor Ad Visser maak ik graag een uitzondering. Toen ik hem samen met zijn vrouw koffie zag drinken aan de bar, greep ik mijn kans en duwde hem mijn exemplaar van ‘Sobriëtas’ (1982) onder de neus. Hij was aangenaam verrast, zette zijn handtekening en haalde enthousiast herinneringen op. Later die avond zou hij maatschappijkritische liedjes zingen, maar op dat moment was hij weer heel even de synthesizerheld waar ik vroeger zo tegen opkeek. 
Begin juli ging Yoko Ono viral. Niet omdat de inmiddels 81-jarige Ono een nieuw album had uitgebracht of erin was geslaagd John Lennon te klonen, maar omdat ze te bewonderen was op het Engelse Glastonbury Festival. Haar optreden zorgde voor het nodige hoongelach en werd omschreven als ‘the worst performance ever’.
Lastig. Wordt het de gewone cd voor een gunstig prijsje? Of de dubbel-cd met bonus tracks? De luxe editie met extra cd én dvd? Of de dubbel-lp met downloadcoupon? De speciale aanbieding waarbij je er ook nog een T-shirt bij krijgt? 