of what once was
In 1949 componeerde de Franse kunstenaar en performancepionier Yves Klein (1928-1962) zijn ‘Monotone-Silence Symphony’. En dat monotone mag je letterlijk nemen: het stuk bestaat uit één akkoord dat een kamerorkest maar liefst twintig minuten aanhoudt, gevolgd door exact twintig minuten stilte. Om ervoor te zorgen dat het publiek zich de eerste twintig minuten niet stierlijk zat te vervelen, liet Klein vaak naakte modellen opdraven, die esthetisch over met blauwe verf ingesmeerde vellen papier moesten rollen en glibberen.
De Utrechtse geluidskunstenaar Machinist (oftewel de 29-jarige Zeno van den Broek) liet zich voor zijn vierde album ‘of what once was’ inspireren door Kleins symfonie. Het ruim 21 minuten durende ‘mono tone in d’ bestaat uit golvende gitaarexperimenten in een d-akkoord, waarbij de enige variatie bestaat uit de lengte van de tonen en verschillende trillingsvormen. Dit klinkt misschien net zo spannend als het kijken naar opdrogende verf, maar dankzij ratelende omgevingsgeluiden, sonore drones en af en toe zacht geknars en geknetter, blijft ‘mono tone in d’ van begin tot eind boeien.
Zeno van den Broek heeft geen naakte modellen nodig om je aandacht vast te houden: zijn muziek opent deuren in je geest. Het is alsof je ’s nachts door een schemerig verlichte fabriek dwaalt, vol met onbekende apparaten die al eeuwenlang geduldig ronddraaien. Na enige tijd te hebben rondgewandeld, wrik je een raam annex patrijspoort open en ontdek je tot je stomme verbijstering dat je je op volle zee bevindt, het zwarte water verlicht door een bleke maan…
[Hier stond eerst een artikel uit NRC Handelsblad, 21 juli 2011, geschreven door Ingmar Vriesema.]
“Voordat we beginnen eerst even een ehh… mededeling.” De Utrechtse singer-songwriter Signe Tollefsen wrijft door haar oranje krullen. “Ik heb mijn bankpas door een spleet in mijn balkon laten vallen. Vraag me niet hoe ik dat voor elkaar heb gekregen... De onderbuurvrouw – een vriendin van me – is er pas over een week weer. Ik heb dus helaas even geen geld paraat.” Signe gaat zitten en trekt een licht beteuterd gezicht. Ik grijns en ben blij dat ik van tevoren extra geld heb opgenomen omdat ik niet zeker wist of je bij café het Hart aan de Voorstraat kon pinnen. “Ach joh, geen enkel probleem”, is dan ook mijn antwoord. “Wat wil je drinken?’’ Signe lacht. "Een hele slappe koffie verkeerd, graag. In een glas.''
Het zou nog twee jaar duren voordat ik de