06.09.2017

İngiltere Ve ABD’de Hazır Yiyecek Zincirlerinde Grev

McDonald’s Grevi, 4 Eylül 2017, Londra

Geçtiğimiz Pazartesi (4 Eylül) İngiltere’de ilk defa McDonald’s işçileri greve çıktı. 1974’ten beri İngiltere’de faaliyet gösteren McDonald’s zincirinin ülkedeki 1.249 restoranında 115.000 işçi çalışıyor. Bu işçilerin %90’ı güvencesiz, esnek sözleşmelerle (zero hours contract) istihdam ediliyor. Bu sözleşmeye göre işçilerin haftalık çalışma saatleri ve hatta o hafta çalışıp çalışmayacakları dahi çalıştıkları restoran yönetimi tarafından belirleniyor. Bu da iş güvencesizliğini ve haftalık ücret belirsizliğini beraberinde getiriyor.

IUF’e^[1]Uluslararası Gıda, Tarım, Otel, Restoran, Hizmet, Tütün İşçileri Sendikası bağlı BFAWU (Fırıncılar, Gıda ve Yardımcı İşçiler Sendikası)’nın desteklediği grevde 4 Eylül Pazartesi günü güneydoğu Londra’da, Cambridge ve Crayford’taki iki McDonald’s restoranı işçileri saatlik 10 £ (13$) asgari ücret, güvenceli çalışma koşulları, esnek sözleşme uygulamasına son verilmesi ve sendikal örgütlenme haklarının tanınması talebi ile greve çıktılar. Bu grev, İngiltere’de bir ilk olması ve zincirin ülkedeki diğer birimlerine ve öteki şirketlere sıçrama tehlikesi nedeni ile tehditlere maruz kaldı.

McDonald’s baskılar nedeniyle Nisan 2017’de bu yılın sonuna kadar bütün işçilere isterlerse sabit koşullarla sözleşmeye geçme hakkı tanınacağını açıklamış olsa da greve kadar işçiler bundan haberdar edilmedi. McDonald’s iş gücündeki esneklik avantajını yok edecek bir uygulamanın piyasayı çökerteceği tehditlerini savursa da işçiler için bıçak kemiğe dayanmış durumda. Grevdeki işçiler özellikle kiraların yüksek olduğunun altını çiziyor ve düşük ücretler nedeniyle barınma sorunu yaşadıklarını ifade ediyorlar. Düşük ücret ve iş güvencesizliğin yanı sıra çalışma yerlerindeki kötü muamele ve cinsel vakaları da grevin başlıca nedenleri arasında.

THOUSANDS of striking fast food workers, union, and nonunion workers have joined McDonald's worker Noemi OUTSIDE her workplace #FightFor15 pic.twitter.com/ZaObOafq4v

— Fight for $15 LA (@Fightfor15LA) September 4, 2017

*Çeviri: Binlerce hazır yiyecek işçisi, sendikalı ve sendikasız işçiler McDonald’s işçisi Noemi’nin iş yeri önünde yaptığı greve katıldı. (4 Eylül 2017, İşçi Bayramı, Los Angeles, ABD)

Eylül ayının ilk Pazartesi günü ABD’de kutlanan İşçi Bayramı, bu sene asgari ücret ile yaşam mücadelesi veren işçilerin ülke çapında grevine sahne oldu. İngiltere’deki McDonald’s grevine destek veren ABD’deki Fight For 15$ hareketi, sendikalı ve sendikasız binlerce işçi, Boston, Richmond, Chicago, New Orleans, Milwaukee ve San Diego başta olmak üzere 300 şehirde sokaklara çıkarak 7,25 $ olan asgari ücretin yükseltilmesi talebi, daha iyi yaşam koşulları ve sendikal hakların tanınması için yürüdü. İşçiler McDonald’s zincirinin yanı sıra Amerikan Hastaneler Birliğini de protesto ettiler.

We're marching for $15, union rights & to stop the anti-immigrant state bill AB190! No to police acting like ICE! #FightFor15 #NoAB190 pic.twitter.com/XgPoSN0Hoc

— Voces de la Frontera (@voces_milwaukee) September 4, 2017

*Çeviri: 15 $ asgari ücret, sendikal haklar ve göçmen karşıtı yasanın durdurulması için yürüyoruz. Polisin “ICE” (ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza) gibi hareket etmesine karşı duruyoruz. (4 Eylül 2017, İşçi Bayramı, Milwaukee, ABD)

Boston’daki istatistikler orta düzey bir hanenin 1979’dan beri gelir düzeyinin sadece %0,5 oranında arttığını ama enflasyon karşısında eridiğini ortaya koyuyor. 2015 yılı verilerine göre ABD’de asgari ücretle veya altında çalışan işçilerin %45’i 24 yaşın üzerinde ve ailelerini geçindiremiyor, sağlık hizmetlerinden faydalanamıyorlar.

Fight for 15$ Hareketi’nin temeli 2012’de 200 kadar hazır yiyecek işçisi düşük ücretleri ve sendikal hakların tanınmamasını protesto etmek için iş bıraktığında atılmıştı. Hareket bugün ülke çapında, tüm eyaletlerde asgari ücret, güvenli çalışma koşulları ve sendikal haklar için örgütlenmeye devam ediyor.