चिली
-
- Hea vixoiavoir Romi Konknnint boroil'lem pan vach: Chile
- Hea vixoiavoir Romi Konknnint boroil'lem pan vach: Chile
चिली, दक्षिण अमेरिकेंतलो देस आसा। ताची राजधानी सॅंटियागो नगर आसा।[1][2]
चिलीः रिपब्लिका दे चिली. दक्षिण अमेरिकेच्या अस्तंती दर्यादेगेवेलो एक देश. हाची दक्षिण-उत्तर लांबाय सुमार ४,४८० किमी.; जाल्यार उदेंत-अस्तंत रुंदाय सरासरी १९२ किमी. क्षेत्रफळ: ७,५६,९४५ चौ. किमी.; विस्तारः सुमार १७* २५' दक्षिण ते ५५* ५९' दक्षिण आनी ६७* अस्तंत ते ७५" ३०' अस्तंत.
'जमर्नीची शेवट' ह्या अमेरिकन इंडियन उतरावेल्यान ह्या देशाक चिली अशें नांव पडलां. चिलीचे उत्तरेक पेरू आनी बोलिहिया, उर्देतेक आर्जेटेिना आनी बोलिव्होया, दक्षिणेक ड्रेक पॅसेज आनी अस्तंतेक पॅसिफोक म्हासागर आसा. पॅसिफिक दर्यातले वान फेर्नादेस, ईस्टर, सँन, अँब्रोझो, साम लोकसंख्याः १,१२,७५,४४० (१९८२).
भूयवर्णन: भुंयरचणुकेचे नदरेन चिलीचे तीन स्वभावीक वाटे जातात ते म्हळ्यार- उदेंतेवटेनचो ऊंच अँडीज पर्वत, अस्तंतेच्या दर्यादेगेवेल्यो दोंगरावळी आनी ह्या दोनूय वाठरांतलें देगण. हांगाचे सगळ्यांत चड उंच दींगरातेमक मावंट ओहोझ देल सालादो हें आसा. दोंगरामदीं पॅपास हीं तणाचीं व्हड मळां आसात. चिलींत बरेच खेप भूयकांप जाल्ले आसात.
हवामान: हवामानाचे नदरेन चिलीचे सादारणपणान पांच वांटे जातातः १) नॉर्ते ग्रांदे म्हळ्यार उत्तरेवटेनचो भाग. हांगा आतामाका हो। व्हड उसू पडिल्लो प्रदेश आसा. वसाँचीं वसाँ हांगा पावस पडना. २) नॉर्थ केल्यार हांगा उश्णताय उणी आसा. ३) आकान्काग्वाः न्हंयसावन दक्षिणेवटेन कॅन्सेंप्सिअॉन शारालागींमेरेनची वाठार ही तिसरो विभाग हांगाचे हवामान २.५° से. ते २९° से. मेरेन आसता. पावसाचे वसुंकी प्रमाण ५० सेंमी. ते १०० सेंमी. मेरेन आसता. ४) मध्य दक्षिण चिलीः हांगा वसूयभर भरपूर पावस आसता आनी हवा थंड आसता. ५) दक्षिण चिलीः हांगा सुमार ५०० सेंमी. पावस पडटा आनी थंडसाणूय चड आसता. दर्यादेगेकडल्यान येवपी हंबोल्ट ह्या वायांक लागून हवामान थंड उरता.
लोआ, बीओ व्हीओ, मायपो, ईटाटा, कॉप्यापो आनी आकान्कागुआ ՎՋԿ Կ चिली ह्यो हांगाच्यो मुखेल न्हंयो. तेभायर यांकीवे आनी रांको ही व्हड तळीं अासात.