1912
El Vikipedio, la libera enciklopedio
Listo de historiaj eventoj | Aktualaĵoj
◄ | 19-a jarcento | 20-a jarcento | 21-a jarcento
◄ | 1880-aj jaroj | 1890-aj jaroj | 1900-aj jaroj | 1910-aj jaroj | 1920-aj jaroj | 1930-aj jaroj | 1940-aj jaroj | ►
◄◄ | ◄ | 1908 | 1909 | 1910 | 1911 | 1912 | 1913 | 1914 | 1915 | 1916 | ► | ►►
Ĉi tiu jaro estas superjaro komenciĝanta lunde (ligilo montras kalendaron).
| Gregoria kalendaro | 1912 MCMXII |
| Ab urbe condita | 2665 |
| Armena kalendaro | 1361 ԹՎ ՌՅԿԱ |
| Bahaa kalendaro | 68 – 69 |
| Barataj kalendaroj | |
| - Vikram Samvat | 1967 – 1968 |
| - Barata nacia kalendaro (Shaka Samvat) | 1834 – 1835 |
| - Kali Juga | 5013 – 5014 |
| Budhisma kalendaro | 2456 |
| Ĉina kalendaro | 4548 / 4608 – 4549 / 4609 辛亥 – 壬子 |
| Etiopa kalendaro | 1904 – 1905 |
| Franca respublika kalendaro | 120 - 121 CXX -CXXI |
| Hebrea kalendaro | 5672 – 5673 |
| Holocena kalendaro | 11912 |
| Irana kalendaro | 1290 – 1291 |
| Islama kalendaro | 1330 – 1331 |
| - Imperia jaro | Kōki 2572 (皇紀2572年) |
| - Japana nomo de erao (Jōmon) | 11912 |
| Juliana kalendaro | 1957 |
| Korea kalendaro | 4245 |
| Tajlanda suna kalendaro | 2455 |
En la jaro 1912 post Kristo okazis, interalie:
Eventoj[redakti | redakti fonton]
Esperantujo[redakti | redakti fonton]
- 8-a Universala Kongreso de Esperanto en Krakovo.
- Aperis okaze de la UK la unua Esperanto-poŝtstampo, kiel apudstampo.
- L. L. Zamenhof ĉe la UK de Krakovo rezignis ĉian oficialan rolon en la aferoj de Esperanto, kaj eĉ la simplan titolon „Majstro“.
- Edukministro Cai Juanpej dekretas la enkondukon de Esperanto en la elementajn lernejojn de Ĉinio.
- Eklernis Esperanton: Bruno Riefling, Hermann Albrecht Naumann, Walter Haydn Staveley, Samu Patai, SIFO, Gerrit Woud, Gerrit Paulus de Bruin, Maksimiliano Blassberg, Frits Faulhaber, Helmi Dresen, Modesto Eugenio Carolfi, Carl Adolph Hvorslev kaj Vasilij Ĵeleznjakov.
- Fonditaj Esperanto-asocio de Ŝanhajo, Virina Esperanto-Klubo en Brazilo kaj Esperanta junulara grupo de Varsovio.
- Fondita unua Esperanto-Klubo en Venezuelo
- Komerca ĉambro de Los Angeles deklaras sin favora al Esperanto.
Mondo[redakti | redakti fonton]
- Kreitaj planlingvoj Omnezo, Lingvo Kosmopolita, Ariana kaj Fraternitato.
- Taisho iĝis imperiestro de Japanio
- Ĉinio elĵetas fremdan regon kaj fariĝas respubliko.
- Albanio sendependiĝas.
- Hispanio: Kanarioj: Fuerteventura ekhavas propran parlamenton.
- 6-a de januaro: Nov-Meksiko fariĝis la 47-a ŝtato de Usono.
- 16-a de januaro: La grupo de anglo Robert Falcon Scott apud Sudan Poluson trovas restaĵojn de tendaro de konkuranta norvego Roald Amundsen.
- 18-a de januaro: Scott atingas Sudan Poluson.
- 14-a de februaro: Arizono fariĝis la 48-a ŝtato de Usono.
- 15-a de aprilo: La Titanic pereas en la norda Atlantiko
- Tupaciguara fondita.
Naskiĝoj[redakti | redakti fonton]
- 14-a de februaro: Tibor Sekelj, ĵurnalisto kaj esploristo (m. 1988)
- 20-a de februaro: Pierre Boulle, franca verkisto (m. 1994)
- 22-a de marto: Karl Malden, usona aktoro (m. 2009)
- 8-a de aprilo: Jozef Gabčík, slovaka soldato (m. 1942)
- 19-a de aprilo: Glenn Theodore Seaborg, usona kemiisto (m. 1999)
- 26-a de aprilo: Alfred Elton van Vogt, kanada sciencfikcia verkisto (m. 2000)
- 16-a de majo: Johannes Hartog, nederlanda esperantisto (m. nekonata)
- 26-a de majo: János Kádár, hungara komunisma partiestro (m. 1989)
- 28-a de majo: Patrick White, aŭstralia verkisto (m. 1990)
- 23-a de junio: Alan Turing, frua brita komputikisto (m. 1954)
- 5-a de aŭgusto: Henri Grouès (Abbé Pierre), franca katolika pastro kaj helpinto de malriĉuloj kaj rifuĝintoj (m. 2007)
- 13-a de aŭgusto: Ben Hogan, usona golfludisto (m. 1997)
- 14-a de aŭgusto: Erwin Strittmatter, germana verkisto (m. 1994)
- 23-a de aŭgusto: Gene Kelly, usona dancisto kaj aktoro (m. 1994)
- 14-a de septembro: Andrij Maliŝko, ukraina poeto kaj kantverkisto (m. 1970)
- 17-a de septembro: Maksim Tank, belorusa poeto (m. 1995)
- 29-a de septembro: Michelangelo Antonioni, itala reĝisoro (m. 2007)
- 17-a de oktobro: Papo Johano Paŭlo la 1-a (m. 1978)
- 26-a de novembro: Eugène Ionesco, franca dramisto (m. 1994)
- 11-a de decembro: Carlo Ponti, itala filmproduktoro (m. 2007)
- Okumura Rinzo, japana esperantisto (m. 2000)
Mortoj[redakti | redakti fonton]
- 16-a de januaro: Georg Heym, germana poeto (n. 1887)
- 27-a de januaro: Jácome Martins Baggi de Araujo, unua esperantisto de Brazilo (n. nekonata)
- 28-a de januaro: Eloy Alfaro, prezidento de Ekvadoro (n. 1842)
- 10-a de februaro: Barono de Rio Branco, brazila advokato, diplomato, geografo kaj historiisto (n. 1845)
- 21-a de februaro: Afonso Celso de Assis Figueiredo, brazila profesoro pri Civila Juro (n. 1836)
- 30-a de marto: Karl May, germana verkisto (n. 1842)
- 15-a de aprilo: Thomas Andrews, ĉefkonstruisto de Titanic (n. 1873)
- 15-a de aprilo: Edward J. Smith, kapitano de la ŝipo Titanic (n. 1850)
- 20-a de aprilo: Bram Stoker, irlanda verkisto (n. 1847)
- 21-a de aprilo: William Thomas Stead, brita esperantisto (n. 1849)
- 14-a de majo: August Strindberg, sveda verkisto (n. 1849)
- 12-an de junio: Zikmund Winter, ĉeĥa verkisto (n. 1846)
- 7-a de julio: Henri Poincaré, franca teoria sciencisto (n. 1854)
- 16-a de aŭgusto: Johann Martin Schleyer, kreinto de la lingvo Volapük (n. 1831)
- 13-a de novembro: Teréza Nováková, ĉeĥa verkistino (n. 1853)
- 23-a de decembro: Edouard Detaille, franca pentristo (n. 1874)
- 24-a de decembro: George W. Bullen, fondinto de la Brita Esperanto Asocio (n. 1843)
- Amatus van der Biest-Andelhof, belga esperantisto (n. 1850)
