Uoči referenduma Znaci vojnog puča dok grčki radnici zahtjevaju kraj EU štednje

5 July yyyy

Svega nekoliko sati prije nego što su demonstranti protiv štednje preplavili ulice centralne Atine u petak, broj penzionisanih grčkih vojnih oficira je javno pozvao na glasanje „za“ na referendumu u nedelju o zahtjevima Evropske unije, prkoseći pozivu premijera Alexisa Tsiprasa na glasanje „protiv.“

Kontrast između radničkih masa koje odbacuju EU štednju i izjava istaknutih vojnih ličnosti nije mogao biti izraženiji. General u penziji Fragkoulis Fragkos, bivši ministar odbrane i nekadašnji šef generalštaba grčke armije je pozvao na „glasno za u nedelju.“ Fragkos je penzionisan 2011. od tadašnjeg premijera Georgea Papandreoua usred glasina o puču.

Jasno ciljajući na Tsiprasa Fragkos je rekao da „moralne vrijednosti i principi koji su nas uvijek definisali kao Grke nisu otvoreni za pregovore ni sa kakvim neupućenim i istorijski neznalačkim (političarem) koji juri interese svoje partije.“

Grupa od 65 penzionisanih visoko rangiranih oficira je izdala saopštenje u kome se pozivaju na svoju „zakletvu otadžbini i zastavi“ i upozoravaju da „birajući izolaciju dovodimo otadžbinu i njenu budućnost u opasnost.“

Izjava nastavlja: „Snaga naše zemlje je nešto najvažnije što imamo, a to se stavlja na kocku. Naš izlazak iz Evrope će oslabiti našu zemlju. Izgubićemo saveznike koji su bili uz nas. Izgubićemo snagu koju dobijamo kroz udruženja i grupacije kojima pripadamo istorijski i kulturno.“

Ova istupanja predstavljaju enorman akt političkog zastrašivanja. Tek nešto više od 40 godina od pada pukovničke hunte koju je podržavala CIA, dobro povezani oficiri odbacuju bilo kakav privid neutralnosti i obznanjuju svoju podršku pozicijama EU i Vašingtona, prkoseći širokim slojevima stanovništva i trenutnoj vladi.

Da bi se shvatio značaj izjava grčkih oficira moramo se prisjetiti puča iz 1967. koji je, usred političke krize, doveo na vlast brutalnu huntu koja je vladala do 1974. Cilj tog puča je bio da se uguši protest radničke klase i spriječi bilo kakav pokušaj da se grčka spoljna politika skrene prema neutralnosti između NATO-a i Sovjetskog Saveza. Puč je predvodio pukovnik George Papadopoulos, najviši oficir za vezu sa CIA-om, koji je sproveo okupljanje najmanje 10,000 političkih protivnika, od kojih su mnogi mučeni ili ubijeni.

Ove nedelje, visoki njemački zvaničnici su rekli da namjeravaju da osiguraju glasanje „za“ na grčkom referendumu da bi zbacili vladu predvođenu Tsiprasovom partijom Siricom. Njemačka kancelarka Angela Merkel je ranije poslala hitac upozorenja u Tsiprasovom pravcu pozivajući okrvavljenog egipatskog diktatora generala Abdel Fattah al-Sisija u Berlin, dok je Kairo održavao zajedničke vojne vježbe sa grčkim oružanim snagama. Berlin je kasnije uhapsio novinara Al Jazeera-e Ahmeda Mansoura zbog ispraznih optužbi od strane Sisijevog režima.

Izjave koje dolaze iz grčke vojske opravdavaju upozorenje koje je Svjetski Socijalistički Vejbsajt (World Socialist Web Site) izdao nakon Mansourovog hapšenja. Pisali smo na WSWS: „Berlin je poslao sračunati signal da je spreman da javno sarađuje sa represivnim mjerama vojnih diktatura... Jedan od onih kome je ova poruka bez sumnje namjenjena je grčki premijer Alexis Tsipras.“

EU se sve otvorenije pokazuje kao nemilosrdna diktatura finansijskog kapitala. Nema ni trunke sumnje da su grčki oficiri intervenisali pred referendum s podrškom Berlina i Brisela. Oni vide događaje u Grčkoj kao dio rata protiv cjelokupne evropske radničke klase, koji bi se vodio kroz sredstva državnog nasilja i represije ako bude potrebno. U Grčkoj hoće da pokažu da neće dozvoliti nikakav izazov diktatu banaka i finansijskih kuća bilo gdje.

Mjere Berlina i EU potvrđuju Lenjinovu procjenu. „Finansijski kapital teži dominaciji, ne slobodi,“ primjetio je, dodajući: „Politička reakcija duž cijele linije je karakteristika imperijalizma.“

Imperijalizam traži uporište unutar reakcionarnih klasa zemlje koja je na nišanu. To su buržoazija i njeni saveznici u višim slojevima srednje klase u Grčkoj. Događaji od poslijednjih nekoliko dana su razotkrili upadljivu i nepomirljivu klasnu podjeljenost u Grčkoj: mase radnika i mladih pozivaju na borbu protiv štednje i EU s jedne strane, a bogati biznismeni i kvalifikovani profesionalci, kojima se pridružila vojska, s druge strane podržavaju EU nasrtaje.

Ovi događaji su raskrinkali bankrotstvo Tsiprasove vlade. Njena cjelokupna politika se zasnivala na samo-obmani da je moguće postići kompromis sa EU, i da se može obezbjediti neki predah od žestokih rezova zaposlenih, zarada, penzija i socijalnih usluga bez borbe protiv društvene baze podrške za takve mjere unutar same Grčke.

Sirica ne samo što je odbila da preduzme ikakve mjere da izazove ekonomske interese grčkog kapitala, nije učinila ni koraka da zaštiti narod od državnih zavjera. Upravo suprotno, na ključne pozicije vlasti su doveli ultra desničarske snage poput Nezavisnih Grka (Anel).

Ministar odbrane Panos Kammenos, vođa Anela, je bukvalno priznao juče da se vlada sprema da upotrijebi armiju da skrši neslaganja na domaćem planu i nametne spoljnu politiku koju vojska preferira. „Oružane snage zemlje garantuju unutrašnju stabilnost, odbranu nacionalnog suvereniteta, i teritorijalni integritet i stabilnost u vezi sa našim saveznicima,“ rekao je u zajedničkoj posjeti sa Tsiprasom vojnim jedinicama.

Tsiprasova vlada je bez sumnje sazvala referendum kao sredstvo za pružanje političkog pokrića za svoje povlačenje i ustupke kako i EU tako i grčkoj buržoaziji. Pobjedu opcije „za“ bi iskoristili da opravdaju potpunu kapitulaciju, dok bi glasanje „protiv,“ kao što je Tsipras izjavio ove nedelje, poslužilo kao izgovor za povratak za pregovarački sto u još jednom bezuspješnom pokušaju da se postigne dogovor sa neznatno izmjenjenim mjerama štednje.

Međutim, kao što su jučerašnji masovni protesti pokazali, poziv na referendum je prouzrokovao enormnu radikalizaciju javnog mnjenja. Mase radnika koji su izašli na ulice da pozivaju na glas „protiv“ vide takvo glasanje kao početak borbe da se okončaju mjere štednje i razbije EU klinč.

Radnička klasa ne može biti vezana politikom Sirice, čiji je cilj da u najbolju ruku osigura simbolične izmjene u programu štednje, kako bi što bolje poduprijela diktaturu EU bankara i grčki kapitalizam. Ona se najviše boji masovnog pokreta radničke klase, protiv koga je spremna da pusti s lanca policiju i vojsku.

Ono što je potrebno je široki apel za aktivnu podršku evropske i međunarodne radničke klase u otporu EU, zajedno sa najodlučnijim mjerama unutar same Grčke da se slomi moć lokalnih saveznika međunarodnog finansijskog kapitala.

Potrebno je preuzeti revolucionarne mjere u odbranu grčkih masa: nacionalizaciju bankarskog sistema i glavnih industrija pod kontrolom radničke klase, odricanje državnog duga, raspuštanje vojske, hapšenje oficira umješanih u vojne zavjere protiv naroda i uspostavljanje radničke vlade.

4. jul 2015.

Alex Lantier