Wikipedia:Houptsyte

Elsassisch

Buschur un wìllkumma uf dr àlemànnischa Wikipedia! D frei Enzyklopedi, wo àlla känna mìtmàche.		]

Àrtikel fìnde

Àrtikel noh Kàtegorie:
Àlle Kàtegorie • Brüüchtum • Ernährung • Geogràfi • Gschicht • Gsellschàft • Kunscht • Literàtür • Müsik • Nàtur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wìrtschàft • Wìsseschàft

Themeportal: Regionàle Àrtikel Àlemànne Àlemànnisch Bade Bàde-Wirttebärg Basel Elsàss Schwiiz
Geogràfi Gschìcht Gsellschàft Kunscht Lìteràtür Müsik Nàtür Politik Religion Sport Sproch Wìsseschàft

Sunschtigs: Àrtikelindex vu A bis Z • Bsunders güeta Àrtìkel • Lasige Àrtikel • Àrtìkel noh Dialekt • Audioufnàhme vu Àrtikel • Àlemànnische Ortsnamme • Àlemànnische Diernamme • Àlemànnische Pflànzenamme

D Àlemànnischa Wikipedia

D àlemànnischa Wikipedia ìsch a Enzyklopedi ìn da Dialekta vum àlemànnischa Sprochrüüm, àlso vu dr ditscha Schwiz, vum Elsàss, vu Lìechtestei, vu Owerbàda, vum Schwowalànd un vu Vorarlberg.

D Enzyklopedi wàchst durch d frèiwìlliga Hìlf vu àlla, wo ebbis ìn ìhrem Dialekt wann bitràga. Àlla Itràga känna vu alla Bsuacher gschrìwa un gändert wara. Àlla sìn harzlig iglàda mìtz'màcha. Brìnga Èier Wìssa ii un halfa a so mìt, s Àlemànnischa z pflega, ufz'warta un z'erhàlta. D erschta Schrìtt sìn gànz eifàch!

Wer mìr vu dr Àlemànnischa Wikipedia sìn un wàs mìr wann, fìndsch ìn unserm Profil.

D Ìnhàlt vu dr Wikipedia därf frèi kopiart un verbreitet wara.

Bis jetz gìt's bi dr àlemànnischa Wikipedia 22.689 Àrtìkel.

Àrtìkel vu dr Wucha: Hans Filbinger

Dr Hans Karl Filbinger (* 15. September 1913 z Manne; † 1. April 2007 z Friiburg-Ginterschtal) isch e ditsche CDU-Politiker gsii. Vu 1966 bis 1978 isch er Minischterbräsidänt vu Bade-Wirttebärg gsii, vu 1971 bis 1979 derzue Landesvorsitzende un vu 1973 bis 1979 au ne stellverdrättende Bundesvorsitzende vu sinre Partei. As Minischterbräsidänt het dr katholisch Jurischt d Abschaffung vu dr Konfessionsschuele, e großi Verwaltungsreform un absoluti CDU-Mehrheite in siim Bundesland erreicht.

Anne 1978 sin no siire Unterlassungsklag gege dr Dramatiker Rolf Hochhuth schrittwiis vier Dodesurteil bekannt wore, wu dr Filbinger zwische 1943 un 1945, zue däre Zitt NSDAP-Mitglid, as Staatsaawalt beaadreit oder as Marinerichter gfellt gha het. Dur siini Reaktione uf die Entdeckunge het dr Filbinger dr Ruckhalt vu dr Effentligkeit un vu sinre Partei verlore un isch schließli am 7. Aügschte 1978 as Minischterbräsidänt zruckdrätte.

Im Johr 1979 het er s rächtskonservativ Studiezäntrum Weikersche grindet, wun er bis 1997 dr Vorsitz dervu gha het. Bis zue siim Dod het er sich um sii Rehabilitierung bemiäht.

Dr Filbinger Hans isch am 15. Septämber 1913 z Manne uf d Wält kumme. Si Vatter Johann isch vu Kemnath in dr bayrische Oberpfalz gsii, si Mueter Luise geb. Schnurr vu Saschbach in dr Ortenau. Wu dr Erscht Wältgriäg üsbroche isch, isch dr Hans mit sinere Mütter zu dr Großeltere uf Saschbach kumme un in dr ganze Griägszit derte bliibe; aü speter het er Feriä usw. bi dr Großeltere im Dorf verbrocht un uf däne ihrenem Büürehof gholfe. Dr Filbinger het no as alte Mann s Dorf Saschbach as si eigentligi Heimet agluegt. Diä Zueneigig isch gegesittig gsii: D Gmein Saschbach het dr Filbinger scho 1968 zum Ehrebirger ernännt. (…dr gànz Àrtìkel lasa)

Friahjera Àrtìkel vu dr Wucha:

Hàsch gwìsst ...

Erzabtei Beira

... dass d Erzabtei Beira mit rund 405.000 Bänd di grescht dytsch Chloschterbibliothek het?
... dass dr Gottlieb Merki im Dorf immer mit eme Skizzebuech underwägs gsi isch?
... dass d Abtei Saint-Maurice eine vo de rychschte Chileschätz vo Europa beherbergt?
... dass d Gretle von Strümpfelbach an jedem Samschdich en ihrer Kinderstunde Gschichtla ond Märla em schwäbischa Dialekt vorzehlt hot?
... dass d Walliser Bischöf ire Sitz vom vierte bis ins föifte Joorhundert z Martinach gha händ?
... dass d Fusion vo Bergün/Bravuogn und Filisur cho isch, wel d Gmaind Schmitte gegen e Fusion gsi isch?

Àlemànnischa Nochrìchte:

Mundartwettbewerb „De gnitze Griffel”, Yysändeschluss 22.05.2017

31. März 2017:
Mundart-Archiv teilweise gerettet (SWR)
30. März 2017:
«Auch auf Hochdeutsch kann man sich Schlötterlig anhängen» (SRF)
Gefühl für Sprache, Klang und Heimat (Markgräfler Tagblatt)
29. März 2017:
«Zürischnurre» gewinnt gegen Hochdeutsch (NZZ)
Stadtzürcher Parlament will weiterhin in Mundart debattieren (bluewin.ch)
Was Comedian Herr Braun zum Augschburger Dialekt sagt (Augsburger Allgemeine)

Meh Nochrìchte uf Dialäkt-Neuigkeite

2. April

Friburg-Marathon

1453: Di erschte Ainhaite vum osmanische Heer vum Mehmed II. cheme zue Konstantinopel. Dodermit fangt d Belagerig vu dr Stadt aa, wu bis zum 29. Mai goht.
1814: Dr franzesisch Senat erklert dr Napoleon Bonaparte fir abgsetzt.
1892: Dr Schwyzer Schriftsteller Maurice-Yves Sandoz chunnt uf d Wält.
1912: Dur d Fusion vum urspringli as Rugbyclub grindete Stuttgarter FV 93 mit em Fueßballverain Kronen-Club Cannstatt entstoht z Cannstatt dr Verein für Bewegungsspiele Stuttgart 1893 e. V..
1968: Dr Film 2001: Odyssee im Weltraum (Bild) vum Stanley Kubrick het am Uptown Theater z Washington, D.C. Wältpremiere.