Γιατί να φύγω (έστω και λίγο) από το κοσμοπολίτικο Λονδίνο και να βρεθώ σε μια γωνίτσα της κακοτράχαλης δυτικής Αφρικής; Καταρχάς για να εκπληρώσω ένα κομμάτι αυτού που θεωρώ χρέος μου: να δώσω κάτι πίσω στον κόσμο, εγώ που ήμουνα τυχερός που γεννήθηκα σε μια χώρα ελεύθερη, δημοκρατική, χωρίς πολέμους και κατατρεγμό. Να βοηθήσω ανθρώπους που δεν είχαν την δυνατότητα να κυνηγήσουν ευκαιρίες, όπως είχα εγώ. Και για κάτι ίσως πιο προσωπικό: να συνεχίσω να εξερευνώ την απίστευτη ομορφιά και διαφορετικότητα του πλανήτη μας, να γνωρίσω άλλους πολιτισμούς και διαφορετικές κουλτούρες.
Νομίζω πάντως, ότι όλοι συμφωνούμε ότι η αξιολόγηση των αιτήσεων χρηματοδότησης από συναδέλφους ερευνητές, είναι σαν τη δημοκρατία: έχει τεράστια προβλήματα, αλλά είναι ότι καλύτερο έχουμε. Τη δημοκρατία μας αφενός δεν θα έλεγα ότι τη χειριζόμαστε με τον καλύτερο τρόπο, αφετέρου δεν θα μπορούσα να κάνω συγκεκριμένες προτάσεις για πως να την βελτιώσουμε. Θα εξαντλήσω την ματαιοδοξία μου λοιπόν, καταθέτοντας κάποιες σκέψεις για το πώς θα ήθελα εγώ να οργανωθεί η χρηματοδότηση της έρευνας στην Ελλάδα.
Τι έχει συμβεί από τον Ιούλιο 2015 μέχρι σήμερα: €6 δισ. νέοι φόροι (ενδεικτικά: αύξηση ΦΠΑ στο 24%, μείωση αφορολόγητου από €9.545 στα €8.636, αύξηση έκτακτης εισφοράς, αύξηση φόρου επιχειρήσεων από 26% σε 29%, προκαταβολή επόμενη χρονιάς 100%, αύξηση ΕΦΚ σε καύσιμα, καπνό, ποτά, καφέ),€1,5 δισ. περικοπή συντάξεων & ΕΚΑΣ, πιλοτική εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, δημιουργία υπερταμείου με παραχώρηση του συνόλου της δημόσιας περιουσίας για 99 έτη, 3η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και αφελληνισμός των διοικήσεών τους.
Για αρκετά χρόνια πλέον, τα γονίδια μελετώνται και χαρακτηρίζονται. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αποτελεί ήδη από τις αρχές του 2000 η ολοκλήρωση της χαρτογράφησης του Ανθρώπινου Γονιδιώματος. Ένα συνηθισμένο ανθρώπινο γονιδίωμα περιέχει περισσότερα από 20.000 γονίδια, που το καθένα ξεχωριστά απαρτίζεται από εκατοντάδες χιλιάδες βάσεις. Η χαρτογράφηση και μόνο του γονιδιώματος απαιτεί εκατοντάδες gigabytes δεδομένων.
Για όσους ενδιαφέρονται σχετικά με την ετυμολογία της λέξης, υπάρχουν δύο εκδοχές. Η μία θέλει τα σύγχρονα τρολ να πήραν το όνομά τους από τη σκανδιναβική λαογραφία και τους μύθους των αντικοινωνικών, αποκρουστικών και αργόστροφων νάνων που έβαζαν εμπόδια στο δρόμο των ταξιδιωτών και η άλλη θέλει τη λέξη να βγαίνει από το αγγλικό trawling, το σύρσιμο δηλαδή των διχτυών ψαρέματος. Και οι δύο εκδοχές ταιριάζουν στα διαδικτυακά τρολ: πρόκειται προφανώς για αντικοινωνικά άτομα που αποκτούν δημόσιο λόγο μόνο όταν εξασφαλίζουν την ανωνυμία τους και στόχος τους είναι να «ψαρέψουν» κοινό από κάποιον επώνυμο χρήστη.
Η ισραηλινή κυβέρνηση συστηματικά αποφεύγει να θέτει ψηλά στην ατζέντα της το θέμα της διατήρησης του Γραφείου Συμφερόντων της Χαμάς στην Τουρκία. Παράλληλα, οι Ισραηλινοί αποφεύγουν να σχολιάζουν το γεγονός της μεγάλης δημοτικότητας που χαίρει η Χαμάς στην τουρκική κοινή γνώμη. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, προκαλεί εντύπωση η σημερινή ανακοίνωση των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, οι οποίες, εμμέσως πλην σαφώς, θέτουν υπό αμφισβήτηση την αποτελεσματικότητα - και, αν μη τι άλλο, την βούληση- των τουρκικών διωκτικών αρχών να περιορίσουν τη δράση της Χαμάς τόσο εντός της Τουρκίας, όσο και στην κατεχόμενη Βόρεια Κύπρο.
Κάπου εκεί επιβεβαιώνεις σιωπηλά ότι ο κινητήριος μοχλός που μετασχηματίζει τα συναισθήματά σου σε λέξεις είναι η ίδια σου η ψυχή. Και για να της δώσεις το «κλειδί» που ξεκλειδώνει την πόρτα της καρδιάς του αναγνώστη, χρειάζεται να περάσεις από κάμποσες στιγμές αυτογνωσίας κι αυτοκριτικής. Όλα τους βέβαια συνοδεύονται από έντονες στιγμές αμφισβήτησης που έχουν ως σκοπό να τιθασεύσουν μα και να δώσουν φωνή στα «θέλω» όσων ονείρων, σκέψεων, εξομολογήσεων ποθείς να μεταδώσεις.
Αντιλαμβανόμαστε/συνειδητοποιούμε ότι ο πελάτης έφυγε. Το γεγονός αυτό μπορεί να μη γίνει άμεσα αντιληπτό π.χ. αν ο πελάτης δεν απευθύνεται συχνά σε εμάς δεν είναι εύκολο να διαπιστωθεί άμεσα η απώλεια. Εξετάζουμε πώς μας επηρεάζει/αξιολογούμε την απώλεια. Ήταν πελάτης από τον οποίο η επιχείρηση είχε μεγάλο οικονομικό όφελος; Ήταν καλή η συνεργασία; Δημιουργούσε προβλήματα; Νιώθουμε άγχος που έφυγε ή ανακούφιση;
Πάντα το κλίμα που υπάρχει στο γραφείο προέρχεται από τον ηγέτη. Δεν έχω δει ποτέ ήρεμο και πράο ηγέτη και υπαλλήλους αγχωμένους και φοβισμένους. Οπότε σε κάποιο σημείο έγινε αποδεκτό για τα ανώτερα στελέχη να συμπεριφέρονται με αυτό τον τρόπο. Ίσως τους βολεύει κιόλας γιατί βραχυχρόνια (και μόνο) έχει αποτελέσματα και επωφελούνται από αυτό. Δεν είναι δυνατό για επιχειρήσεις που βασίζονται μόνιμα σε μια κουλτούρα φόβου να διατηρήσουν το προσωπικό τους για πολύ καιρό (όσο κρίση και να υπάρχει). Και ακόμα και αν κάνουν οι εργαζόμενοι υπομονή στην αρχή, σίγουρα δεν θα αντέξουν πολύ σε αυτόν τον εργασιακό χώρο.
Στο βαθμό που η φύση του βορειοκορετικού καθεστώτος παραμένει ως έχει, αυτό που ενδέχεται να αλλάξει είναι η στάση των μεγάλων δυνάμεων. Εφ' όσον ο Κιμ Τζονγκ-ουν εξακολουθήσει να ασκεί εξουσία με το μοναδικό του στυλ και κυρίως εντατικοποιήσει το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγκγιάνγκ υπάρχει σοβαρή πιθανότητα ο ηγεμονικός ανταγωνισμός, για την συγκεκριμένη περίπτωση, να μετεξελιχθεί σε από κοινού ηγεμονική «ρύθμιση». Η προοπτική μιας πιθανής συνεννόησης των μεγάλων δυνάμεων θα έχει αρνητικές συνέπειες για την Βόρεια Κορέα.
Οι ελληνογαλλικές σχέσεις παραμένουν πάντα εξαιρετικά στενές και πολύπλευρες. Διατρέχουν την νεώτερη ελληνική ιστορία από την ελληνική επανάσταση μέχρι σήμερα. Ο γαλλικός στόλος συμμετείχε καθοριστικά στην ναυμαχία του Ναυαρίνου το 1827, που βύθισε τον τουρκικό στόλο και ίδρυσε το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος. Η γαλλική υποστήριξη έκανε την Ελλάδα μέλος της Ευρωπαϊκής ένωσης, ΕΟΚ τότε, το 1981 και άλλαξε οριστικά την πορεία της χώρας. Ενδιαμέσως, Γάλλοι αρχαιολόγοι διδάσκουν στους Έλληνες την επιστήμη της αρχαιολογίας, Γάλλοι μηχανικοί κατασκευάζουν το σιδηροδρομικό δίκτυο, Γάλλοι διανοούμενοι μεταφέρουν Έλληνες ομολόγους τους εκτός Ελλάδος με το πλοίο Ματαρόα στην διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.
Οι περισσότεροι πλέον εκτιμούν ότι το υπερπληθές δημόσιο ήταν -και ακόμη σε κάποιες περιπτώσεις είναι- μία μάστιγα για την πολιτεία. Οι διορισμοί, όπως αποδείχτηκε, βασίζονταν σε μεγάλο ποσοστό στις ανταλλακτικές σχέσεις μεταξύ πολιτών και επίδοξων βουλευτών με σκοπό αμφότεροι το κέρδος (εξαγορά ψήφου με την εύρεση εργασίας). Αυτό που πολλοί ξεχνούν ή προτιμούν να το κάνουν είναι ότι πολλάκις οι ίδιοι οι πολίτες ήταν αυτοί που προσέγγιζαν τους βουλευτές με σκοπό κάποιον διορισμό. Συνεπώς, σε καμία περίπτωση οι κυβερνώντες με τους κυβερνώμενους δεν φέρουν τις ίδιες ευθύνες για την τωρινή κατάσταση, αλλά η αποποίηση ευθυνών και η μη αυτοκριτική και από τις δύο πλευρές μόνο κακό μπορεί να κάνουν.
Ένα επικίνδυνο σύννεφο σκεπάζει το τοπίο των ειδήσεων προσφάτως: fake news, ειδήσεις για να «τσιμπήσει» ο αναγνώστης, μεροληπτική ρητορική και σάτιρα φτάνουν στους αναγνώστες πιο γρήγορα από ποτέ. Για όσους από μας πιεζόμαστε να κρατάμε το κοινό μας ενήμερο, οι τελευταίοι μήνες ήταν αρκετά δύσκολοι. Όταν αυτό το γράφημα άρχισε να κυκλοφορεί στους κολλημένους με τις ειδήσεις κοινωνικούς μου κύκλους πριν μερικούς μήνες, με έβαλε σε σκέψεις. Το φάσμα «ψεύτικες ειδήσεις εναντίον αληθινών ειδήσεων» δεν είναι στα αλήθεια δυαδικό. Σκιές απόψεων και ναι, μερικές φορές, μεροληψία «χρωματίζουν» την κάλυψη των γεγονότων μιας ιστοσελίδας.
Η Άννα Φρανκ παλεύει με τη μετάβασή της από την παιδική στην εφηβική ηλικία, είναι απόλυτη με όσα αισθάνεται, και με ειλικρίνεια προσπαθεί να βρει τις ισορροπίες της μέσα από το ημερολόγιό της. Η μοναξιά την τυλίγει και νιώθει πως η μητέρα της δεν την αγαπά αρκετά. Μέσα στο κλειστοφοβικό κρησφύγετο όλα μεγεθύνονται και η ελπίδα χάνει τη δύναμή της. Μα η Άννα δίνει κουράγιο στον εαυτό της μέσα από τα κείμενά της. Κείμενα που αποκαλύπτουν ένα φυσικό ταλέντο συγγραφής και την ίδια στιγμή μια πνευματική ωριμότητα αταίριαστη με την ηλικίας της.
Οι «σιδερένιες πάπιες» που σήμερα προσπαθούν να ζεστάνουν μηχανές και ετοιμάζουν τα πρώτα δρομολόγια τους, στο παρελθόν είχαν ισχυρή και πολύπλευρη παρουσία στα νερά του Αιγαίου και ιδιαίτερα στα Δωδεκάνησα. Το πρώτο υδροπλάνο σχεδιάστηκε από τον Γάλλο μηχανικό Henri Fabre και πέταξε στις 28 Μάρτη 1910 με πιλότο τον Louis Paulhan. Ωστόσο τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά! Πρώτη αποτελεσματική δοκιμή υδροπλάνου έγινε στις ΗΠΑ, στις 26 Ιανουαρίου 1911, από τον αεροπόρο Glenn Curtiss, που σχεδίασε και πέταξε το πρώτο σκάφος. Μόλις ένα χρόνο αργότερα, την Άνοιξη του 1912, ο Ιταλός πλοίαρχος, Αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού Mario Calderara, πέταξε το πρώτο ευρωπαϊκό υδροπλάνο, με τρεις επιβάτες και τον ίδιο πιλότο.
Όλες! Αυτές που έζησες μια μοναδική φορά και που θα ήθελες να υπάρχει τρόπος να τις ζήσεις ξανά. Καλές ή κακές. Απλά γιατί είναι μοναδικές. Θυμήσου. Την πρώτη φορά που πήγες διακοπές μόνος. Το πρώτο μεγάλο ταξίδι. Το πρώτο πτυχίο. Την πρώτη ερωτική απογοήτευση.Τον πρώτο έρωτα. Το πρώτο ραντεβού. Το πρώτο φιλί. Τον πρώτο τσακωμό. Τον πρώτο σου αληθινό φίλο. Θυμήσου.
Καταλυτικό ρόλο στο έλλειμμα παιδείας που χαρακτηρίζει διαχρονικά την ελληνική κοινωνία έχει διαδραματίσει ο λανθασμένος τρόπος διδασκαλίας του μαθήματος της ιστορίας. Η ιστορία και ιδιαίτερα η νεοελληνική ιστορία, πέραν της απαιτούμενης αποστηθίσεως που αποτρέπει την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης των μαθητών, συνηθίζεται να διδάσκεται αποσπασματικά και μεροληπτικά, υπηρετώντας ιδίως κατά το παρελθόν κομματικές σκοπιμότητες. Τοιουτοτρόπως, αλλοιώνονται τα πραγματικά της νοήματα, εύκολα δε υπερισχύουν παρερμηνείες της.
Η απόφαση της Ρωσίας να εμπλακεί στον πόλεμο της Συρίας ήταν μια από τις πιο περίπλοκες και επικίνδυνες αποφάσεις που χρειάστηκε να λάβει ο Πούτιν. Πέντε βασικοί λόγοι οδήγησαν την Ρωσία να επέμβει στρατιωτικά και ο πρώτος από αυτούς συνδέεται άμεσα με τον κίνδυνο τρομοκρατίας. Ήδη από τις αρχές του 2013 το ζήτημα των τζιχαντιστών που κατέφθαναν από τις περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης για να πολεμήσουν στη Συρία είχε καταγραφεί ως ανησυχητικό. Επομένως η επιχείρηση της Ρωσίας στη Συρία αποτελεί μια εκστρατεία «προληπτικού κτυπήματος», ώστε να περιοριστεί η επιστροφή μαχητών στη Ρωσία.
Στην ουσία το ΑΚΕΛ συνιστά ιδιότυπο κόμμα. Δεν παραπέμπει ούτε στα κομμουνιστικά ούτε στα σοσιαλδημοκρατικά σχήματα. Μολονότι αυτοτοποθετείται στον ορθόδοξο αριστερό χώρο, εντούτοις οι θέσεις του δεν απέχουν πολύ από εκείνες της παλιάς κρατικιστικής σοσιαλίζουσας και εργατικής παράδοσης. Ο λόγος του, αν και επενδυμένος με τα παραδοσιακά κλισέ της Αριστεράς, δεν διακρίνεται για τις μανιχαϊστικές και αντικαπιταλιστικές αντιλήψεις των κομμουνιστικών κομμάτων. Δεν αποπνέει τη γνώριμη αρτηριοσκλήρωση. Ούτε διολισθαίνει σε λαϊκισμούς.