Libya
| Dewleta Libya دولة ليبيا/Daulat Libya |
|
|---|---|
| Desmal û Arma | |
  |
|
| Slogan: ليبيا ليبيا ليبيا "Libya, Libya, Libya" |
|
| Xerita | |
 |
|
| Şınasiye | |
| Zıwan | Erebki u Berberki |
| Paytext | Trablus |
| Sûka tewr gırde | Trablus |
| Sazbiyayış | 22 Ağustos 2011 |
| Cıwiyayış | |
| Şar | Erebi, Berberi |
| Hıkumet | Cumhuriyet |
| Serdar | Fayiz el-Sarac |
| Erd | 1.759.541 km2 |
| Nıfuso texminki | 6.420.000 |
| Ekonomiye | |
| Pere | Dinarê Libya |
| Kodê perey | LYD |
| Cayge | |
| Wext | +2 |
| İnternet | .ly |
| Kodê têlefoni | +218 |
Libya mıntıqa ra zımey qıtay Afrika dera. Zımey Libya de Deryayo Sıpê, (Deryayo Miyanên); veroc de Nicer u Çad; rocvetış de Mısır u Sudan; rocawan de Tunıs u Cezayir estê. Paytextê Libya Tripoliyo. Libya ezay Mıletê Yewbiyayey u Yewiya Erebia.
Serra 1969ıne ra nat Mıemmer Qeddafi liderê Libya bi. Serra 2011 dı şarê Libya Mıemer Qedafi ardo cêr, eskeran nezdiyê Sirta dı o tepışto u kerdo linç, kışto. O taw ra nat Libya dı cumhuriyet ameyo pêhesnayış.
Tedeestey
Tarix[bıvırne | çımey bıvırne]
Erdê Libya zaf işğali diy. Verênde ra Berberi ronıştey bi. Feqet bênatey seseranê 200-800 ra İmperatoriya Roma u İmperatoriya Bizansi erde Libya işğal kerd. Seserra 8. de Erebanê Emewiyan hıkum kerd u Berberan pêro İslamiyet qebul kerd. Seserra 15. de İmperatoriya Usmanıcan Libya işğal kerde. Bênatey seserranê 15.-19. de Libya gırêdiye be İmperatoriya Usmanıcan ra. Feqet Libya otonom biye.
Serra 1911ıne de İtalya Libya işğal kerde u Libya biye koloniya/mıstemera İtalya. Eskerê İtalya zaf terteley u dızdiya erdê şarê Libya kerdi. Bênateyê serranê 1954-1962 şarê Libya eskerê İtalya u Ewropa fetelna. Serra 1951ıne de Libya xoseriya xo gırewte.
İklım u sûki[bıvırne | çımey bıvırne]
İklımê Libya vıriyeno. Zımeyê Libya de iklım weşo. Mıntıqa ra Deryayê Sıpêy (Deryayo Miyanên) de hewa zaf honıko. Feqet verocê Libya zaf germıno; tici zaf erzena. Verocê Libya çolan ra vıraziyayo.
Bacarê gırdi:
Sûka Tripoli merkezê iqtısad u siyasetê Libyaya. Banê tarixki zafê. Tripoli zaf cêngi diyê.
Nıfus[bıvırne | çımey bıvırne]
Nıfusê Libya 5,1 milyono. % 90 (se ra neway) şarê cı zımeyê Libya de ronıştiyayo. % 99 (se ra neway u new) şarê Libra Ereb u Berberan rayo. % 99 şarê Libya Mısılmano. Merdumê ğeribi senıkê. Zıwano resmi Erebkiyo; feqet tayê merdumi Berberki qısey kenê. Nuskar u wendoğê xo zaf niyê.
İqtısad[bıvırne | çımey bıvırne]
İqtısadê Libya qewetın niyo. Endustriya petrol u qazi zaf muhıma. Standardê heyati hewl niyo. Seba ke Libya destek da era teror. No ri ra dewletanê Ewropa u Dewletanê Amerikayê Yewbiyayeyan ambargo nayo ro. Serra 1989ıne de DAY roketi şawıti u Libya kerde xırabe. Ambargoy iqtısadê Libya rê zaf zerar da.
Çımey[bıvırne | çımey bıvırne]
|
|||||||||||
