وُشمگیرزیاریون دومین فرمانروا بی‌یه که شه برار، مرداویج، ِبمردن په حکومت ره شه دَس بِن بَییته. وه پیش از اون‌که مرداویج بَمیره، ونه دستور جه ری دله اِمارِت داشته. وشمگیر حکومت ره که بَییته په، سامانیون و آل بویه جه درگیر بَیی‌یه. این درگیری‌ها و جنگ‌ها دله ری، گرگان و اصفهان ره هِدا دِشمن ره و فقط تبرستون ونه سامون دله بموندسته.
وشمگیر خله بجنگسته و ویشته آل بویه جه جنگ داشته. این جنگ‌ها ویشته دفاعی بینه و وه فقط خاسته شه نیشتنگا(=پایتخت) ِحدود ره حفظ داره. آل بویه هم‌انده سامون جه هم رحم نکارده و ات‌سره ونه مملکت ِوسّه حمله کارده. وشمگیر خله زود مجبور بیّه سامانیون ِتابع بواشه و سال ۹۳۶ میلادی گرگان ره هدائه ماکان بن کاکی دَس. ماکان بمرده په، حسن فیروزان هم وشمگیر ِدِشمنون جه بَیی‌یه.
سامانیون که اول وشمگیر جه دِشمن بینه، ونجه خار بَیینه چون آل بویه که تازه قدرت پیدا هاکرد بی‌یه جه تَرسینه. وشون سعی کاردنه آل بویه سَر ره وشمگیر جه گرم دارِن تا وشون سَر نَزنه که ات‌موقع بورن شرق ِسو و سامانی جائون ره بَیرن. زیاریون دولت این گادِر ات‌جور دیفار بی‌یه که این دِتا قدرتمند ِسلسله میون دَکشی‌بینه. همینسه بی‌یه که وشمگیر تا عُمر داشته دَیی‌یه آل بویه‌ی ِحملات جه دفاع کارده و تبرستون و گرگان وشون میون دَس‌به‌دَس بی‌یه. وشمگیر که خاسته این جنگ‌ها ره هرجور بی‌یه تموم هاکنه حتی حاضر بیّه عباسیون ِخلیفه جه رابطه برقرار هاکنه. وه سامانیون ره ضامن بَییته تا خلیفه جه بخائِن که وساطت هاکنه و آل بویه‌ی ِدَم ره بَیره. وشمگیر آخرسر سال ۳۵۶ هجری قمری، اون گادر که دَر آماده بی‌یه ات‌بار دیگه آل بویه ره حمله هاکنه، اتا وراز دَس بکاشته بیّه و ونه ریکا، بهستون، ونه جا حکومت سَر هِنیشته.
