SQL

SQL (Structured Query Language) is een ANSI/ISO-standaardtaal voor een relationeel databasemanagementsysteem (DBMS). Het is een gestandaardiseerde taal die gebruikt kan worden voor taken zoals het bevragen en het aanpassen van gegevens in een relationele database. SQL kan met vrijwel alle moderne relationele databaseproducten worden gebruikt.

SQL is een vierde-generatie-taal (G4-taal) omdat ze niet imperatief maar declaratief is, zoals Prolog.

Beschrijving

SQL is gebaseerd op de relationele algebra en werd in de loop van de jaren zeventig ontwikkeld door IBM (San José). Sinds het ontstaan van SQL hebben reeds vele verschillende SQL-versies het levenslicht gezien. Pas in de loop van de jaren 80 werd SQL gestandaardiseerd. Tegenwoordig gebruiken de meeste RDBMS'en ten minste SQL-92.

Bij het beschouwen van de verschillende SQL-implementaties moeten we vaststellen dat bijna elk DBMS zijn eigen extra functies heeft toegevoegd aan SQL-92. Dit maakt dat computerprogramma's waarbij de database-interface werd geschreven met behulp van SQL niet noodzakelijk zonder problemen kunnen worden gemigreerd van de ene naar de andere SQL-compatibele database. In vele gevallen werd door de ontwikkelaar van de software wel een of andere SQL-functie gebruikt die enkel maar bestaat in de SQL-implementatie van één specifiek DBMS.

In eerste instantie werd SQL ontwikkeld als een vraagtaal voor de eindgebruiker. Het idee was dat businessmanagers SQL zouden gebruiken om bedrijfgegevens te analyseren. Achteraf is gebleken dat SQL te complex is om door eindgebruikers toegepast te worden. Het gebruik van SQL impliceert immers een volledige kennis van de structuur van de te ondervragen database. Tegenwoordig wordt SQL vrijwel uitsluitend door tussenkomst van een applicatie gebruikt. De programmeur van de applicatie benadert de database met SQL via een application programming interface (API), zoals ODBC of ADO (Windows), JDBC (Java) of een productspecifieke API. SQL is dus in essentie omgevormd van een taal voor eindgebruikers tot een brug tussen applicaties en databases.

SQL kan worden opgedeeld in drie onderdelen: de Data Manipulation Language (DML), de Data Control Language (DCL) en de Data Definition Language (DDL).

Werking

SQL maakt voor de communicatie met het DBMS gebruik van zogenaamde query's. Een query is een ASCII-tekenreeks en is een opdracht die naar het DBMS wordt verzonden. Het DBMS zal de opdracht interpreteren en uitvoeren en stuurt eventueel gegevens terug naar het opdrachtgevende programma.

Een SQL-query ziet er bijvoorbeeld als volgt uit:

 SELECT *
 FROM tblKlanten
 WHERE tblKlanten.krediet < 0;

De betekenis van bovenstaande query is als volgt:

• SELECT: hierachter wordt geplaatst welke velden (kolommen) worden geselecteerd; * betekent 'alle velden'.
• FROM: hierachter komt de naam van de tabel, in dit geval tblKlanten.
• WHERE: hierachter komen veldnamen met waarden waaraan de velden moeten voldoen.
  In dit geval: alle records waarvan het veld krediet in de tabel tblKlanten kleiner is dan 0.

Met SQL is het mogelijk om tabellen aan te maken, te wijzigen, te vullen en te verwijderen.

Een tabel maken

 CREATE TABLE tabelnaam (
 veldNaam1 veldtype1 [NOT NULL] [PRIMARY KEY | UNIQUE]
 ,veldNaam2 veldtype2 [NOT NULL] [PRIMARY KEY | UNIQUE]
 [, ...] );

Een tabel verwijderen

 DROP TABLE tabelnaam;

Een tabel vullen

 INSERT INTO tabelnaam [veldnaam1 [,veldnaam2 [, ....]]]
 VALUES (waarde1[,waarde2[,...]]);

Een tabel lezen

 SELECT veldna(a)m(en)
 FROM Tabelnaam
 [WHERE conditie]
 [GROUP BY veldnaam [, veldnaam ...]]
 [HAVING conditie2]
 [ORDER BY veldnaam [ASC | DESC] [, veldnaam [ASC | DESC] ...]];

Gegevens bijwerken

 UPDATE <tabel-naam> SET veldnaam=waarde, veldnaam2=waarde2 WHERE conditie;

SQL-sleutelwoorden staan in HOOFDletters, niet verplichte code tussen [ en ], herhalingen met ...

SQL-uitdrukkingen

uitdrukking	beschrijving	query
CREATE DATABASE	nieuwe database	CREATE DATABASE database_naam;
CREATE TABLE	nieuwe tabel	CREATE TABLE tabel_naam(kolom1 text, kolom2 integer [, ...] ) ;
INSERT	nieuwe gegevens in de tabel toevoegen	INSERT INTO tabelnaam (kolom1, kolom2 [, ...] ) VALUES (waarde1, waarde2 [, ...] );
SELECT	gegevens uit een tabel selecteren	SELECT kolom1, kolom2 [, ...] FROM tabelnaam where conditie;
UPDATE	bestaande rijen (Engels: rows) wijzigen	UPDATE tabelnaam SET kolom1 = waarde1 [, ...] WHERE conditie;
DELETE	rijen wissen uit een tabel	DELETE FROM tabelnaam WHERE conditie;
TRUNCATE	alle rijen wissen uit een tabel	TRUNCATE TABLE tabelnaam;
DROP	tabel geheel wissen uit de database	DROP TABLE tabelnaam;

Transacties

Een transactie bestaat uit een reeks van een of meer databasebewerkingen. De transactie maakt mogelijk dat zo'n reeks bewerkingen ofwel allemaal, ofwel geen van allen worden doorgevoerd.

Een voorbeeld is de database van een bank, waarbij bij een overboeking eerst het saldo van rekening A met een SQL-opdracht wordt verlaagd, en daarna het saldo van rekening B met een SQL-opdracht wordt verhoogd. Als er een fout plaatsvindt nádat het saldo op rekening A is verlaagd, maar vóordat het saldo op rekening B is verhoogd, 'verdwijnt' het bedrag. De database is dan "inconsistent". Deze ongewenste toestand kan worden voorkomen door de twee SQL-opdrachten binnen een transactie af te werken.

Een transactie kan expliciet worden gestart (BEGIN WORK of BEGIN TRANSACTION) of impliciet bij de eerste lees- of schrijfopdracht sinds de voorgaande transactie (of sinds het begin van de sessie).

Er zijn twee commando's om een transactie af te sluiten:

• COMMIT: De transactie wordt doorgevoerd. Als het commit-commando door de database succesvol wordt uitgevoerd dan zijn de bewerkingen definitief in de database doorgevoerd. Sommige statements bevatten een impliciete commit. Ook is het mogelijk een impliciete commit te implementeren.
• ROLLBACK of ABORT: De transactie wordt niet doorgevoerd. De gegevens houden de waarde die ze hadden vóór de transactie. Bij sommige databases wordt impliciet een rollback uitgevoerd als er een fout optreedt gedurende een transactie.

De syntaxis en manier van werken verschillen enigszins per databasesysteem zoals Oracle, DB2, PostgreSQL en andere.

Zo gaat in Oracle het uitvoeren van een DDL-commando impliciet gepaard aan een commit, en zo'n commando kan dus niet worden teruggedraaid (geROLLBACKed). In PostgreSQL daarentegen kunnen DDL-commando's in een transactie worden uitgevoerd en vervolgens ongedaan gemaakt door ROLLBACK.

 BEGIN WORK;
 UPDATE tabel SET kolom1 = waarde1, kolom2 = waarde2 WHERE kolomID = eenID;
 COMMIT;

Zie ook

• INSERT-commando
• SELECT-commando
• UPDATE-commando
• DELETE-commando
• Transactie
• SQL-injectie

Externe links

• (en) SQLzoo.net: SQL leren met behulp van van doe-opdrachten
• (en) SQL Fiddle: SQL uitproberen met keuze uit verschillende DBMS
• (nl) 1Keydata.com: Deze SQL-tutorial wil beginners de bouwstenen van de databasetaal SQL aanleren

Bronnen, noten en/of referenties

Databases

databasemanagementsysteem · databasemodel · databasenormalisatie · referentiële integriteit · relationele algebra · relationele database · relationeel model Begrippen: database · ACID · CRUD · null · vreemde sleutel · primaire sleutel · kandidaatsleutel · axioma's van Armstrong Objecten: tabel · relatie · view · transactie · trigger · index · opgeslagen procedure · cursor · partitie SQL: Select · Insert · Update · Merge · Delete · From · Join · Union · Create · Drop · Commit · Rollback · Truncate · Alter · Where · DDL · DML · DCL Producten: relationele databases