Баш бит

Википедиягә рәхим итегез!

Бу күптелле, эченә һәркем яза алган энциклопедия.

Татар телендә 70 424 мәкалә бар.

Ничек язарга? · Мәкалә язу · Ярдәм · Безнең турында матбугатта · Мобиль юрама

Latin yazuı · Wikiquote проекты · Embassy · Эчтәлек

Сайланган мәкалә

Бөрбаш — Татарстанның Балтач районындагы татар авылы. Бөр елгасының башында урнашканга, авылга Бөрбаш дип исем бирелгән. Бөре елгасына авыл урнашкан җирдә ваграк елгалар кушылган.

А. Артемьев Бөрбаш авылын Кече Чурадан килгән бер татар гаиләсе нигезләгәнлеге турында язган. Олыларның әйтүе буенча, авылдан читтәрәк элек чирмешләр зираты булган. Авылның башлангыч чоры тарихы Шиһабетдин Мәрҗанинең «Мөстафадел-әхбар фи әхвали Казан вә Болгар» дигән китабында яктыртыла. Русия империясе документларында авыл Көчек Пүчинкәсе дип йөртелгән. XX гасыр башында авыл 4 өлештән торган. Беренчесе — үзәк (урта), икенчесе әҗәл ягы (зират ягы). Андагы пыялачылар (тәрәзәчеләр), йөгерекчеләр хәтта өяз буенча да билгеле булганнар. Өченче, дүртенче кисәкләре – тау башлары. Авылда 2 мәчет булган. Авыл уртасындагысы 1823 елда салынган, 1883 елда такта белән төрелгән, түбәсе калай, яхшы буялган. 1938 елда манарасы киселгән, 1982 елның февраленә кадәр клуб (мәдәният йорты) булып торган, 1988 елны сүтелгән, шул вакыт кайчан салынганлыгы һәм такта белән төрелгәнлеге турындагы язу — такта табылган. Бу корылма 165 ел торган. ↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Яхшы мәкалә

Виссарион Белинский (1811—1848) — рус язучысы, фикер иясе, әдәби тәнкыйтьче, публицист. 1811 елның 30 маенда (11 июнендә) Свеаборгта (Финляндия бөек кенәзлеге, хәзер Һельсинки эчендә) Балтия флотының 7нче ишкәкле экипажы хәрби табибы (лекаре) Григорий Никифор улы Белынскийның дүрт балалы гаиләсендә баш бала булып туган.

В.Г. Белинскийның балачагы 1812 елның сугыш чорына туры килә. Петербург медицина-хирургия академиясен тәмамлаган әтисе сугышта хәрби табиб буларак катнаша. 1816 елда отставкага чыгып, гаиләсе белән туган ягына — Пенза губернасы Чембар шәһәренә кайтып төпләнә, 19 ел өяз табибы булып эшли. 1830 елда аңа коллежский асессор чины бирелә, нәселдән күчә торган асылзат дәрәҗәсе ала. Виссарионның әтисе ягыннан бабасы Никифор Пенза губернасының Белынь авылында православие рухание булып хезмәт итә (Фамилияләре әлеге авыл исеменнән алынган, Мәскәү университетына укырга кергәндә, Виссарион фамилиясен «йомшарта» — «Белинский»га үзгәртә).

↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сез беләсезме?

Казандагы Дәүләт банкы бинасы күршедәге йорт хуҗасы кирелеге белән төзелеп бетми. Комачау иткән йортны сүтүгә бары 1996 елда гына мөмкинлек ачыла.
Казан мөхбире гәзите урысча дубляж чыгару шарты белән генә чыгуга ирешә.
XIX гасыр урталарында табылган Доплер эффекты яңадан-яңа, зур практик әһәмияткә ия булган җиһазлар нигезендә ята (GPS, Глонасс, ЮХИДИ радары һ.б.).
Коръәндә тасвирланган Кыямәт көне җитүенә олы һәм кече галәмәтләр бар.
Бөек галим Вилһелм Радлов тырышлыгы белән ачылган Казан Татар укытучылар мәктәбен кире ябу — урыс миссионерларының хыялларында гына кала.
2016 елда Зәңгәр байрак сыйфат тамгасына лаек булган 4 159 су коену урынының берсе генә Русиядә.
Урман смогы күренеше Татарстан белән Башкортстанда 2010 һәм 2016 еллар җәендә күзәтелә.
1950-нче еллар башында бер совет шпионы төрле Европа илләрендә Коста-Рика илчесе вазифасын үти.
Төрекләр 1934 елда гына фамилия йөртә башлыйлар.
Триест — татар-монгол гаскәре ирешкән иң ерак көнбатыш нокта.

Архив • Яңа чыгарылыш әзерләү • Үзгәртү

Бу көнне ... (9 март)

Белиздә Милли каһарманнар һәм изгелек кылучылар көне

Ливанда укытучылар көне
Халыкара диджей көне һ.б.

Вакыйгалар

1804 — Франция рәсми рәвештә Луизиананы АКШга тапшырды.
1961 — Далай-лама Тибетның бәйсезлеген тануын сорап БМОга мөрәҗәгать итте.

Туулар

1814 — Тарас Шевченко, украин шагыйре.
1905 — Николай Баскаков, төрки телләр белгече.
1934 — Юрий Гагарин, беренче космонавт.
1935 — Вил Мирзаянов, химик корал белгече, милли һәм экологик хәрәкәт вәкиле.
1947 — Рим Хәсәнов, композитор, Г.Тукай исемендәге дәүләт бүләге лауреаты.

Вафатлар

1926 – Фатих Әмирхан, классик татар язучысы.
1995 – Җәвад Тәрҗеманов, татар язучысы.

Башка вакыйгалар • Үзгәртү • Проект • Яңартырга

Сайланган рәсем

Монреаль

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сайланган исемлекләр һәм порталлар

Сайланган cоңгы портал:		Татарлар тарихы
Сайланган cоңгы исемлек:		Татарлар - Советлар Берлеге Каһарманнары исемлеге

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Өмә

Бу атнада өмә Татар театрының олуг юбилеенә багышлана:

Соңгы өмәләр:
1 атна элек: Татарлар - Советлар Берлеге Каһарманнары исемлеген мәкаләләр белән тулыландыру
2 атна элек: Медицина турында мәкаләләр язу һәм яхшырту
3 атна элек: Казанның истәлекле урыннары

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Башка бүлекләр

Ярдәм бүлеге — Википедияны үзгәртү эшендә ярдәм итү бүлеге.

Җәмгыять үзәге — Яңалыклар, проектлар һ.б.

Бәхәслек — Татар Википедиясе форумы.

Тугандаш проектлар

Wikipedia проекты табышсыз Wikimedia Фонды тарафыннан оештырылды. Wikimedia шулай ук ирекле эчтәлек белән күптелле булган башка wiki проектларны да алып бара:


Meta-Wiki Вики-проектлары	Викисүзлек Күптелле сүзлек	Викикитап Ирекле дәреслек	Викихәбәрләр Ирекле яңалыклар	Викиөзек Өзекләр җыентыгы	Викиханә Ирекле китапханә	Викисәфәр Юл күрсәткече