Mieszaniec
Mieszaniec, inaczej krzyżówka, hybryda, hybryd (łac. hybrida 'mieszaniec')[1] – osobnik powstały w wyniku skrzyżowania dwóch organizmów rodzicielskich należących do innych ras, odmian, podgatunków, gatunków lub rodzajów. Mieszańce uzyskiwane są na drodze rozmnażania płciowego lub wegetatywnego.
W wyniku krzyżowania osobników w obrębie jednego gatunku (między podgatunkami, odmianami, rasami) powstają mieszańce wewnątrzgatunkowe, przy krzyżowaniu osobników zaliczanych do różnych gatunków lub rodzajów, odpowiednio – międzygatunkowe i międzyrodzajowe.
Mieszaniec roślin nazywany jest hybrydem, a międzygatunkowy mieszaniec zwierząt bastardem.
Metody hybrydyzacji stosuje się często w produkcji roślinnej i zwierzęcej. Prócz mieszańców krzyżowania międzygatunkowego istnieją też mieszańce szczepieniowe (czyli wegetatywne), które powstają w wyniku połączenia tkanek osobników różnych genetycznie.
Niekiedy hybrydy międzygatunkowe okazują się płodne, dając początek nowym gatunkom. Wiele roślin uprawnych stanowi wynik takiego krzyżowania. Jednym z pierwszych tak powstałych gatunków, którego historia została dokładnie udokumentowana, jest pierwiosnek Primula kewensis, wyhodowany w 1912 w ogrodzie botanicznym Kew Gardens jako krzyżówka P. floribunda i P. verticillata (zobacz też: kultywar).
Spis treści
Wykorzystanie ludzkiego materiału genetycznego[edytuj]
Brytyjska placówka HFEA (The Human Fertilisation and Embryology Authority), regulująca badania naukowe nad ludzkim płodem i medyczne aspekty rozrodczości, w 2007 wyraziła zgodę na tworzenie w celach badawczych zarodków ludzko-zwierzęcych[2][3].
Przykłady bastardów[edytuj]
- kotowate:
- lygrys – hybryda lwa i tygrysicy,
- tyglew (tigon) – hybryda lwicy i tygrysa (najczęściej syberyjskiego),
- leopon – hybryda lwicy i lamparta,
- jaglion – hybryda Jaguara i lwa
- pumapard – hybryda pumy i lamparta
- euro-chaus – hybryda kota błotnego (chausa) i żbika europejskiego
- niektóre rasy kota domowego:
- kot savannah – hybryda afrykańskiego serwala i kota domowego
- chausie – hybryda kota błotnego i kota domowego
- jungle – hybryda kota bengalskiego (rasa) i kota chausie
- euro-chausie – hybryda chausie i żbika europejskiego
- kot bengalski – hybryda kotka bengalskiego i kota domowego
- toyger – hybryda kota bengalskiego (rasa) i kota domowego
- serengeti – hybryda kota bengalskiego (rasa) i rasy kot orientalny
- pantherette – hybryda rasy Pixie-Bob i kota bengalskiego (rasa)
- ashera – hybryda afrykańskiego serwala, kota bengalskiego (rasa) i kota domowego
- safari – hybryda ocelota argentyńskiego i kota domowego
- bristol – hybryda margaja z kotem domowym
- machbagral (viverral) – hybryda taraja z kotem domowym
- mandalan jaguar – hybryda jaguarundi amerykański (Puma yaguarondi) z kotem domowym
- punjabi – hybryda kota stepowego (Felis silvestris ornata) z kotem domowym
- psowate
- wilczak (wolfdog) - hybryda wilka i psa
- wilczak czechosłowacki - rasa psa
- Saarlooswolfhond (wilczak Saarloosa) - rasa psa
- Lupo Italiano (wilczak włoski) - rasa użytkowa nie uznawana przez FCI
- Kunming Wolfdog (wilczak chiński) - rasa użytkowa nie uznawana przez FCI
- pies Sulimowa - hybryda szakala złocistego i psa
- Coydog - hybryda kojota i psa
- Coywolf - hybryda kojota i wilka
- wilczak (wolfdog) - hybryda wilka i psa
- krętorogie:
- koniowate:
- zebroid – hybryda między zebrą a innym koniowatym (np. koniem, osłem):
- muł – hybryda klaczy konia domowego i ogiera osła domowego,
- osłomuł (oślik) – hybryda klaczy osła domowego i ogiera konia domowego,
- birtugan – hybryda dromadera i baktriana,
- skrzekot – naturalna hybryda cietrzewia i głuszca,
- cama – hybryda lamy i dromadera,
- świniodzik – hybryda dzika i świni domowej,
Hybrydy w fantastyce[edytuj]
W fantastyce, zarówno w książkach jak i filmach istnieje wątek nadprzyrodzonych mieszańców, najczęściej człowieka i istoty nadnaturalnej, oto najpowszechniejsze przykłady takich mieszańców:
Heros - w mitach greckich Heros był potomkiem boga lub bogini i człowieka. Przykładem pół-boga w mitologii jest Achilles. Powieść Percy Jackson i Bogowie Olimpijscy przedstawia dzieci zrodzone z greckiego boga i człowieka. Percy Jackson-tytułowy bohater posiada potężne moce swojego ojca aczkolwiek nie jest nieśmiertelny tak jak on. Wszyscy herosi po boskim rodzicu dziedziczą ogromne moce i urodę, natomiast tak jak ludzki rodzic są śmiertelni i mają ludzkie uczucia.
Dhampir - legendy o dhampirach wywodzą się z folkloru cygańskiego. Dhampir to mityczny mieszaniec, potomek ludzkiej kobiety i wampirycznego ojca. Dhampiry posiadają zdolności typowe dla wampirów tj: czynnik regeneracyjny, ostre zmysły i zwiększoną kondycję, lecz bez wampirzych słabości. Często stają po stronie dobra walcząc z "pełnymi" czystymi wampirami. Najpopularniejszym pół-człowiekiem pół-wampirem jest bohater komiksów Marvela - Blade (jednak Blade stał się pół-wampirem będąc jeszcze w łonie matki, w chwili gdy jego matka została ukąszona przez wampira, a nie poprzez współżycie seksualne). Blade został łowcą wampirów aby pomścić śmierć swojej matki, a dzięki ludzkiej stronie nie posiada słabości typowych dla wampirów. W powieści Zmierzch dhampirzycą jest córka Edwarda- Renesmee.
Nefilim - dziecko anioła i człowieka. Wątek pół-anioła występuje w serii Dary Anioła oraz w powieści Anioł. W serii Dary Anioła istnieją potomkowie aniołów walczący z demonami, nazywają się Nocnymi Łowcami i stoją po stronie ludzkości.
Zobacz też[edytuj]
Przypisy
- ↑ Słownik Wyrazów Obcych
- ↑ Najwyższy Czas!, 37/2007, 15.09.2007, str. XXXIV
- ↑ Zwierzoczłowiek podzielił świat. dziennik.pl [dostęp 7 października]. W Polsce Ustawa o leczeniu niepłodności w art. 86 zabrania takich doświadczeń pod karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.
Bibliografia[edytuj]
- Mały słownik biologiczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1972.
