Γιουβενάλης
| Γιουβενάλης | |
|---|---|
 |
|
| Γέννηση | δεκαετία του 0050 Aquino |
| Θάνατος | 2ος αιώνας Ρώμη |
| Υπηκοότητα | Αρχαία Ρώμη |
| Ιδιότητα | ποιητής και συγγραφέας |
 Wikimedia Commons |
|
| δεδομένα ( ) | |
Ο Δέκιμος Ιούνιος Γουβενάλης (λατ.:Decimus Iunius Iuvenalis ή Ιουβενάλιος, περίπου 55-135 μ.Χ.) ήταν από τους σπουδαιότερους Ρωμαίους ποιητές σατιρικής ποίησης στον οποίο μεταξύ άλλων οφείλονται οι φράσεις (Σάτιρες, 10), άρτον και θεάματα, αλλά και η φράση προς τη Ρωμαϊκή Σύγκλητο «Ποιος φυλά τους φύλακες;» (Quis custodiet ipsos custodes?). Συγκαταλέγεται μαζί με τον Πετρώνιο, τον Τάκιτο και τον Λουκιανό στην περίοδο ακμής της λογοτεχνικής παράδοσης της Ρώμης που ονομάσθηκε Αργυρή εποχή (αγγ. Silver Age, λατ.: argentea Latinitas).
Πίνακας περιεχομένων
Σύνοψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στα έργα του, έγραψε για το ρωμαϊκό τρόπο ζωής, ασκώντας κριτική στα ελαττώματα και τις κακίες των ανθρώπων, μέσω της γελοιοποίησής τους. Έθιξε με τη σάτιρά του πολλά κακώς κείμενα της πόλης, μεταξύ άλλων τις αδιακρισίες της ρωμαϊκή κοινωνίας και τις κακές συνθήκες στέγασης.[1] Περιέγραψε τη Ρώμη ως πόλη που στηρίζεται σε κάτι περισσότερο από οδοντογλυφίδες.[1]
Θεματογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γιουβενάλης λαμβάνει τα θέματά του από παντού και δεν δυσκολεύεται να βρει σε κάθε τι μια άποψη που επιδέχεται καταδίκη. «Φθάσαμε στο ζενίθ της διαφθοράς, νομίζει και «οι μεταγενέστεροι δεν θα μπορέσουν ποτέ να μας υπερβούν.[2]» Περιφρονεί τον όχλο που άλλοτε κυβερνούσε στρατιές και ανέτρεπε βασιλείς τώρα δε αρκείται με Panem et circences δηλ. άρτον και θεάματα[3] Εξοργίζεται κατά της εισροής ανατολικών φυσιογνωμιών, ενδυμάτων, τρόπων, οσμών και θεών. Διαμαρτύρεται κατά του φατριασμού των Εβραίων και ολιγότερο όλων συμπαθεί τον πλεονέκτην Γραικύλον (Graeculus esuriens δηλ. πειναλέο), τον εκφυλισμένο απόγονο ενός λαού που υπήρξε κάποτε μέγας, αλλά ποτέ τίμιος. Κατακρίνει τους καταδότες, οι οποίοι, όπως ο Ρήγουλος του Πλινίου του Πρεσβύτερου, πλουτίζουν καταδίδοντες, τους κυνηγούς κληρονομιών που τριγυρίζουν πέριξ των απαίδων γερόντων·τον ανθύπατο που ζει πολυτελώς όλην του τη ζωή σε βάρος μιας βραχε΄θιας θητείας τους στις επαρχίες. «Ο μόχθος είναι μακρός η δε φήμη βραχεία»·τους πονηρούς δικηγόρους που πλέκουν δίκες ως πεπειραμένες αράχνες. Αηδιάζει προ παντός για τις σεξουαλικές καταχρήσεις και διαστροφές, για τον άνθρωπο των διασκεδάσεων που ανακαλύπτει όταν νυμφευθεί ότι έχει καταστεί ανίκανος. και για τις γυναίκες που νομίζουν ότι η χειραφέτηση σημαίνει να καταντήσουν έτσι ώστε να μην διακρίνονται από τους άνδρες.
Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο πρώτος τόμος των δεκαέξι σατιρών του εμφανίστηκε το 1011 το δε υπόλοιπο σε τέσσερις τόμους κατά το διάστημα μιας μακράς ζωής. Πιθανώς να ήσαν αμείλικτοι αναμνήσεις της εποχής του Δομιτιανού. Η έκτη και δριμύτερη σάτιρα του αφιερώνεται στο αδύνατο φυλπο. Ο Παστούμιος σκέπτεται να νυμφευθεί. Μη το πράξεις, τον συμβουλεύει ο Γιουβενάλης. Και τότε ο ποιητής ζωγραφίζει τις γυναίκες της Ρώμης ως εγωίστριες, πονηρές, δεισιδαίμονες, σπάταλες, φιλέριδες, αλαζόνες ματαιόδοξες, ακόλαστες, μοιχαλίδες, αριθμούσες ένα γάμο και ένα διαζύγιο αντικαθιστώσες τα τέκνα με κυνάρια,[4] Μια καλή γυναίκα είναι σπάνιο πτηνό (rara avis), σπανιότερη και από λευκή Κορώνη.[5] Άφησε την φιλοδοξία. Το τέρμα της δεν αξιζει την προσπάθεια. Ο μόχθος είναι μακρός η δε φήμη βραχεία. Ζήσε απλά, καλλιέργει τον αγρόν σου, να επιθυμείς μόνο τόσο όσο χρειάζεται για την πείνα και τη δίψα, το ψύχος και τον καύσωνα.[6] Μάθε τον οίκτο, να είσαι καλός με τα παιδιά, διατήρησε ένα υγιές πνεύμα εντός υγιούς σώματος Mens sana in corpore sano[7] "νους υγιής εν σώματι υγιεί.
Ρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η εκδίκηση είναι η ευχαρίστηση του αδύνατου και στενόμυαλου ανθρώπου γιατί ο ένοχος θα τιμωρηθεί από την ίδια τη συνείδηση- «Scelus intra se tactium qui cogitat ullum, facti crimen habet».[8]
Είναι ευχάριστο να παρατηρούμε τις ατέλειες του γείτονα μας και την αξιοπεριφρόνητη κατωτερότητα του κόσμου, όταν τον συγκρίνουμε με τα όνειρά μας.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Susan McKeever (μτφρ. Δήμος Αυγερινός), Αρχαία Ρώμη, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 1997, ISBN 960-600-098-2, σ. 149
- ↑ Ιουβενάλιος i 147
- ↑ Σάτυραι, Χ 81
- ↑ Σάτιρα έκτη, 448
- ↑ Σάτιρα, ΙΙΙ
- ↑ Σάτιρα XIV,316
- ↑ X 356
- ↑ Γιάννης Λάμψας, Λεξικό του αρχαίου κόσμου «Ελλάδα-Ρώμη» Τόμ. Δ, σ. 497 ISBN 960-666-935-1
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Γουίλ Ντυράν,Παγκόσμια Ιστορία του Πολιτισμού «Η ζωή και η σκέψις κατά δεύτερη εκατονταετηρίδα 96-192 σσ. 510-513
»
- Θεοδόσης Βολκώφ, εκδ. ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ Α.Ε, 2012 ISBN 978-960-394-831-9
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|
