Coco
| Coco | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Cocos nucifera |
|||||||||||||||||||||
| Estado de conservación | |||||||||||||||||||||
| Non ameazado | |||||||||||||||||||||
| Clasificación científica | |||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||
| Nome binomial | |||||||||||||||||||||
| 'Cocos nucifera' L. |
|||||||||||||||||||||
| Sinonimia | |||||||||||||||||||||
O coco ou coqueiro[2] (Cocos nucifera) é unha palmeira duns 30 m de altura da familia Arecaceae. É a única especie do xénero Cocos. Chámase tamén coco ao seu froito.[3].
O nome da planta: coco, empregado en todas as linguas occidentais, vén do galego-portugués: côco (cranio, cabeza), e á súa vez do potocelta. Está tamén relacionado co personaxe mitolóxico do coco.
Índice
Localización[editar | editar a fonte]
A planta pódese atopar nos areais da beiramar tropical [4] do Mar Caribe, Océano Índico e Pacífico. Cultivada dáse noutras zonas de clima quente. Adoita medrar dende o ecuador até paralelos 28º de ambos os dous hemisferios, con algunhas excepcións como as illas Bermudas ou o arquipélago de Madeira no paralelo 32º, ou Illas Kermadec, entre os paralelos 29º e 31º.
Descrición[editar | editar a fonte]
As follas desta planta son de gran tamaño deica os 3 m de longo e o seu froito, a noz de coco, contén a semente máis grande que existe. O coqueiro é unha soa especie con múltiples variedades, diferenciadas basicamente pola cor do froito (amarelo ou verde). As plantas só presentan diferenzas no talo. A característica común de todas elas é o sabor do froito: agradábel, doce, carnoso e zumarento. A importancia económica fixo que se comece cultivar nas praias tropicais, o lugar máis axeitado.
As flores do coco son poligamomonoecias, coas flores masculinas e femininas na mesma inflorescencia. O florecemento ocorre arreo, coas flores femininas producindo as sementes.
Orixes[editar | editar a fonte]
A orixe da planta é descoñecida, para algúns botanistas é de orixe asiática e para outros do Caribe. Sen ter en conta a súa orixe, os cocos téñense espallado a través de moitas das zonas tropicais do mundo, axudado probabelmente en moitos casos polo factor humano. O coco como é unha semente rexa, propágase a grandes distancias polas correntes mariñas, acadando a beiramar norueguesa.
Cultivo[editar | editar a fonte]
A planta non atura o frío,[4] as grandes alturas, o afastamento do mar, os solos duros e escasos de sal. Pola contra axéitase a zonas con forte vento (que ademais é imprescindíbel para que as flores polinicen) e ao sal. Prefire áreas asolladas (do tipo tropical) e de precipitación regular (750 a 2.000 milímetros anualmente). Os cocos tamén necesitan de alta humidade ambiental (70-80%+) para o crecemento óptimo, polo tanto o coco non se desenvolve axeitadamente en áreas cálidas con humidade baixa (o Mar Mediterráneo, as costas do norte de Chile e no Perú), incluso onde estas sexan temperaturas altas, sendo difícil que medren en climas secos. Porén si pode medrar en zonas subtropicais como as Illas Canarias, Hawai, Cabo Verde ou a Florida onde a humidade relativa é elevada e as temperaturas non acostuman baixar dos 10 °C.[5]
Utilidade[editar | editar a fonte]
- Artigo principal: coco (drupa).
O coco fica entre as máis antigas plantas útiles e se explota de múltiples maneiras. Á polpa seca chámanlle copra e contén un 60-70% de lípidos; da copra obtense aceite, utilizado na elaboración de margarina e xabrón. A madeira do coco emprégase para a construción. Os habitantes das Filipinas, Polinesia, Kiribati e as Illas Marshall consumen o zume to tronco do coco fresco; fermentado, pode se conservar e transformar nun tipo de bebida alcohólica, coñecida coma viño de coco.
As fibras que arrodean a noz de coco utilízanse para facer cepillos, colchóns e cordas. Nas illas do Caribe, adóitanse abrir as noces de coco non chegadas cun machado para extraer a auga do froito que é unha bebida refrixerante. Esta auga pode ficar até oito meses no froito pechado e conservar todas as súas cualidades.
Produción[editar | editar a fonte]
Indonesia lidera a produción mundial de cocos no ano 2012, seguida de Filipinas e India. Pollachi é a rexión coqueira máis salientábel da India. Tamén áchanse alí importantes industrias relacionadas: Tender Coconut Water, Copra, Coconut Oil, Coconut Cake, Coconut Toddy, Coconut Shell based Products, Coconut Wood based Products, Coconut Leaves, ou Coir Pith.
| Listaxe dos 12 principais produtores de coco o ano 2012 | ||||
|---|---|---|---|---|
| País | Toneladas | Nota ao pé | ||
 Indonesia |
18 000 000 | F | ||
 Filipinas |
15 862 386 | P | ||
 India |
10 560 000 | P | ||
 Brasil |
2 888 532 | P | ||
 Sri Lanka |
2 000 000 | F | ||
 Vietnam |
1 250 000 | F | ||
 Tailandia |
1 100 000 | F | ||
 México |
1 050 000 | F | ||
 Papúa Nova Guinea |
900 000 | F | ||
 Malaisia |
585 000 | F | ||
 Tanzania |
580 000 | F | ||
 Myanmar |
430 000 | F | ||
| Mundo' | 59 983 908 | A | ||
| Sen letra = dato oficial, P = dato ofical, F = estimación FAO, * = Inoficial, semioficial, C = dato calculado, A = Agregatdo (pode incluír oficiais, semi-oficiais ou aproximacións), Fonte: Food And Agricultural Organization of United Nations: Economic And Social Department: The Statistical Devision Cocoteros S.A |
||||
Sinonimia[editar | editar a fonte]
Os nomes a seguir considéranse sinónimos de Cocos nucifera:[6]
- Palma cocos Mill. (1768), nom. illeg.
- Calappa nucifera (L.) Kuntze (1891).
- Cocos indica Royle (1840).
- Cocos nana Griff. (1851).
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Sinónimos en Kew Consultado o 1 de agosto de 2009.
- ↑ Ambos os dous nomes vulgares recollidos en Termos esenciais de botánica, Universidade de Santiago de Compostela, 2004 e Dicionario da Real Academia Galega, A Coruña, RAG, 2012
- ↑ Dicionario da Real Academia Galega Coco
- ↑ 4,0 4,1 Species Profiles for Pacific Island Agroforestry: Cocos nucifera (pdf file)
- ↑ Werth, E. 1933. Distribution, Origin and Cultivation of the Coconut Palm (in periodical: Ber. Deutschen Bot. Ges., vol 51, pp. 301–304) (artículp traducido al inglés por el Dr. Child, R. (Director, Coconut Research Scheme, Lunuwila))
- ↑ Sinónimos en Kew Consultado o 1º de agosto de 2009.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Outros artigos[editar | editar a fonte]
|
