متیل فنیدات

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
متیل فنیدات
سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
methyl phenyl(piperidin-2-yl)acetate
داده‌های بالینی
نام تجاری Concerta, Methylin, Ritalin
AHFS/Drugs.com monograph
مدلاین پلاس a682188
Licence data US FDA:link
رده بارداری C
تجویز Oral, Transdermal
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی 11–52%
پیوند پروتئینی 30%
متابولیسم کبد (80%)
نیمه‌عمر 4 hours
دفع ادرار
شناسه
شماره سی‌ای‌اس 113-45-1 YesY
کد ATC N06BA04
پاب‌کم CID 4158
بانک‌دارو DB00422
کم‌اسپایدر 4015 YesY
UNII 207ZZ9QZ49 YesY
KEGG D04999 YesY
ChEBI CHEBI:6887 YesY
ChEMBL CHEMBL796 YesY
داده‌های شیمی
فرمول C14H19NO2 
وزن مولکولی 233.3062 g/mol
SMILES eMolecules & PubChem
Physical data
دمای ذوب 214 °C (417 °F)
 YesY(what is this?)  (verify)

متیل فنیدات (به انگلیسی: Methylphenidate) که بیشتر به نام تجاری آن، ریتالین (به انگلیسی: Ritalin) شناخته می‌شود، از مشتقات گروه امفتامین‌ها است. که برای درمان بیش فعالی، نشانه‌های نارکولپسی، و برخی از مبتلایان به افسردگی تجویز می‌شود. از این دارو همچنین در درمان خواب آلودگی مزمن (Narcolepsy) در میان افراد میانسال و کهنسال استفاده می‌شود.

داده‌های فارماکولژیک[ویرایش]

  • دسترسی بیولوژیک: ۱۱ تا ۵۲ درصد
  • نیمه عمر: ۲ تا ۴ ساعت
  • اتصال به پروتیین: ۳۰ درصد
  • متابولیسم: کبدی (۸۰ درصد)
  • مسیر دفع: کلیوی

منع مصرف[ویرایش]

برای افراد دارای اضطراب زیاد، فشار عصبی، عصبانیت همراه با بی‌قراری، حساسیت مفرط نسبت به دارو، فشار خون بالا، گلوکوم، افسردگی‌های قابل درمان با داروهای ضد افسردگی رایج، تیک‌های حرکتی (به جز سندرم Tourette's نشانگان_توره یا نشانگان ژیل دولاتوره)، و کودکان زیر ۶ سال مصرف این دارو منع می‌شود.

هشدارها[ویرایش]

  • احتمال وابستگی به دارو و سوءاستفاده از دارو وجود دارد (بسته به میزان، نحوه مصرف و فرد استفاده کننده). اگر چه وابستگی جسمانی به ریتالین همانند مواد مخدری نظیر تریاک و شبه مرفین‌ها گزارش نشده است؛ اما پزشکان بر وابستگی روانی و نیاز به افزایش میزان مصرف آن که پدیده تحمل (Tolerance) نیز نامیده می‌شود، اتفاق نظر دارند. از علائم ترک جسمانی و روانی این قرص می‌توان به دردهای عضلانی، خواب آلودگی و افسردگی نام برد.
  • این دارو فقط برای افرادی تجویز می‌شود که سابقه کامل آنها به طور دقیق ارزیابی شود.
  • برای بیمارانی با واکنش حاد استرس نباید تجویز شود.
  • در مصرف طولانی مدت دارو، بهتر است آزمایش‌های منظم شمارش سلول‌های خونی، شمارش افتراقی و شمارش پلاکت‌ها نیز انجام شود.
  • در صورت عدم بهبودی پس از یک ماه مصرف، باید دارو را قطع کرد.
  • این دارو نباید برای درمان حالت‌های خستگی مفرط طبیعی، افسردگی و سایکوزها استفاده شود.
  • نیاز به ادامه مصرف دارو باید مرتب ارزیابی شود و در زمان تعطیلات و زمانهایی که استرس فرد کم است، مصرف کاهش یافته یا قطع شود.
  • افزایش در جه حرارت بدن، بی نظمی در ضربان قلب، سردرد و تهوع، افزایش فشارخون و تشنج از عوارض مصرف بیش از اندازه ریتالین است.
  • استفاده از این ماده طبق قوانین جهانی مبارزه با دوپینگ ممنوع میباشد.[۱]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  • وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاونت غذا و دارو. دارونامه رسمی ایران. ویرایش ویرایش سوم. چاپ دوم. ۱۳۸۴. ۳۶۴ تا ۳۶۶. ISBN 964-5800-60-9.