1907

< | 19. vijek | 20. vijek | 21. vijek | >
< | 1870-e | 1880-e | 1890-e | 1900-e | 1910-e | 1920-e | 1930-e | >
<< | < | 1903. | 1904. | 1905. | 1906. | 1907. | 1908. | 1909. | 1910. | 1911. | > | >>

1907 u drugim kalendarima

Gregorijanski	1907 MCMVII
Ab urbe condita	2660
Islamski	1324 – 1325
Iranski	1285 – 1286
Hebrejski	5667 – 5668
Bizantski	7415 – 7416
Koptski	1623 – 1624
Hindu kalendari
- Vikram Samvat	1962 – 1963
- Shaka Samvat	1829 – 1830
- Kali Yuga	5008 – 5009
Kineski
- Kontinualno	4543 – 4544
- 60 godina	Yin Vatra Koza (od kineske N. g.)
Holocenski kalendar	11907
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1907 (MCMVII) bila je redovna godina koja počinje u utorak po gregorijanskom, odn. redovna godina koja počinje u ponedjeljak po 13 dana zaostajućem julijanskom kalendaru (linkovi pokazuju kalendare).

Događaji

Januar/Siječanj

• 6. 1. - U Rimu otvoreno prvo školsko odeljenje po metodi Montessori.
• 14. 1. - Zemljotres pogodio Kingston na Jamajci, do 1000 mrtvih.
• januar - I Srbi i muslimani se bune u Sandžaku povodom razrezivanja poreza.
• januar, polovinom - Carinski rat: srpska predstavka Beču - traže se ravnopravni trgovački pregovori.
• 25. 1. - Izbori za Rajhstag u Nemačkoj, nazvani "Hotentotski": SPD sa 29% glasova dobija 43 mandata, a Partija Centra sa 19,4% dobija 105 mandata (izborni zakon favorizuje ruralne okruge).
• 27. 1. (14. 1. po j.k.) - Crnogorski predsjednik vlade Marko Radulović podnio ostavku zbog knjaževih smetnji, četiri dana kasnije dolazi Andrija Radović.
• 29. 1. - Lee De Forest patentirao triodu.

Februar/Veljača

• 8. 2. - SAD preuzimaju finansijsku kontrolu nad Dominikanskom Republikom zbog njenih velikih dugova.
• februar - Osnovan Royal Dutch Shell.

Mart/Ožujak

• 5. 3. - Otvorena druga Državna duma Ruske imperije.
• 14. 3. (1. 3. po j.k.) - Štrajk radnika Fabrike šećera na beogradskoj Čukarici okončan uvođenjem novih radnika; u sukobu sa žandarmerijom ubijena četiri radnika.
• mart - Ratifikovan trgovinski ugovor Srbije i Crne Gore.
• mart - Seljačka buna u Rumuniji 1907., u gušenju poginule hiljade seljaka.
• 16. 3. - Održani izbori za Finski parlament, prvi u Evropi sa univerzalnim pravom glasa - izabrano 19 žena.

April/Travanj

• 15. 4. - U Crnoj Gori i Radović dao ostavku zbog opstrukcije knjaževih poslanika, dva dana kasnije postavljen dr Lazar Tomanović.
• april - Knjaževe pristalice ruše štampariju nikšićke "Narodne misli", i opet u septembru što gasi list.

+ Srbija: zbog opstrukcije samostalnih radikala nemoguće donošenje budžeta - Pašić će žrtvovati ministra unutrašnjih poslova Stojana Protića.

• 27. 4. - U Nemačkoj izbija Harden–Eulenburgova afera o homoseksualcima u okruženju cara Vilhelma.

Maj/Svibanj

• 11. 5. - Sastanak srpskih lidera u Sarajevu - rezolucija traži formiranje srpske političke organizacije, ustavne slobode i autonomiju BiH bez promene suvereniteta.
• 14. 5. - Izbori za Carevinsko vijeće Cislajtanije, prvi sa univerzalnim muškim pravom glasa, najjači Kršćanska socijalna stranka i Socijaldemokrati.
• maj - "Srpska omladina iz Crne Gore" - novi proglas iz Beograda protiv knjaza Nikole.

Jun/Juni/Lipanj

Zgrada Beogradske zadruge

• 1. 6. - Muslimanski memorandum i pregovori sa Zemaljskom vladom BiH tokom juna i jula.
• 6. 6. - U Nemačkoj predstavljen detergent Persil.
• 9. 6. (27. 5. po j.k.) - Ostavka Pašićeve vlade, sutradan formira novu bez Stojana Protića.
• jun - Poseta knjaza Nikole Beču.
• 10. 6. - Na tržište izašao Autochrome Lumière, glavni proces kolor fotografije do polovine '30-tih.
• 10. 6. - Krenula auto-trka Peking-Pariz - Scipione Borghese stiže 10. avgusta.
• c. 13. 6. (Spasovdan) - Bitka kod Drenova u Makedoniji, srpske čete porazile bugarske (ovekovečeno u pesmi "Sprem'te se sprem'te četnici").
• 15. 6. - Počinje druga haška mirovna konvencija, okuplja 44 države (uklj. Srbiju) - usvojeno 13 konvencija i deklaracija.
• 16. 6. (3. 6. po j.k.) - Trećejunski prevrat, nazvan i Stolipinov: raspuštena ruska Državna duma, biće uveden novi izborni zakon koji daje prednost imućnim klasama.
• 26. 6. - Aleksandar Rakodczay novi hrvatski ban, nakon što je Teodor Pejačević odstupio zbog Željezničarske pragmatike (koja predviđa madžarski kao jedini službeni na željeznicama Ugarske i Hrvatske).
• 26. 6. - Tifliska pljačka banke ili "Aproprijacija na Jerevanskom trgu": boljševici u Tbilisiju opljačkali kola koja su prevozila novac u banku, u napadu poginulo 40 ljudi.
• 28. 6. - U Banjaluci izašao prvi broj književnog časopisa "Otadžbina".

Jul/Juli/Srpanj

• 9. 7. - U Crnoj Gori raspuštena skupština koja se nije okupljala od aprila; novoizabrana se sastala 21. 11.
• jul - Nastavljeni srpsko-austrougarski pregovori - traju do sledeće godine, a u međuvremenu Srbija je prekinula AU trgovački monopol.
• 20. 7. - Sunjong postaje drugi i poslednji car Koreje - njegov otac Gojong bio prinuđen na abdikaciju nakon što je tajno poslao predstavnike na Hašku konferenciju, ne bi li se osamostalio od japanskog protektorata.
• 24. 7. - Japansko-korejski ugovor (1907): unutrašnja uprava Koreje stavljena pod japansku kontrolu.
• 30. 7. (17. 7. po j.k.) - Umro patrijarh srpski Georgije Branković; od 1908. ga nasleđuje Lukijan Bogdanović.
• 30. 7. - Rusija i Japan sklopili Sporazum o opštim političkim pitanjima, tajni deo deli Mandžuriju na sfere uticaja.
• jul - Papska bula Lamentabili Sane Exitu osuđuje modernističke stavove u crkvi.

• ljeto - Pablo Picasso naslikao "Gospođice iz Avignona".

Avgust/August/Kolovoz

• 1. 8. - Zemljotres kod Stoca u BiH (M 5.7, Int. VIII).
• 5. 8. - Francuski brodovi bombarduju Kazablanku.
• 17. 8. - Srpska narodna radikalna stranka na sednici u Zagrebu istupila iz Hrvatsko-srpske koalicije (loši odnosi sa Srpskom samostalnom narodnom strankom).
• 18 - 24. 8. - Međunarodni socijalistički kongres u Štutgartu, paralelno se održava prva Međunarodna socijalistička konferencija žena sa Clarom Zetkin.
• 27. 8. - Kralj Petar I Karađorđević postavio kamen temeljac za zgradu Skupštine (projekat naručen 1901, biće završena tek 1936).
• 31. 8. - Grof Aleksandar Izvoljski i Sir Artur Nikolson potpisali u Sankt Petersburgu Anglo-rusku antantu - tri zone uticaja u Persiji, Afganistan u britanskoj sferi; pošto već posteoje ugovori Francuske sa Rusijom i Britanijom ovo označava nastanak Antante.

Septembar/Rujan

• 7. 9. - RMS Lusitania kreće na prvo putovanje.
• septembar - U Cirihu otvorena prva narodna opservatorija u Evropi.
• 26. 9. - Novi Zeland i Newfoundland postaju dominioni (do 1947. odn. '49).
• septembar, krajem - Suočena sa progonima (npr. rušenje štamparije "Narodne misli"), crnogorska Narodna stranka odlučila da ne izlazi na izbore (njen kraj).
• 29. 9. (16. 9. po j.k.) - U beogradskoj Glavnoj policiji ubijeni braća Maksim i Milan Novaković (Milan bio jedan od vođa antizavereničkog pokreta).

Oktobar/Listopad

• 13. 10. (30. 9. po j.k.) - Zbor univerzitetske omladine u Beogradu povodom ubistva braće Novaković.
• oktobar - Na Cetinju uhvaćeni studenti izbeglice s bombama - Bombaška afera pogoršava crnogorsko-srbijanske odnose do aneksije BiH sledeće godine.
• 17. 10. - Guglielmo Marconi započinje redovnu radio-telegrafsku službu preko Atlantskog okeana (Irska - Nova Scotia).
• 21. 10. - U Nemačkoj otkriven prvi fosil Homo heidelbergensis-a.
• 21. 10. - Karataški zemljotres sa klizištem u dan. Tadžikistanu, 12.000 mrtvih.
• 27. 10. - Černovska tragedija u današnjoj Slovačkoj: žandarmi ubili 15 ljudi na osvećenju crkve.
• 31. 10. - U BiH osnovana Srpska narodna organizacija ujedinjenjem tri grupe - borci za autonomiju (Gligorije Jeftanović, Vojislav Šola, Milan Srškić, oko list "Srpska riječ" od '05), inteligencija sa centrom u Mostaru (Risto Radulović, Vasilj Grdić, list "Narod" od '07) i grupa iz Bosanske krajine (Petar Kočić, list Otadžbina).
• oktobar - Panika 1907.: finansijska kriza u SAD, tokom koje je Dow Jones izgubio polovinu vrednosti.

Novembar/Studeni

RMS Mauretania

• 13. novembar - Paul Cornu pokrenuo prvi helikopter.
• 16. 11. - Oklahoma postaje 46. država SAD.
• 16. 11. - Najveći i najbrži putnički brod RMS Mauretania kreće na prvo putovanje.
• 28. 11. - Knjaz Nikola otvara skupštinu, saopštava o otkriću bombi.

Decembar/Prosinac

• 6. 12. - Eksplozija u rudniku Monongah, Zapadna Virdžinija - zvanično 362 poginula rudara.
• 7. 12. - Petar Kočić i njegov saradnik Kondić osuđeni u Banjaluci na po osam meseci zatvora.
• 8. 12. - Gustaf V je novi švedski kralj (do 1950).
• 12. 12. - Na otvaranju Hrvatskog sabora Hrvatsko-srpska koalicija zatražila da se ban Rakodczay stavi pod optužbu, međutim Sabor raspušten a ban odstupa (istog dana i radničke demonstracije u Zagrebu).
• 14. 12. - Na ostrvima Scilly se nasukao Thomas W. Lawson, škuna sa sedam jarbola, najveći ikada napravljeni čisti jedrenjak, pri čemu je došlo do izliva nafte, verovatno prvog većeg u historiji.
• 16. 12. - Američka Velika bela flota kreće na putovanje oko sveta po naređenju predsednika Ruzvelta (do februara '09).
• 17. 12. - Ugyen Wangchuck postaje prvi kralj Butana.
• 19. 12. - Eksplozija u rudniku Jacobs Creek, Pensilvanija - 239 poginulih.
• 21. 12. - Masakr u školi Santa María u Čileu: vojska ubila zvanično 195 rudara-štrajkača, nezvanično 2200.

Tokom/tijekom godine

• U Zagrebu proradila "Munjara" snage 0,8 MW na ugljen.
• Kuluk isključivo novcem u Crnoj Gori.
• Anarhija u Metohiji, na Kosovu "besa" i relativno mirno.
• Mađarizacija: Apponyijev zakon bi uveo zakletvu vjernosti za školske nastavnike, mogli bi biti otpušteni ako im đaci ne bi znali madžarski jezik, narodnostima se oduzima pravo na privatne škole.
• Robert Baden Powell, engleski časnik, osnovao skautsku organizaciju u Velikoj Britaniji (izviđače).
• Otkrivena Dijamantna sutra iz 868.

Rođenja

• 1. 1. - Leonid Brežnjev, sovjetski političar († 1982)
• 12. 1. - Sergej Koroljov, raketni inženjer († 1966)
• 23. 7. - Hideki Yukawa, fizičar nobelovac († 1981)

• 11. 2. - Blagoje Nešković, lekar i političar († 1984)
• 15. 2. - Cesar Romero, američki glumac
• 21. 2. - Wystan Hugh Auden, američki pjesnik engleskog porijekla († 1973.)
• 27. 2. - Momčilo Đujić, četnički vojvoda († 1999)

• 5. 3. - Žarko Cvejić, srpski operski pevač († 1994)
• 8. 3. - Konstantinos Karamanlis, grčki političar († 1998)
• 13. 3. - Mircea Eliade, historičar religije, filozof († 1986)
• 15. 3. - Zarah Leander, glumica i pjevačica († 1981)
• 24. 3. - Arso Jovanović, general-pukovnik JA († 1948)
• 25. 3. - Spasenija Babović, narodni heroj, političarka († 1977)
• 28. 3. - Blažo Jovanović, revolucionar i državnik († 1976)

• 4. 4. - Milenko Šerban, slikar i scenograf († 1979)
• 14. 4. - François Duvalier, haićanski diktator († 1971)
• 29. 4. - Fred Zinnemann, američki filmski redatelj austrijskog porijekla († 1997.)

• 4. 5. - Lincoln Kirstein, američki pisac i impresario
• 7. 5. - Jovan Zonjić, slikar († 1961)
• 9. 5. - Baldur von Schirach, nacista († 1974)
• 12. 5. - Katharine Hepburn, glumica († 2003)
• 13. 5. - Daphne du Maurier, engleska spisateljica († 1989)
• 14. 5. - Muhammad Ayub Khan, prvi pakistanski vojni diktator († 1974)
• 22. 5. - Hergé, crtač stripova († 1983)
• 22. 5. - Laurence Olivier, glumac († 1989)
• 25. 5. - U Nu, burmanski političar († 1995)
• 26. 5. - John Wayne, američki filmski glumac († 1979.)
• 29. 5. - Nikola Graovac, slikar († 2000)

• 1. 6. - Frank Whittle, pronalazač turbomlaznog motora († 1996)
• 4. 6. - Rosalind Russell, glumica († 1976)

• 6. 7. - Frida Kahlo, meksička slikarka († 1954)
• 7. 7. - Robert A. Heinlein, američki SF pisac († 1988.)
• 7. 7. - Ita Rina, glumica († 1979)
• 9. 7. - Pavle Đurišić, četnički vojvoda († 1945)
• 16. 7. - Barbara Stanwick - američka filmska glumica († 1990.)
• 27. 7. - Božo Težak, hrvatski kemičar († 1980.)
• 27. 7. - Petar Lubarda, slikar i akademik († 1974)

• 16. 8. - Đuro Kurepa, matematičar († 1993)
• 19. 8. - Radovan Zogović, književnik i prevodilac († 1986)
• 19. 8. - Vladimir Velebit, pravnik, diplomata († 2004)

• 23. 9. - Anne Desclos, francuska spisateljica
• 29. 9. - Gene Autry, pevač i glumac († 1998)

• 9. 10. - Jacques Tati, glumac i režiser († 1982)
• 12. 10. - Pero Ćetković, narodni heroj († 1943)
• 18. 10. - Dragan Šajnović, bosanskohercegovački violinista i pedagog

• 4. 11. - Draga Matković, pijanistkinja
• 15. 11. - Claus von Stauffenberg, atentator na Hitlera († 1944)
• 14. 11. - Astrid Lindgren, švedska književnica († 2002.)
• 18. 11. - Compay Segundo, muzičar († 2003)
• 28. 11. - Alberto Moravia, talijanski književnik († 1990.)

• 2. 12. - Ismet Mujezinović, slikar, akademik († 1984)
• 15. 12. - Oscar Niemeyer, arhitekta († 2012)
• 17. 12. - Nikola Drenovac, književnik i prevodilac († 1996)
• 19. 12. - Vasja Pirc, šahovski velemajstor († 1980)

•  ? - Miloš Žunjić, vojni pilot († 1941)

Smrti

• 2. 2. - Dmitrij Mendeljejev, hemičar (* 1834)
• 16. 2. - Giosuè Carducci, talijanski književnik (* 1835.)
• 23. 3. - Konstantin Pobedonoscev, ruski političar (* 1827)
• 2. 4. - Ljubomir Kaljević, srpski političar (* 1841)
• 15. maj - Milorad Mitrović, srpski pesnik (*1867)
• 4. 9. - Edvard Grieg, norveški skladatelj, pijanist i dirigent (* 1843.)
• 7. 9. - Sully Prudhomme, francuski književnik (* 1839.)
• 18. oktobar - Đorđe Krstić, srpski slikar (* 1851)
• 24. 10. - Pera Todorović, srpski novinar i političar (* 1852)
• 28. 10. - Đuro Deželić, hrvatski književnik (* 1838.)
• 1. 11. - Alfred Jarry, francuski pisac
• 8. 12. - Oscar II, kralj Švedske (* 1829)
• 17. 12. - Lord Kelvin, fizičar i inženjer (* 1824)
• 21. 12. - Klara Hitler, Adolfova majka (* 1860)

Nobelova nagrada za 1907. godinu

• Fizika: Albert Abraham Michelson
• Kemija: Eduard Buchner
• Fiziologija i medicina: Charles Louis Alphonse Laveran
• Književnost: Rudyard Kipling
• Mir: Ernesto Teodoro Moneta i Louis Renault

Reference

• A.J.P. Taylor, Habsburška monarhija, Zagreb 1990.

1907 na Wikimedijinoj ostavi