Praetor

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şuraya atla: kullan, ara
rmn-military-header.png

Roma Krallığı
MÖ 753MÖ 510
Roma Cumhuriyeti
MÖ 510MÖ 27
Roma İmparatorluğu
MÖ 27476

Normal Magistralar
Üst Düzey Magistralar
Unvan ve Onur Payeleri
İmparator
Politika ve Hukuk

Praetor, Eski Roma'da Sezar'ın muhafızlarina verilen isim. Sözcük anlamı olarak "ülkeyi yöneten" anlamına gelmesi muhtemel sıfat. Birden fazla ülkeyi yöneten modeli için Eski Roma'da vatandaşlar arasındaki uyuşmazlıkları çözen yargıç ve yönetici konumunda olan yetkililere verilen isim, bunlar kuralları, yargılamalar sonucu belirleyip bağlayıcı hükümler hale getirme yetkisine (içtihatı birleştirme) de sahiptiler aynı zamanda.

Başlangıçta sadece bir tane praetorluk vardı. Bu da, şehirde oturan ve Roma vatandaşlarının birbirleriyle olan ilişkilerinden doğan ihtilaflara bakan kimseydi. Savaşlara katılmayıp şehirde kaldığı için bu praetora, şehir praetoru anlamında "Praetor Urbanus" denildi. Daha sonra Romalıların diğer yabancı kavimlerle ticari ilişkilerin artması sonucu, bu ilişkilerden doğacak ihtilaflara bakmak üzere yeni bir praetorluğa ihtiyaç duyuldu. Bu ihtiyacın sebebi Praetor Urbanus'un sadece vatandaşlar arasında doğacak ihtilaflara bakmakla görevli olması ve Ius Civile'nin yabancılara uygulanmamasıydı. Bu nedenle, "Praetor Peregrinus"(Yabancılar Praetor'u) adı ile anılan praetorluk kuruldu. Adı "Yabancılar Praetor'u" olmakla beraber bu praetorun görevi yabancılarla yabancılar arasındaki ihtilaflara değil, yabancılarla Romalılar arasındaki ihtilaflara bakmaktı. Roma Meclisleri tarafından seçilen her iki praetorun görev süresi de bir yıldı.

Görevleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Dava hakkı:actio
  • Savunma hakkı:(def'i-exceptio)
  • Eski durumun iadesi:R.in integrum)
  • Yasaklama:(interdictum)