Kyrgyzstan

Mula sa Wikipediang Tagalog, ang malayang ensiklopedya
Tumalon sa: nabigasyon, hanapin
Republikang Kyrgyz
Кыргыз Республикасы
Kyrgyz Respublikasi
Кыргызская Республика
Kyrgyzskaya Respublika
Pambansang Kasabihan: 
Pambansang Awit: Pambansang Awit ng Republika ng Kyrgyz
Kabisera
(at pinakamalaking lungsod)
Bishkek
42°52′N 74°36′E / 42.867°N 74.600°E / 42.867; 74.600
Opisyal na wika Kyrgyz, Ruso[1]
Pangalang-
turing
Kyrgyz
Kyrgyzstani[2]
Pamahalaan Unitary parliamentary republic
 -  Pangulo Almazbek Atambayev
 -  Punong Ministro Djoomart Otorbaev
Kalayaan mula sa Unyong Sobyet 
 -  Pagpapahayag Agosto 31, 1991 
 -  Pagtatapos Disyembre 25, 1991 
Lawak
 -  Kabuuan 199,900 km2 (ika-86)
77,181 sq mi 
 -  Katubigan (%) 3.6
Populasyon
 -  Pagtataya ng Hulyo 2008 5,356,869 (ika-111)
 -  Senso ng 1999 4,896,100 
 -  Kakapalan 26/km2 (ika-176)
67/sq mi
KGK (KLP) Pagtataya ng 2007
 -  Kabuuan $10.508 biyon[3] (ika-134)
 -  Per capita $2,000[3] (ika-140)
KGK (nominal) Pagtataya ng 2007
 -  Kabuuan $3.748 bilyon[3] 
 -  Per capita $713[3] 
Gini (2003) 30.3 (medium
TKT (2007) Decrease 0.696 (medium) (ika-116)
Salipi Som (KGS)
Pook ng oras KGT (UTC+6)
Internet TLD .kg
Kodigong pantawag 996

Ang Kyrgyzstan (bigkas: /kur·gi·stán/) ay isang bansa sa Gitnang Asya.


Mga Lalawigan at mga Distrito[baguhin | baguhin ang batayan]

Nahahati ang Kirgistan sa pitong mga lalawigan (sing. oblast (область), pl. oblasttar (областтар)) na pinamumunuan ng mga tinalagang mga gubernador. Ang kabiserang lungsod, Bishkek, at ang ikalawang pinakamalaking lungsod na Osh ay mga lungsod na may kapantay na estado gaya ng mga lalawigan.

Mga lalawigan ng Kirgistan

Ang mga lalawigan, at mga independenteng lungsod ay ang sumusunod:

  1. Lungsod ng Bishkek
  2. Batken
  3. Chuy
  4. Jalal-Abad
  5. Naryn
  6. Osh
  7. Talas
  8. Issyk-Kul
  9. Lungsod ng Osh

Binubuo ang mga lalawigan ng mga distrito (mga raion), na pinamamahalaan ng mga tinalagang mga opisyal (akim). Ang mga pamayanang rural o mga nayon (ayıl ökmötü), ay binubuo ng 20 maliliit na settlements, at mayroon silang mga halal na alkalde at mga konsehal.

Demograpiya[baguhin | baguhin ang batayan]

Tagilo ng distribusyon ng gulang (2005)
Pangunahing lathalain: Demograpiya ng Kyrgyzstan

Tinatayang nasa 5.2 milyon ang populasyon ng noong 2007.[4] 34.4% ng mga iyon ay nasa gulang na 15 at 6.2% naman ay nasa mahigit 65 na taong gulang. Isang bansang rural ang Kirgistan: Isang katlo ng populasyon lamang ang nakatira sa mga pook urban. Karaniwang 25 katao ang densidad ng bansa bawat km². Pinakamalaking pangkat etniko ang mga Kirgis, isang pangkat ng mga Turko, na bumubuo sa 69% ng tinatayang populasyon noong 2007. Ang iba pang pagkat etniko ay ang mga Ruso (9.0%) na nakatipon sa hilaga at ang mga Uzbek (14.5%) na nakatira naman sa timog.

Talababa[baguhin | baguhin ang batayan]

  1. "Constitution". Government of Kyrgyzstan. http://www.gov.kg/index.php?name=EZCMS&menu=3403&page_id=84. Hinango noong 2007-07-07. "
    Article 5
    1. The state language of the Kyrgyz Republic shall be the Kyrgyz language.
    2. In the Kyrgyz Republic, the Russian language shall be used in the capacity of an official language."
     
  2. CIA World Factbook entry on Kyrgysztan
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 "Kyrgyzstan". International Monetary Fund. http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2008/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=39&pr.y=18&sy=2004&ey=2008&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=917&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=. Hinango noong 2008-10-09. 
  4. Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang ethnic); $2


Bansa Ang lathalaing ito na tungkol sa Bansa ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.