Himalaya
L'Himalaya ye un cordal asitiáu nel continente asiáticu y estiendese pelos países de Bhután, China, Nepal, Tíbet, India y Pakistán, formando un arcu d'oeste a este de 2600 quilómetros y de norte a sur de 350 quilómetros. El so nome procede del sánscritu y sinifica morada de ñeves Ye'l cordal más altu de la Tierra con 14 cimes de más de 8000 metros d'altor, siendo l'Everest colos sos 8848 metros, la montaña más alta de la tierra, otros "ochomil" como'l K2 (8611 m) y Kanchenjunga (8598 m), tamién tán nel Himalaya.
Formación del Himalaya[editar | editar la fonte]
L'Himalaya entamó a formase hai unos 5 millones d'años na era terciaria y según la teoría de la teutónica de plaques, produxose pol choque del antiguu continente de Gondwana, y la d'Eurasia, que resultó de la dixebra de l'antigua Laurasia.
Tradicionalmente tiende a incluyise dientru del conceutu d'Himalaya'l cordal del Karakorum, les montañes del Treshimalaya nel Tíbet ya inclusu les montañes prehimaláyiques (Siwaliks) que separten l'Himalaya de les llanures indies. Estriutamente, los xeógrafos d'anguañu separten el Karakorum del Himalaya propiamente dichu, yá qu'anque'l Karakorum s'alcuentra al noroeste del Himalaya ye un cordal con carauterístiques xeolóxiques propies.
De les catorce montañes de más d'ocho mil metros qu'hai na Tierra, cuatro afayense nel Karakorum, y son:
-
- K2 nomáu tamién Ghogo Ri (Qogir n'ortografía pinyin) y Godwin Austen con 8.611 metros
- Broad Peak o Falchan Kangri con 8.047 metros
- Gasherbrum I o Hidden Peak con 8.068 metros
- Gasherbrum II con 8,035 metros
Xeografía política del Himalaya[editar | editar la fonte]
Nel Himalaya alcuentrense dellos países. Cubre una estensión d'unos 594.400 km² qu'inclúi partes de Pakistán, India, Nepal, Bhután y Tibet.
La vertiente septentrional del Karakorum pertenez a Sinkiang, tarritoriu chinu, demientres que la vertiente meridional pertenez a Pakistán. L'estremu oriental del Karakorum correspuende a Cachemira, tarritoriu n' engarradiella ente Pakistán y la India dende 1947.
La vertiente septentrional del Himalaya pertenez al Tíbet, país ocupáu por China, repartiéndose la vertiente meriodional ente Pakistán, la India, Nepal y Bhután.
Les estremaes tribes de la vertiente norte del Himalaya son predominantemente de tipu asiáticu al este y de relixón budista, demientres que na vertiente sur esiste un mosaicu étnicu ya cultural (namái en Nepal desaméyense al menos 19 grupos étnicos principales) y de relixón fundamentalmente musulmana nel oeste, ya hinduista nel centru y este del cordal.
