Κωνσταντίνος Καραμανλής: Ο πρωθυπουργός που σφράγισε τη Μεταπολίτευση -και υπήρξε ο μακράν υπερέχων παντός άλλου σε σχέδιο και στοχοθεσία για τη χώρα, συγκροτημένο πολιτικό προσανατολισμό και θεώρηση του μακροπρόθεσμου συμφέροντος του τόπου- δεν μπορεί να θεωρηθεί, ούτε αυτός, αναμάρτητος. Και δεν αναφέρομαι μόνο σε κάποιες, τουλάχιστον αμφιλεγόμενες, επιλογές εξωτερικής πολιτικής ή σε ορισμένες, λανθασμένες σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές, εκδηλώσεις κρατισμού και αντεπιχειρηματικής νοοτροπίας. Θα ήθελα να θυμίσω μια τουλάχιστον επιλογή της κυβέρνησής του, η οποία, σε όποιες στοχεύσεις και αν απέβλεπε, υπήρξε η πρώτη κραυγαλέα -και υψηλής συμβολικής σημασίας- εκδήλωση της χαζοχαρούμενης δημοσιονομίας, που σφράγισε ολόκληρη τη Μεταπολίτευση.
Η Ιρλανδία αντιμετώπισε το 2010 το ενδεχόμενο οικονομικής κατάρρευσης λόγω της τραπεζικής κρίσης του 2008. Σε αντίστοιχη πρακτική με την Ελλάδα και άλλες χώρες, υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση σαν βάση για την εκπόνηση ολοκληρωμένου σχεδίου για τη διάσωσή της. Στην αρχή αυτής της κρίσης ομογενείς Ιρλανδοί δημιούργησαν μία συμβουλευτική ομάδα 500 ανθρώπων υψηλού επιστημονικού βεληνεκούς και σημαντικών θέσεων σε πανεπιστήμια αλλά και σε μεγάλες εταιρείες. Η ομάδα αυτή συνεργάστηκε αθόρυβα και αφιλοκερδώς με την κυβέρνηση της Ιρλανδίας για την αντιμετώπιση της κρίσης που οδήγησε στην επιτυχή έξοδο από τον ελεγχόμενο από τους θεσμούς μηχανισμό δανεισμού το 2015.
Δεν νομίζω να υπήρξε ποτέ άλλος συνθέτης-στιχουργός-τραγουδιστής με λιγότερη σπουδαιοφάνεια από εκείνον. Αλλά, φυσικά, μόνο ναΐφ δεν ήταν. Γιατί πώς θα κατάφερνε τότε να περιγράψει με τόση ακρίβεια, με χιούμορ, με σαρκασμό την Ελλάδα δύο δεκαετιών - του '70 και του '80 - με τα Μικροαστικά το 1973, τα Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας το 1975, το Είμαι ένας φτωχός και μόνος καουμπόυ το 1978, το Ψυχραιμία παιδιά το 1979, τη Χαμηλή πτήση το 1982. Ποιος άλλος θα κατάφερνε να μαζέψει όλη την Αθήνα στη Βουλιαγμένη, σ' εκείνο το μεγάλο πάρτυ; Ποιος άλλος έβγαλε, εν έτει 1976, δίσκο καθαρής τζαζ, και τόσο ωραίας τζαζ, όπως το Media Luz;
Βιώνουμε τη δυστοπία του Άλντους Χάξλεϊ, με ολίγη από τη δυστοπία του Τζορτζ Όργουελ, κυρίως τη δεύτερη σε ό,τι αφορά το newspeak των κρατούντων, τον ξετσίπωτο κυνισμό τους να λένε κάτι και να εννοούν το ανάποδο. Ήδη διαθέτουμε ίσο ή και μεγαλύτερο χρόνο για να ξεσκαρτάρουμε τις fake από τις αληθινές ειδήσεις -και κάθε μέρα που περνάει, αυτό γίνεται όλο και δυσκολότερο. Τα fake news, όχι απλώς ευθύνονται για αναρίθμητες «δολοφονίες χαρακτήρων» παγκοσμίως, αλλά ξανασχεδιάζουν και τους γεωπολιτικούς χάρτες, κυριολεκτικά ανεβάζουν και κατεβάζουν κυβερνήσεις.
Και μετά απ' όλα αυτά που σε βοηθάνε να θαυμάσεις το μεγαλείο ψυχής που διαθέτουν ορισμένοι άνθρωποι και ν' αναθεωρήσεις πολλά για τη ζωή, τα ουσιώδη και τα επουσιώδη, έρχεται μία οδηγία του ΕΟΠΠΥ που μακάρι να αποσυρθεί, η οποία απαιτεί να αναγράφεται πάνω στην συνταγογράφηση για τα ακριβά φάρμακα των καρκινοπαθών, το προσδόκιμο ζωής και... σε αφήνει άναυδη! Να παίρνει δηλαδή ο ασθενής τη συνταγή και να βλέπει μπροστά στα μάτια του το πόσος καιρός θεωρεί ο θεράπων γιατρός ότι του μέλλει να ζήσει.
Από το 2010, η πρώτη εβδομάδα κάθε Φεβρουαρίου είναι η Παγκόσμια Εβδομάδα Διαθρησκειακής Αρμονίας. Ο ΟΗΕ καλεί τον κόσμο να οργανώσει εκδηλώσεις όπως: Πρωινά Αρμονίας (Harmony Breakfasts), παρακολούθηση ταινιών και διάλογο, μπαζάρ, Κοινές δηλώσεις θρησκειών (πχ κοινή δήλωση για ενότητα και κατανόηση μεταξύ ενός τζαμιού και μίας συναγωγής στο Τορόντο), κοινή εθελοντική εργασία, περιβαλλοντικές εργασίες στους χώρους λατρείας. Στο κεντρικό site μπορούν όλες οι κοινότητες ή οι οργανώσεις να καταχωρήσουν την εκδήλωση τους και τη δράση τους.
Λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας η διοίκηση Τραμπ διέγραψε τις όποιες αναφορές για την κλιματική αλλαγή από την ιστοσελίδα του Λευκού Οίκου. Λίγο νωρίτερα ο Τραμπ είχε περιγράψει την κλιματική αλλαγή ως απάτη (hoax) και είπε πως θέλει σημαντικές προσωπικότητες της πετρελαϊκής βιομηχανίας στην καρδιά της κυβέρνησής του. Μέσα σε αυτό το ανησυχητικό σκηνικό, σημάδια ελπίδας εμφανίστηκαν στους δρόμους.
Αλίμονο στους αρχηγούς που εμπιστεύονται και στηρίζονται σε τέτοιους ανθρωπολογικούς τύπους που σε 'πουλάνε' ανερυθρίαστα σε όποιον τους εξασφαλίζει καλύτερο πολιτικό μέλλον.
Κοντός ψαλμός....
Ο επόμενος τυχοδιώκτης/λαϊκιστής πολιτικός που θα θελήσει να κερδίσει την εύνοια της πλειοψηφίας των Ελλήνων θα πρέπει να διαθέτει μεγάλη έμπνευση και φαντασία. Πλέον οι πολίτες αυτής της χώρας τα έχουν δοκιμάσει όλα και μπούχτισαν από την πολλή «ελπίδα» που τους σέρβιραν οι προηγούμενοι κυβερνήτες τους. Οι Έλληνες δείχνουν πια αρκετά έτοιμοι να ακούσουν την ωμή αλήθεια και επιτέλους να εμπιστευτούν ανθρώπους που δε θα επενδύσουν στα εύκολα λόγια και στις κενές υποσχέσεις. Πρέπει όμως να είναι πάντα πολύ ψυλλιασμένοι και προσεκτικοί με όλους τους πολιτικούς, διότι στον τόπο αυτό υπάρχει έντονη ροπή προς τον λαϊκισμό και τις αυταπάτες.
Γιατί εναποθέτουμε συνεχώς την ευθύνη μας στους άλλους; Όχι, δεν μπορείς να λέγεσαι πολίτης, μόνο επειδή ψηφίζεις στις εκλογές. Αν θες να λέγεσαι πολίτης, πρέπει να αποδεικνύεις έμπρακτα και καθημερινά γιατί αξίζεις αυτόν τον τίτλο. Πρέπει να είσαι σωστός με τους συνανθρώπους σου, να είσαι σωστός στα φορολογικά σου, να συμμετέχεις σε δράσεις/ οργανισμούς/ ομάδες που μπορούν να ασκήσουν πιέσεις στους κυβερνώντες για διάφορα θέματα και, γενικά, να είσαι ενεργός και πολιτικοποιημένος στην καθημερινότητά σου. «Γίνε η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο», όπως έχει πει ο Μαχάτμα Γκάντι. Εκτός αν είπε «Βασίσου στους υπόλοιπους. Αυτοί θα βρουν τη λύση για σένα, όσο εσύ χαλαρώνεις και φωνάζεις πόσο... αγαπάς της πατρίδα σου» και κάνω λάθος.
Ελπίζουμε πως κάπως έτσι θα βάλουμε χρώμα στη ζωή της εργαζόμενης μητέρας που, μολονότι δεν προλαβαίνει να ανασάνει, εξακολουθεί να κρύβει μία βαθιά αγάπη για τους μενεξέδες και τις πετούνιες. Ίσως διευκολύνουμε εκείνο τον φοιτητή που, παρά το γεγονός ότι στριμώχνεται σε αυτό το διαμερισματάκι των 30 τ.μ., αγαπά να μαγειρεύει με τα βιολογικά μυρωδικά που έχει καλλιεργήσει ο ίδιος. Μπορεί, πάλι, να δώσουμε μία ασχολία σε εκείνη την ηλικιωμένη κυρία στο διπλανό διαμέρισμα που μπορεί να γιατρέψει κάθε ασθένεια με τα γιατροσόφια της - αρκεί να έχει, φυσικά, τα απαραίτητα υλικά.
Στην πραγματικότητα με την αστήρικτη ιστορία της γελοιοποιεί την καταγγελία της σεξουαλικής βίας. Θεωρώ πως πριν απο τη διαπόμπευση οποιουδήποτε προσώπου και δη δημόσιου, θα πρέπει να γίνεται επισταμένη έρευνα για τα συμβάντα μιας τέτοιου είδους καταγγελίας. Είναι ανεύθυνο απο μια κοινωνία (πολιτική σκηνή και μέσα ενημέρωσης) να αναδεικνύει σε είδωλο μια νεαρή άγνωστη κοπέλα με μια αστήρικτη καταγγελία, ηρωοποιώντας στην ουσία το ψέμα και τη φαλκίδευση της πραγματικότητας. Επιτέλους, η σιωπή είναι κακός σύμβουλος για τη γυναικεία βία, αλλά η φλυαρία και το ψέμα είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της διεκδίκησης του δίκαιου.
Είναι άλλο πράγμα να ζεις στη δική σου πραγματικότητα όταν είσαι απλώς υποψήφιος και είναι όλα λόγια. Μπορείς να κοροϊδέψεις αρκετό κόσμο για αρκετό καιρό, ακόμα και να εκλεγείς. Όταν όμως προσπαθείς να κυβερνήσεις με αυτό τον τρόπο, η πραγματικότητα σε επαναφέρει σε τάξη. Βήμα-βήμα, ο Τραμπ εξέδωσε παρορμητικά διατάγματα, μη ελεγμένα από νομικούς, από ειδικούς της κυβέρνησης ή από πολιτικό προσωπικό, ένδειξη περισσότερο ελλιπούς σοβαρής οργάνωσης. Και να που ετοιμάζεται να αναθεωρήσει, εξαιτίας της πίεσης του πολιτικού και νομικού κόσμου, αλλά και της πραγματικότητας.
Τα χρόνια που θα ακολουθήσουν θα χρειαστεί να επικοινωνήσετε τηλεφωνικά με το γιατρό σας πολλές φορές για αλλαγές στη δοσολογία των φαρμάκων ή για να συζητήσετε συμπτώματα που σας προβληματίζουν. Φυσικά, ο γιατρός δεν είναι υποχρεωμένος να απαντά στο τηλέφωνό του 24 ώρες το 24ωρο επί 7 ημέρες την εβδομάδα, και ειδικά αν δεν πρόκειται για κάτι επείγον. Είναι όμως σημαντικό να σας καλύπτει ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεται τα τηλεφωνήματα, αλλά και τις κλήσεις έκτακτης ανάγκης.
Οι κεντρικές χώρες λοιπόν συνεχίζουν να διογκώνουν το κυριότερο μερίδιο της αγοράς, κουνώντας το δάχτυλο σε άλλες χώρες, που υπέγραψαν (αχέμ, αχέμ) ρήτρες αποβιομηχανοποίησης στις περασμένες δεκαετίες, με αντάλλαγμα εύλογους πόρους. Η Ελλάδα όπως και να το κάνουμε είναι σε μεγάλο βαθμό ασήμαντη ως εμπορικός εταίρος. Το ΑΕΠ της είναι λιγότερο από 2 % του ΑΕΠ της ευρωζώνης. Το 2013 ήταν 40ή μεγαλύτερη αγορά σε σχέση με τις εξαγωγές της Γερμανίας, λαμβάνοντας περίπου το 0,4% των γερμανικών εξαγωγών. Και αυτό σφραγίστηκε τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι σούφι αποτελούν τα μυστικιστικά τάγματα του Ισλάμ. Οι δερβίσηδες αποτελούν ένα μόνο από αυτά τα τάγματα και ενδεχομένως το γνωστότερο χάρη στην εξοικείωσή μας με τον ιδρυτή τους Τζελαλεττίν Ρουμί μέσω της ποίησης του (Στον κήπο του Αγαπημένου, Μεσνεβί) και του γνωστού περιστρεφόμενου χορού τους. Αδελφότητες Σούφι βρίσκουμε κυρίως στην Τουρκία, στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική και στα Βαλκάνια (ως επαρχίες της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας). Ο σουφισμός έφερε στο προσκήνιο του Ισλάμ αρκετές προοδευτικές ιδέες αφού προώθησε την ανοχή στη διαφορετικότητα και την αρμονική συνύπαρξη των διαφορετικών θρησκειών και πολιτισμών.
Η γενέτειρα της δημοκρατίας χρειάζεται να ξαναζήσει. Τα μνημεία της πρέπει να αναστηλωθούν έτσι ώστε να μπορέσει ξανά η ανθρωπότητα να εμπνευσθεί από το όραμα για ελευθερία και δημοκρατία. Φανταστείτε μια Αγορά ανοιχτή και πάλι στους πολίτες, ζωντανή με θεατρικές παραστάσεις, πολιτικές συναντήσεις, μουσική, ακαδημαϊκές διαλέξεις και συνέδρια, καλώντας πολίτες από όλο τον κόσμο να συμμετάσχουν σε εκδηλώσεις που προωθούν τα δημοκρατικά ιδεώδη. Φανταστείτε ένα ακαδημαϊκό κέντρο δημοκρατικών σπουδών και ένα ερευνητικό ινστιτούτο προώθησης και εξέλιξης της δημοκρατίας.
Μήπως μπορεί να υπάρξει μια αντίστοιχη προσέγγιση και στην Ελλάδα ώστε να υπολογίζεται το «κοινωνικό κόστος, ή όφελος, του άνθρακα» κάθε φορά που μια ρυπογόνα εγκατάσταση μπαίνει σε λειτουργία ή αποσύρεται αντίστοιχα; Γεγονός είναι πάντως ότι ενώ η Ελλάδα έχει προσυπογράψει τη συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή, την ίδια στιγμή καταναλώνει τις μεγαλύτερες κατά κεφαλήν ποσότητες λιγνίτη παγκοσμίως. Αν δεν επιταχυνθεί η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η χώρα μέσα σε μια δεκαετία θα βρεθεί αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις, τις οποίες θα είναι δύσκολο να αντιμετωπίσει, εκτιμούν οι ειδικοί.
Πολλοί γράφουν για τύμπανα πολέμου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι που κάνουν τους Τούρκους να μην επιδιώξουν πόλεμο με την Ελλάδα αυτή τη στιγμή. Πρώτον, οι τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο. Οι ΗΠΑ κατά την περίοδο Ομπάμα δεν ήταν ο συνήθης στρατηγικός σύμμαχος της Τουρκίας, συνεπώς μέχρι στιγμής οι Τούρκοι δεν έχουν τη στήριξη, ούτε την κάλυψη των ΗΠΑ όπως έγινε με το Κυπριακό το 1974. Δεύτερον οι ενοχλήσεις των κρατών της Ε.Ε. από την τουρκική εξωτερική πολιτική περί των προσφύγων και άλλων εκκρεμοτήτων που δυσχεραίνουν τις σχέσεις Άγκυρας -Ε.Ε. κυρίως στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.