Mauritania

Mauritania
الجمهورية الإسلامية الموريت Al-Jumhuriyah al-Islamiyah al-Muritaniyah République Islamique de Mauritanie
Flago di Mauritania	Blazono di Mauritania
Nacionala devizo:
{{{Devizo}}}
Nacionala himno:
Nacionala Himno di Mauritania
[[File:{{{Audio_ligilo}}}]]
{{{Imajo_informo}}}
Urbi:
Chefurbo:	Nouakchott
· Habitanti:	588 195 (2000)
· Habitanti:	{{{Habitanti_chefurbo}}}
· Dato:	{{{Dato_chefurbo}}}
· {{{TituloChefurbo2}}}:	{{{Chefurbo2}}}
· Habitanti:	{{{Lojanti_chefurbo2}}}
· Dato:	{{{Dato_chefurbo2}}}
· {{{TituloChefurbo3}}}:	{{{Chefurbo3}}}
· Habitanti:	{{{Lojanti_chefurbo3}}}
· Dato:	{{{Dato_chefurbo3}}}
Precipua urbo:	Nouakchott
· Habitanti:	{{{Habitanti_precipua}}}
Linguo:
Oficala linguo:	{{{Oficala_linguo}}}
Lingui:
Oficala lingui:	Araba. Franciana de facto
Nacionala linguo:	{{{Nacionala_linguo}}}
Nacionala lingui:	{{{Nacionala_lingui}}}
Regionala linguo:	{{{Regionala_linguo}}}
Regionala lingui:	{{{Regionala_lingui}}}
Etnii:
· {{{Etnii_procenti}}}	{{{Etnii}}}
· {{{Etnii2_procenti}}}	{{{Etnii2}}}
· {{{Etnii3_procenti}}}	{{{Etnii3}}}
· {{{Etnii4_procenti}}}	{{{Etnii4}}}
· {{{Etnii5_procenti}}}	{{{Etnii5}}}
· {{{Etnii6_procenti}}}	{{{Etnii6}}}
· {{{Etnii7_procenti}}}	{{{Etnii7}}}
· {{{Etnii8_procenti}}}	{{{Etnii8}}}
· {{{Etnii9_procenti}}}	{{{Etnii9}}}
· {{{Etnii10_procenti}}}	{{{Etnii10}}}
Demonimo:	{{{Demonimo}}}
Guvernerio:
Tipi:	Republiko
· Prezidanto:	Mohamed Ould Abdel Aziz
· Prezidanto (serbo):	{{{Serbiana_prezidanto}}}
· Prezidanto (kroato):	{{{Kroata_prezidanto}}}
· Prezidanto (Bosno):	{{{Bosna_prezidanto}}}
· Ko-princi:	{{{Ko-princi}}}
Chefo di la Kongreso dil Populo:	{{{Chefi_di_la_Kongreso_dil_Populo}}}
· Generala-guberniestro:	{{{Generala_guberniestro}}}
· Chefministro:	Moulaye Ould Mohamed Laghdaf
Legifantaro:	[[{{{Legifantaro}}}]]
Historio:
· {{{Historio}}}:	{{{Historio_dato}}}
· {{{Historio2}}}:	{{{Historio2_dato}}}
· {{{Historio3}}}:	{{{Historio3_dato}}}
· {{{Historio4}}}:	{{{Historio4_dato}}}
· {{{Historio5}}}:	{{{Historio5_dato}}}
Surfaco: (29ma granda)
· Totala:	1 030 700 km²
· Aquo:	0,03%
Habitanti: (135ma granda)
· Totala:	{{{Lojanti}}} (2009)
· Totala:	3 291 000 (2009)
· Denseso di habitantaro:	{{{Lojanto-denseso}}} hab./km²
· Denseso di habitantaro:	3,2 hab./km²
KLP (KPP):
· Totala:	{{{KLP_KPP_totala}}}
· Segun persiono:	{{{KLP_KPP_segun_persiono}}}
KLP:
· Totala:	{{{KLP_totala}}}
· Segun persiono:	{{{KLP_segun_persiono}}}
Gini: ([[{{{Gini_yaro}}}]])
	{{{Gini_chanjo}}} {{{Gini}}}
	{{{Gini_valoro}}} · {{{Gini_rango}}}
IHD: ([[{{{IHD_yaro}}}]])
	{{{IHD_chanjo}}} {{{IHD}}}
	{{{IHD_valoro}}} · {{{IHD_rango}}}
Pluse informi:
Valuto:	Ouguiya
· Abreviuro:	{{{Abreviuro}}}
· Simbolo:	{{{Simbolo}}}
Tempo-zono:	{{{Tempo_zono}}}
· Somero tempo:	{{{Somero_tempo}}}
Dato-formato:	{{{Dato_formato}}}
Veho-latero:	{{{Veho_latero}}}
Telefono-kodexo:	{{{Telefono_kodexo}}}
ISO:	{{{ISO}}}
	{{{ISO2}}}
	{{{ISO3}}}
Reto-domeno:	.mr
Reto-domeni:	{{{Reto_kodi}}}
	{{{Reto_kodo2}}}
	{{{Reto_kodo3}}}
	{{{Reto_kodo4}}}
	{{{Reto_kodo5}}}
Precipua religio:	islamo, 99,1%
Oficala retosituo:	{{{Oficalaretosituo}}}

Mauritania esas lando qua jacas en nord-westa Afrika. Lua vicina landi esas:

• en nordo, Westala Sahara,
• en nord-esto, Aljeria,
• en esto ed en sud-esto, Mali,
• en sud-westo, Senegal.

En westo jacas Oceano Atlantiko.

La lando-nomo devenas del Greka vorto mauros, signifikante 'nigra', kom deskripto dil indijeni.

Bazala fakti pri Mauritania.

Historio

Precipua artiklo: Historio di Mauritania

En 1076 Mauri atakis e konquestis anciena imperio Ghan. Dum la sequanta 500 yari, Arabi gradope vinkis la rezisto di lokala populi e dominacis Mauritania. Dum la 19ma yarcento Franciani, de la regiono dil fluvio Senegal, komencis gradope okupar teritorii di nuna Mauritania. Xavier Coppolani recevis l'imperiala misiono e, per un kombinuro di strategiala asocii kun Zawiya tribui, il sucesoze extendis Franciana dominaco super Mauritaniana emirati: Trarza, Brakna e Tagant rapide submisis su a koloniala povo, en 1903 ed en 1904. L'emirio di Adrar, en nordo, fine vinkesis en 1912.

Franca guvernerio interdiktis sklaveso, ed eliminis intertribuala militi. Dum la koloniala periodo parto di la populo gradope abandonis nomadeso, e pos Mauritania divenar nedependanta de Francia ye la 28ma di novembro 1960, l'urbo di Nouakchott, ante un urbeto, rapide kreskis, til superirar 800 mil habitanti nun.

L'unesma prezidanto di lando esis Moktar Ould Daddah, qua guvernis de 1960 til 1978 en un rejimo kun unika partiso. Lua guvernerio konstruktis un fervoyo kun 675 km por explorar minerali di fero en Zouerate. La produktajo komencis en 1963. Kande laboristi komencis striko por revendikar plu bona salarii, l'armeo intervenis e 8 laboristi mortigesis.

En 1975, por timar Marokana expanso en la regiono di l'anciena Hispaniana Sahara, Mauritania invadis e anexis la sudo di Westala Sahara e rinomizis la regiono kom Tigris-el-Gharbiyya, ma pos 3-monata di kontre-ataki da la Fronto Polisario e ataki en la regiono di Zouerate, l'ekonomio di Mauritania komencis peceteskar.

Ye la 10ma di julio 1978 kolonelo Mustafa Ould Salek revokis Ould Daddah de povo. Fronto Polisario nemediate deklaris cesar-fairo, e komencis negociado kun reprezenteri di nova guvernerio en Aljeria. Malgre ta, la misjerado di un rasala krizo en sudo di lando - dicerno kontre nigra Afrikani qua vivis en la regiono - kontributis por politikala agiteso, ed en 1979 Ould Salek revokesis de povo da Mohamed Khouna Ould Haidallah.

Politiko

Unesma demokratiala prezidantala elekto pos la nedependo en 1960 eventis ye la 11ma di marto 2007 e Sidi Ould Cheikh Abdallahi vinkis l'elekto. Il asumis povo 19 di aprilo sam yaro. Ma demokratio ne duris: ye la 6ma di agosto 2008 eventis stato-stroko en lando. Prezidanto Sidi Ould Cheikh Abdallahi e chefministro Yahya Ould Ahmed Waghf revokesis de povo ed enkarcerigesis.

La Nacional Asemblajo di Mauritania (Al Jamiya al-Wataniyah/Assemblée Nationale) havas 95 membri qui elektesas dal populo por 5-yara periodo. La Senato (Majlis al-Shuyukh/Sénat) havas 56 membri, di qui 3 reprezentas Mauritaniani qui vivas exterlande, e l'altra 53 elektesas en komonala konsilantari. La Senatani elektesas por 6-yara periodo, e 1/3 dil Senato rinovigesas omna 2 yari.

Geografio

Mapo di Mauritania kun lua precipua urbi.

Kun 1 030 000 km², di qui 90% kovresas dal dezerto, Mauritania esas la 29ma maxim granda lando del mondo, pos Bolivia.

Ekonomio

Precipua artiklo: Ekonomio di Mauritania

Precipua industrii: fer-erco, explorata en la regiono di Zouerate.

Demografio

De la habitantaro, 99% praktikas islamo, e 1% esas kristani.

La maxim granda urbo esas la chef-urbo, Nouakchott. Altra importanta urbi esas Nouadhibou, Rosso e Boghé.

Kulturo

Pos 1999 Arabiana linguo esas docata de l'unesma yaro en basika skoli, e Franciana linguo de la duesma yaro. Mauritania esas un di la du landi en mondo qua ne uzas decimala sistemo: ol subdividas nacionala pekunio, ouguiya, en kin khoums.