Hint-Avrupa dil ailesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şuraya atla: kullan, ara
Hint-Avrupa
Coğrafi
dağılım:
16. yüzyıldan önce, Avrupa ve Güney, Orta ve Güneybatı Asya; bugün dünya çapında.
Sınıflandırma:
Alt bölümler:
ISO 639-2: ine
IE countries.svg
  Hint-Avrupa dilleri konuşanların çoğunlukta olduğu ülkeler
  Resmi statü ile birlikte Hint-Avrupa dilinin azınlık dili olduğu ülkeler
  Hiçbir Hint-Avrupa dili resmi olmayan ülkeler, ama önemli bir azınlığın bir Hint-Avrupa dili konuştuğu ülkeler
Koyu yeşil: resmî dil,
Açık yeşil: yaygın dil

Hint-Avrupa dil ailesi, dünyanın en büyük dil ailesidir. Yüzlerce dil ve lehçe içerir.

Hint-Avrupa dil ailesi

Dünyada 2,5 milyarı aşkın kişinin ana dili Hint-Avrupa Dil Ailesi'ne ait bir dildir. Avrupa'nın en büyük dilleri, Güney ve Batı Asya dilleri, Kuzey ve Güney Amerika ve Okyanusya'da en çok konuşulan diller Hint-Avrupa dilleridir.

Dil bilimciler, Hint-Avrupa dillerinin Ana Hint-Avrupa dili denilen bir dilden geldiğini öne sürmektedirler. Bu dil aslında Avrasya’da bir yerlerde konuşulur ancak şimdi yeryüzünün her yerinde konuşulmaktadır.

Günümüzde dünyada en çok konuşulan 20 dilden 12'si Hint-Avrupa dil grubuna aittir. Bunlar İngilizce, İspanyolca, Hintçe, Portekizce, Bengalce, Rusça, Almanca, Fransızca, Marati, İtalyanca, Pencapça ve Urduca'dır.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Thomas Young 1813'te dil ailesinin Batı Avrupa'dan Kuzeydoğu Hindistan'a uzanan coğrafi büyüklüğü nedeniyle "Hint-Avrupa" terimini Hint + Avrupa'dan türetmiştir.

Alt gruplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavutça[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavutluk'ta ve Kosova'da konuşulur.

Anadolu dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Hint-Avrupa dillerinin en eski ve en erken soyu tükenmiş koludur.

Baltık dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Litvanca, Letonca

Cermen dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Batı cermen dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İngilizce dünyada 410 milyon kişi tarafından anadili olarak konuşulur ve 53 ülkede resmi dildir. Almanca (95 milyon kişi anadili olarak konuşulur), Felemenkçe (23 milyon kişi), Yidiş (3 milyon kişi), Afrikaans (16 milyon kişi)

Kuzey Cermen dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İskandinav diller olarak da bilinen bu diller toplam 22 milyon kişi tarafından konuşulur. İskandinav dilleri İsveççe, Danca, Norveççe, İzlandaca'dır.

Ermenice[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan'da ve Rusya, ABD ve Fransa başta olmak üzere dünyada yaşayan Ermeni azınlıklar tarafından (yaklaşik 5 milyon kişi) konuşulur.

Hint-İran dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İrani diller[değiştir | kaynağı değiştir]

İran ve çevresinde 90 milyondan fazla[1] kişi tarafından konuşulur. Bu grup doğu ve batı İrani diller olmak üzere iki alt gruba ayrılır.

Hint dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Hintçe (333 milyon kişi), Urduca (104 milyon kişi), Sanskritçe, Pali dili, Romanca, Bengali, Pencapça, Nepali.

İtalik diller[değiştir | kaynağı değiştir]

Romen dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünyada 600 milyon kişi tarafından konuşulur. Başlıca roman dilleri Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Portekizce, Rumence, Katalanca, Oksitanca, Korsikaca ve Arpitanca'dır

Latino-Faliskan dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Latince, Umbriyaca (en:Umbrian language), Oskan (en:Oscan language), Faliskan (en:Faliscan language).

Kelt dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünyada 1,5 milyon kişi tarafından konuşulur. Başlıca Kelt dilleri Bretonca, Galce, İrlandaca, İskoç dili, Kernevekçe, Manksça

Slav dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünyada 250 milyon kişi tarafından konuşulur.

Doğu Slav dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusça, Ukraynaca, Belarusça

Batı slav dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Çekçe, Slovakça, Lehçe

Güney slav dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Bulgarca, Makedonca, Slovence, Sırpça, Hırvatça, Boşnakça

Tohar dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yunanca[değiştir | kaynağı değiştir]

Yunanistan çevresinde 15 milyon kişi tarafından konuşulur.

Not[değiştir | kaynağı değiştir]