Rrúsia
|
||||||
Tetã Momorãhéi: Rrúsia Joaty Purahéi Gosudárstvenny Gimn Rossíiskoi Federátsii (rrusiañe'ẽ: 'Государственный гимн Российской Федерации') |
||||||
Tava angaturã • Tavaguakuéra • Coordenada |
Mosku
n/d 55°45′ N 37°37′ E |
|||||
Táva guasúve | Mosku | |||||
Tetãgua ñe’ẽ | Rrusiañe'ẽ | |||||
Tekuái | Tetã Ñembyatypyre amandaje-mburuvicha rapépe | |||||
Tendota
Sãmbyhyha |
Vladímir Putin Dmitri Medvédev |
|||||
Ñemoretã: • Rúrikovich • Rus • Súzdal • Mosku • Zarato • Mburuvi • RSFS • URSS • Joaty |
862 882 1169 1283 16 jasyteĩ ary 1547-pe 22 jasypa ary 1721-pe 7 jasypateĩ ary 1917-pe 10 jasypakõi ary 1922-pe 25 jasypakõi ary 1991-pe |
|||||
Ape tetãgui • Mba • % ygua tembe'y Costas |
Ñemoĩha 1º 17 125 246 km2 0,5 20 018 km 37 653 km |
|||||
Távayguakuéra • Mba • Typy’ũ |
Ñemoĩha 9º 142 905 200 (2010)[1] 8.3 hab/km2 |
|||||
PIB (nominal) • Mba (2013) • PIB per cápita |
Ñemoĩha 8º Dólar 2 118 006 mill.[2] Dólar 14 936 |
|||||
PIB (PPA) • Mba (2012) • PIB per cápita |
Ñemoĩha 6º Dólar 2 812 383 mill.[3] Dólar 17 687 |
|||||
IDH (2013) | 0,778[4] (57º) – Alto | |||||
Viru | Rublo rruso (руб, ₽, RUB ) |
|||||
Tetãygua héra | rruso, -a | |||||
Yvy Árapehẽ • Arahaku pe |
UTC+3 - UTC+12, UTC+5 ndorekói. Ndoguerekói |
|||||
Ñanduti hera | .ru; .рф |
|||||
Pumbyry hera | +7 |
|||||
Ñe'ẽmombyry ñe'ẽpehẽtai | RAA-RZZ, UAA-UIZ |
|||||
Siglas país para aviones | RA | |||||
Siglas país para automóviles | RUS | |||||
Código ISO | 643 / RUS / RU | |||||
Miembro de: ONU, COE, OSCE, CBSS, CEI, OTSC, CEEA, Unión aduanera, EEU, Estado de la Unión, G20, APEC, OCS, BRICS | ||||||
Opaite tetã yvygua |
Rrúsia (rrusiañe'ẽme: Россия) térã Rrúsia Joaty (rrusiañe'ẽme: Российская Федерация) ha'éko upe tetã guasuvéva opa Yvýgui. Rrúsia Joaty ijyvy apekue oguereko hína 17 125 246 km2, oguereko ijyvy'apekuére heta yvytyrysýi ha ka'aguy porã. Itavusu ha'e táva ñembyatypyre Mosku.
Ko tetã ñembyatypyre amandaje-mburuvicha rapépe oñembyaty katuete 85 tetãmi ñembyatypyre, ha'éko 9ha tetã oguerekovéva tapicha kuéra ipype, 146 020 000 ava ary 2010-jave.
Ijyvy'apekue ojaho'ipa Yvate Asia ha amo 40% Európa pegua, Rrúsia oguereko tuichave yvy mba'e, ita ha kuarepoti mba'e ne'ĩra ojeipurúva. Oguereko avei hetaiterei yvyra mba'e ha y porã.
Rrusia Joaty ha'e tetã oguerekovéva tetãnguéra ijerére, 16 tetã, ha ha'éko tetã ogureko tembe'y pukuvéva. Ijerére ojejuhu ko'ã tetã (yvate kuarahyreike guive kuarahyresẽ meve): Noruega, Hĩlandia, Etoña, Letoña, Vielorrusia, Lituaña, Poloña, Ukyaña, Georgia, Aservaijã, Kazajistán, China Tekoha Tetã, Mongolia ha Yvatekorea.
Yguasúre ojejuhu Hapõ ha Alaska, tetãvore Tetã peteĩ reko Amérikagua. Rrusia yrembe'yre ojejuhu upe paraguasu Árktiko yvate gotyo, upe paraguasu Py'aguapy, ha para oĩva yvy mbytépe: para Váltiko, para Hũ ha para Káspio.
Rrúsia Joatýpe ojapo jasykõi ary 2014-jave upe Ñembosaraipavẽ Araro'ýpe 2014, peteĩha Ñembosaraipavẽ ojejapóva Rrúsia Joatýpe, upe Ñembosarái 1980 táva Mosku-pe, ojejapo Tetã peteĩ reko Soviétiko aja. Ary 2018 ojejapóta avei FIFA Tembiesarái Yvypavẽ 2018, peteĩha Vakapipopo Tembiesarái Yvypavẽ ojejapóva Rrúsia-pe.
Tembikuaa'aty rechaukaha
Táva guasu[jehaijey | editar código]
Ary 2002-jave, ojepapávo opaite tekove oikovéva Rrúsia-pe, 329 táva oguerekove 50.000 tapicha kuéra ipyé; 166 táva oguerekove 100.000 tapicha; 75 táva oguerekove 250.000 tapicha kuéra ipype; 34 oguerekove 500.000 tapicha; ha 13 táva guasu oguerekove 1.000.000 tapicha kuéra ipype. Táva tenondegua ha tuichavéva Rrúsia Joaty pegua ha'e hína:
Pe 20 táva tenonde Rrusiapegua (ary 2002) | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ñemohenda | Táva | Rrusiaretãvore | Tavayguakuéra | |||||||
1 | Mosku | Tetãmi Mosku | 10.563.038 | |||||||
2 | San Petersburgo | Tetãmi Leningrado | 4.600.276 | |||||||
3 | Novosibirsk | Tetãmi Novosibirsk | 1.409.137 | |||||||
4 | Ekaterimburgo | Tetãmi Sverdlovsk | 1.343.839 | |||||||
5 | Nizhni Nóvgorod | Tetãmi Nizhny Novgorod | 1.271.045 | |||||||
6 | Kazán | Tartaristán | 1.136.566 | |||||||
7 | Samara | Tetãmi Samara | 1.133.754 | |||||||
8 | Omsk | Tetãmi Omsk | 1.127.675 | |||||||
9 | Cheliábinsk | Tetãmi Cheliábinsk | 1.095.909 | |||||||
10 | Rostov del Don | Tetãmi Rostov | 1.048.124 | |||||||
11 | Ufá | Bashkortostán | 1.030.812 | |||||||
12 | Volgogrado | Tetãmi Volgogrado | 1.015.617 | |||||||
13 | Perm | Krai de Perm | 986.497 | |||||||
14 | Krasnoyarsk | Krai de Krasnoyarsk | 962.466 | |||||||
15 | Vorónezh | Tetãmi Voronezh | 847.620 | |||||||
16 | Sarátov | Tetãmi Saratov | 827.193 | |||||||
17 | Tolyatti | Tetãmi Samara | 721.752 | |||||||
18 | Krasnodar | Krai de Krasnodar | 713.426 | |||||||
19 | Izhevsk | Udmurtia | 610.633 | |||||||
20 | Yaroslavl | Tetãmi Yaroslavl | 606.888 | |||||||
Ary 2010 Rrusiarekove papaha[5] |
Ehecha avei[jehaijey | editar código]
Mandu'apy[jehaijey | editar código]
- ↑ «Численность городского и сельского населения Российской Федерации» (en ruso). Consultado el 25 de agosto de 2011.
- ↑ Fondo Monetario Internacional. «Rusia». Consultado el 23 de diciembre de 2009.
- ↑ «Gross domestic product 2008, PPP» (en inglés). World Development Indicators database, World Bank (15 de septiembre de 2011). Consultado el 16 de enero de 2011.
- ↑ PNUD (14 de marzo de 2013). pnud (ed.): «"Informe sobre Desarrollo Humano 2014"» (en castellano) (html). Consultado el 1/05/13.
- ↑ «Ary 2010 Rrusiarekove papaha». Servicio General de Estadísticas. Consultado el 21 de noviembre de 2010.
Joaju[jehaijey | editar código]
- Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Rrúsia reheguaCommons.
- Portal del Estado ruso
- Rusia Hoy.
- Agencia Rusa de Información Novosti.
- La Voz de Rusia.
- RT al Ritmo de los Tiempos.