ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ(ಆಂಟಿ-ಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್)

ಫ್ಲುಯೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌ (ಪ್ರೊಜಾಕ್), ಒಂದು SSRI

ವೆನ್ಲಫಾಕ್ಸೈನ್‌, ಒಂದು SNRI

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯು ತೀವ್ರ ಖಿನ್ನತೆ ಮತ್ತು ಡಿಸ್ತಿಮಿಯಾದಂತಹ ಮಾನಸಿಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಳವಳ ಕಾಯಿಲೆಯಂತಹ ಆತಂಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಉಪಶಮನ ಮಾಡಲು ಬಳಸುವ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಔಷಧಿಯಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯ ಔಷಧಗಳೆಂದರೆ - ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್ (MAOI), ಟೆಟ್ರಾಸೈಕ್ಲಿಕ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ (TCA), ಟೆಟ್ರಾಸೈಕ್ಲಿಕ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ (TeCA), ಸೆಲೆಕ್ಟಿವ್ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್ (SSRI) ಮತ್ತು ಸಿರೊಟೋನಿನ್-ನಾರ್‌ಎಪಿನೆ‌ಫ್ರೈನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್ (SNRI). ಈ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮನೋವೈದ್ಯರು ಮತ್ತು ಇತರ ವೈದ್ಯರು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಮತ್ತು ಪೈಪೋಟಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ವಾದಗಳ ವಿಷಯವಾಗಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಔಷಧಿಗಳು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿನ ನಿಷೇಧಗಳು ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. ಈ ವಾದಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಲೇಬಲ್-ಇಲ್ಲದ ಔಷಧಿಗಳು ಅಪಾಯಕಾರಿಗಳಾಗಿವೆ.

ಎರಡು ಕೊಕ್ರೇನ್ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿ ಪುನರ್ವಿಮರ್ಶೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಆಧುನಿಕ ಥೈಮೊಲೆಪ್ಟಿಕ್ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವು ಸಕ್ರಿಯ ಪ್ಲಸೀಬೊದ ಪರಿಣಾಮಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆಂದು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿಲ್ಲ.^[೧]^[೨] FDAಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಲಾದ ಪ್ರಕಟಿತ ಮತ್ತು ಅಪ್ರಕಟಿತ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಪುನಃಪರಿಶೀಲನೆಯನ್ನು ೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ FDAಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು. ಪ್ರಕಟಿತ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯು ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಉಪಶಮನ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ೯೪%ನಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.^[೧]^[೨] ಅಪ್ರಕಟಿತ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಅದು ೫೦%ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.^[೧] ಒಟ್ಟಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ೫೧% ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ತೋರಿಸಿವೆ^[೧] - ಪ್ಲಸೀಬೊದ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ ಕೇವಲ ಎರಡು ಪಾಯಿಂಟುಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿವೆ. ಇದು ಪ್ಲಸೀಬೊಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ವಿವಿಧ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ತೋರಿಕೆಯ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ೧೧%ನಿಂದ ೬೯%ಗೆ ಏರಿಸಿದೆ.^[೧] ಇದಕ್ಕೆ ಹೊರತಾದುವೆಂದರೆ ಮಿರ್ಟಾಜೆಪೈನ್‌ - ಒಂದು ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ಮತ್ತು ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ವಿರೋಧಕ, ಇದು SSRI ಮತ್ತು SNRIS ನ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - ಹಾಗೂ ವೆನ್ಲಫಾಕ್ಸೈನ್‌ - ರಾಸಾಯನಿಕ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಒಪಿಯಾಡ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದ ಟ್ರೆಮಡಾಲ್‌ಗೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೋಲುವ ಒಂದು SNRI.

ಒಪಿಯಾಡ್‌ಗಳನ್ನು ೧೯೫೦ರ ಉತ್ತರಾರ್ಧದವರೆಗೆ ತೀವ್ರ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಉಪಶಮನ ಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆಂಫೆಟಮೈನ್‌ಗಳನ್ನು ಮಧ್ಯ-೧೯೬೦ರವರೆಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಒಪಿಯಾಡ್‌ ಅಥವಾ ಆಂಫೆಟಮೈನ್‌ಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದು ಕಾನೂನಿನ ಸಂದಿಗ್ಧ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ. ಕಳೆದ ಅರವತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಒಪಿಯಾಡ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದವುಗಳ ಔಷಧೀಯ ಪ್ರಬಲತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕೇವಲ ಕೆಲವು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಅದೇ ಆಂಫೆಟಮೈನ್‌ಗಳು ಎಚ್ಚರಿಕೆ-ಕೊರತೆ ಕಾಯಿಲೆ, ನಾರ್ಕೊಲೆಪ್ಸಿ(ವಿಚ್ಛಿದ್ರ ನಿದ್ರೆ) ಮತ್ತು ಸ್ಥೂಲಕಾಯತೆ ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಉಪಶಮನಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿವೆ ಹಾಗೂ ಇದರ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಅನ್ವಯಗಳಿಗಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನವು ಮುಂದುವರಿದಿದೆ. ಒಪಿಯಾಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಆಂಫೆಟಮೈನ್‌ಗಳೆರಡೂ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಅತಿ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲಿ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ, ಇಪ್ಪತ್ತನಾಲ್ಕರಿಂದ ನಲವತ್ತೆಂಟು ಗಂಟೆಗಳೊಳಗಾಗಿ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ; ಒಪಿಯಾಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಆಂಫೆಟಮೈನ್‌ಗಳೆರಡರ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ದರವೂ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಈ ಕೆಲವು ಸಣ್ಣ, ಭಾರೀ ಪರಿಮಿತಿಯ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ, ಒಪಿಯಾಡ್‌ ಬುಪ್ರೆನೊನಾರ್ಫಿನ್‌ ತೀವ್ರ, ಚಿಕಿತ್ಸೆ-ಪ್ರತಿರೋಧಕ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಉಪಶಮನ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ, ಇದು ಯಾವುದೇ ತಿಳಿದ ಔಷಧಿಗಳಿಗೆ ಉಪಶಮನವಾಗುವ ಬಗ್ಗೆ ೧೯೯೫ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಂಗೀಕೃತವಾದ ಸಣ್ಣ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದರಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಒಪಿಯಾಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಅನಾರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಪವಾದದಿಂದಾಗಿ ಇದರ ಬಳಕೆಯು ಮುಂದುವರಿಯಲಿಲ್ಲ.^[೩]

ಹೆಚ್ಚಿನ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ನಿಧಾನವಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು (೨-೬ ವಾರಗಳು) ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವನ್ನು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಸರಿನ ಹೊರತಾಗಿ, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಸೂಚನೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯಧಾರದ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಇತರ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸಲು ಅವು ಲೇಬಲ್-ಇಲ್ಲದವಾಗಿವೆ, ಉದಾ. ಆತಂಕ ಕಾಯಿಲೆ, ಗೀಳಿನಂಥ ಅಂತರ್ನಿಬಂಧದ ಕಾಯಿಲೆ, ತಿನ್ನುವ ಕಾಯಿಲೆ, ತೀವ್ರ ನೋವು ಹಾಗೂ ಡಿಸ್ಮೆನೊರಿಯಾದಂತಹ ಕೆಲವು ಹಾರ್ಮೋನು-ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯ ಕಾಯಿಲೆಗಳು. ಒಂದನ್ನೇ ಅಥವಾ ಸೆಳವು-ನಿರೋಧಕಗಳೊಂದಿಗೆ (ಉದಾ. ಟೆಗ್ರೆಟಾಲ್ ಅಥವಾ ಡೆಪಕೋಟ್) ಈ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಅಟೆನ್ಶನ್-ಡಿಫಿಸಿಟ್ ಹೈಪರ್‌ಆಕ್ಟಿವಿಟಿ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ (ADHD) ಮತ್ತು ಅವಾಚ್ಯ ಶಬ್ದಗಳಿಂದ ನಿಂದಿಸುವ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಗೊರಕೆ ಹೊಡೆಯುವುದು ಮತ್ತು ಮೈಗ್ರೇನ್ಅನ್ನು ಉಪಶಮನ ಮಾಡಲೂ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಆಂಟಿ-ಸೈಕಾಟಿಕ್(ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ-ನಿರೋಧಕ)^[೪] ಮತ್ತು ಬೆಂಜೋಡಿಯಜೆಪೈನ್‌^[೫]ಅನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳೆಂದು ಕರೆಯದ ಇತರ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಬಳಸಬಹುದು. ಆದರೂ ಬೆಂಜೋಡಿಯಜೆಪೈನ್‌ಗಳು -"ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ"ಗಳೆಂದು ಕರೆಯುವ ಎಲ್ಲಾ ಔಷಧಿಗಳೊಂದಿಗೆ - ದೈಹಿಕ-ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು(ಫಿಸಿಕಲ್-ಡಿಪೆಂಡೆನ್ಸ್) ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಬೆಂಜೋಡಿಯಜೆಪೈನ್‌ (ಅಥವಾ SSRI) ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಹಠತ್ತಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸುವುದರಿಂದ ಅಹಿತಕರ ನಿವರ್ತನ-ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಮೂಲಿಕೆ ಔಷಧಿ ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ಸ್ ವೋರ್ಟ್‌ನ ಸತ್ವವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೂ ಇದನ್ನು ಕೆಲವು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥವೆಂದು ಸೂಚಿಲಾಗುತ್ತದೆ. ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಪದವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಭಾವರಹಿತವಾಗಿ ಖಿನ್ನತೆಗೊಳಗಾದ ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಬಹುದಾದ ಯಾವುದೇ ಚಿಕಿತ್ಸೆ (ಉದಾ. ಮನಶ್ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರೊ-ಸೆಳವಿನ ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಸೂಜಿ-ಚಿಕಿತ್ಸೆ) ಅಥವಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ (ಉದಾ. ನಿದ್ರಾ-ಭಂಗ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಎತ್ತರ, ನಿಯತ ವ್ಯಾಯಾಮ) ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಜಡ ಪ್ಲಸೀಬೊಗಳು ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಔಷಧಿಯನ್ನು "ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ" ಎಂದು ದೃಢಪಡಿಸಲು ಅದು ಪ್ಲಸೀಬೊಗಿಂತ ಉತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯೆಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.^[೬]

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ಸ್ ವೋರ್ಟ್‌

ವಿವಿಧ ಓಪಿಯೇಟ್‌ಗಳು(ನಿದ್ರಾಜನಕಗಳು) (µ-ಒಪಿಯಾಡ್‌ ಗ್ರಾಹಕ ಮತ್ತು κ-ಒಪಿಯಾಡ್‌ ಗ್ರಾಹಕದ ಮೂಲಕ) ಮತ್ತು ಆಂಫೆಟಮೈನ್‌‌ಗಳನ್ನು ಮಧ್ಯ-1950ರವರೆಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆ ನಂತರ ಅವುಗಳ ಚಟ ಹಿಡಿಸುವ ಗುಣಲಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಂದಾಗಿ ಬಳಕೆಯು ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು.^[೭] ಮೂಲಿಕೆ ಔಷಧಿ ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ಸ್ ವೋರ್ಟ್‌ನ ಸತ್ವಗಳನ್ನು ("ನರ ಉತ್ತೇಜಕ"ವಾಗಿ) ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಉಪಶಮನ ಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.^[೮]

ಐಸೊನಿಯಜಿಡ್‌ ಮತ್ತು ಇಪ್ರೊನಿಯಜಿಡ್‌[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1951ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟೇಟನ್ ಐಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಸೀ ವ್ಯೂ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಇಬ್ಬರು ಇರ್ವಿಂಗ್ ಸೆಲಿಕಾಫ್ ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ರಾಬಿಟ್ಜೆಕ್, ಹೋಫ್‌ಮ್ಯಾನ್-ಲಾರೊಚೆಯ ಎರಡು ಹೊಸ ಕ್ಷಯರೋಗ-ನಿರೋಧಕಗಳಾದ ಐಸೊನಿಯಜಿಡ್‌ ಮತ್ತು ಇಪ್ರೊನಿಯಜಿಡ್‌‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಕಡಿಮೆ ರೋಗದ ಪೂರ್ವಸೂಚನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಮೊದಲು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲಾಯಿತು; ಅವರ ಸ್ಥಿತಿಯು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಸುಧಾರಿಸಿತು. ಸೆಲಿಕಾಫ್ ಮತ್ತು ರಾಬಿಟ್ಜೆಕ್ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದ್ದೀಪನವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿದರು. ರೋಗಿಗಳು ಆರೋಗ್ಯಕರವಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಂಡರು ಹಾಗೂ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಇದನ್ನು ವರ್ತನೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲು ಬಳಸಲಾಯಿತು"^[೯] ಸೀ ವ್ಯೂ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿನ ಕ್ಷಯರೋಗವನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸುವ ಖಚಿತತೆಯು ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಚರ್ಚೆಗೊಳಗಾಯಿತು. 1952ರಲ್ಲಿ ಐಸೊನಿಯಜಿಡ್‌ನ ಉತ್ತೇಜಕ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವಾಗ ಸಿನ್ಸಿನಟಿ ಮನೋವೈದ್ಯ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಲ್ಯೂರಿಯು ಇದನ್ನು ಅವನ ರೋಗಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದನು. ನಂತರದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಅವನು ಮತ್ತು ಹ್ಯಾರಿ ಸಾಲ್ಜರ್, ಐಸೊನಿಯಜಿಡ್‌ ಅವರ ಮೂರನೇ ಎರಡರಷ್ಟು ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದರು ಹಾಗೂ ಅದರ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು.^[೧೦] ಅಂತಹುದೇ ಘಟನೆಯೊಂದು ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಸೈಂಟ್-ಆನ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಮನೋವೈದ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದ ಮುಖ್ಯ ವೈದ್ಯ ಜೀನ್ ಡಿಲೆಯು ಕೊಚಿನ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಅವನ ಪಲ್ಮೊಮಾಲಜಿ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಐಸೊನಿಯಜಿಡ್‌ನ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಂಡುಹಿಡಿದನು. 1952ರಲ್ಲಿ ಲೂರಿ ಮತ್ತು ಸಾಲ್ಜರ್‌ಗಿಂತ ಮೊದಲು ಡಿಲೆ ನಿವಾಸಿ ಜೀನ್-ಫ್ರಾಂಕೋಯ್ಸ್ ಬ್ಯುಸನ್ ಒಂದಿಗೆ, ಖಿನ್ನತೆಗೊಳಗಾದ ರೋಗಿಗಳ ಮೇಲೆ ಐಸೊನಿಯಜಿಡ್‌ನ ಗುಣಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮದ ಬಗ್ಗೆ ವರದಿ ಮಾಡಿದನು.^[೧೧] ಅದರ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲದ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯಾಗಿ ಐಸೊನಿಯಜಿಡ್‌ನ ಪ್ರಭಾವವು ಹೆಚ್ಚು ವಿಷಕಾರಿ ಇಪ್ರೊನಿಯಜಿಡ್‌ನಿಂದ ಕ್ಷೀಣಿಸಿತು.^[೧೦] ಆದರೂ ಇದು ಕ್ಷಯರೋಗ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಮೂಲಾಧಾರವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಐಸೊನಿಯಜಿಡ್‌ನ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಪರಿಣಾಮವು ಈಗಲೂ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ Aಯ ದುರ್ಬಲ ನಿರೋಧದೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಯಾಗಿರುವ ಡೈಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌‌‌ನ ಪ್ರತಿರೋಧದಿಂದಾಗಿ ಇದು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ.^[೧೨]

ಸೆಲಿಕಾಫ್‌ ಮತ್ತು ರಾಬಿಟ್ಜೆಕ್ ಅದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಮತ್ತೊಂದು ಕ್ಷಯರೋಗ-ಪ್ರತಿರೋಧಕ ಔಷಧಿ ಇಪ್ರೊನಿಯಜಿಡ್‌ ಹೆಚ್ಚಿನ "ಮನೋ-ಉತ್ತೇಜಕ" ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತೋರಿಸಿತು, ಆದರೆ ಅದು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಬಲ ವಿಷಕಾರಿ.^[೧೩] ಐಸೊನಿಯಜಿಡ್‌ ಬಗೆಗಿನ ಪ್ರಕಟಣೆಯ ನಂತರ ಜ್ಯಾಕ್ಸನ್ ಸ್ಮಿತ್, ಗಾರ್ಡನ್ ಕ್ಯಾಮ್ಯಾನ್, ಜಾರ್ಜ್ ಕ್ರ್ಯಾನೆ ಮತ್ತು ಫ್ರ್ಯಾಂಕ್ ಐಡ್ ಮೊದಲಾದವರ ಸಂಶೋಧನಾ-ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಇಪ್ರೊನಿಯಜಿಡ್‌ನ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಬಳಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸಿದವು. ಅರ್ನ್ಸ್ಟ್ ಜೆಲ್ಲರ್ ಇಪ್ರೊನಿಯಜಿಡ್‌ ಪ್ರಬಲ ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ ಪ್ರತಿರೋಧಕವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದನು.^[೧೪] ರಾಕ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಸಂಶೋಧನಾ ವಿಭಾಗದ ಪ್ರಭಾವಿ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ನಥನ್ ಕ್ಲೈನ್ ಇಪ್ರೊನಿಯಜಿಡ್‌ಅನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ "ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಶಕ್ತಿವರ್ಧಕ"ವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲು ಆರಂಭಿಸುವವರೆಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು.^[೧೪]^[೧೫] ರೊಚೆಯು ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಇಪ್ರೊನಿಯಜಿಡ್‌ನ ಲೇಬಲ್-ಇಲ್ಲದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ತರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದನು‌.^[೧೪] ನಂತರ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇದರ ಮಾರಾಟವು ಭಾರಿ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಏರಿತು. ಆದರೆ 1961ರಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಹೆಪಟೊಟಾಕ್ಸಿಸಿಟಿ(ಪಿತ್ತಜನಕಾಂಗ-ವಿಷಕಾರಿತ್ವ)ಯಿಂದಾಗಿ ಇದನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿಂದ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.^[೧೪]

ಇಮಿಪ್ರಮೈನ್‌[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ("ಮೂರು ಸುರುಳಿಯ") ಸಂಯುಕ್ತವು ಗಮನಾರ್ಹ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಮೊದಲು 1957ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಿಸ್ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ರೊಲಾಂಡ್ ಕುಹ್ನ್ ಆವಿಷ್ಕರಿಸಿದನು. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಿಸ್ಟಮೀನ್-ರೋಧಕ ಜನ್ಯ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕ ಆಘಾತಕ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ನ್ಯೂರೊಲೆಪ್ಟಿಕ್‌ಗಳಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. 1955ರಲ್ಲಿ ರಿಸರ್ಪೀನ್‌ ಆತಂಕಕಾರಿ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಉಪಶಮನ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಪ್ಲಸೀಬೊಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದರೂ, ನ್ಯೂರೊಲೆಪ್ಟಿಕ್‌ಗಳು (ಅಕ್ಷರಾರ್ಥದಲ್ಲಿ "ನರಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು" ಅಥವಾ "ನರಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು") ಶಾಮಕ ಮತ್ತು ಆಂಟಿ-ಸೈಕಾಟಿಕ್‌‌ಗಳಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡವು.

ಕ್ಲೋರ್‌ಪ್ರೊಮಜೈನ್ನ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಕುಹ್ನ್ ಗೈಗಿ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳ ಕಂಪನಿಯೊಂದಿಗೆ, "G 22355" ಸಂಯುಕ್ತವು (1951ರಲ್ಲಿ USನಲ್ಲಿ ಹ್ಯಾಫ್ಲಿಗರ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕಿಂಡರ್ ತಯಾರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಪೇಟೆಂಟ್ ಪಡೆದ) ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ನರಗಳ ಚಲನೆಯ ವಿಲಂಬನದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದನು.^[೧೬] ಕುಹ್ನ್ "ಥೈಮೊಲೆಪ್ಟಿಕ್" (ಅಕ್ಷರಾರ್ಥದಲ್ಲಿ, "ನರಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು" ಎಂಬರ್ಥವಿರುವ ನ್ಯೂರೊಲೆಪ್ಟಿಕ್‌ಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ "ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು") ಎಂದು ಕರೆದ ಅವನ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಮೊದಲು 1955-56ರಲ್ಲಿ ವರದಿಮಾಡಿದನು. ಇವು ಕ್ರಮೇಣ ಊರ್ಜಿತಗೊಂಡು, ಮೊದಲ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಇಮಿಪ್ರಮೈನ್‌ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಬಂದಿತು, ಇದನ್ನು ಅತಿ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ರೂಪಾಂತರಗಳು ಅನುಸರಿಸಿದವು.

ನಂತರದ ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ಹೊಸ ಔಷಧಿಗಳು 1950ರಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯರು ಸೂಚಿಸುವ ಔಷಧಿಗಳಾದವು. ಪ್ರತಿ ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೆ 50ರಿಂದ 100 ಮಂದಿ ಜನರು ಈ ಹೊಸ ಔಷಧಿಗಳು ಉಪಶಮನ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಖಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳ ಕಂಪನಿಗಳು ಉತ್ಸಾಹಭರಿತವಾಗಿಲ್ಲವೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. 1960ರ ಸಂದರ್ಭದ ಮಾರಾಟವು ವಿವಿಧ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರಧಾನ ಟ್ರಾಂಕ್ವಿಲೈಜರ್‌ಗಳು (ನ್ಯೂರೊಲೆಪ್ಟಿಕ್‌/ಆಂಟಿ-ಸೈಕಾಟಿಕ್‌) ಮತ್ತು ಅಪ್ರಧಾನ ಟ್ರಾಂಕ್ವಿಲೈಜರ್‌ಗಳಿಗೆ (ಉದಾ. ಬೆಂಜೋಡಿಯಜೆಪೈನ್‌) ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿತ್ತು.^[೧೭] ಇಮಿಪ್ರಮೈನ್ಅನ್ನು‌ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಹಾಗೂ ಅನಂತರ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಹೊಸ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. MAO ಪ್ರತಿರೋಧಕಗಳ ಬಳಕೆಯು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ, ಕೆಲವು ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವ, ಕೇವಲ MAO-A ಉಪ-ಪ್ರಕಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ "ಪೂರ್ವಸ್ಥಿತಿಗೆ-ತರಬಲ್ಲ(ರಿವರ್ಸಿಬಲ್)" ರೂಪಗಳು ಬಳಕೆಗೆ ಬರುವವರೆಗೆ ಹಾಗೆಯೇ ಮುಂದುವರಿಯಿತು.^[೧೭]^[೧೮]

ಹೆಚ್ಚಿನ ಔಷಧ-ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು 1960ರಲ್ಲಿ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಕ್ರಿಯೆಯೆಂದರೆ ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌‌ನ ಪುನಃಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ನಿರೋಧಿಸುವುದು ಎಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಈ ಕ್ರಿಯೆಯು ಶಕ್ತಿಕೊಡುವ ಮತ್ತು ನರಗಳ ಅಥವಾ ಸ್ನಾಯುಗಳ ಚಲನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಹಾಗೂ ಕೆಲವು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲಿನ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ವಿವಿಧ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆಯೆಂದು (ಮುಖ್ಯವಾಗಿ 1969ರಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಲ್ಸನ್ ಮತ್ತು ಲಿಂಡ್‌ಕ್ವಿಸ್ಟ್ ಹಾಗೂ ಲ್ಯಾಪಿನ್ ಮತ್ತು ಆಕ್ಸೆನ್‌ಕ್ರಗ್ ಸೂಚಿಸಿದರು) ಕ್ರಮೇಣ ಗಮನಿಸಲಾಯಿತು.

ಸಂಶೋಧಕರು ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡು ಗುರಿಯಾಗಿಸುವ ಹಿಸ್ಟಮೀನ್-ರೋಧಕ-ಜನ್ಯ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ತರ್ಕಬದ್ಧ ಔಷಧಿ ವಿನ್ಯಾಸ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಜೈಮೆಲಿಡೈನ್‌ ಅಂತಹ ಮೊದಲ ಸಂಯುಕ್ತವಾಗಿದ್ದು, ಇದು 1971ರಲ್ಲಿ ಪೇಟೆಂಟ್ ಪಡೆಯಿತು. ಹಾಗೆಯೇ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಮೊದಲು ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದ ಸಂಯುಕ್ತವೆಂದರೆ ಇಂಡಲ್ಪೈನ್‌. ಫ್ಲುಯೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌ ಫುಡ್ ಆಂಡ್ ಡ್ರಗ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ (ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ)ನಿಂದ 1988ರಲ್ಲಿ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬಳಕೆಗೆ ಅಂಗೀಕೃತವಾಯಿತು, ಆ ಮೂಲಕ ಇದು ಮೊದಲ ಬ್ಲಾಕ್‌ಬಸ್ಟರ್ SSRI ಆಯಿತು. ಫ್ಲುಯೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌ ಎಲಿ ಲಿಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ 1970ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಯಾನ್ ಮಾಲೊಯ್, ಡೇವಿಡ್ ವೋಂಗ್ ಮತ್ತು ಇತರರಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿತು.^[೧೯]^[೨೦]

ಇದರ ಬಳಕೆಯು 19ನೇ ಮತ್ತು 20ನೇ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು. ಮೂಲಿಕೆ ಔಷಧಿ ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ಸ್ ವೋರ್ಟ್‌ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಹೈಪರಿಕಮ್‌ ಸತ್ತ್ವಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಪರವಾನಗಿ ಪಡೆದವು, ಪ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಆದವು ಮತ್ತು ವೈದ್ಯರಿಂದ ಸೂಚನೆಯನ್ನೂ ಪಡೆದವು. ಸಣ್ಣ-ಪ್ರಮಾಣದ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವದ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು 1970 ಮತ್ತು 1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಹಾಗೂ ನಂತರ 1990ರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನಹರಿಸಿ ಇವುಗಳ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು.^[೨೧] ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತ-ಮಾರಾಟಾದ ಔಷಧಿ (OTC) ಅಥವಾ ಪೂರೈಕೆಯಾಯಿತು ಹಾಗೂ ಅದರ ನರ-ಪ್ರೇಕ್ಷಕ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಸಕ್ರಿಯ ಅಂಶಗಳ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೈಪರ್‌ಫೋರಿನ್‌, ಬಗ್ಗೆ ಪರೀಕ್ಷಿಸುವ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಮುಂದುವರಿದವು.^[೨೨]^[೨೩]

ವೆನ್ಲಫಾಕ್ಸೈನ್‌, ಡ್ಯುಲೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌, ನೆಫಜೊಡೋನ್ ಮತ್ತು ಮಿರ್ಟಜಪೈನ್‌ ಮೊದಲಾದ ವಿವಿಧ ಪರಿಣಾಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಇತರ ಹೊಸ ಔಷಧಿಗಳಾದ SNRI ಮತ್ತು NRIಗಳನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು SSRIಗಳನ್ನು "ನೋವೆಲ್(ನವೀನ) ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ"ಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು.^[೨೪]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಪ್ರಕಾರಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸೆಲೆಕ್ಟಿವ್ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (SSRI)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸೆಲೆಕ್ಟಿವ್ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (SSRI) ಔಷಧಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಪ್ರಸ್ತುತದ ಪ್ರಮಾಣಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಒಂದು ವರ್ಗವಾಗಿವೆ. ಖಿನ್ನತೆಯುಂಟಾಗಲು ಒಂದು ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಸಿರೊಟೋನಿನ್‌ ಪ್ರಮಾಣವು ಸಾಕಷ್ಟಿಲ್ಲದಿರುವುದು, ಇದು ಮೆದುಳಿನಲ್ಲಿ ನರಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಸಂಜ್ಞೆಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು ಬಳಸಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ರಾಸಾಯನಿಕವಾಗಿದೆ. SSRIಗಳು ಪ್ರಿಸಿನಾಪ್ಟಿಕ್ ನರಕೋಶದಿಂದ ಸಿರೊಟೋನಿನ್‌ನ (5-ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸಿಟ್ರಿಪ್ಟಮೈನ್‌ ಅಥವಾ 5-HT ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ) ಪುನಃಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ನಿರೋಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸುತ್ತವೆ. ಆ ಮೂಲಕ ಅವು ನರಕೋಶ ಸಂಗಮದಲ್ಲಿ 5-HTಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಎಲಿ ಲಿಲ್ಲಿಯ ರಾಸಾಯನಿಕ ತಜ್ಞರಾದ ಕ್ಲಾಸ್ ಸ್ಕ್ಮೈಗೆಲ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಯಾನ್ ಮೋಲಾಯ್ ಮೊದಲ SSRI ಫ್ಲುಯೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌ಅನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದರು. ಈ ಔಷಧಿಗಳ ವರ್ಗಗಳೆಂದರೆ:

‌ಸಿಟಲೊಪ್ರಮ್ (ಸೆಲೆಕ್ಸ, ಸಿಪ್ರಮಿಲ್)
‌ಎಸ್ಕಿಟಲೊಪ್ರಮ್ (ಲೆಕ್ಸಾಪ್ರೊ, ಸಿಪ್ರಲೆಕ್ಸ್, ಸೆರೊಪ್ಲೆಕ್ಸ್‌, ಲೆಕ್ಸಮಿಲ್)
ಫ್ಲುಯೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌ (ಪ್ರೊಜ್ಯಾಕ್, ಸರಫೆಮ್, ಸಿಂಬ್ಯಾಕ್ಸ್)
ಫ್ಲುವೊಕ್ಸಮೈನ್‌ (ಲುವೋಕ್ಸ್)
ಪ್ಯಾರೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌ (ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್, ಆರೊಪ್ಯಾಕ್ಸ್)
ಸೆರ್ಟ್ರಲೈನ್ (ಜೊಲೋಫ್ಟ್)

ಈ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಅಥವಾ MAOIಗಳಿಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಅಂತಹ ಪರಿಣಾಮಗಳೆಂದರೆ ಅರೆನಿದ್ರಾವಸ್ಥೆ, ಬಾಯಿ ಒಣಗುವುದು, ಹೆದರಿಕೆ, ಆತಂಕ, ನಿದ್ರಾಭಾವ, ಹಸಿವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದು, ದೀರ್ಘಕಾಲ ತೂಕ ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದು ಹಾಗೂ ಲೈಂಗಿಕ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸಲು ಸಾಮಾರ್ಥ್ಯ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದು. ಕೆಲವು ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಔಷಧಿಗೆ ಸರಿಹೊಂದಿದಂತೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಬಹುದು, ಆದರೆ ಮತ್ತೆ ಕೆಲವು ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿಯಬಹುದು. ಮೊದಲಿನ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳಿಗಿಂತ ಸುರಕ್ಷಿತವಾದರೂ SSRIಗಳು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಗಗಳಷ್ಟು ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ,^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]} ಇದು ಖಿನ್ನತೆಯಲ್ಲಿ ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ನ ಪಾತ್ರವು ಇನ್ನೂ ಮಹತ್ವವಾದುದೆಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಇಬ್ಬರು ಸಂಶೋಧಕರ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಖಿನ್ನತೆಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿತು, ಇದು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿ SSRIಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವು ಈ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ರುಜುವಾತುಪಡಿಸುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಸೂಚಿಸಿತು.^[೨೫] ಈ ಔಷಧಿಗಳು "ಕ್ಲಾಕ್ ಜೀನ್‌"^[೨೬]ಗಳೆನ್ನುವ ನಕಲು ಮಾಡುವ ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸಬಹುದು ಎಂದು ಸಂಶೋಧನೆಯು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಔಷಧಿಗಳ ಗೀಳಿನ ಲಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥೂಲಕಾಯತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಬಹುದು.^[೨೭]^[೨೮]

ಆರ್ಕೈವ್ಸ್ ಆಫ್ ಜನರಲ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಯಾದೃಚ್ಛಿಕ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಪ್ರಯೋಗಗಳು, SSRI ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಮೂರನೇ ಒಂದರಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಮೊದಲ ವಾರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು ಎಂದು ತೋರಿಸಿವೆ. ಈ ಆರಂಭಿಕ ಪರಿಣಾಮಗಳು HRSD ಸ್ಕೋರುಗಳ ನಿರಪೇಕ್ಷ ಇಳಿತವನ್ನು 50%ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಲ್ಲಿಯೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]}

ಸಿರೊಟೋನಿನ್-ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (SNRI)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಿರೊಟೋನಿನ್-ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (SNRI) ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯ ಹೊಸ ರೂಪವಾಗಿದ್ದು, ಇವು ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ಮತ್ತು 5-HT ಎರಡರ ಮೇಲೆಯೂ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸುತ್ತವೆ. ಅವು SSRIಗಳಂತಹುದೇ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆದರೂ ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದರಿಂದ ನಿವರ್ತನ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಇದು ಅವುಗಳ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಬಹುದು. ಅವುಗಳೆಂದರೆ:

ಡೆಸ್ವೆನ್ಲಫಾಕ್ಸೈನ್‌ (ಪ್ರಿಸ್ಟಿಕ್)
ಡ್ಯುಲೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌ (ಸಿಂಬಾಲ್ಟ)
ಮಿಲ್ನಾಸಿಪ್ರಮ್ (ಐಕ್ಸೆಲ್)
ವೆನ್ಲಫಾಕ್ಸೈನ್‌ (ಎಫೆಕ್ಸರ್)

ನಾರ್‌ಅಡ್ರೆನರ್ಜಿಕ್ ಆಂಡ್ ಸ್ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಸಿರೊಟೊನರ್ಜಿಕ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್‌ಗಳು (NaSSA)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನಾರ್‌ಅಡ್ರೆನರ್ಜಿಕ್ ಆಂಡ್ ಸ್ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಸಿರೊಟೊನರ್ಜಿಕ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್‌ಗಳು (NaSSA) ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಹೊಸ ವರ್ಗಗಳಾಗಿವೆ. ಇವು ಪ್ರಿಸಿನಾಪ್ಟಿಕ್ ಆಲ್ಫಾ-2 ಅಡ್ರೆನರ್ಜಿಕ್ ಗ್ರಾಹಕಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಂಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ (ನಾರ್‌ಅಡ್ರೆನಲೈನ್‌) ಮತ್ತು ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಅದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವು ಕೆಲವು ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಗ್ರಾಹಕಗಳನ್ನೂ ನಿರೋಧಿಸುತ್ತವೆ.^[೨೯] ಇದರ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳೆಂದರೆ ಅರೆನಿದ್ರಾವಸ್ಥೆ, ಹಸಿವು ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದು ಮತ್ತು ತೂಕ ಏರುವುದು.^[೩೦] ಉದಾಹರಣೆಗಳೆಂದರೆ:

ಮಿಯಾನ್ಸೆರಿನ್ (ಟಾಲ್ವನ್)
ಮಿರ್ಟಜಪೈನ್‌ (ರೆಮೆರಾನ್, ಅವಾಂಜ, ಜಿಪ್ಸಿನ್)

ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ (ನಾರ್‌ಅಡ್ರೆನಲೈನ್‌) ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (NRI)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ (ನಾರ್‌ಅಡ್ರೆನಲೈನ್‌) ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (NRI) ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ನ (ನಾರ್‌ಅಡ್ರೆನಲೈನ್‌ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ) ಮೂಲಕ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸುತ್ತವೆ. NRIಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಿತ್ತೈಕಾಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚೋದನೆಯಲ್ಲಿ ಗುಣಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ:

ಆಟೊಮಾಕ್ಸೆಟೈನ್ (ಸ್ಟ್ರಾಟ್ಟೆರ)
ಮ್ಯಾಜಿಂಡಾಲ್ (ಮ್ಯಾಜನಾರ್, ಸನೋರೆಕ್ಸ್)
ರೆಬೊಕ್ಸೆಟೈನ್ (ಎಡ್ರೊನಾಕ್ಸ್)
ವಿಲೊಕ್ಸಜೈನ್ (ವಿವಲನ್)

ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌-ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (NDRI)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌-ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ಮತ್ತು ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ (ನಾರ್‌ಅಡ್ರೆನಲೈನ್‌) ಮೊದಲಾದವುಗಳ ನರಕೋಶದ ಪುನಃಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿರೋಧಿಸುತ್ತವೆ.^[೩೧] ಅವುಗಳೆಂದರೆ:

ಬುಪ್ರೊಪಿಯಾನ್ (ವೆಲ್‌ಬುಟ್ರಿನ್, ಜೈಬನ್)

ಸೆಲೆಕ್ಟಿವ್ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಎನ್ಹಾನ್ಸರ್‌ಗಳು (SSRE)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟಿಯಾನೆಪ್ಟೈನ್ (ಸ್ಟ್ಯಾಬ್ಲಾನ್, ಕೊಯಾಕ್ಸಿಲ್, ಟ್ಯಾಟಿನಾಲ್)

ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌-ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ಡಿಸ್‌ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (NDDI)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌-ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ಡಿಸ್‌ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (NDDI) ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ಮತ್ತು ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿರೋಧಿಸುವ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ 5-HT_2C ಗ್ರಾಹಕವನ್ನು ತಟಸ್ಥಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸುತ್ತವೆ, ಆ ಮೂಲಕ ಈ ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕಗಳ ಹೊರಪ್ರವಾಹವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತವೆ.

ಅಗೊಮೆಲಟೈನ್ (ವಾಲ್ಡೊಕ್ಸಾನ್, ಮೆಲಿಟರ್, ತೈಮನಾಕ್ಸ್)

ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್‌ಗಳು (TCA)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್‌ಗಳು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳ ಹಳೆಯ ವರ್ಗವಾಗಿವೆ. ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ಗಳು ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ (ನಾರ್‌ಅಡ್ರೆನಲೈನ್‌) ಮತ್ತು ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಮೊದಲಾದ ಕೆಲವು ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕಗಳ ಪುನಃಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತ ಔಷಧಿಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಿಂದಾಗಿ ಅವನ್ನು ಈಗ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳೆಂದರೆ ಹೃದಯ ಬಡಿತದ ಏರಿಕೆ, ಅರೆನಿದ್ರಾವಸ್ಥೆ, ಬಾಯಿ ಒಣಗುವುದು, ಮಲಬದ್ಧತೆ, ಮೂತ್ರರೋಧ, ದೃಷ್ಟಿ ಮಂಕಾಗುವುದು, ತಲೆ ತಿರುಗುವಿಕೆ, ಗಾಬರಿ ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕ ನಿಶ್ಯಕ್ತಿ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು ಹತ್ತು ಬಾರಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ ವಿಷಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ; ಈ ಔಷಧಿಗಳು ಮಿತಿಮೀರಿದ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಅರಿತ್ಮಿಯಾಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವುದರಿಂದ ಮಾರಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೂ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಈಗಲೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅವು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರಬಲ ಖಿನ್ನತೆಯ ಗಂಭೀರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ:

ಟರ್ಷಿಯರಿ ಅಮೈನ್ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್‌ಗಳು :

ಅಮೈಟ್ರಿಪ್ಟಿಲಿನ್ (ಎಲವಿಲ್, ಎಂಡೆಪ್)
ಕ್ಲೋಮಿಪ್ರಮೈನ್ (ಅನಾಫ್ರನಿಲ್)
ಡಾಕ್ಸೆಪಿನ್ (ಅಡಾಪಿನ್, ಸೈನೆಕ್ವನ್)
ಇಮಿಪ್ರಮೈನ್‌ (ಟಾಫ್ರನಿಲ್)
ಟ್ರಿಮಿಪ್ರಮೈನ್‌ (ಸರ್ಮಾಂಟಿಲ್)

ಸೆಕೆಂಡರಿ ಅಮೈನ್ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್‌ಗಳು

ದೇಸಿಪ್ರಮೈನ್ (ನಾರ್ಪ್ರಮಿನ್)
ನಾರ್‌ಟ್ರಿಪ್ಟಿಲಿನ್ (ಪಾಮೆಲಾರ್, ಅವೆಂಟಿಲ್, ನಾರಿಟ್ರೆನ್)
ಪ್ರೊಟ್ರಿಪ್ಟಿಲಿನ್ (ವಿವಕ್ಟಿಲ್)

ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (MAOI)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳನ್ನು (MAOI) ಇತರ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳು ನಿಷ್ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. MAOIಗಳು ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕಗಳಾದ ಡಾಪ್ಅಮೈನ್, ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಮತ್ತು ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ (ನಾರ್‌ಅಡ್ರೆನಲೈನ್‌)ಅನ್ನು ವಿಫಲಗೊಳಿಸುವ ಕಿಣ್ವ ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ಅನ್ನು ನಿರೋಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸುತ್ತವೆ. ಈ ವರ್ಗದ ಔಷಧಿ, ಕೆಲವು ಆಹಾರಗಳು (ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಟೈರಮಿನ್ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವು) ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಔಷಧಿಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಪ್ರಬಲ ಮಾರಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ನಡೆಯುವುದರಿಂದ, MAOIಗಳನ್ನು ವಿರಳವಾಗಿ ಸಲಹೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದು ಸೆಲೆಗಿಲಿನ್‌ನ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಡರ್ಮಲ್ ಪ್ಯಾಚ್(ತೇಪೆ) ರೂಪವಾದ ಎಮ್ಸಾಮ್‌ಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಜಠರದಲ್ಲಿ ಉಪಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸುವುದರಿಂದ ಅಂತಹ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಸಂಭವವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.^[೩೨] MAOIಗಳು ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿರಬಹುದು. ಆದರೂ ಅವು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಅವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. MAOIಗಳ ಹೊಸ ಉತ್ಪಾದನೆಯೊಂದನ್ನು ಬಳಕೆಗೆ ತರಲಾಯಿತು; ಮೋಕ್ಲೊಬೆಮಿಡ್ (ಮ್ಯಾನೆರಿಕ್ಸ್), ಇದನ್ನು ರಿವರ್ಸಿಬಲ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್ ಆಫ್ ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ A (RIMA) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ-ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಆಯ್ದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಆಹಾರ ಕ್ರಮದ ಅಗತ್ಯ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. MAOI ಗುಂಪಿನ ಔಷಧಿಗಳೆಂದರೆ:

ಐಸೊಕಾರ್ಬೋಕ್ಸಜಿಡ್ (ಮಾರ್ಪ್ಲನ್)
ಮೋಕ್ಲೊಬೆಮಿಡ್ (ಆರೊರಿಕ್ಸ್, ಮ್ಯಾನರಿಕ್ಸ್)
ಫೆನೆಲ್ಜಿನ್ (ನಾರ್ಡಿಲ್)
ಸೆಲೆಗಿಲಿನ್ (ಎಲ್ಡೆಪ್ರಿಲ್, ಎಮ್ಸಾಮ್)
ಟ್ರಾನಿಲ್ಸಿಪ್ರೊಮಿನ್ (ಪಾರ್ನೇಟ್)

ವರ್ಧಿಸುವ ಔಷಧಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕೆಲವು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಅವನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಔಷಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಬಳಸಿದಾಗ ಕೆಲವು ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ "ವರ್ಧಿಸುವ" ಔಷಧಿಗಳೆಂದರೆ:

ಬಸ್ಪಿರಾನ್ (ಬಸ್ಪಾರ್)
ಗೆಪಿರಾನ್ (ಅರಿಜ)
ನೆಫಜೊಡೋನ್ (ಸರ್ಜಾನ್)
ಟಾಂಡೊಸ್ಪಿರಾನ್ (ಸೆಡೈಲ್)
ಟ್ರಾಜೊಡಾನ್ (ಡೆಸಿರೆಲ್)
ಬುಪ್ರೊಪಿಯಾನ್ (ವೆಲ್‌ಬುಟ್ರಿನ್/ಜಿಬಾನ್)

ಶಾಮಕಗಳು ಮತ್ತು ನಿದ್ರಾಜನಕಗಳು ಬೆಂಜೋಡಿಯಜೆಪೈನ್‌‌ಗಳಾಗಿದ್ದು, ಅವನ್ನು ಆತಂಕವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ನಿದ್ರೆ ಬರಿಸಲು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಲಂಬನದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ಇರುವುದರಿಂದ, ಈ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಅಲ್ಪ-ಕಾಲಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಬಳಕೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಸಲಹೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅವುಗಳ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಅಲ್ಲದೆ, ಅವುಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಬರುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ‌ಕ್ವೆಟಿಯಪೈನ್ ಫ್ಯುಮರೇಟ್ (ಸೆರೊಕ್ವೆಲ್)ಅನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕತೆ ಮತ್ತು ಬೈಪೋಲಾರ್ ರೋಗಕ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ತಯಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಇದು ಹಿಸ್ಟಮೀನ್ (H1 ಮತ್ತು H2) ಗ್ರಾಹಕಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವುದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ತೂಕಡಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಮೂಲಕ ಡೈಫಿನ್‌ಹೈಡ್ರಮಿನ್‌‌ನಂತಹುದೇ (ಬೆನಡ್ರಿಲ್) ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

ರಿಸ್ಪರಿಡಾನ್ (ರಿಸ್ಪರ್ಡಲ್), ಒಲಾಂಜಪೈನ್ (ಜಿಪ್ರೆಕ್ಸ) ಮತ್ತು ಕ್ವೆಟಿಯಪೈನ್‌ (ಸೆರೊಕ್ವೆಲ್) ಮೊದಲಾದ ಆಂಟಿ-ಸೈಕಾಟಿಕ್‌‌ಗಳನ್ನು ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿಯ ಸ್ಥಿರೀಕಾರಕಗಳಾಗಿ ಮತ್ತು ಆತಂಕವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿಯ ಸ್ಥಿರೀಕಾರಕಗಳಾಗಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಹಾಗೂ ಅದು ಕೆಲವು ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]} ಆಂಟಿ-ಸೈಕಾಟಿಕ್‌‍ಗಳನ್ನು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯನ್ನು ವರ್ಧಿಸಲು, ಮತ್ತೊಂದು ಔಷಧಿಯ ರಕ್ತದ-ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಭಾವರಹಿತ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಮನೋವಿಕೃತ ಅಥವಾ ಬುದ್ಧಿಭ್ರಮಣೆ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಉಪಶಮನ ಮಾಡಲೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅವು ಗಂಭೀರ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸಿದರೆ ದೃಷ್ಟಿ ಮಂಜಾಗುವುದು, ಸ್ನಾಯು ಸೆಳೆತ, ಚಂಚಲತೆ, ಟಾರ್ಡಿವ್ ಡಿಸ್ಕಿನೇಶಿಯಾ ಮತ್ತು ತೂಕದ ಏರಿಕೆ ಮೊದಲಾದವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ.

ಸೈಕೊಸ್ಟಿಮ್ಯುಲಂಟ್‌(ಮನೋ-ಉತ್ತೇಜಕ)ಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ರೋಗಿಯು ಅನ್ಹೆಡೋನಿಯ, ಹೈಪರ್‌ಸೋಮ್ನಿಯಾ, ವಿಪರೀತ ತಿನ್ನುವುದು ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಚೋದನೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ವಿಲಕ್ಷಣವಾದ ಖಿನ್ನತೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಅವನ್ನು ಆಂಫೆಟಮೈನ್‌ (ಅಡೆರಾಲ್), ಮೀಥೈಲ್‌ಫೆನಿಡೇಟ್ (ರಿಟಲಿನ್) ಅಥವಾ ಮೊಡಫಿನಿಲ್ (ಪ್ರೋವಿಗಿಲ್, ಅಲರ್ಟೆಕ್) ಮೊದಲಾದವುಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆಯಿಂದ ಮಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಉಪಶಮನ ಮಾಡಬಹುದು ಏಕೆಂದರೆ ಈ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಪ್ರಚೋದನೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ವರ್ಧಿಸಬಹುದು ಹಾಗೂ ಹಸಿವು ಮತ್ತು ನಿದ್ರೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಬಹುದು. ನಿದ್ರೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವಲ್ಲಿ ಮೊಡಫಿನಿಲ್ ಅನನ್ಯವಾಗಿದೆ: ಇದು ಎಚ್ಚರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರೋಗಿಯು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುವಾಗ ಅರೆನಿದ್ರಾವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಮಾಮೂಲು ನಿದ್ರೆಗೆ ಭಂಗ ತರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಔಷಧಿಗಳು ಲೈಂಗಿಕ ಪ್ರಚೋದನೆಯನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಇದು ಒಂದು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸೈಕೊಸ್ಟಿಮ್ಯುಲಂಟ್‌ಗಳ ಸೂಚನೆಗೆ ಕಾರಣವಲ್ಲ. ಕೆಲವರಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಉತ್ತೇಜಕಗಳು ಬೈಪೋಲಾರ್ ರೋಗದಿಂದ ಬಳಲುವವರಲ್ಲಿ ಉನ್ಮಾದಕತೆಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತವೆ. ಅವಾಚ್ಯ ಶಬ್ದಗಳಿಂದ ನಿಂದಿಸುವ ರೋಗಕ್ಕೆ ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಅಸ್ಥಿರವಾಗಿರುವ ರೋಗಿಗಳು ಉತ್ತೇಜಕಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸಬಾರದು, ಏಕೆಂದರೆ ಅವು ಮನಸ್ಸಿನ ಭಾವನೆಗಳ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ.

ಲೀಥಿಯಂ ಬೈಪೋಲಾರ್ ರೋಗಕ್ಕೆ ಪ್ರಮಾಣಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ ಅಥವಾ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಉಪಶಮನ ಮಾಡಬಹುದೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಇತರ ಔಷಧಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲೀಥಿಯಂನ ಪ್ರಬಲ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳೆಂದರೆ ಬಾಯಾರಿಕೆ, ನಡುಕ, ಬುದ್ಧಿಭ್ರಮಣೆ, ಪಿತ್ತೋದ್ರೇಕ ಮತ್ತು ಭೇದಿ. ಕಾರ್ಬಮಜೆಪೈನ್ (ಟೆಗ್ರೆಟಾಲ್), ಸೋಡಿಯಂ ವಾಲ್ಪೊರೇಟ್ (ಎಪಿಲಿಮ್), ಮತ್ತು ಲಾಮೊಟ್ರಿಗಿನ್ (ಲಾಮಿಕ್ಟಲ್) ಮೊದಲಾದ ಕೆಲವು ಸೆಳವು-ನಿರೋಧಕಗಳನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬೈಪೋಲಾರ್ ರೋಗದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿ ಸ್ಥಿರೀಕಾರಕಗಳಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲೀಥಿಯಂ ಮತ್ತು ಲಾಮೊಟ್ರಿಗಿನ್ ಎರಡೂ ಚಿಕಿತ್ಸೆ-ನಿರೋಧಕ ಯೂನಿಪೋಲಾರ್(ಏಕಧ್ರುವೀಯ) ಖಿನ್ನತೆಯಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವರ್ಧಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸೂಚನೆಯ ರೀತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಬಳಕೆಯು 2002ರವರೆಗೆ 10 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 234%ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.^[೩೩] ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ 2005ರ ಸ್ವತಂತ್ರ ವರದಿಯೊಂದು, ಸಂಸ್ಥಾವಲಂಬಿಯಲ್ಲದ ಜನರಲ್ಲಿ (2002) 11ನಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು 5%ನಷ್ಟು ಪುರುಷರು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.^[೩೪] 1998ರ ಸಮೀಕ್ಷೆಯೊಂದು, ಖಿನ್ನತೆಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಿರುವ 67%ನಷ್ಟು ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ.^[೩೫] 2007ರ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದು, ಯಾವುದೇ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯಿಲ್ಲದೆ 25%ನಷ್ಟು ಅಮೆರಿಕನ್ನರು ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವರೆಂದು ರೋಗ ನಿರ್ಣಯ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದೆ.^[೩೬] ಈ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು 8,098 ಮಂದಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು.

2002ರ ಸಮೀಕ್ಷೆಯೊಂದು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಖಿನ್ನತೆಯಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಥವಾ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ ಸೂತ್ರಗಳಿಗೆ ಅನುಸಾರವಾಗಿಲ್ಲದ ಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಸುಮಾರು 3.5%ನಷ್ಟು ಮಂದಿಗೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ, ಈ ಪ್ರಮಾಣವು 1992ರಲ್ಲಿ 1.7%ನಷ್ಟಿತ್ತು.^[೩೭] 1996 ಮತ್ತು 2004ರ ಮಧ್ಯಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾದಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯ ಬಳಕೆಯು 3.4%ರಿಂದ 7.2%ಗೆ ಏರಿತು.^[೩೮] ನೆದರ್‌ಲೆಂಡ್‌ನಿಂದ ಪಡೆಯಲಾದ 1992ರಿಂದ 2001ರವರೆಗಿನ ಮಾಹಿತಿಯು, SSRIಗಳ ಬಳಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ ಹಾಗೂ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಅವಧಿಯು ಏರುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದೆ.^[೩೯] ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ SSRIಗಳ, ಬಳಕೆಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಹೊಂದಿದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ವೇಗವಾಗಿ ಏರಿದೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳು ಸೂಚಿಸಿವೆ. ಖಿನ್ನತೆಯ ಬಗೆಗಿನ ಜಾಗೃತಿ ಹಾಗೂ ಹೊಸ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಲಭ್ಯತೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಪ್ರಚಾರವು ಹೆಚ್ಚಿದುದರಿಂದ ಇದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ.^[೪೦] ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿರಕ್ಷಾ-ಸರಿಹೊಂದಿಸುವ, ನೋವು-ಶಾಮಕ ಮತ್ತು ಉರಿಯೂತ-ಪ್ರತಿರೋಧ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಿವೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿರುವುದರಿಂದ, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಖಿನ್ನತೆಯಿಲ್ಲದ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವದಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಾಕ್ಷ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದಾಗ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಆಯ್ಕೆಯು, ಕೆಲವು ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಕೊಮೊರ್ಬಿಡ್ ಮಾನಸಿಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳು, ವಿಶೇಷ ಭಾವರಹಿತ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮೊದಲಾದವನ್ನು ಆಧರಿಸಿರುತ್ತದೆ.^[೪೧]

ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ನಡುವಿನ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದ್ದರೂ, SSRIಗಳು ಮತ್ತು SNRIಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಹೊಸ ಔಷಧಿಗಳು ಹಳೆಯ ಔಷಧಿಗಳಿಗಿಂತ (ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು MAOIಗಳು) ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸಕರು ಗ್ರಹಿಸಿರುವುದನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.^[೪೨] UKಯಲ್ಲಿನ ಸಮೀಕ್ಷೆಯೊಂದು, ಮಹಿಳಾ ವೈದ್ಯರಿಗಿಂತ ಪುರುಷ ವೈದ್ಯರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ.^[೪೩]

ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ NHS ಸೂಚಿಸಿದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು 2010ರಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷಾಧಾರಗಳು ವರದಿಮಾಡಿವೆ. ಈ ಸಂಖ್ಯೆಯು 2009ರಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು, ಅಂದರೆ 39.1 ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು, ಈ ಪ್ರಮಾಣವು 1999ರಲ್ಲಿ 20.1 ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟಿತ್ತು. ವೈದ್ಯರು 2008ಕ್ಕಿಂತ 2009ರಲ್ಲಿ 3.18 ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರು. ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಈ ಏರಿಕೆಯು ಭಾಗಶಃ ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್‌ಸರಿತದಿಂದಾಗಿರಬಹುದೆಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿವೆ. ಇತರ ಕಾರಣಗಳೆಂದರೆ ರೋಗನಿರ್ಣಯದ ಸುಧಾರಣೆ, ಮಾನಸಿಕ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ರೋಗ ಲಕ್ಷಣದ ಇಳಿಕೆ ಹಾಗೂ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನಿಂದ ಉಂಟಾದ ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತಡ. ಖಿನ್ನತೆಯ ಸೌಮ್ಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು, ಸಲಹೆ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ಅರಿವಿನ ವರ್ತನೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮೊದಲಾದ ಇತರ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಅನಾವಶ್ಯಕವಾಗಿ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ವೈದ್ಯರುಗಳು ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮತ್ತೊಂದು ಅಂಶವೆಂದರೆ ಈ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಇಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಆತಂಕ ಮತ್ತು ಆಘಾತದ ನಂತರದ ಒತ್ತಡವನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಇತರ ಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಬಳಸುತ್ತಿರುವುದು.^[೪೪]

ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಬಳಕೆಯು 1996ರಿಂದ 2005ರವರೆಗಿನ ಸುಮಾರು ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿದೆ. ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ 1996ರಲ್ಲಿ 13 ದಶಲಕ್ಷ ಮಂದಿಗೆ ಹಾಗೂ 2005ರಲ್ಲಿ 27 ದಶಲಕ್ಷ ಮಂದಿಗೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು 2008ರಲ್ಲಿ 164 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರೋಗಿಗಳು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮನಶ್ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದರು.^[೪೫]

ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುವ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

SSRI ಎಸ್ಕಿಟಲೊಪ್ರಮ್‌ನ ಸ್ವತಂತ್ರ ಆಧಾರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅದರ ರಚನಾತ್ಮಕ ಸೂತ್ರ.

2007ರಲ್ಲಿ US ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳೆಂದರೆ^[೪೬]:

ಔಷಧಿ	ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್	ವರ್ಗ	2007ರಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಿದ ಔಷಧಿಗಳು (ದಶಲಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ)
ಸೆರ್ಟ್ರಲೈನ್	ಜೊಲಾಫ್ಟ್	SSRI	29.652
ಎಸ್ಕಿಟಲೊಪ್ರಮ್‌	ಲೆಕ್ಸಾಪ್ರೊ	SSRI	27.023
ಫ್ಲುಯೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌	ಪ್ರೊಜಾಕ್	SSRI	22.266
ಬುಪ್ರೋಪಿಯಾನ್	ವೆಲ್‌‌ಬುಟ್ರಿನ್	NDRI	20.184
ಪ್ಯಾರೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌	ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್‌	SSRI	18.141
ವೆನ್ಲಫಾಕ್ಸೈನ್‌	ಎಫೆಕ್ಸರ್	SNRI	17.200
ಸಿಟಲೊಪ್ರಮ್‌	ಸೆಲೆಕ್ಸ	SSRI	16.246
ಟ್ರಾಜೊಡನ್	ಡೆಸಿರೆಲ್	SARI	15.473
ಅಮೈಟ್ರಿಪ್ಟಿಲಿನ್	ಎಲಾವಿಲ್	TCA	13.462
ಡ್ಯುಲೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌	ಸಿಂಬಾಲ್ಟ	SNRI	12.551
ಮಿರ್ಟಜಪೈನ್‌	ರೆಮೆರಾನ್	TeCA	5.129
ನಾರ್‌ಟ್ರಿಪ್ಟಿಲಿನ್	ಪಾಮೆಲಾರ್	TCA	3.105
ಇಮಿಪ್ರಮೈನ್‌	ಟೋಫ್ರನಿಲ್	TCA	1.524

ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುವ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯೆಂದರೆ ಹೈಪರಿಕಮ್‌ ಪರ್ಫೊರಾಟಮ್ (ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ಸ್ ವೋರ್ಟ್‌).^[೪೭] ನೆದರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ, ಜಾತಿವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸೆರೊಕ್ಸಾಟ್ ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸಲಾಗುವ ಪ್ಯಾರೊಕ್ಸೆಟೈನ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುವ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಅನಂತರ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುವವೆಂದರೆ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ ಅಮೈಟ್ರಿಪ್ಟಿಲಿನ್, ಸಿಟಲೊಪ್ರಮ್‌ ಮತ್ತು ವೆನ್ಲಫಾಕ್ಸೈನ್‌.^[೪೮]

ಕ್ರಿಯೆಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಪರಿಣಾಮಗಳು ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕಗಳು ಮತ್ತು ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕ-ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲಿನ ಅವುಗಳ ಪ್ರಭಾವದಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.

ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಹೈಪೊಥೆಸಿಸ್ ಜೈವಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಖಿನ್ನತೆಯು ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿ ಡಾಪ್ಅಮೈನ್, ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಮತ್ತು ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ಮೊದಲಾದ ಮೋನೊಅಮೈನ್‌ಗಳ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯತೆಯಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. 1950ರಲ್ಲಿ ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ ಪ್ರತಿರೋಧಕಗಳು (MAOI) ಮತ್ತು ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಖಿನ್ನತೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿವೆಯೆಂದು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು. ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಇತರ ಆಧಾರಗಳು ಜೋಸೆಫ್ ಸ್ಕಿಲ್ಡ್‌ಕ್ರಾಟ್‌ನಿಗೆ ಅವನ ಸಂಶೋಧನಾ ಲೇಖನ "ದಿ ಕ್ಯಾಟೆಕೊಲಮೈನ್ ಹೈಪೊಥೆಸಿಸ್ ಆಫ್ ಎಫೆಕ್ಟಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್"ಅನ್ನು 1965ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದವು. ಸ್ಕಿಲ್ಡ್‌ಕ್ರಾಟ್‌ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕಗಳ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣವು ಕಾರಣವೆಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಛಿದ್ರಮನಸ್ಕತೆಯಂತಹ ಇತರ ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳೂ ಸಹ ಕೆಲವು ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕಗಳ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಕ್ರಿಯೆಯು ಈ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿವೆ. ಈ ಊಹೆಯು ಸುಮಾರು 25 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ರೋಗ-ಶರೀರವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಫಾರ್ಮಕೊಥೆರಪಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದುದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ.

ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ ಪ್ರತಿರೋಧಕಗಳು (MAOI) ಕಿಣ್ವ ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ಅನ್ನು ಪ್ರತಿರೋಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮೋನೊಅಮೈನ್ ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕಗಳಾದ ಸಿರೊಟೋನಿನ್, ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ಮತ್ತು ಡಾಪ್ಅಮೈನ್‌ನ ಇಳಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುತ್ತವೆ. ಅದರಿಂದಾಗಿ ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿ ಈ ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕಗಳ ಪ್ರಮಾಣವು ಅಧಿಕವಾಗಿ, ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕ-ಕ್ರಿಯೆಯೂ ಸಹ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.

ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು (TCA) ಸಿರೊಟೋನಿನ್, ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆಮಟ್ಟಿಗೆ ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ಮೊದಲಾದ ವಿವಿಧ ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕಗಳ ಪುನಃಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸುತ್ತವೆ. ಇಂದು ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುವ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳೆಂದರೆ ಸೆಲೆಕ್ಟಿವ್ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌‌ಗಳು (SSRI), ಇವು ಸಿರೊಟೋನಿನ್‌ನ ಪುನಃಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ನಿರೋಧಿಸುತ್ತವೆ (ಆ ಮೂಲಕ ಮಿದುಳಿನ ನರಕೋಶ ಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯ ಸಿರೊಟೋನಿನ್‌ನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ). ಇತರ ಹೊಸ ರೀತಿಯ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ನ ಪುನಃಗ್ರಹಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ನರಕೋಶದಲ್ಲಿನ ವಿವಿಧ ಗ್ರಾಹಕಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ.

MAOIಗಳು, TCAಗಳು ಮತ್ತು SSRIಗಳು ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ. ಅದೇ ಇತರೆಗಳು ಸಿರೊಟೋನಿನ್ 5-HT_2A ಗ್ರಾಹಕಗಳಿಗೆ ಬಂಧಿಸದಂತೆ ತಡೆಗಟ್ಟುತ್ತವೆ. ಇದು ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಒಂದು ಯೋಗ್ಯ ಹಾರ್ಮೋನು ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, MAOI, TCA ಮತ್ತು SSRI ಮೊದಲಾದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ರಕ್ತಪ್ರವಾಹದಲ್ಲಿ ಸೇರಿ, ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಾಗ, ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಮೊದಲ ವಾರದಲ್ಲಿ ರೋಗಿಯ ಆರೋಗ್ಯವು ತುಂಬಾ ಕೆಟ್ಟದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಒಂದು ವಿವರಣೆಯೆಂದರೆ ತಟಸ್ಥ ಸಂಜ್ಞೆಯಾಗಿ ವಿಕಸಿಸುವ 5-HT_2A ಗ್ರಾಹಕಗಳು (5-HT_2A ವಿರೋಧಕಗಳನ್ನು ಬಳಸುವವರ ತೂಕವು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ) ಆ ಪ್ರಾಣಿಗೆ ಆಹಾರ, ಸಂಗಾತಿ, ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಮತ್ತು ಪರಭಕ್ಷಕಗಳಿಗೆ ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲು ಆರಂಭಿಸುವಂತೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಅಪಾಯಕಾರಿ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಿಗೆ ತಿನ್ನುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದ್ದರೂ ಹಸಿವಾಗದಿರುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಇದು ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. 5-HT_2A ಗ್ರಾಹಕಗಳ ಉತ್ತೇಜನೆಯು ಅದನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅಪಾಯವು ದೀರ್ಘಕಾಲವಿದ್ದರೆ, ಆ ಪ್ರಾಣಿಯು ತಿನ್ನುವುದು ಮತ್ತು ಸಂಗಾತಿಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವುದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಆರಂಭಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ - ಪ್ರಾಣಿಯು ಉಳಿದರೆ, ಅಪಾಯವು ಆ ಪ್ರಾಣಿಯು ಭಾವಿಸಿದಷ್ಟು ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ 5-HT_2A ಗ್ರಾಹಕಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಡೌನ್‌ರೆಗ್ಯೂಲೇಷನ್ ಎಂಬ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆ ಪ್ರಾಣಿಯು ಅದರ ಮಾಮೂಲು ವರ್ತನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುತ್ತದೆ. ಮಾನವರಲ್ಲಿ ಸಿರೊಟೋನರ್ಜಿಕ್ ಔಷಧಿಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಆತಂಕವನ್ನು ದೂರಮಾಡಲು ಎರಡು ಮಾರ್ಗಗಳಿವೆ ಎಂದು ಇದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ: 5-HT_2A ಗ್ರಾಹಕರ ಉತ್ತೇಜನವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಆ ಗ್ರಾಹಕಗಳನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವವರೆಗೆ ಅವನ್ನು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ತೇಜನಮಾಡುವ ಮೂಲಕ.

ಜೀವಕೋಶದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಗ್ರಾಹಕಗಳ ಉತ್ತೇಜನ ಅಥವಾ ನಿರ್ಬಂಧವು ಅದರ ಜೀನ್‌ನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ. ನರಜನನ ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಮಿದುಳಿನ ರೂಪೋತ್ಪತ್ತಿ(ಮಾರ್ಫೊಜೆನೆಸಿಸ್)ಯಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳ ಪರಿಣಾಮದ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ವಹಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು ತೋರಿಸಿವೆ.^[೪೯]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಹಿಪೊಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನರಜನನದ ಉತ್ತೇಜನದಿಂದಾಗಿ ಕೆಲವು ದೀರ್ಘ-ಕಾಲದ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು ಎಂಬುದು ಮತ್ತೊಂದು ಊಹೆಯಾಗಿದೆ, ಈ ಪರಿಣಾಮವು ಇಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.^[೫೦]^[೫೧] ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು "ಕ್ಲಾಕ್ ಜೀನ್‌"ಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಮೂಲಕ ಮಿದುಳಿನ ಜೀವಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಜೀನ್‌ಗಳ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಹುದೆಂದು ಇತರ ಪ್ರಾಣಿ-ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಸೂಚಿಸಿವೆ. ^[೫೨]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ತಡವಾದ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠ ಪರಿಣಾಮವು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಪರಿಣಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿಸಬಲ್ಲ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಇತರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಮತ್ತು ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ಗ್ರಹಿಕೆ ನಿರೋಧಕಗಳು, ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ ನಿರೋಧಕಗಳು, ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು, ಲೀಥಿಯಂ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರೊಕನ್ವಲ್ಶನ್‌ಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ವಿವಿಧ ಪ್ರಕಾರದ ತೀವ್ರ ಆದರೆ ತೀಕ್ಷ್ಣವಲ್ಲದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಮೂಲಕ 3, 5-ಸೈಕ್ಲಿಕ್ ಅಡೆನೊಸಿನ್ ಮೋನೊಫಾಸ್ಫೇಟ್ (cAMP) ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಪ್‌ರೆಗ್ಯುಲೇಷನ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ರೊಡೆಂಟ್ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿವೆ. cAMPಅನ್ನು ಅಡೆನೊಸಿನ್ 5-ಟ್ರೈಫಾಸ್ಫೇಟ್ (ATP)ನಿಂದ ಅಡೆನೈಲಿಲ್ ಸೈಕ್ಲೇಸ್‌ನ ಮೂಲಕ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸೈಕ್ಲಿಕ್ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯೊಟೈಡ್ ಫಾಸ್ಫೊಡೈಈಸ್ಟರೇಸಸ್‌ಗಳಿಂದ (PDE) ಚಯಾಪಚಯಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೫೩] ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಸೇವನೆಯು ನರದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೊಳಗಾಗುವಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಬಹುದು ಎಂದೂ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.^[೫೪]

ಖಿನ್ನತೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವು, ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ನರದ-ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೋಲುವ ಸಕ್ರಿಯ ಹೈಪೊಥೆಲಾಮಿಕ್-ಪಿಟ್ಯುಟರಿ-ಅಡ್ರೀನಲ್ ಆಕ್ಸಿಸ್‌ (HPA ಆಕ್ಸಿಸ್)ನಿಂದ ಖಿನ್ನತೆಯು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ HPA ಆಕ್ಸಿಸ್ ವೈಪರಿತ್ಯಗಳು ಖಿನ್ನತೆಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ HPA ಆಕ್ಸಿಸ್ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೫೫]

ಹೋಲಿಕೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಲವಾರು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಗೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗಿದೆ:^[೫೬]^[೫೭]^[೫೮]^[೫೯]

ಬುಟ್ರಿಪ್ಟಿಲಿನ್	1360	5100	3940	?	?	?	?	?	?	?
ಸಿಟಲೊಪ್ರಮ್‌	1.16	4070	28100	?	?	?	?	?	?	?
ಕ್ಲೋಮಿರ್ಪಮೈನ್	0.28	38	2190	31	37	38	3200	?	?	?
ಡೆಸಿಪ್ರಮೈನ್	17.6	0.83	3190	60	66	100	5500	6400	350	3500
ಡೊಸುಲೆಪಿನ್	8.6	46	5310	?	?	?	?	?	?	?
ಡಾಕ್ಸೆಪಿನ್	68	29.5	12100	0.17	23	23.5	1270	276	27	360
ಡ್ಯುಲೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌	0.8	7.5	240	?	?	?	?	?	?	?
ಇಟೋಪೆರಿಡಾನ್	890	20000	52000	3100	35000+	38	570	85	36	2300
ಫೆಮೊಕ್ಸೆಟೈನ್	11	760	2050	4200	184	650	1970	2285	130	590
ಫ್ಲುಯೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌	0.81	240	3600	5400	590	3800	13900	32400	280	12000
ಫ್ಲುವೊಕ್ಸಮೈನ್‌	0.81	240	3600	?	?	?	?	?	?	?
ಇಮಿಪ್ರಮೈನ್‌	1.4	37	8500	37	46	32	3100	5800	150	620
ಲೋಫೆಪ್ರಮೈನ್	70	5.4	18000	360	67	100	2700	4600	200	2000
ಮ್ಯಾಪ್ರೊಟಿಲೈನ್	5800	11.1	1000	2	570	90	9400	?	?	?
ಮ್ಯಾಜಿಂಡಾಲ್	100	1.4	11	?	?	?	?	?	?	?
ಮಿಯಾನ್ಸೆರಿನ್	4000	71	9400	?	?	?	?	?	?	?
ಮಿಲ್ನಸಿಪ್ರಾನ್	123	200	10000+	?	?	?	?	?	?	?
ಮಿರ್ಟಜಪೈನ್‌	1500+	1250~	1500+	1~	1000~	500~	100~	1500+	10~	1500+
ನೆಫಜೊಡೋನ್	200	360	360	24000	11000	48	640	80	26	910
ನಿಸೋಕ್ಸೆಟೈನ್	383	5.1	477	?	?	?	?	?	?	?
ನಾಮಿಫೆನ್ಸೈನ್	1010	15.6	56	?	?	?	?	?	?	?
ನಾರ್‌ಟ್ರಿಪ್ಟಿಲಿನ್	18	4.37	1140	6.3	37	55	2030	294	41	2570
ಆಕ್ಸಪ್ರೊಟಿಲಿನ್	3900	4.9	4340	?	?	?	?	?	?	?
ಪ್ಯಾರೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌	0.13	40	490	22000	108	4600	17000	35000+	19000	32000
ಪ್ರೊಟ್ರಿಪ್ಟಿಲಿನ್	19.6	1.41	2100	25	25	130	6600	?	?	?
ರೆಬೊಕ್ಸೆಟೈನ್	720	11	10000+	?	?	?	?	?	?	?
ಸೆರ್ಟ್ರಲೈನ್	0.29	420	25	24000	630	380	4100	35000+	9900	10700
ಟ್ರಾಜೊಡಾನ್	160	8500	7400	1100	35000+	42	320	96	25.0	35000+
ಟ್ರಿಮಿಪ್ರಮೈನ್‌	149	2450	3780	0.27	58	24	680	?	?	?
ವೆನ್ಲಫಾಕ್ಸೈನ್‌	82	2480	7647	35000+	35000+	35000+	35000+	35000+	35000+	35000+
ವಿಲೊಕ್ಸಜೈನ್	17300	155	100000+	?	?	?	?	?	?	?
ಜೈಮೆಲಿಡೈನ್‌	152	9400	11700	?	?	?	?	?	?	?

ಈ ಮೇಲಿನ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಸಮತೋಲನ ಬೇರ್ಪಡಿಕೆ ಸ್ಥಿರಾಂಕಗಳಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಇರುವುದು ಹೆಚ್ಚು ಎಂದು ಗಮನಿಸಬೇಕು. SERT, NET ಮತ್ತು DAT ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಸಿರೊಟೋನಿನ್, ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ಮತ್ತು ಡಾಪ್ಅಮೈನ್‌ನ ಪುನಃಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ನಿರೋಧಿಸುವ ಸಂಯುಕ್ತಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಇತರ ಮೌಲ್ಯಗಳು ವಿವಿಧ ಗ್ರಾಹಕಗಳಿಗೆ ಅವುಗಳ ಆಕರ್ಷಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.

ಉರಿಯೂತ-ಪ್ರತಿರೋಧಕ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿರಕ್ಷಣ-ವ್ಯತ್ಯಾಸ(ಇಮ್ಯನೊಮಾಡ್ಯುಲೇಶನ್)[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪ್ರೊ-ಇನ್‌ಫ್ಲಮೇಟರಿ(ಉರಿಯೂತ-ಮುಂಚಿನ) ಸೈಟೊಕಿನ್ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಭಾವರಹಿತ ಖಿನ್ನತೆ, ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ ಮತ್ತು ಬೈಪೋಲಾರ್ ರೋಗದ ಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಈ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿರಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಔಷಧೀಯ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿವೆ.^[೬೦]^[೬೧]^[೬೨]^[೬೩]^[೬೪]

ಸೊಮಾಟಿಕ್ ಸೋಂಕುಗಳು ಅಥವಾ ಆಟೊಇಮ್ಯೂನ್ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಂತಹ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಒತ್ತಡ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ತೀವ್ರ ಪ್ರಮಾಣದ ಸ್ರವಿಕೆಯು, ಜೀವಕೋಶ-ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯ ಪ್ರೊ-ಇನ್‌ಫ್ಲಮೇಟರಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾ ಸರಣಿಯ ಮೂಲಕ ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿ ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಗ್ರಾಹಕಗಳ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು, ಆ ಮೂಲಕ ನರ-ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ಡಿಸ್‌ರೆಗ್ಯುಲೇಶನ್ಅನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿವೆ.^[೬೩] ಸಿರೊಟೋನಿನ್, ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ ಮತ್ತು ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ಗ್ರಾಹಕಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸುವ SSRIಗಳು, SNRIಗಳು ಮತ್ತು ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಪ್ರೊ-ಇನ್‌ಫ್ಲಮೇಟರಿ ಸೈಟೊಕಿನ್ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಇಮ್ಯುನೊಮಾಡ್ಯುಲೇಟರಿ ಮತ್ತು ಆಂಟಿ-ಇನ್‌ಫ್ಲಮೇಟರಿ(ಉರಿಯೂತ-ಪ್ರತಿರೋಧಕ)ಯಾಗಿರುತ್ತವೆ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಇಂಟರ್‌ಫೆರಾನ್-ಗಾಮ (IFN-ಗಾಮ) ಮತ್ತು ಇಂಟರ್‌ಲ್ಯೂಕಿನ್-10 (IL-10) ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ TNF-ಆಲ್ಫಾ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್‌ಲ್ಯೂಕಿನ್-6 (IL-6) ಮೊದಲಾದವುಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ. ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು TH1 ಅಪ್‌ರೆಗ್ಯುಲೇಶನ್ಅನ್ನು ನಿರೋಧಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದೂ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.^[೬೫]^[೬೬]^[೬೭]^[೬೮]^[೬೯]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ TCAಗಳು ಮತ್ತು SNRIಗಳು (ಅಥವಾ SSRI-NRI ಸಂಯುಕ್ತಗಳು), ನೋವು-ಶಾಮಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನೂ ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.^[೭೦]^[೭೧]

ಈ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಲ್ಲದ ರೋಗಗಳೆರಡಲ್ಲೂ ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಖಾತರಿ ನೀಡಿವೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಶಸ್ತ ಫಾರ್ಮಕೊಥೆರಪಿಗೆ ಮಾನಸಿಕ-ನರ-ಪ್ರತಿರಕ್ಷಾ ಮಾರ್ಗವು ಅಗತ್ಯವಾಗಬಹುದು.^[೭೨] ಮುಂದಿನ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು, ಪ್ರೊ-ಇನ್‌ಫ್ಲಮೇಟರಿ ಸೈಟೊಕಿನ್‌ಗಳ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಿರೋಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಆಂಟಿ-ಇನ್‌ಫ್ಲಮೇಟರಿ ಸೈಟೊಕಿನ್‌ಗಳ ಉತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಪ್ರತಿರಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿ ಹೊಂದಿರುವಂತೆ ತಯಾರಿಸಬಹುದು.^[೭೩]

ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗಳಡಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಯಾದೃಚ್ಛಿಕ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡು) ಮೂಲಕ ಅಥವಾ "ನೈಜ" ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವಗಳ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಮೂಲಕ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಪ್ರಬಲ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಅರ್ಹತೆ ನಿರ್ಣಯಿಸುವ ಹಲವಾರು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಔಷಧಿಯೊಂದರ ಸಮರ್ಥ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಯನ್ನು, ಸ್ವತಃ-ಹೇಳಿದ ಅಥವಾ ವೀಕ್ಷಿಸಲಾದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 50%ನಷ್ಟು ಇಳಿಕೆಯಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಭಾಗಶಃ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕನಿಷ್ಠ 25%ನಷ್ಟು ಇಳಿತವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉಪಶಮನ ಪದವು ಖಿನ್ನತೆ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ವಸ್ತುತಃ ನಿರ್ಮೂಲನೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೂ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತೆ ಬರುವ ಅಥವಾ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮರುಕಳಿಸುವ ಅಪಾಯವಿರಬಹುದು. ಸಂಪೂರ್ಣ ಉಪಶಮನ ಅಥವಾ ಪುನಃಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಯು ಸಂಪೂರ್ಣ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಮರಳುವುದು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಪುನಃಪರಿಶೀಲನೆಯ ಅಧ್ಯಯನಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಇತ್ತೀಚಿನ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಅವಲೋಕನಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

ವಿವಿಧ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ^[೭೪] ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಖಿನ್ನತೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ವರ್ಗದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ^[೭೫] ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವದ ಹೋಲಿಕೆ.^[೭೬]
"ಸಕ್ರಿಯ ಪ್ಲಸೀಬೊ" ಒಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಸಲಾದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ನಿರ್ಧಾರಣೆ.^[೨]
ಹೊಸ ಪ್ರಕಾರದ MAOI ವರ್ಗದ ನಿರ್ಧಾರಣೆ.^[೭೭]
ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ಸ್ ವೋರ್ಟ್‌‌ನ ಯಾದೃಚ್ಛಿಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ.^[೭೮]
ಬಾಲ್ಯದ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಬಳಕೆಯ ಪುನಃಪರೀಕ್ಷೆ.^[೭೯]^[೮೦]
1987ರಿಂದ 2004ರವರೆಗೆ U.S. ಫುಡ್ ಆಂಡ್ ಡ್ರಗ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್ (FDA)ಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಲಾದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಪುನಃಪರಿಶೀಲನೆಯು, ಸುಮಾರು ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಪ್ಲಸೀಬೊದಿಂದ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ತೋರಿಸಲು ವಿಫಲವಾದವು ಎಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರಯೋಗದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದವು. ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಎಲ್ಲಾ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗದ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಗೊಳಿಸಲಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ಧನಾತ್ಮಕ ಸ್ಪಷ್ಟನೆಯಲ್ಲಿರಿಸಲಾಯಿತು (FDAಯ ಸ್ವಂತ ಮಾಹಿತಿಯ ಅರ್ಹತೆ ನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿ). ಇದು ಏಕೆಂದರೆ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ವಿರುದ್ಧ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿ ಪ್ರಕಟಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ ಅಥವಾ (ಪ್ರಕಟಗೊಳಿಸಿದರೆ) ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಫುಡ್ ಆಂಡ್ ಡ್ರಗ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್‌ಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಲಾದ ನಿಜವಾದ ಮಾಹಿತಿಯಲ್ಲಿ 94 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಧನಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನಾ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದರೂ, ಕೇವಲ 51 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿದ್ದವು. ಈ ಪ್ರಕಟಣೆಯು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಗೋಚರವಾಗುವ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು 11%ರಿಂದ 69%ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.^[೧]
2008ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ UK, US ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಸಂಶೋಧಕರು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು, 1987ರಿಂದ 1999ರವರೆಗಿನ ಮಧ್ಯಾವಧಿಯಲ್ಲಿ FDAಯ ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾದ ಆರು ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುವ ಹೊಸ-ವರ್ಗದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳ-ಕಂಪನಿ-ನಡೆಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಔಷಧಿ-ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಿತು. ಹಿಂದಿನ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗಿ ಇದರ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ಲಸೀಬೊದ ನಡುವಿನ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಕನಿಷ್ಠವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಆರಂಭಿಕ ಖಿನ್ನತೆಯ ಮಧ್ಯಮ-ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ತೀವ್ರ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಕಂಡುಬರುವುದರೊಂದಿಗೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು ಎಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಪ್ಲಸೀಬೊದ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವದ ಇಳಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ತೀವ್ರ ಖಿನ್ನತೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಕೊನೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿರುವ ರೋಗಿಗಳ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಾನದಂಡವಾಯಿತು.^[೮೧] ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ಕೆಲವು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ರಸಾರವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು, ಆದರೆ ವೃತ್ತಿಪರ ಸಮುದಾಯದಿಂದ ಟೀಕೆಗೊಳಗಾಯಿತು.^[೮೨] ಎಲಿ ಲಿಲ್ಲಿ ಆಂಡ್ ಕಂಪನಿಯು, ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ಅದರ ಉತ್ಪನ್ನ ಪ್ರೊಜಾಕ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಪ್ರೊಜಾಕ್ ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಮಂದಿಗೆ ಉಂಟುಮಾಡಿದ ಪರಿಣಾಮವು ಹೆಮ್ಮೆಪಡುವಂತಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿತು. ಈ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಅನಾವಶ್ಯಕ ಗಾಬರಿ ಮತ್ತು ಚಿಂತೆಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಲು ಬಳಸಬಾರದೆಂದು ಗ್ಯಾಲಕ್ಸೊಸ್ಮಿತ್‌ಕ್ಲಿನ್ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿತು. ಈ ಮಾಹಿತಿಯು ಔಷಧಿಗಳ FDA ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಉತ್ತಮವಾಗಿವೆಯೆಂದು ವ್ಯೆತ್ ಸೂಚಿಸಿತು.^[೮೩] ಔಷಧವಸ್ತುಗಳ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಪರ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಇಬ್ಬರು ಪ್ರಮುಖ UK ಮನೋವೈದ್ಯರು/ಔಷಧ-ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಹೀಗೆಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ - ಅಲ್ಪ-ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕೃತವಾದ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ತವಲ್ಲ, ಅಪ್ರಕಟಿತ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಕಡಿಮೆ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣಾ ಲೇಖಕರು ಔಷಧಿ ಪರಿಶೀಲನಾ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಿಂದಲ್ಲದೆ "ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದ ಹಿನ್ನೆಲೆ"ಯಿಂದ ಬಂದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ, ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು "ವೈದ್ಯ/ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಮುದಾಯದ ಘಟಕಗಳು" ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕುಗ್ಗಿದ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಹಾಗೂ ಮಾಧ್ಯಮವು ಖಿನ್ನತೆಯ ಗಂಭೀರತೆಗೆ ಮಹತ್ವಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಬಳಲುವವರನ್ನು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಧಾರ್ಮಿಕ ವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರೆಂದು ದೂಷಿಸುತ್ತದೆ.^[೮೪]
2002ರ ಮೇ 7ರಂದು ದಿ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ "ಎಗೈನೆಸ್ಟ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್, ಎ ಶುಗರ್ ಪಿಲ್ ಈಶ್ ಹಾರ್ಡ್ ಟು ಬೀಟ್" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಲೇಖನವು ಹೀಗೆಂದು ಹೇಳಿದೆ - "ಇತ್ತೀಚಿನ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಔಷಧಿ ಕಂಪನಿಗಳು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ಕರೆ ಗುಳಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು-ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಉತ್ತಮವಾಗಿ- ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನೂ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೊಸ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. ಕಂಪನಿಗಳು ಧನಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಎರಡನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹಲವಾರು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಬೇಕು, ಇದು ಫುಡ್ ಆಂಡ್ ಡ್ರಗ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್‌ನ ಅಂಗೀರಕಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಕನಿಷ್ಠವಾಗಿದೆ. ಕಳೆದ ವಾರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಕ್ಕರೆ ಗುಳಿಗೆಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ಲಸೀಬೊಗಳು ಔಷಧಿಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೊಳಗಾದ ಮಿದುಳಿನ ಒಂದೇ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಪ್ರೊಜಾಕ್ ತಯಾರಕರು ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿರುವ ಎರಡನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಐದು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು ಹಾಗೂ ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್ ಮತ್ತು ಜೊಲೋಫ್ಟ್ ತಯಾರಕರು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಲ್ಯೂಚ್ಟರ್ ಪ್ಲಸೀಬೊಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾದ ರೋಗಿಗಳ ಮಿದುಳಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಸಿದಾಗ, ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆಂದು ಹೇಳಲಾದ ಮಿದುಳಿನ ಭಾಗದಲ್ಲೇ ಹೆಚ್ಚಿನವರ ಬದಲಾವಣೆಯು ಕಂಡುಬಂದಿದುದನ್ನು ತಿಳಿದು ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತನಾದನು. ಪರೀಕ್ಷೆಯು ಮುಗಿದ ನಂತರ, ಪ್ಲಸೀಬೊಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾದ ರೋಗಿಗಳು ತಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯವು ಬಹುಬೇಗ ದುರ್ಬಲವಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಲ್ಲಿನ ನಂಬಿಕೆಯು ಪ್ಲಸೀಬೊಗಳಿಗಿಂತ ಅವು ಯಾಕೆ ಉತ್ತಮವಾಗಿವೆಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ." ^[೮೫]

ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪ್ರಮುಖ ಖಿನ್ನತೆಯ ಕಾಯಿಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ 2000 ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್ ಗೈಡ್‌ಲೈನ್^[೮೬] ಹೀಗೆಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ - ರೋಗಿಯ ಆಯ್ಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಸೌಮ್ಯವಾದ ಪ್ರಮುಖ ಖಿನ್ನತೆ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿ ನೀಡಬಹುದು; ಮಧ್ಯಮದಿಂದ ತೀವ್ರ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಮುಖ ಖಿನ್ನತೆ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಎಲೆಕ್ಟ್ರೊಕನ್ವಲ್ಸಿವ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ನೀಡದಿದ್ದರೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಕೊಡಬೇಕು; ಹಾಗೂ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ-ಪ್ರತಿರೋಧಕ ಮತ್ತು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳ ಸಂಯುಕ್ತವನ್ನು ಅಥವಾ ಎಲೆಕ್ಟ್ರೊಕನ್ವಲ್ಸಿವ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪಗೊಂಡ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಬಳಸಬೇಕು. ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಔಷಧಿಗಳ ವರ್ಗ-ವರ್ಗಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಹಾಗೂ ವರ್ಗಗಳೊಳಗೆ ಹೋಲಿಸಬಹುದಾಗಿರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಆರಂಭಿಕ ಆಯ್ಕೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮ, ರೋಗಿಯ ಆಯ್ಕೆ, ಔಷಧಿಯ ಬಗೆಗಿನ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರೀಕ್ಷಾ ಮಾಹಿತಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣ ಹಾಗೂ ಅದರ ಖರ್ಚು ಮೊದಲಾದವನ್ನು ಆಧರಿಸಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಇದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

UK ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಎಕ್ಸೆಲೆನ್ಸ್ (NICE) 2004ರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನಗಳು ಹೀಗೆಂದು ಸಲಹೆಯನ್ನು ನೀಡಿವೆ - ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸೌಮ್ಯವಾದ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಆರಂಭಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿ ಬಳಸಬಾರದು ಏಕೆಂದರೆ ಇದರಿಂದಾಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಕ್ಕಿಂತ ಅಪಾಯವೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಮಧ್ಯಮ ಅಥವಾ ತೀವ್ರ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ಗಿಂತ SSRI ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ; ತೀವ್ರ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಾಗ್ನಿಟಿವ್ ಬಿಹೇವಿಯರಲ್ (ಅರಿವಿನ-ವರ್ತನೆಯ) ಥೆರಪಿ ಮೊದಲಾದ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳನ್ನೂ ಬಳಸಬೇಕು.^[೮೭]

ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವದ ಮಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಚಾತುರ್ಯಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳಿಂದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಿದ 30%ರಿಂದ 50%ರಷ್ಟು ಮಂದಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.^[೮೮]^[೮೯] ಪ್ರಬಲ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಕಂಡುಬಂದರೂ, ಖಿನ್ನತೆ ಮತ್ತು ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯ ಗಮನಾರ್ಹ ಮುಂದುವರಿಕೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮರುಕಳಿಸುವ ದರವು 3ರಿಂದ 6 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.^[೯೦] ಇದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.^[೯೧] ಈ ಮಿತಿ ಮತ್ತು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಮೀರಿಸಲು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ನಿರ್ವಹಣಾ ಚಾತುರ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೯೨]

"ಟ್ರೈಯಲ್ ಆಂಡ್ ಎರರ್(ಪ್ರಾಪ್ತಿಪರ್ಯಂತ ಪ್ರಯತ್ನ)" ಬದಲಾವಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ 2000 ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್ ಗೈಡ್‌ಲೈನ್, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯ ಆರರಿಂದ ಎಂಟು ವಾರಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಕಂಡುಬರದಿದ್ದರೆ, ಅದೇ ವರ್ಗದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗೆ ನಂತರ ಬೇರೆ ವರ್ಗದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗೆ ಬದಲಾಗಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಇತ್ತೀಚಿನ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣಾ ಪುನಃಪರಿಶೀಲನೆಯು ಹಿಂದಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿತು; SSRI ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಲು ವಿಫಲವಾದ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಔಷಧಿಯನ್ನು ನೀಡಿದಾಗ ಅವರಲ್ಲಿ 12%ರಿಂದ 86%ನಷ್ಟು ಮಂದಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತೋರಿದರು ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮದಿಂದಾಗಿ 5%ರಿಂದ 39%ರಷ್ಟು ಮಂದಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ರೋಗಿಯು ಹೆಚ್ಚು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದರೆ, ಆತನು ಹೊಸ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.^[೮೯]

ವರ್ಧನೆ ಮತ್ತು ಸೇರಿಸುವಿಕೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಭಾಗಶಃ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಾಗಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನಗಳು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಒಂದು ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯ ಔಷಧವಸ್ತುವನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ರೋಗಿಗಳು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯಿಂದ ಉಪಶಮನ ಪಡೆಯಲು ವಿಫಲರಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ವರ್ಧನೆಯ ವಿಧಾನಗಳೆಂದರೆ ಲೀಥಿಯಂ ಮತ್ತು ಥೈರಾಯ್ಡ್ ವರ್ಧನೆ. ಆದರೆ ಈ ಬಳಕೆಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಹೊಸ ರೀತಿಯ ವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಉತ್ತಮ ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರವಿಲ್ಲ, ಈ ನವೀನ ವಿಧಾನಗಳೆಂದರೆ ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ಆಗನಿಸ್ಟ್(ಸಂಘರ್ಷಕ ಸ್ನಾಯು)ಗಳು, ಲೈಂಗಿಕ ಸ್ಟೀರಾಯ್ಡ್‌ಗಳು, NRI, ಗ್ಲೂಕೊಕಾರ್ಟಿಕಾಯ್ಡ್-ವಿಶಿಷ್ಟ ಅಂಶಗಳು ಅಥವಾ ಹೊಸ ಸೆಳವು-ನಿರೋಧಕಗಳು ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಬಳಕೆ.^[೯೩]

ಸೇರಿಸುವಿಕೆಯ ವಿಧಾನವು ಒಂದು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವರ್ಗಗಳಿಂದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ನರ-ರಾಸಾಯನಿಕ ಪರಿಣಾಮವು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದರೂ, ಈ ವಿಧಾನದ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರವಿಲ್ಲ.^[೯೪]

ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಬಳಕೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಆ ಔಷಧಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ ಮುಂದುವರಿಯುವುದಿಲ್ಲ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಮರುಕಳಿಸುವ ದರವು ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಸುಮಾರು ಒಂದು ವರ್ಷಕಾಲ ನಡೆದ 31 ಪ್ಲಸೀಬೊ-ನಿಯಂತ್ರಿತ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಇತ್ತೀಚಿನ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ ಸುಮಾರು 18%ನಷ್ಟು ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಔಷಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರವಾಗಲೇ ಖಿನ್ನತೆಯು ಮರುಕಳಿಸಿತ್ತು ಹಾಗೂ ಆ ಪ್ರಮಾಣವು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯ ಬದಲಿಗೆ ಪ್ಲಸೀಬೊ ಬಳಸಿದವರಲ್ಲಿ 41%ನಷ್ಟಿತ್ತು ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ.^[೯೫] ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನಗಳು, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗೆ ಅದರ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಶಮನವಾದ ನಂತರ ನಾಲ್ಕರಿಂದ ಐದು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಬೇಕೆಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ ಫಾರ್ ಸೈಕೊಫಾರ್ಮಕಾಲಜಿಸ್ 2000 ಗೈಡ್‌ಲೈನ್ಸ್ ಫಾರ್ ಟ್ರೀಟಿಂಗ್ ಡಿಪ್ರೆಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್ ವಿದ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್, ಖಿನ್ನತೆಗೆ ತುತ್ತಾದ ರೋಗಿಗಳು ಕನಿಷ್ಠ ಆರು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅಥವಾ ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಸೇವನೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ ರೋಗವು ಮರುಕಳಿಸಲಿ ಅಥವಾ ಬಿಡಲಿ ಅದು ಹಿಂದಿನ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೆ ಔಷಧಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ ಅದರ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಪ್ರಯೋಜನವು ಕ್ರಮೇಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗಬಹುದು. ತೀವ್ರ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಮೊದಲು ಫಾರ್ಮಕೊಥೆರಪಿಯನ್ನು, ನಂತರ ಅದರ ಉಳಿದ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮನಶ್ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದು ಉತ್ತಮವೆಂದು ಕೆಲವು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸೂಚಿಸಿವೆ.^[೯೬]^[೯೭]

ಔಷಧ ವಿಫಲತೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸರಿಸುಮಾರು 30%ನಷ್ಟು ಖಿನ್ನತೆ ರೋಗಿಗಳು ಔಷಧಿಗಳಿಂದ ಉಪಶಮನವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.^[೯೮] ತೃಪ್ತಿಕರವಾಗಿಲ್ಲದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತೋರುವ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ, ಎರಡನೆ ಔಷಧಿಯಾಗಿ ವರ್ಧನೆಗಾಗಿ ಉತ್ತೇಜಕ-ಅಂಶವಾದ ಬುಪ್ರೋಪಿಯಾನ್ (ಆರಂಭಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿದಿನ 200 mgನಷ್ಟು, ನಂತರ 100 mgನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಏರಿಸಿ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ದಿನನಿತ್ಯ 400 mgನಷ್ಟು) ಅಥವಾ ಬುಸ್ಪಿರಾನ್ಅನ್ನು (ಪ್ರತಿದಿನ 60 mgನಷ್ಟು) ಸೇರಿಸುವುದರಿಂದ ಸುಮಾರು 30%ನಷ್ಟು ರೋಗಿಗಳು ಉಪಶಮನವನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಾರೆ.^[೯೯] ಅದೇ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದರಿಂದ ಸುಮಾರು 25%ನಷ್ಟು ಮಂದಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಉಪಶಮನವಾಗುತ್ತದೆ.^[೧೦೦]

ಗರ್ಭಿಣಿಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಗರ್ಭಧರಿಸಿರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಔಷಧಿಯು ವಿಫಲವಾಗುತ್ತದೆಯೇ ಎಂಬುದು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇಂದಿನವರೆಗಿನ ಏಕೈಕ ವರದಿಯು ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರಿ ವಿವಾದವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿದೆ:

2006ರಲ್ಲಿ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ದಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ (JAMA )ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದು, ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ಬದಲಾವಣೆಯು ಖಿನ್ನತೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಗರ್ಭಿಣಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ, ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದರಿಂದ ರೋಗವು ಮರುಕಳಿಸುವ ಸಂಭವವು ಅಧಿಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿತು.^[೧೦೧] JAMA ಲೇಖನವು ಹಲವಾರು ಲೇಖಕರು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಔಷಧವಸ್ತುಗಳ ಕಂಪನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆಂಬುದನ್ನು ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಲಿಲ್ಲ. JAMA ನಂತರ ಆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ತಿದ್ದುಪಡಿಯೊಂದುನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು ಹಾಗೂ ಲೇಖಕರು ಆ ಸಂಬಂಧವು ತಮ್ಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೆಲಸದ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳಿದರು.^[೧೦೨] ಪ್ರಸೂತಿ-ವಿಜ್ಞಾನಿ ಮತ್ತು ಪೆರಿನಾಟಲಜಿಸ್ಟ್ ಆಡಮ್ ಉರಾಟೊ ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಜರ್ನಲ್ ‌ನಲ್ಲಿ, ರೋಗಿಗಳು ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿಪರರು ಉದ್ಯಮ ಪ್ರಭಾವವಿಲ್ಲದ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.^[೧೦೩]

ನಿವರ್ತನ-ಚಿಹ್ನೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

SSRI ಔಷಧಿಯನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ನಿಲ್ಲಿಸಿದರೆ, ಇದು ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ನಿವರ್ತನ-ಚಿಹ್ನೆಗಳೆರಡನ್ನೂ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು, ಇದನ್ನು "SSRI ನಿಲ್ಲಿಸುವುದರ ರೋಗಲಕ್ಷಣ"ವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ (ಟ್ಯಾಮಾಮ್ ಮತ್ತು ಒಜ್ಪೊಯ್ರಾಜ್, 2002). ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಸೇವನೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದಾಗ, ಅವುಗಳ ಸೇವನೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಕೆಲವು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಿಸುವುದರ ರೋಗಲಕ್ಷಣವು ಒಂದರಿಂದ ನಾಲ್ಕು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]}

ನಿಶ್ಚಿತ ರೋಗ ಮತ್ತು ನಿಶ್ಚಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಪ್ರಮಾಣದ ಆಯ್ಕೆಗೆ ದೀರ್ಘಕಾಲ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಸಂಕೀರ್ಣ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ವೃತ್ತಿನಿರತರ ಅರಿವಿನ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಆರಂಭದಲ್ಲೇ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ತೀವ್ರಗೊಳಿಸಬಹುದು, ಆತಂಕವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು ಅಥವಾ ರೋಗಿಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಣಶೀಲ, ಇರುಸುಮುರುಸಿನ ಅಥವಾ ತೀವ್ರ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]} ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯು ಖಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ ಅಥವಾ ಎಳೆಹುಚ್ಚು ಮೊದಲಾವುಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದು.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]}

ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಇವನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಕಷ್ಟವು ಒಂದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಔಷಧಿಯ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

SSRIಗಳ ಬಳಕೆಯ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳೆಂದರೆ: ಪಿತ್ತೋದ್ರೇಕ, ಭೇದಿ, ತಳಮಳ, ತಲೆನೋವು. SSRIಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಲೈಂಗಿಕ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಲೈಂಗಿಕಾಸಕ್ತಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದು, ಸಂಭೋಗೋದ್ರೇಕ ಉಂಟಾಗದಿರುವುದು, ನಿಮಿರುವಿಕೆಯ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆ. ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ರೋಗಲಕ್ಷಣವೂ ಸಹ SSRIಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಗಂಭೀರ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ. ಫುಡ್ ಆಂಡ್ ಡ್ರಗ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್ SSRIಗಳ ಮೇಲೆ 'ಕಪ್ಪುಪೆಟ್ಟಿಗೆ' ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅವು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹರೆಯದವರಲ್ಲಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ದರವನ್ನು (1,000ರಲ್ಲಿ 2ರಿಂದ 1,000ರಲ್ಲಿ 4ರವರೆಗೆ) ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.^[೧೦೪] 25ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ವರ್ತನೆಯ ಏರಿಕೆಯು ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಹರೆಯದವರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಸಮನಾಗಿದೆ.^[೧೦೫]

TCAಗಳ (ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು) ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು: ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳೆಂದರೆ ಬಾಯಿ ಒಣಗುವುದು, ದೃಷ್ಟಿ ಮಂಜಾಗುವುದು, ಅರೆನಿದ್ರಾವಸ್ಥೆ, ತಲೆ ತಿರುಗುವಿಕೆ, ನಡುಕ, ಲೈಂಗಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಚರ್ಮದ ಗುಳ್ಳೆಗಳು ಮತ್ತು ತೂಕದ ಏರಿಕೆ ಅಥವಾ ಇಳಿಕೆ.

MAOIಗಳ (ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ ಪ್ರತಿರೋಧಕಗಳು) ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು: ಫೆನೆಲ್ಜಿನ್ (ನಾರ್ಡಿಲ್) ಮತ್ತು ಟ್ರಾನಿಲ್ಸಿಪ್ರೋಮೈನ್ (ಪ್ಯಾರ್ನೇಟ್) ಮೊದಲಾದ MAOIಗಳಿಂದಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳೆಂದರೆ ಯಕೃತ್ತಿನ ಉರಿಯೂತ, ಹೃದಯಾಘಾತ, ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಹೊಡೆತ ಮತ್ತು ಪ್ರಬಲ ವ್ಯಾಧಿಗಳ ಹಠಾತ್ ಆಕ್ರಮಣ. ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ರೋಗಲಕ್ಷಣವು MAOIಗಳನ್ನು ಕೆಲವು ಔಷಧಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ಸೇವಿಸಿದಾಗ ಉಂಟಾಗುವ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ.

ಸಾಮಾನ್ಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪಕ್ವ ಚೀಸು, ಸಂರಕ್ಷಿಸಿಟ್ಟ ಮಾಂಸ ಅಥವಾ ಹುದುಗುಹಾಕಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಮೊದಲಾದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಟೈರಮಿನ್ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸಿದರೆ MAO ಪ್ರತಿರೋಧಕಗಳು ಪ್ರಬಲವಾದ ಮಾರಕ ತೀವ್ರ ಭಾವೋದ್ವೇಗದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಅದೇ ರೀತಿ, ಮಾರಕ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಸೂಚನೆಯ ಮತ್ತು ನೇರ ಮಾರಾಟದ ಔಷಧಿಗಳೆರಡಲ್ಲೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. MAO-ಪ್ರತಿರೋಧಕ ಔಷಧಿಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಒಳಗಾಗುವ ರೋಗಿಗಳನ್ನು ಅವರು ನೇರ-ಮಾರಾಟದ ಅಥವಾ ಸೂಚಿಸಿದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಭೇಟಿಯಾದ ವೈದ್ಯರು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹ ರೋಗಿಗಳು ತುರ್ತುಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕೊಠಡಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳಿಗೂ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕು ಹಾಗೂ MAO ಪ್ರತಿರೋಧಕಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಗುರುತನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರಬೇಕು. ಕೆಲವು ವೈದ್ಯರು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಗುರುತಿನ ಪಟ್ಟಿಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನೂ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮಾರಕವಾಗಿದ್ದರೂ, ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಆಹಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉಂಟಾದ ಒಟ್ಟು ಸಾವುಗಳು ನೇರ-ಮಾರಾಟದ ಔಷಧಿಗಳಿಂದಾದ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಬಹುದಾಗಿವೆ.

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಬೈಪೋಲಾರ್ ಕಾಯಿಲೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿ ಸ್ಥೀರೀಕಾರಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅವು ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಅವು ಬೈಪೋಲಾರ್ ರೋಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೆಲವು ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಖಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಬಳಲುವ ಕೆಲವರಲ್ಲಿ ಬುದ್ಧಿವಿಕಲ್ಪ ಅಥವಾ ಎಳೆಹುಚ್ಚನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಬಹುದು.^[೧೦೬] SSRIಗಳು ಈ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮದೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳಾಗಿವೆ.

2009ರ ಮೇಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ತನ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ನಿಂದ ಬದುಕುಳಿದವರು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಔಷಧಿ ಟ್ಯಾಮೊಕ್ಸಿಫೆನ್ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಯಾವುದಾದರೂ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ ಆ ಕಾಯಿಲೆಯು ಮತ್ತೆ ಬರಬಹುದಾದ ಅಪಾಯವಿದೆ.^[೧೦೭]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನವರಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಚಟ ಹಿಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅದರ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವ ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಎಲ್ಲಾ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ದೈಹಿಕ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. SNRI ಔಷಧಿಗಳು SSRIಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದೈಹಿಕ ಅವಲಂಬನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಆದ್ದರಿಂದ ಅವು ತೀವ್ರ ನಿವರ್ತನ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ NaSSA ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಎಲ್ಲಾ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ದೈಹಿಕ ಅವಲಂಬನವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ನಿವರ್ತನ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಅವು ಆ ಔಷಧಿ ಸೇವಿಸುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದಾಗ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ರೋಗಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಔಷಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಹೆಚ್ಚು ಉಗ್ರವಾದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವಾಗ ತೀವ್ರ ನಿವರ್ತನ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಮಾಡಬೇಕು; ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತೀರ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ವೇಗವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸುವುದು ಹೆಚ್ಚು ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು, ಆದರೆ ಇದು ಗರ್ಭಿಣಿಯರಲ್ಲದ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಹಾನಿಕರವಾಗುವ ಸಂಭವವು ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಬೆಂಜೋಡಿಯಜೆಪೈನ್ ಮಾತ್ರ ಇದಕ್ಕೆ ಹೊರತಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಇದರ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲೂ ನಿಧಾನವಾಗಿಯೇ ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕು ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಸ್ಟೇಟಸ್ ಎಪಿಲೆಪ್ಟಿಕಸ್ ಮತ್ತು ಸಾವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದಾದ ಅಪಾಯವಿದೆ. ಕೆಲವು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದುದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಗರ್ಭಪಾತದ ಮೂಲಕ ಭ್ರೂಣಕ್ಕೂ ಹಾನಿಯಾಗಬಹುದು; ಹೆಚ್ಚಿನ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಭ್ರೂಣಕ್ಕೆ ಹಾನಿಕರವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ಪ್ರಯೋಜನವು ಅವುಗಳಿಂದಾಗುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಮೀರಿಸುತ್ತವೆಂಬುದು ಖಾತರಿಯಾಗದಿದ್ದರೆ ಅವನ್ನು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿರುವವರು ಅಥವಾ ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗ ಬಯಸುವವರು ಸೇವಿಸಬಾರದು. ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಅವರು ಮಾನಸಿಕ ಔಷಧಿಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಬೇಕೇ, ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕೇ ಅಥವಾ ಥಟ್ಟನೆ ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಬೇಕೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ವೈದ್ಯರ ಸೂಚನೆ ಮತ್ತು ಅರಿವಿಲ್ಲದೆ ಮಾನಸಿಕ ಔಷಧಿಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಬಾರದು.^[೧೦೮]

ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವು ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಮನಸ್ಥಿತಿಯು ಸುಧಾರಿಸುವ ಮೊದಲು ಮಾನಸ ಚಾಲನೆಯ ವಿಲಂಬನ ಅಥವಾ ಪ್ರಚೋದನೆಯ ಕೊರತೆ ಮೊದಲಾದ ಖಿನ್ನತೆಯ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]} ಇದು ಅಸಂಗತವಾಗಿದ್ದರೂ^[which?] ಅಧ್ಯಯನಗಳು, ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ಭಾವನೆಯು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ ^{[weasel words]} ಹಾಗೂ ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹರೆಯಕ್ಕಿಂತ-ಕೆಳ-ವಯಸ್ಸಿನವರು ಮತ್ತು ಹದಿಹರೆಯದವರು ಮೊದಲಾದ ಕಿರಿಯ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರಬಹುದು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಮೊದಲ ಎಂಟು ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ಭಾವನೆ ಅಥವಾ ವರ್ತನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಕಿರಿಯ ರೋಗಿಗಳ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಕುಟುಂಬದ ಇತರ ಸದಸ್ಯರು ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ತಯಾರಕರು ಮತ್ತು ವೈದ್ಯರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

FDA ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಾನ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಈ ಔಷಧಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕಪ್ಪುಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವವರೆಗೆ, ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಅಪಾಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುವುದನ್ನು ತಯಾರಕರು ಮತ್ತು ವೈದ್ಯರು ಅಲಕ್ಷಿಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಇದು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ಮೂಲಕ ಕೆಲವು ಸಾವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ನೇರ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉಪಾಖ್ಯಾನ ರೂಪದಲ್ಲಿದೆ.^{[original research?]} ಅನೇಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿ ವರದಿಯಾದ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ಭಾವನೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಘಟನೆಗಳು ಈ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಿದವು.

ಖಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಬಳಲುವ 24 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕೆಳಗಿನವರಿಗೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಬಳಕೆಯು ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ಆಲೋಚನೆಗಳ ಮತ್ತು ವರ್ತನೆಯ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆಂದು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಫೆಡರಲ್ ಆರೋಗ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು proposed changes ಈ ಅಪಾಯದ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಲು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಲೇಬಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ 2006ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್ಅನ್ನು ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಹದಿಹರೆಯದವರು ಬಳಸಬಾರದು ಹಾಗೂ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿನ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದಾದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿ ಎಂದರೆ ಪ್ರೊಜಾಕ್ ಎಂದು FDA ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.^[೧೦೯]

2007ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 6ರಂದು ಸೆಂಟರ್ಸ್ ಫಾರ್ ಡಿಸೀಸ್ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಆಂಡ್ ಪ್ರಿವೆನ್ಶನ್, ಅಮೆರಿಕಾದ ಹದಿಹರೆಯದವರಲ್ಲಿನ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹುಡುಗಿಯರು, 10ರಿಂದ 24 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರು) ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ದರವು 8%ನಷ್ಟು (2003ರಿಂದ 2004ರಲ್ಲಿ) ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, ಇದು 15 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ,^[೧೧೦] 2003ರಲ್ಲಿ 4,232ರಷ್ಟಿದ್ದ 10ರಿಂದ 24 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ದರವು 2004ರಲ್ಲಿ 4,599ರಷ್ಟಾಗಿದೆ, ಇದು ಆ ವಯಸ್ಸಿನವರ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ದರವನ್ನು ಪ್ರತಿ 100,000 ಮಂದಿಗೆ 7.32ರಷ್ಟು ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ದರವು 1990ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ 100,000 ಮಂದಿಗೆ 9.48ರಷ್ಟಿದ್ದುದು 2003ರಲ್ಲಿ 100,000 ಮಂದಿಗೆ 6.78ರಷ್ಟಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿತ್ತು.

ಮನೋವೈದ್ಯರು^[who?] ಆ ಏರಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವೆಂದರೆ 2003ರಿಂದ ಕಿರಿಯ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರೊಜಾಕ್‌ನಂತಹ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರಮಾಣದ ಇಳಿತವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಂಭೀರ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲದಂತೆ ಮಾಡಿತು. 2006ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದರಲ್ಲಿ ದಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್^[who?], ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕಿರಿಯ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದುದರಿಂದ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ದರವು ಸುಮಾರು 14 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು; ನೆದರ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯ ಸೂಚನೆಯ ಇಳಿತದ ನಂತರ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ದರವು 50%ನಷ್ಟು ಏರಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.^[೧೧೧]

ಈ ಅಧ್ಯಯನದ ವಿಮರ್ಶಕರು^[who?] USನ "2004ರ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುವ ಬದಲು ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದೊಂದಿಗೆ ಅತಿ ಸರಳವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಿವೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.^[೧೧೨] ಹೊಸ ಸೋಂಕುಶಾಸ್ತ್ರದ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕೇವಲ ಎರಡು ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು (2003 ಮತ್ತು 2004 ವರ್ಷಗಳ) ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಘಟನೆಯೊಂದನ್ನು ಊಹಿಸುವ ಅಂತಹ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ದೋಷಗಳನ್ನು, SSRI ಸೂಚನೆಗಳ ಪ್ರಮಾಣವು ಕಡಿಮೆಯಾದರೂ 2005ರಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಹದಿಹರೆಯದವರಲ್ಲಿನ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ದರವು ಕ್ಷೀಣಿಸಿತು ಎಂಬ ಅಂಶದಿಂದ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಸಮರ್ಥಿಸಲಾಗಿದೆ. ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಸೂಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿನ ವರ್ಷದಿಂದ-ವರ್ಷದ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳ ಸೀಮಿತ ಮಾನವ ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಿಂದ ನಿರ್ಣಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.

ಸೋಂಕುಶಾಸ್ತ್ರದ ಮಾರ್ಗವು ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಔಷಧಿಯ ಬಳಕೆಯ ರೀತಿ ಮತ್ತು ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ಪ್ರಮಾಣದ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚು ವಿವರಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ತಿಳಿಯುವವರೆಗೆ, ಜಾಗರೂಕತೆಯು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ FDA ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.^[೧೧೩]^[೧೧೪] ಅನಂತರದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದವು.^[೧೧೫]^[೧೧೬] ಆದರೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಸೂಚನೆಯಿಂದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ ದರವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆಂಬುದು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿದೆ, ಇದು ಗೊಂದಲ ಹುಟ್ಟಿಸುವಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.^{[original research?]}

ಲೈಂಗಿಕತೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಲೈಂಗಿಕ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯು ವಿಶೇಷವಾಗಿ SSRIಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಲೈಂಗಿಕ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳೆಂದರೆ ಲೈಂಗಿಕ ಅಪೇಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆ, ಲೈಂಗಿಕಾಸಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಆನ್‌ಆರ್ಗಾಸ್ಮಿಯಾ (ಸಂಭೋಗೋದ್ರೇಕದಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆ).^[೧೧೭] ಈ ಲೈಂಗಿಕ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪೂರ್ವಸ್ಥಿತಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಬಲ್ಲವಾದರೂ, ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಔಷಧಿಗಳ ಸೇವನೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳು ಅಥವಾ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮುಂದುವರಿಯಬಹುದು. ಇದನ್ನು ಪೋಸ್ಟ್ SSRI ಸೆಕ್ಶ್ವಲ್ ಡಿಸ್‌ಫಂಕ್ಷನ್ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

SSRI-ಉಂಟುಮಾಡುವ ಲೈಂಗಿಕ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯು ಖಿನ್ನತೆಗಾಗಿ ಈ ಔಷಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸುಮಾರು 30%ರಿಂದ 50%ರಷ್ಟು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]} ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಜೈವಿಕ-ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳೆಂದರೆ ಸಿರೊಟೋನಿನ್‌ ಪ್ರಮಾಣದ ಏರಿಕೆ, ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ 5HT2 ಮತ್ತು 5HT3 ಗ್ರಾಹಕಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ; ಡಾಪ್ಅಮೈನ್‌ನ ಇಳಿಕೆ; ನಾರ್‌ಎಪಿನೆಫ್ರಿನ್‌ನ ಇಳಿಕೆ‌; ಕೊಲಿಂಗರಿಕ್ ಮತ್ತು ಆಲ್ಫಾ-1 ಅಡ್ರೆನರ್ಜಿಕ್ ಗ್ರಾಹಕಗಳ ತಡೆ; ನೈಟ್ರಿಕ್ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಸಿಂಥೆಟೇಸ್‍ನ ನಿರೋಧ; ಮತ್ತು ಪ್ರೊಲಕ್ಟಿನ್ ಮಟ್ಟದ ಏರಿಕೆ.^[೧೧೮]

ಉಭಯ ಪುನಃಗ್ರಹಿಕೆ ಪ್ರತಿರೋಧಕ (NE ಮತ್ತು DA) ಬುಪ್ರೋಪಿಯಾನ್, ಡಾಪ್ಅಮೈನ್‌ನ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದರಿಂದ ಲೈಂಗಿಕ ಆಸಕ್ತಿಯ ಏರಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪರಿಣಾಮವು ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಪ್ರತಿರೋಧಕಗಳು, CNS ಉತ್ತೇಜಕಗಳು ಮತ್ತು ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ಆಗನಿಸ್ಟ್‌(ಸಂಘರ್ಷಗಳ)‌ನಿಂದಲೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಅವು ಟೆಸ್ಟೊಸ್ಟೀರಾನ್ ಉತ್ಪತ್ತಿ (ಪ್ರೊಲಕ್ಟಿನ್‌ನ ನಿರೋಧದಿಂದ) ಮತ್ತು ನೈಟ್ರಿಕ್ ಆಕ್ಸೈಡ್ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ. ಮಿರ್ಟಜಪೈನ್‌ (ರೆಮೆರಾನ್) ಕಡಿಮೆ ಲೈಂಗಿಕ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು 5-HT2 ಮತ್ತು 5-HT3 ಗ್ರಾಹಕಗಳನ್ನು ತಟಸ್ಥಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಮಿರ್ಟಜಪೈನ್‌ ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ SSRIಗಳು ಉಂಟುಮಾಡಿದ ಲೈಂಗಿಕ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪುನಃ ಪೂರ್ವಸ್ಥಿತಿಗೆ ತರಬಹುದು, ಇದಕ್ಕೂ ಸಹ ಅದು 5-HT2 ಮತ್ತು 5-HT3 ಗ್ರಾಹಕಗಳನ್ನು ತಟಸ್ಥಗೊಳಿಸುವುದೇ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.^[೧೧೯]

ಅಪೊಮಾರ್ಫೈನ್, ನೆಫಜೊಡೋನ್ ಮತ್ತು ನೈಟ್ರೊಗ್ಲಿಸರಿನ್ ಮೊದಲಾದವು ನೈಟ್ರಿಕ್ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕೆಲವು ಲೈಂಗಿಕ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪುನಃ ಪೂರ್ವಸ್ಥಿತಿಗೆ ತರಬಲ್ಲವು. MAOIಗಳು ಲೈಂಗಿಕ ಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕ ಆಸಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಋಣಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಾಕ್ಲೊಬೆಮೈಡ್ ಸುಮಾರು 1.9%ನಷ್ಟು ಸಂಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಬೆತನೆಕಾಲ್ ಅದರ ಕಾಲಿನರ್ಜಿಕ್ ಪ್ರತಿರೋಧಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣದ ಮೂಲಕ MAOI-ಉಂಟುಮಾಡಿದ ಲೈಂಗಿಕ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಪೂರ್ವಸ್ಥಿತಿಗೆ ಮರಳಿಸುತ್ತದೆ.^[೧೨೦]

ಪ್ರೀತಿ‌[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೆಟ್ಟ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮನಶ್ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಅವರ ಪ್ರೀತಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಕುಗ್ಗಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳು ಮಾನವನ ಮೂಲ ಭಾವನೆಗಳಾದ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರೇಮವನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಬಹುದು. "SSRIಗಳು ಪ್ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬೀಳುವ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳಿವೆ" ಹೆಲೆನ್ ಫಿಶರ್ ಹೇಳಿದ್ದಾಳೆ, ಈಕೆ ಪ್ರೀತಿಯ ಆಧುನಿಕ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಮೊದಲು ಅನ್ವೇಷಿಸಿದ ರಟ್ಗರ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞೆಯಾಗಿದ್ದಾಳೆ. SSRI ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿರೋಧಿಸುವ ಮತ್ತು ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿ-ನಿಯಂತ್ರಕ ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕ ಸಿರೊಟೋನಿನ್‌ನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ವರ್ಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಔಷಧಿಗಳು ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ಅನ್ನೂ ಸಹ ಕುಗ್ಗಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಅರಿವಿನ ಮತ್ತು ವರ್ತನೆಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಒಂದು ನರಪ್ರೇಕ್ಷಕವಾಗಿದೆ. ಡಾಪ್ಅಮೈನ್ ಪ್ರೀತಿಯಲ್ಲೂ ಭಾಗಶಃ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತದೆಂದು ಹೊಸ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಲೈಂಗಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ಒಂದು ಕಾಕ್‌ಟೇಲ್ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ, ಅದು ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಲೈಂಗಿಕತೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಪ್ರೀತಿಯು ಕಡಿಮೆಯಾಗಬಹುದು. ಆದರೆ ಇದು ಸಮಸ್ಯೆಯ ಕೇವಲ ಒಂದು ಭಾಗ ಮಾತ್ರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಫಿಶರ್ ಮತ್ತು ವರ್ಜಿನಿಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮನೋವೈದ್ಯ ಜೇಮ್ಸ್ ಥಾಮ್ಸನ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆಗತಾನೆ ಪ್ರೀತಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದ ಜೋಡಿಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ನೋಡುವುದರಿಂದ ಡಾಪ್ಅಮೈನ್-ಸಂಬಂಧಿತ ಮಿದುಳಿನ ಕ್ರಿಯೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ಉತ್ಸಾಹವು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಪ್ರೀತಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಪ್ರೀತಿಯು ಮುಂದುವರಿದರೆ, ಆ ಮಿದುಳಿನ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತವೆ. ಡಾಪ್ಅಮೈನ್‌ನ ಮಟ್ಟದ ಇಳಿಕೆಯು SSRIಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಖಂಡಿತವಾಗಿ ಕಂಡುಬರಬಹುದಾದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ. ಡಾಪ್ಅಮೈನ್‌ನ ಪ್ರಮಾಣವು ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ ಪ್ರೀತಿಯೂ ಸಹ ಕುಗ್ಗುತ್ತದೆಂದು ಫಿಶರ್ ಮತ್ತು ಥಾಮ್ಸನ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.^[೧೨೧]

ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಅವಿವಾಹಿತರು ಬೇರೆಯವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಇಷ್ಟಪಡುವುದಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಸಹಜ ಲೈಂಗಿಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯು ಕುಗ್ಗಿರುತ್ತದೆ. ಇಚ್ಛೆಯು ತಳಿವಿಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಕಾರ ತಮಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ಸರಿಹೊಂದುವ ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕೆಲವು ಸಂಶೋಧಕರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಯಾರಾದರೂ ಹೊಸಬರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವ ಉತ್ಸಾಹವು ಇವರು ನಿಮಗೆ ಸರಿಯಾದ ಜೋಡಿಯಾಗಿರಬಹುದೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಸಂಜ್ಞೆಗಳನ್ನು ನೀವು ಕಳೆದುಕೊಂಡರೆ, ಸೂಕ್ತ ಸಂಗಾತಿಯನ್ನು ಹುಡುಕುವ ನಿಮ್ಮ ಗುಣಲಕ್ಷಣವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.^[೧೨೨]

ಲಿಬಿಡೊ ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಪ್ರೀತಿಯ ಮೇಲೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆಂದು ಹೇಳುವ ಕೆಲವು ಅಧ್ಯಯನಗಳಿವೆ. ಆದರೆ ರಹಸ್ಯ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಬಂಧದ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ಮನಶ್ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞೆ ಮೇರಿಯಾನ್ ಫಿಶರ್ (ಹೆಲೆನ್‌ಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲ) "ಕೋರ್ಟ್‌ಶಿಪ್ ಬ್ಲಂಟಿಂಗ್" ಎಂದು ಕರೆದ 2004ರ ಸಣ್ಣ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರವನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾಳೆ.

ಪುರುಷರ ಮುಖದ ಆಕರ್ಷತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಲು ಕೇಳಿದಾಗ, ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಆ ಪುರುಷರ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಋಣಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಯೋಗ್ಯತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು ಹಾಗೂ ಆ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸದ ಮಹಿಳೆಯರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವೇಗವಾಗಿ ಸಡಗರ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು.^[೧೨೩]

ತಿಮ್ನೊಆನಸ್ತೀಸಿಯಾ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಲೈಂಗಿಕ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮದೊಂದಿಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪರಿಣಾಮವೆಂದರೆ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ತಡೆ ಅಥವಾ ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿಯ ಅಸಂವೇದನತೆ. SSRIಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಭಾವಶೂನ್ಯತೆ, ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆಯ ಕೊರತೆ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ನಿಶ್ಚೇಷ್ಟತೆ, ನಿರ್ಲಿಪ್ತ ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲ ಬಗ್ಗೆ ಅನಾಸಕ್ತಿ ಮೊದಲಾದವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಇದನ್ನು "ಯಾವುದರ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಯಾರ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಆಸಕ್ತಿಯಿಲ್ಲದಿರುವ" ಭಾವನೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಎಲ್ಲಾ SSRIಗಳು, SNRIಗಳು ಮತ್ತು ಸಿರೊಟೋನರ್ಜಿಕ್ TCAಗಳು ಇದನ್ನು ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸಿದರೆ.^[೧೨೪]

REM ನಿದ್ರೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟ್ರಿಮಿಪ್ರಮೈನ್‌, ಮಿರ್ಟಜಪೈನ್‌ ಮತ್ತು ನೆಫಜೊಡೋನ್ ಮೊದಲಾದವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳು REM ನಿದ್ರೆಯನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಬಹುದು. ಈ ಔಷಧಿಗಳು REM ನಿದ್ದೆಯನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವುದರಿಂದಾಗಿ ಅವುಗಳ ಭಾವರಹಿತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ವರ್ಗಗಳೆಂದರೆ ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ ಪ್ರತಿರೋಧಕಗಳು (MAOIಗಳು), ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು (TCAಗಳು) ಮತ್ತು ಸೆಲೆಕ್ಟಿವ್ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್‌ಗಳು (SSRIಗಳು), ಇವೆಲ್ಲವೂ ಗಂಭೀರವಾಗಿ REM ನಿದ್ದೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತವೆ.^[೧೨೫] ಮಿರ್ಟಜಪೈನ್‌ REM ನಿದ್ರೆಯ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ.^[೧೨೬] MAOIಗಳು REM ನಿದ್ರೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿಗ್ರಹಿಸುತ್ತವೆ. ಅದೇ TCAಗಳು ಮತ್ತು SSRIಗಳು REM ನಿದ್ರೆಯಲ್ಲಿ ತಕ್ಷಣದ (40-85%) ಮತ್ತು ಸತತ (30-50%) ಇಳಿಕೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಈ ಪರಿಣಾಮವು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಅಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುವ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಲಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಬಳಲಿಕೆಯು ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಾಗಿ ರೋಗಿಯ ದಿನನಿತ್ಯದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು. MAOIಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಥಟ್ಟನೆ ನಿಲ್ಲಿಸುವುದರಿಂದ "REM ರಿಬೌಂಡ್" ಎನ್ನುವ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ರೋಗಿಗಳು ತೀವ್ರವಾಗಿ ವಿಚಿತ್ರ ಕನಸುಗಳು ಮತ್ತು ಘೋರಸ್ವಪ್ನಗಳನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಾರೆ.

ತೂಕದ ಏರಿಕೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹೆಚ್ಚಿನ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ತೂಕವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಪ್ರಮಾಣವು 5–25 kg (11–55 lb)ನಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ 50 kg (110 lb)ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಏರಿಸುತ್ತವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಕಾರಣವು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಹಸಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ, ಸಾಕಷ್ಟು ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸಿದ ನಂತರವೂ ತೃಪ್ತಿಯಾಗದಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಶಕ್ತಿಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹಗಲುಹೊತ್ತು ನಿದ್ರಿಸುವುದನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಮಿತಿಮೀರಿ ತಿನ್ನುವಂತೆ ಮತ್ತು ಶ್ರಮವಹಿಸಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಆಸಕ್ತಿ ಇಲ್ಲದಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಈ ಔಷಧಿಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಬಾಯಿ ಒಣಗುವಿಕೆಯೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ, ಇದು ಕ್ಯಾಲರಿ-ಹೊಂದಿರುವ ಪಾನೀಯಗಳನ್ನು ಕುಡಿಯುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು TCA ಮತ್ತು TeCA ವರ್ಗದ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಹಿಸ್ಟಮಿನ್-ಪ್ರತಿರೋಧಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳೆಂದರೆ ಹಸಿವು ಮತ್ತು ತೂಕದ ಏರಿಕೆ. ಕಡಿಮೆ ಕೊಬ್ಬಿನ ಆಹಾರ, ಕಡಿಮೆ ಪ್ರೋಟೀನ್ ಕಾರ್ಬೊಹೈಡ್ರೇಟ್ ತಿಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಬೊಹೈಡ್ರೇಟ್-ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಆಹಾರದ ಸೇವನೆಯು ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿ ಸಿರೊಟೋನಿನ್‌ನ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ನಂತರ ಹಸಿವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಸಮತೋಲನ ಆಹಾರದ ಭಾಗವಾಗಿ ಸೇವಿಸಿದ ಕಾರ್ಬೊಹೈಡ್ರೇಟ್‌ಗಳು ಮಿದುಳಿನ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಮಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಮೂಲಕ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಸೇವನೆಯಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾದ ತೂಕವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.^[೧೨೭]^[೧೨೮]

ವಿವಾದ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕೆಲವು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ವಿವಾದವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿವೆ. 2002ರ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ಲಸೀಬೊ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿವೆ.^[೧೨೯]

ಫ್ರೀಡಮ್ ಆಫ್ ಇನ್ಫರ್ಮೇಶನ್ ಆಕ್ಟ್ ವಿನಂತಿಯ ಮೂಲಕ ಇಬ್ಬರು ಮನಶ್ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು, 1987-99ರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಆರು ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕಾಗಿ FDA ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ 47 ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಒಟ್ಟಿಗೆ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಗುಳಿಗೆಗಳು ಪ್ಲಸೀಬೊಗಳಿಗಿಂತ 18%ನಷ್ಟು ಉತ್ತಮ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ, "ಆದರೆ ಇದು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಕನೆಕ್ಟಿಕಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮನಶ್ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಇರ್ವಿಂಗ್ ಕಿರ್ಸ್ಚ್ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು ಮತ್ತು ಸಹ-ಲೇಖಕ ಥಾಮಸ್ ಮೂರ್ ಅವರ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೈಕೊಲಾಜಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್‌ನ ಇ-ಪತ್ರಿಕೆ "ಪ್ರಿವೆನ್ಶನ್ ಆಂಡ್ ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್"‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.^[೧೩೦]

ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ವಾಂಡರ್‌ಬಿಲ್ಟ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ಕೊಲರಾಡೊ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ಮತ್ತು ನ್ಯೂ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮನಶ್ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಮತ್ತೊಂದು ಅಧ್ಯಯನವೂ ಸಹ, ಸೌಮ್ಯ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣದ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರಲ್ಲಿ ಪ್ಲಸೀಬೊಗಿಂತ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿ ಔಷಧಿಗಳು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ದಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ಗ್ಲ್ಯಾಕ್ಸೊಸ್ಮಿತ್‌ಕ್ಲೈನ್ ಮತ್ತು ಇಮಿಪ್ರಮೈನ್‌‌ಗಿಂತ ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್ಅನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿತ್ತು.^[೧೩೧]

2005ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗುವ ಔಷಧಿಗಳಾದವು, ಇದು ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿವಾದಾತ್ಮಕಗೊಳಿಸಿತು. ಜನರು ತಮ್ಮ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಹಾಯವನ್ನು ಅರಸುತ್ತಿತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಕೆಲವು ವೈದ್ಯರು ಇದು ಒಂದು ಧನಾತ್ಮಕ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವರು ಇದನ್ನು ಒಪ್ಪದೆ, ಜನರು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.^[೧೩೨]

ದಾವೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ SSRI ಔಷಧಿ ತಯಾರಕರು, SSRIಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು FDA ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ ತಡೆಹಿಡಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ, SSRI ನಿವರ್ತನ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು SSRIಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುವ ತಾಯಿಯ ನವಜಾತ ಶಿಶುಗಳಲ್ಲಿನ ಹುಟ್ಟು-ಪರಿಣಾಮಗಳ ವಿರುದ್ಧ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ SSRI ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳ ತಯಾರಕರ ವಿರುದ್ಧ ದಾವೆ ಹೂಡುವಂತೆ ಮಾಡಿತು.

SSRIಗಳು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಗೆ ಕಾರಣವಾದುದಕ್ಕೆ ತನಿಖೆಗೆ ಒಳಗಾದ ಬಗ್ಗೆ ಇಂದಿನವರೆಗೆ ಕಂಡುಬಂದ ಕೇವಲ ಮೂರು ಕೇಸುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದರಲ್ಲಿ, ಎಲಿ ಲಿಲ್ಲಿ ಆಂಡ್ ಕಂಪನಿಯು ಕೇಸನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಹಾಕಲು ಫಿರ್ಯಾದಿಯ ವಕೀಲರೊಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ನ್ಯಾಯಯುತ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಿತು, ಇದು ನ್ಯಾಯದರ್ಶಿ ಮಂಡಲಿಗೆ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಬಹಿರಂಗ ಪಡಿಸದಂತೆ ಮಾಡಿತು. ಫೆನ್ಟ್ರೆಸ್ ಕೇಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಪ್ರೊಜಾಕ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಈ ಕೇಸ್ ಕೆಂಟುಕಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿ ಜೋಸೆಫ್ ವೆಸ್ಬೆಕರ್‌ನನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅವನು ಅವನ ಕಛೇರಿ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ, ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಬಂದೂಕಿನಿಂದ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಸಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು 8 ಮಂದಿಯನ್ನು ಕೊಂದನು (ಫೆನ್ಟ್ರೆಸ್‌ನನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ಹಾಗೂ ಇತರ 12 ಮಂದಿಯನ್ನು ಗಾಯಗೊಳಿಸಿದನು. ನ್ಯಾಯದರ್ಶಿ ಮಂಡಲಿಯು ಲಿಲ್ಲಿಯ ಪರವಾಗಿ 9-ರಿಂದ-3 ತೀರ್ಪನ್ನು ನೀಡಿತು. ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಈ ಕೇಸನ್ನು ಕೆಂಟುಕಿ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಹಾಕಿದನು. ಅದು "ವಿಚಾರಣಾ-ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತತೆಯ ತೀವ್ರ ಕೊರತೆಯಿದೆ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ವಂಚನೆಯು ನಡೆಯುತ್ತದೆ, ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಇಲ್ಲ, ನ್ಯಾಯಯುತ ಕಾರ್ಯಗಳ ನಿಂದನೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೋಸವೂ ಸಹ ನಡೆಯಬಹುದು" ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿತು. ಆದರೆ ನಂತರ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯು ಆ ತೀರ್ಮಾನವನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಆ ಕೇಸು ಮುಕ್ತಾಯಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ದಾಖಲಿಸಿದನು. ರಹಸ್ಯ ತೀರ್ಮಾನ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಇಂದಿನವರೆಗೂ ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅದನ್ನು "ಭೀಕರ" ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.^[೧೩೩]

2006ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 22ರಂದು US ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಹೂರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು v. ಸ್ಮಿತ್‌ಕ್ಲೈನ್ ಬೀಚ್ಯಾಮ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ, ಕಿರಿಯ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್(R) ಅಥವಾ ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್ CR(TM) (ಪ್ಯಾರೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌)ಅನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದವರು $63.8 ದಶಲಕ್ಷ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿತ ಒಪ್ಪಂದದಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರಬಹುದು. ಈ ದಾವೆಯು ಔಷಧವಸ್ತುಗಳ ತಯಾರಕ ಗ್ಲ್ಯಾಕ್ಸೊಸ್ಮಿತ್‌ಕ್ಲೈನ್ (GSK) ಔಷಧಿಯ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಕಿರಿಯರಿಗೆ ಅದರ ಪರಿಣಾಮದ ಬಗೆಗಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿದು ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್(R) ಅಥವಾ ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್ CR(TM)ಅನ್ನು ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಹದಿಹರೆಯದವರು ಬಳಸುವಂತೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಸಮರ್ಥನೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.^[೧೩೪]

ಗ್ರಾಹಕ ವಕೀಲರು ಹೂಡಿದ ಮೊಕದ್ದಮೆಯು ಪ್ಯಾರೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌ ತಯಾರಕ GSKಯ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿತು. FDA 1992ರಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾರೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌‌ಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದಂದಿನಿಂದ, ಸರಿಸುಮಾರು 5,000 U.S. ನಾಗರಿಕರು ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ GSKಯ ವಿರುದ್ಧ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದರು. ಇವರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಈ ಔಷಧಿಯ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಗೀಳಿಹಿಡಿಸುವ ಗುಣಲಕ್ಷಣದ ಬಗ್ಗೆ ತಮಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಲಿಲ್ಲವೆಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಸೂಚಿಸಿದರು.

ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟ್ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನ ಪ್ರಕಾರ, GSKನ ವಿರುದ್ಧ ನೂರಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳನ್ನು ಹೂಡಲಾಯಿತು. ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟ್ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಹಿಂದೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿದ್ದ ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ವಿರೋಧದ ಬಗೆಗಿನ ಮಾಹಿತಿಗಳೆರಡನ್ನೂ ಒದಗಿಸಲು 2005ರ ಆಗಸ್ಟ್ 8ರಂದು ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಆರಂಭವಾದ ಕೇವಲ ಮೂರು ವಾರಗಳೊಳಗೆ ಈ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಕಾಲು ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಹಿಟ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.

ಆರಂಭಿಕ ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟ್ ವೆಬ್‌‍ಸೈಟ್ ಈಗ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆ ಸೈಟ್ಅನ್ನು ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನಿಂದ ಗೋಪ್ಯ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿ ಅಥವಾ 'ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕುವ ಆದೇಶ'ವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಕ್ರಿಯೆಯು ನಡೆಯಿತು, ಅದರಿಂದಾಗಿ ಸೈಟ್‌ನ ಮಾಲೀಕನು ಗ್ಲ್ಯಾಕ್ಸೊಸ್ಮಿತ್‌ಕ್ಲೈನ್ ವಿರುದ್ಧದ ಆತನ ಕಾರ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡನು. (2007ರ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ, ಸೆರೊಕ್ಸಾಟ್ ಸೀಕ್ರೆಟ್ಸ್ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್^[೧೩೫] ಪ್ಯಾಕ್ಸಿಲ್ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟ್ ಸೈಟ್‌ನ^[೧೩೬] ಒಂದು ಆರ್ಕೈವ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ Archive.orgನ ಮೂಲಕ ಲಭ್ಯವಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿತು). ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕುವ ಆದೇಶಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿವಾದಿಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ ಮುಚ್ಚಿಡಲು ಬಯಸುವ ದಾಖಲೆಗಳವರೆಗೂ ಅವು ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದು. ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ದಾಖಲೆಗಳು ಸ್ವಲ್ಪ ದಿನಗಳ ನಂತರ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಬಹಿರಂಗಗೊಳ್ಳಬಹುದು, ಉದಾ. ಪೀಟರ್ ಬ್ರೆಗ್ಗಿನ್ 2006ರ ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಿದ ದಾಖಲೆ. ಡಾ. ಬ್ರೆಗ್ಗಿನ್ ಪ್ರಕಟಗೊಳಿಸಿದ ಪತ್ರಿಕಾ ವರದಿಯು ಇಲ್ಲಿದೆ:^[೧೩೭]

2007ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ, ಸೆರೊಕ್ಸಾಟ್ ಸೀಕ್ರೆಟ್ಸ್ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನ ಪ್ರಕಾರ,^[೧೩೮] ಸೆರೊಕ್ಸಾಟ್ ಔಷಧಿಯ ಬಳಕೆಯ ನಂತರ ನಿವರ್ತನ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದ ನೂರಾರು ಮಂದಿಯ ಪರವಾಗಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಗ್ಲ್ಯಾಕ್ಸೊಸ್ಮಿತ್‌ಕ್ಲೈನ್‌ನ ವಿರುದ್ಧ ಹೂಡಿದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗುಂಪಿನ ದಾವೆಯು ಲಂಡನ್‌ನ ಉಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯದವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯಿತು. ಇದು ಪಬ್ಲಿಕ್ ಇಂಟರೆಸ್ಟ್ ಅಪೀಲ್ ಪ್ಯಾನೆಲ್‌ನ ತೀರ್ಮಾನದಿಂದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸುವ ದೃಢತೆಯನ್ನು ನೀಡಿತು. ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕ್ರಿಯೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆಯು, ಸೆರೊಕ್ಸಾಟ್ ಒಂದು ದೋಷಯುಕ್ತ ಔಷಧಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅದು ನಿವರ್ತನ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ದೂರಿದೆ. ಹಘ್ ಜೇಮ್ಸ್ ಸಾಲಿಸಿಟರ್‌ಗಳು ಈ ಸುದ್ಧಿಯನ್ನು ಅವರ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ದೃಢಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ^[೧೩೯]

2007ರ ಜನವರಿ 29ರಂದು UKಯಲ್ಲಿನ BBC, ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಔಷಧಿ ಸೆರೊಕ್ಸಾಟ್‌ನ ಬಗೆಗಿನ ಅದರ 'ಪನೋರಮ'^[೧೪೦] ಸರಣಿಯ ನಾಲ್ಕನೇ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿತು. ಸೀಕ್ರೆಟ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಡ್ರಗ್ ಟ್ರೈಯಲ್ಸ್ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಖಿನ್ನತೆಗೊಳಗಾದ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಹದಿಹರೆಯದವರ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಿದ ಮೂರು GSK ಪೀಡಿಯಾಟ್ರಿಕ್(ಶಿಶುವೈದ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ) ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆ.

ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜಪಾನಿನ ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಗಳು
ಖಿನ್ನತೆ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

↑ ^೧.೦ ^೧.೧ ^೧.೨ ^೧.೩ ^೧.೪ ^೧.೫ Turner EH, Matthews AM, Linardatos E, Tell RA, Rosenthal R (2008). "Selective publication of antidepressant trials and its influence on apparent efficacy". N. Engl. J. Med. 358 (3): 252–60. PMID 18199864. doi:10.1056/NEJMsa065779. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ ^೨.೦ ^೨.೧ ^೨.೨ ಮಾನ್‌ಕ್ರೀಫ್ J, ವೆಸ್ಸೆಲಿ S, ಹಾರ್ಡಿ R. (2004) ಆಕ್ಟಿವ್ ಪ್ಲಸೀಬೋಸ್ ವರ್ಸಸ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಫಾರ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್. ಕೊಕ್ರೇನ್ ಡೇಟಾಬೇಸ್ ಸಿಸ್ಟ್ ರಿವ್. (1):CD003012.
↑ ಬಾಡ್ಕಿನ್ JA. ಮತ್ತು ಇತರರು. (1995): "ಬುಪ್ರೆನೊನಾರ್ಫಿನ್‌ ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ರಿಫ್ರ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಡಿಪ್ರೆಶನ್", ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಸೈಕೊಫಾರ್ಮಕಾಲಜಿ 15:49-57. PMID 7714228
↑ Wheeler Vega JA, Mortimer AM, Tyson PJ (2003). "Conventional antipsychotic prescription in unipolar depression, I: an audit and recommendations for practice". The Journal of Clinical Psychiatry. 64 (5): 568–74. PMID 12755661. doi:10.4088/JCP.v64n0512. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Petty F, Trivedi MH, Fulton M, Rush AJ (1995). "Benzodiazepines as antidepressants: does GABA play a role in depression?". Biological Psychiatry. 38 (9): 578–91. PMID 8573660. doi:10.1016/0006-3223(95)00049-7. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ "ಡು ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ವರ್ಕ್ ಆಸ್ ಪ್ರೋಮಿಸ್ಡ್?
↑ Weber, MM; Emrich, HM (1988). "Current and Historical Concepts of Opiate Treatment in Psychiatric Disorders". International Clinical Psychopharmacology. Lippincott Williams & Wilkins. 3 (3): 255–66. PMID 3153713. doi:10.1097/00004850-198807000-00007. Retrieved 2009-05-28. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help)
↑ Czygan, FC (8 May 2003). "Kulturgeschichte und Mystik des Johanniskrauts: Vom 2500 Jahre alten Apotropaikum zum aktuellen Antidepressivum". Pharmazie in unserer Zeit (in German). Weinheim: WILEY-VCH Verlag. 32 (3): 184–190. PMID 12784538. doi:10.1002/pauz.200390062. Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)CS1 maint: Unrecognized language (link)
↑ Selikoff, IJ; Robitzek, EH (1952). "Tuberculosis chemotherapy with hydrazine derivatives of isonicotinic acid". Chest. 21 (4): 385–438. ISSN 1931-3543. PMID 14906149. doi:10.1378/chest.21.4.385 (inactive 2009-10-24). Retrieved 2009-05-28. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ ^೧೦.೦ ^೧೦.೧ Healy, D (2001). "The Antidepressant Drama". In Weissman MM. The treatment of depression: bridging the 21st century. American Psychiatric Pub. pp. 10–11. ISBN 978-0-88048-397-1. Retrieved 2009-05-28. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "Healy, David (c1996). The psychopharmacologists : interviews. London: Chapman and Hall. p. 8. ISBN 978-1-86036-008-4. Check date values in: |access-date=, |date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Healy, David (1998). The Psychopharmacologists: Volume 2. A Hodder Arnold Publication. pp. 132–4. ISBN 978-1-86036-010-7.
↑ Robitzek EH, Selikoff IJ, Mamlok E, Tendlau (1953). "Isoniazid and its isopropyl derivative in the therapy of tuberculosis in humans: comparative therapeutic and toxicologic properties". Chest. 23 (1): 1–15. PMID 12998444. doi:10.1378/chest.23.1.1 (inactive 2009-10-24).
↑ ^೧೪.೦ ^೧೪.೧ ^೧೪.೨ ^೧೪.೩ López-Muñoz F, Alamo C, Juckel G, Assion HJ (2007). "Half a century of antidepressant drugs: on the clinical introduction of monoamine oxidase inhibitors, tricyclics, and tetracyclics. Part I: monoamine oxidase inhibitors". J Clin Psychopharmacol. 27 (6): 555–9. PMID 18004120. doi:10.1097/jcp.0b013e3181bb617.
↑ "Psychic Energizer". Time Magazine. April 15, 1957. Retrieved 2009-05-28. Check date values in: |access-date= (help)
↑ Kuhn, R (1958). "The Treatment of Depressive States with G 22355 (Imipramine Hydrochloride)". American Journal of Psychiatry. American Psychiatric Association. 115 (5): 459–464. PMID 13583250. doi:10.1176/appi.ajp.115.5.459 (inactive 2009-10-24). Retrieved 2009-05-28. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ ^೧೭.೦ ^೧೭.೧ Healy D (1999). "The three faces of the antidepressants: a critical commentary on the clinical-economic context of diagnosis". J. Nerv. Ment. Dis. 187 (3): 174–80. PMID 10086474. doi:10.1097/00005053-199903000-00007. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Pletscher A (1991). "The discovery of antidepressants: a winding path". Experientia. 47 (1): 4–8. PMID 1999242. doi:10.1007/BF02041242. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Domino EF (1999). "History of modern psychopharmacology: a personal view with an emphasis on antidepressants". Psychosom Med. 61 (5): 591–8. PMID 10511010.
↑ Wong DT, Bymaster FP, Horng JS, Molloy BB (1975). "A new selective inhibitor for uptake of serotonin into synaptosomes of rat brain: 3-(p-trifluoromethylphenoxy). N-methyl-3-phenylpropylamine". J. Pharmacol. Exp. Ther. 193 (3): 804–11. PMID 1151730. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Linde K, Ramirez G, Mulrow CD, Pauls A, Weidenhammer W, Melchart D (1996). "St John's wort for depression--an overview and meta-analysis of randomised clinical trials". BMJ. 313 (7052): 253–8. PMC 2351679 . PMID 8704532. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Müller WE (2003). "Current St John's wort research from mode of action to clinical efficacy". Pharmacol. Res. 47 (2): 101–9. PMID 12543057. doi:10.1016/S1043-6618(02)00266-9. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Nathan PJ (2001). "Hypericum perforatum (St John's Wort): a non-selective reuptake inhibitor? A review of the recent advances in its pharmacology". J. Psychopharmacol. (Oxford). 15 (1): 47–54. PMID 11277608. doi:10.1177/026988110101500109. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Freeman, H (1996). "Tolerability and safety of novel antidepressants". European Psychiatry. 11 (supplement 4): 206. doi:10.1016/0924-9338(96)88597-X.
↑ Lacasse J, Leo J (2005). "Serotonin and depression: a disconnect between the advertisements and the scientific literature". PLoS Med. 2 (12): e392. PMC 1277931 . PMID 16268734. doi:10.1371/journal.pmed.0020392. ಫುಲ್ ಟೆಕ್ಸ್ಟ್
↑ Uz T, Ahmed R, Akhisaroglu M, Kurtuncu M, Imbesi M, Dirim Arslan A, Manev H (2005). "Effect of fluoxetine and cocaine on the expression of clock genes in the mouse hippocampus and striatum". Neuroscience. 134 (4): 1309–16. PMID 15994025. doi:10.1016/j.neuroscience.2005.05.003.
↑ Yuferov V, Butelman E, Kreek M (2005). "Biological clock: biological clocks may modulate drug addiction". Eur J Hum Genet. 13 (10): 1101–3. PMID 16094306. doi:10.1038/sj.ejhg.5201483.
↑ Manev H, Uz T (2006). "Clock genes as a link between addiction and obesity". Eur J Hum Genet. 14 (1): 5. PMID 16288309. doi:10.1038/sj.ejhg.5201524. ಫುಲ್ ಟೆಕ್ಸ್ಟ್
↑ http://www.cnsforum.com/imagebank/item/Drug_nassa/default.aspx
↑ Stimmel, GL; Dopheide, JA; Stahl, SM (1997). "Mirtazapine: an antidepressant with noradrenergic and specific serotonergic effects". Pharmacotherapy. American College of Clinical Pharmacy. 17 (1): 10–21. ISSN 0277-0008. PMID 9017762. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Stahl, SM; Pradko, JF; Haight, BR; Modell, JG; Rockett, CB; Learned-Coughlin, S (2004). "A Review of the Neuropharmacology of Bupropion, a Dual Norepinephrine and Dopamine Reuptake Inhibitor". Prim Care Companion J Clin Psychiatry. Physicians Postgraduate Press. 6 (4): 159–166. PMC 514842 . PMID 15361919. doi:10.4088/PCC.v06n0403. Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Cascade EF, Kalali AH (2007). "EMSAM: The First Year". Psychiatry 2007. Retrieved 2009-11-30. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help)
↑ (ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್, 2004)
↑ [೧] ಸ್ಟ್ಯಾಗ್ನಿಟಿ,M. (2005) ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಯೂಸ್ ಇನ್ ದಿ US ಸಿವಿಲಿಯನ್ ನಾನ್-ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಶನಲೈಸ್ಡ್ ಪಾಪ್ಯುಲೇಷನ್, 2002. ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಬ್ರೀಫ್ #77. ರಾಕ್‌ವಿಲ್ಲೆ,MD: ಮೆಡಿಕಲ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಂಡಿಚರ್ ಪ್ಯಾನೆಲ್, ಏಜೆನ್ಸಿ ಫಾರ್ ಹೆಲ್ತ್‌ಕೇರ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಆಂಡ್ ಕ್ವಾಲಿಟಿ.
↑ Sleath B, Shih YC (2003). "Sociological influences on antidepressant prescribing". Soc Sci Med. 56 (6): 1335–44. PMID 12600369. doi:10.1016/S0277-9536(02)00132-6. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ "Depression could be overdiagnosed". HeraldNet. The Washington Post. 2007. Retrieved 2009-05-28. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help)
↑ Olié, JP; Elomari, F; Spadone, C; Lépine, JP (2002). "Antidepressants consumption in the global population in France". L'Encéphale (in French). Elsevier. 28 (5 pt. 1): 411–7. PMID 12386542. doi:ENC-10-2002-28-5-0013-7006-101019-ART4 (inactive 2009-10-24) Check |doi= value (help). Unknown parameter |month= ignored (help); |access-date= requires |url= (help)CS1 maint: Unrecognized language (link)
↑ Raymond, CB; Morgan, SG; Caetano, PA (2007). "Antidepressant utilization in British Columbia from 1996 to 2004: increasing prevalence but not incidence". Psychiatric Services. American Psychiatric Association. 58 (1): 79–84. PMID 17215416. doi:10.1176/appi.ps.58.1.79. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Meijer W, Heerdink E, Leufkens H, Herings R, Egberts A, Nolen W (2004). "Incidence and determinants of long-term use of antidepressants". Eur J Clin Pharmacol. 60 (1): 57–61. PMID 14985889. doi:10.1007/s00228-004-0726-3.
↑ McManus P, Mant A, Mitchell PB, Montgomery WS, Marley J, Auland ME (2000). "Recent trends in the use of antidepressant drugs in Australia, 1990-1998". Med. J. Aust. 173 (9): 458–61. PMID 11149300. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Zimmerman, M; Posternak, M; Friedman, M; Attiullah, N; Baymiller, S; Boland, R; Berlowitz, S; Rahman, S; Uy, K (2004). "Which factors influence psychiatrists' selection of antidepressants?". American Journal of Psychiatry. American Psychiatric Association. 161 (7): 1285–9. PMID 15229063. doi:10.1176/appi.ajp.161.7.1285. Retrieved 2009-05-29. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help)
↑ Petersen, T; Dording, C; Neault, NB; Kornbluh, R; Alpert, JE; Nierenberg, AA; Rosenbaum, JF; Fava, M (2002). "A survey of prescribing practices in the treatment of depression". Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry. Elsevier. 26 (1): 177–87. PMID 11853110. doi:10.1016/S0278-5846(01)00250-0. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ "Male GPs depression pills 'bias'". BBC News. July 21, 2005. Retrieved 2009-05-29. Check date values in: |access-date= (help)
↑ Davis, Rowenna (2010-06-11). "Antidepressant Use Rises as Recession Feeds Wave of Worry". The Guardian. London. Retrieved 2010-07-01. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "Antidepressant Use Doubles in U.S., Study Finds". Reuters. 2009-08-04. Retrieved 2010-07-01. Check date values in: |access-date= (help)
↑ ವೈದ್ಯರು ಸೂಚಿಸುವ ಔಷಧಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಜಾತಿವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಮತ್ತು ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್-ಹೆಸರಿನ ಔಷಧಿಗಳ ಚಾರ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅನುಗುಣವಾದ ಜಾತಿವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಮತ್ತು ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್-ಹೆಸರಿನ ಔಷಧಿಗಳ ಒಟ್ಟು ಸೂಚಿಸುವ ಔಷಧಿಗಳೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. "Top 200 generic drugs by units in 2007.". Drug Topics, February 18, 2008. Retrieved 2008-10-23. Check date values in: |access-date= (help) "Top 200 brand drugs by units in 2007.". Drug Topics, February 18, 2008. Retrieved 2008-10-23. Check date values in: |access-date= (help)
↑ Tyler, VE (1999). "Herbs Affecting the Central Nervous System". In Janick J. Perspectives on New Crops and New Uses. ASHS Press. p. 528. ISBN 978-0-9615027-0-6. Retrieved 2009-05-29. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "GIPdatabank". Gipdatabank.nl. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)
↑ Warner-Schmidt JL, Duman RS (2006). "Hippocampal neurogenesis: opposing effects of stress and antidepressant treatment". Hippocampus. 16 (3): 239–49. PMID 16425236. doi:10.1002/hipo.20156.
↑ Malberg, JE; E; N; D (15 December 200). "Chronic antidepressant treatment increases neurogenesis in adult rat hippocampus". Journal of Neuroscience. Society for Neuroscience. 20 (24): 9104–10. PMID 11124987. Retrieved 2009-05-29. Check date values in: |access-date=, |date= (help)
↑ Manev, H; Uz, T; Smalheiser, NR; Manev, R (2001). "Antidepressants alter cell proliferation in the adult brain in vivo and in neural cultures in vitro". European Journal of Pharmacology. Elsevier. 411 (1-2): 67–70. PMID 11137860. doi:10.1016/S0014-2999(00)00904-3. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Uz, T; Ahmed, R; Akhisaroglu, M; Kurtuncu, M; Imbesi, M; Dirim Arslan, A; Manev, H (2005). "Effect of fluoxetine and cocaine on the expression of clock genes in the mouse hippocampus and striatum". Neuroscience. Elsevier. 134 (4): 1309–16. PMID 15994025. doi:10.1016/j.neuroscience.2005.05.003. Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Zang, HT; Huang, Y; Mishler, K; Roerig, SC; O'Donnell, JM (12 July 2005). "Interaction between the antidepressant-like behavioral effects of beta adrenergic agonists and the cyclic AMP PDE inhibitor rolipram in rats". Psychopharmacology. Berlin: Springer. 182 (1): 104–115. PMID 16010541. doi:10.1007/s00213-005-0055-y. Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Carboni, L; Vighini, M; Piubelli, C; Castelletti, L; Milli, A; Domenici, E (2006). "Proteomic analysis of rat hippocampus and frontal cortex after chronic treatment with fluoxetine or putative novel antidepressants: CRF1 and NK1 receptor antagonists". European Neuropsychopharmacology. Elsevier. 16 (7): 521–537. PMID 16517129. doi:10.1016/j.euroneuro.2006.01.007. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ ಕ್ಯಾರ್ಮೈನ್ M. ಪ್ಯಾರಿಯಂಟ್, ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ, ಕಿಂಗ್ಸ್ ಕಾಲೇಜ್ ಲಂಡನ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್, ಸ್ಟ್ರೆಸ್ ಆಂಡ್ ದಿ ಅಡ್ರಿನಲ್ ಆಕ್ಸಿಸ್. ದಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ನ್ಯೂರೊಎಂಡೊಕ್ರಿನಾಲಜಿ, 2003.
↑ Tatsumi M, Groshan K, Blakely RD, Richelson E. (1997). "Pharmacological profile of antidepressants and related compounds at human monoamine transporters.". Eur J Pharmacol. 340 (2-3): 249–258. PMID 9537821. doi:10.1016/S0014-2999(97)01393-9.
↑ Owens MJ, Morgan WN, Plott SJ, Nemeroff CB. (1997). "Neurotransmitter receptor and transporter binding profile of antidepressants and their metabolites.". J Pharmacol Exp Ther. 283 (3): 1305–1322. PMID 9400006.
↑ Cusack B, Nelson A, Richelson E. (1994). "Binding of antidepressants to human brain receptors: focus on newer generation compounds.". Psychopharmacology (Berl). 114 (4): 559–565. PMID 7855217. doi:10.1007/BF02244985.
↑ Alan F. Schatzberg, Charles B. (2006). Essentials of clinical psychopharmacology. American Psychiatric Pub. p. 7. ISBN 1585622435, 9781585622436 Check |isbn= value: invalid character (help).
↑ O'Brien, SM; Scully, P; Scott, LV; Dinan, TG (2006). "Cytokine profiles in bipolar affective disorder: focus on acutely ill patients". Journal of Affective Disorders. Elsevier. 90 (2-3): 263–7. PMID 16410025. doi:10.1016/j.jad.2005.11.015. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Obuchowicz, E; Marcinowska, A; Herman, ZS (2005). "Antidepressants and cytokines--clinical and experimental studies". Neurol Neurochir Psychiatr Pol (in Polish). 39 (5): 921–36. OCLC 11190611. PMID 16358592. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)CS1 maint: Unrecognized language (link)
↑ Hong, C-J; Yu, YW; Chen, TJ; Tsai, SJ (2005). "Interleukin-6 Genetic Polymorphism and Chinese Major Depression". Neuropsychobiology. Basel: Karger AG. 52 (4): 202–5. PMID 16244501. doi:10.1159/000089003. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ ^೬೩.೦ ^೬೩.೧ Elenkov, IJ; Iezzoni, DG; Daly, A; Harris, AG; Chrousos, GP (2005). "Cytokine dysregulation, inflammation and well-being". NeuroImmunoModulation. Basel: Karger AG. 12 (5): 225–69. PMID 16166805. doi:10.1159/000087104. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Kubera, M; Maes, M; Kenis, G; Kim, YK; Lasoń, W (30 April 2005). "Effects of serotonin and serotonergic agonists and antagonists on the production of tumor necrosis factor alpha and interleukin-6". Psychiatry Research. Elsevier. 134 (3): 251–8. PMID 15892984. doi:10.1016/j.psychres.2004.01.014. Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Diamond, M; Kelly, JP; Connor, TJ (2006). "Antidepressants suppress production of the Th1 cytokine interferon-gamma, independent of monoamine transporter blockade". European Neuropsychopharmacology. Elsevier. 16 (7): 481–90. PMID 16388933. doi:10.1016/j.euroneuro.2005.11.011. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Kubera, M; Lin, AH; Kenis, G; Bosmans, E; Van Bockstaele, D; Maes, M (2001). "Anti-Inflammatory effects of antidepressants through suppression of the interferon-gamma/interleukin-10 production ratio". Journal of Clinical Psychopharmacology. Lippincott Williams & Wilkins. 21 (2): 199–206. PMID 11270917. doi:10.1097/00004714-200104000-00012. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Maes, M (2001). "The immunoregulatory effects of antidepressants". Human Psychopharmacology: Clinical and Experimental. John Wiley & Sons. 16 (1): 95–103. PMID 12404604. doi:10.1002/hup.191. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Maes, M; Kenis, G; Kubera, M; De Baets, M; Steinbusch, H; Bosmans, E (2005). "The negative immunoregulatory effects of fluoxetine in relation to the cAMP-dependent PKA pathway". International Immunopharmacology. Elsevier. 5 (3): 609–18. PMID 15683856. doi:10.1016/j.intimp.2004.11.008. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Brustolim D, D; Ribeiro-Dos-Santos, R; Kast, RE; Altschuler, EL; Soares, MB (2006). "A new chapter opens in anti-inflammatory treatments: the antidepressant bupropion lowers production of tumor necrosis factor-alpha and interferon-gamma in mice". International Immunopharmacology. Elsevier. 6 (6): 903–7. PMID 16644475. doi:10.1016/j.intimp.2005.12.007. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Moulin, DE; Clark, AJ; Gilron, I; Ware, MA; Watson, CP; Sessle, BJ; Coderre, T; Morley-Forster, PK; Stinson, J (2007). "Pharmacological management of chronic neuropathic pain - consensus statement and guidelines from the Canadian Pain Society". Pain Research & Management. Pulsus Group. 12 (1): 13–21. PMC 2670721 . PMID 17372630. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Jones, CK; Eastwood, BJ; Need, AB; Shannon, HE (2006). "Analgesic effects of serotonergic, noradrenergic or dual reuptake inhibitors in the carrageenan test in rats: Evidence for synergism between serotonergic and noradrenergic reuptake inhibition". Neuropharmacology. Elsevier. 51 (7-8): 1172–1180. PMID 17045620. doi:10.1016/j.neuropharm.2006.08.005. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Kulmatycki, KM; Jamali, F (2006). "Drug disease interactions: role of inflammatory mediators in depression and variability in antidepressant drug response". Journal of Pharmacy & Pharmaceutical Sciences. Canadian Society for Pharmaceutical Sciences. 9 (3): 292–306. PMID 17207413. Retrieved 2009-05-29. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help)
↑ O'Brien, SM; Scott, LV; Dinan, TG (2004). "Cytokines: abnormalities in major depression and implications for pharmacological treatment". Human Psychopharmacology: Clinical and Experimental. John Wiley & Sons. 19 (6): 397–403. PMID 15303243. doi:10.1002/hup.609. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ ಮ್ಯಾಕ್‌ಗಿಲ್ಲಿವ್ರೇ, S., ಅರೋಲ್,B., ಹ್ಯಾಚರ್,S., ಆಗ್ಸ್ಟನ್,S., ರೈಡ್,I., ಸುಲ್ಲಿವ್ಯಾನ್, F., ವಿಲಿಯಮ್ಸ್,B., ಕ್ರೋಂಬೀ,I. (2003) ಎಫಿಕಸಿ ಆಂಡ್ ಟಾಲರೆಬಿಲಿಟಿ ಆಫ್ ಸೆಲೆಕ್ಟಿವ್ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್ಸ್ ಕಂಪ್ಯಾರ್ಡ್ ವಿದ್ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಇನ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್ ಟ್ರೀಟೆಡ್ ಇನ್ ಪ್ರೈಮರಿ ಕೇರ್: ಸಿಸ್ಟಮ್ಯಾಟಿಕ್ ರಿವ್ಯೂ ಆಂಡ್ ಮೆಟಾ-ಅನಾಲಿಸಿಸ್ BMJ. ಮೇ 10; 326(7397): 1014.
↑ Anderson IM (2000). "Selective serotonin reuptake inhibitors versus tricyclic antidepressants: a meta-analysis of efficacy and tolerability". J Affect Disord. 58 (1): 19–36. PMID 10760555. doi:10.1016/S0165-0327(99)00092-0. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Parker G, Roy K, Wilhelm K, Mitchell P (2001). "Assessing the comparative effectiveness of antidepressant therapies: a prospective clinical practice study". J Clin Psychiatry. 62 (2): 117–25. PMID 11247097. doi:10.4088/JCP.v62n0209 (inactive 2010-08-28). Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ ಲೋಟುಫೊ-ನೆಟೊ, F., ಟ್ರಿವೇಡಿ, M., & ಥೇಸ್, M.E. (1999) ಮೆಟಾ-ಅನಾಲಿಸಿಸ್ ಆಫ್ ದಿ ರಿವರ್ಸಿಬಲ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್ಸ್ ಆಫ್ ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ ಟೈಪ್ ಎ ಮಾಕ್ಲೊಬೆಮೈಡ್ ಆಂಡ್ ಬ್ರೊಫ್ಯಾರೊಮಿನ್ ಫಾರ್ ದಿ ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಪ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್ ನ್ಯೂರೊಸೈಕೊಫಾರ್ಮಕಾಲಜಿ 20 226-247.10.1038
↑ Linde K, Mulrow CD, Berner M, Egger M (2005). "St John's wort for depression". Cochrane Database Syst Rev (2): CD000448. PMID 15846605. doi:10.1002/14651858.CD000448.pub2.
↑ ಜ್ಯುರೈಡಿನಿ JN, ಡಿಯೋಕೆ CJ, ಮ್ಯಾನ್ಸ್‌ಫೀಲ್ಡ್ PR, ಹ್ಯಾಬಿ MM, ಮೆಂಕೆಸ್ DB, ಟಾಂಕಿನ್ AL. (2004) ಎಫಿಕಸಿ ಆಂಡ್ ಸೇಫ್ಟಿ ಆಫ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಫಾರ್ ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ ಆಂಡ್ ಅಡೊಲೆಸೆಂಟ್ಸ್. BMJ. 2004 ಎಪ್ರಿಲ್ 10;328(7444):879-83.
↑ ಲ್ಯಾಖನ್ SE; ಹ್ಯಾಗರ್-ಜಾನ್ಸನ್ G. ದಿ ಇಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಆಫ್ ಪ್ರಿಸ್ಕ್ರೈಬ್ಡ್ ಸೈಕೊಟ್ರೋಪಿಕ್ಸ್ ಆನ್ ಯುತ್. ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಪ್ರ್ಯಾಕ್ಟೀಸ್ ಆಂಡ್ ಎಪಿಡಮಿಯಾಲಜಿ ಇನ್ ಮೆಂಟಲ್ ಹೆಲ್ತ್ 2007;3(21).
↑ Kirsch I, Deacon BJ, Huedo-Medina TB, Scoboria A, Moore TJ, Johnson BT (2008). "Initial severity and antidepressant benefits: a meta-analysis of data submitted to the Food and Drug Administration". PLoS Med. 5 (2): e45. PMC 2253608 . PMID 18303940. doi:10.1371/journal.pmed.0050045.
↑ K. ಐಸೆಲೆ, M.D. ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಡು ದೆ ವರ್ಕ್? ಎ ರಿವ್ಯೂ ಆಫ್ ದಿ ರಿವ್ಯೂ. ಡಾಕ್ಟರ್ಸ್ ಲಾಂಜ್ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್. ಇದರಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯಯಿದೆ: http://www.doctorslounge.com/index.php/articles/page/152. 2009ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 21ರಂದು ಸಂಕಲನಗೊಂಡಿದೆ.
↑ ಬ್ಲೂ, L. (2008) ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಹಾರ್ಡ್ಲಿ ಹೆಲ್ಪ್ ಟೈಮ್ ಮ್ಯಾಗಜಿನ್, ಮಂಗಳವಾರ, ಫೆಬ್ರವರಿ 26
↑ Nutt DJ, Malizia AL (2008). "Why does the world have such a 'down' on antidepressants?". J. Psychopharmacol. (Oxford). 22 (3): 223–6. PMID 18541622. doi:10.1177/0269881108091877. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ ಎಗೈನೆಸ್ಟ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್, ಎ ಶುಗರ್ ಪಿಲ್ ಈಸ್ ಹಾರ್ಡ್ ಟು ಬೀಟ್, ದಿ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಪೋಸ್ಟ್, ಮೇ 7, 2002
↑ "Practice guideline for the treatment of patients with major depressive disorder". Guidelines.gov. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "Depression". Nice.org.uk. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)
↑ Baghai TC, Möller HJ, Rupprecht R (2006). "Recent progress in pharmacological and non-pharmacological treatment options of major depression". Curr. Pharm. Des. 12 (4): 503–15. PMID 16472142. doi:10.2174/138161206775474422.
↑ ^೮೯.೦ ^೮೯.೧ Ruhé HG, Huyser J, Swinkels JA, Schene AH (2006). "Switching antidepressants after a first selective serotonin reuptake inhibitor in major depressive disorder: a systematic review". J Clin Psychiatry. 67 (12): 1836–55. PMID 17194261. doi:10.4088/JCP.v67n1203. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Tranter R, O'Donovan C, Chandarana P, Kennedy S (2002). "Prevalence and outcome of partial remission in depression". J Psychiatry Neurosci. 27 (4): 241–7. PMC 161658 . PMID 12174733. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Byrne SE, Rothschild AJ (1998). "Loss of antidepressant efficacy during maintenance therapy: possible mechanisms and treatments". J Clin Psychiatry. 59 (6): 279–88. PMID 9671339. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Mischoulon D, Nierenberg AA, Kizilbash L, Rosenbaum JF, Fava M (2000). "Strategies for managing depression refractory to selective serotonin reuptake inhibitor treatment: a survey of clinicians". Can J Psychiatry. 45 (5): 476–81. PMID 10900529. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ DeBattista C, Lembke A (2005). "Update on augmentation of antidepressant response in resistant depression". Curr Psychiatry Rep. 7 (6): 435–40. PMID 16318821. doi:10.1007/s11920-005-0064-x. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Lam RW, Wan DD, Cohen NL, Kennedy SH (2002). "Combining antidepressants for treatment-resistant depression: a review". J Clin Psychiatry. 63 (8): 685–93. PMID 12197448. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Geddes JR, Carney SM, Davies C (2003). "Relapse prevention with antidepressant drug treatment in depressive disorders: a systematic review". Lancet. 361 (9358): 653–61. PMID 12606176. doi:10.1016/S0140-6736(03)12599-8. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Fava GA, Park SK, Sonino N (2006). "Treatment of recurrent depression". Expert Rev Neurother. 6 (11): 1735–40. PMID 17144786. doi:10.1586/14737175.6.11.1735. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Petersen TJ (2006). "Enhancing the efficacy of antidepressants with psychotherapy". J. Psychopharmacol. (Oxford). 20 (3 Suppl): 19–28. PMID 16644768. doi:10.1177/1359786806064314. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Trivedi MH, Rush AJ, Wisniewski SR (2006). "Evaluation of outcomes with citalopram for depression using measurement-based care in STAR*D: implications for clinical practice". The American journal of psychiatry. 163 (1): 28–40. PMID 16390886. doi:10.1176/appi.ajp.163.1.28.
↑ Trivedi MH, Fava M, Wisniewski SR (2006). "Medication augmentation after the failure of SSRIs for depression". N. Engl. J. Med. 354 (12): 1243–52. PMID 16554526. doi:10.1056/NEJMoa052964.
↑ Rush AJ, Trivedi MH, Wisniewski SR (2006). "Bupropion-SR, sertraline, or venlafaxine-XR after failure of SSRIs for depression". N. Engl. J. Med. 354 (12): 1231–42. PMID 16554525. doi:10.1056/NEJMoa052963.
↑ Cohen, MD, Lee S.; Altshuler, LL; Harlow, BL; Nonacs, R; Newport, DJ; Viguera, AC; Suri, R; Burt, VK; Hendrick, V (February 1, 2006). "Relapse of Major Depression During Pregnancy in Women Who Maintain or Discontinue Antidepressant Treatment". Journal of the American Medical Association. American Medical Association. 295 (5): 499–507. PMID 16449615. doi:10.1001/jama.295.5.499. Retrieved 2007-06-14. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "Relapse of Major Depression During Pregnancy in Women Who Maintain or Discontinue Antidepressant Treatment—Correction". JAMA. 296 (2): 170. July 12, 2006. doi:10.1001/jama.296.2.170. Retrieved 2007-06-14. Check date values in: |access-date= (help)
↑ ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್, "ಡ್ರಗ್ ಇಂಟರ್ಯಾಕ್ಷನ್ಸ್: ಫೈನಾನ್ಶಿಯಲ್ ಟೈಸ್ ಟು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿ ಕ್ಲೌಡ್ ಮೇಜರ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್ ಸ್ಟಡಿ ಅಟ್ ಇಶ್ಯೂ: ವೆದರ್ ಇಟ್ಸ್ ಸೇಫ್ ಫಾರ್ ಪ್ರೆಗ್ನೆಂಟ್ ವುಮನ್ ಟು ಸ್ಟೇ ಆನ್ ಮೆಡಿಕೇಶನ್ - JAMA ಆಸ್ಕ್ಸ್ ಆಥರ್ಸ್ ಟು ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೈನ್". ವಾಲ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ಜರ್ನಲ್‌. ಜುಲೈ 11, 2006 (ಕಾಪಿ post-gazette.com ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು)
↑ Lenzer, Jeanne (2006). "Antidepressants double suicidality in children, says FDA". BMJ. 332: 626. doi:10.1136/bmj.332.7542.626-c. Retrieved 2008-04-14. Check date values in: |access-date= (help)
↑ BMJ: ರಿಸ್ಕ್ ಆಫ್ ಸ್ಯುಸೈಡಲಿಟಿ ಇನ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಟ್ರೈಯಲ್ಸ್ ಆಫ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಇನ್ ಅಡಲ್ಟ್ಸ್. ಆಗಸ್ಟ್ 11, 2009.
↑ "Antidepressant-associated hypomania in outpatient ...[J Affect Disord. 1997] - PubMed Result". Ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "Drug Combos Linked To Breast Cancer Risk". CBS News. 2009-05-30.
↑ http://www.biopsychiatry.com/addictionp.htm
↑ "Depression Antidepressants in Teenagers and Children". Retrieved 2010-07-01. Check date values in: |access-date= (help)
↑ ಸ್ಯುಸೈಡ್ ರೈಸಸ್ ಇನ್ ಯುತ್; ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಡಿಬೇಟ್ ಲೂಮ್ಸ್, ಬೆನೆಡಿಕ್ಟ್ ಕ್ಯಾರಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 7, 2007
↑ Simon GE, Savarino J, Operskalski B, Wang PS (2006). "Suicide risk during antidepressant treatment". Am J Psychiatry. 163 (1): 41–7. PMID 16390887. doi:10.1176/appi.ajp.163.1.41.
↑ Jureidini J (2007). "The black box warning: decreased prescriptions and increased youth suicide?". Am J Psychiatry. 164 (12): 1907. PMID 18056248. doi:10.1176/appi.ajp.2007.07091463.
↑ Olfson M, Shaffer D (2007). "SSRI Prescriptions and the Rate of Suicide". Am J Psychiatry. 164 (12): 1907–1908. PMID 18056247. doi:10.1176/appi.ajp.2007.07091467.
↑ Kung HC, Hoyert DL, Xu J, Murphy SL. "N C H S - Health E Stats - Deaths: Preliminary Data for 2005". National Center for Health Statistics. Retrieved 2007-12-12. Check date values in: |access-date= (help)
↑ Bridge JA, Iyengar S, Salary CB (2007). "Clinical response and risk for reported suicidal ideation and suicide attempts in pediatric antidepressant treatment: a meta-analysis of randomized controlled trials". JAMA. 297 (15): 1683–96. PMID 17440145. doi:10.1001/jama.297.15.1683.
↑ Beasley CM, Ball SG, Nilsson ME (2007). "Fluoxetine and Adult Suicidality Revisited: An Updated Meta-Analysis Using Expanded Data Sources From Placebo-Controlled Trials". J Clin Psychopharmacol. 27 (6): 682–686. PMID 18004137. doi:10.1097/jcp.0b013e31815abf21.
↑ "UCSB's SexInfo". Soc.ucsb.edu. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)
↑ Keltner NL, McAfee KM, Taylor CL (2002). "Mechanisms and treatments of SSRI-induced sexual dysfunction". Perspectives in Psychiatric Care. 38 (3): 111–6. PMID 12385082. doi:10.1111/j.1744-6163.2002.tb00665.x.
↑ Ozmenler NK, Karlidere T, Bozkurt A (2008). "Mirtazapine augmentation in depressed patients with sexual dysfunction due to selective serotonin reuptake inhibitors". Human Psychopharmacology. 23 (4): 321–6. PMID 18278806. doi:10.1002/hup.929. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ Gross MD (1982). "Reversal by bethanechol of sexual dysfunction caused by anticholinergic antidepressants". The American Journal of Psychiatry. 139 (9): 1193–4. PMID 7114318. Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ http://www.wired.com/wiredscience/2009/02/antidepressants/
↑ http://www.psychologytoday.com/articles/200704/sex-love-and-ssris
↑ http://richarddawkins.net/articles/1476-are-antidepressants-taking-the-edge-off-love?page=1
↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9184611
↑ Vertes, Robert P.; Eastman, KE (2000). "The case against memory consolidation in REM sleep". Behavioral and Brain Sciences. 23 (6): 867–876. PMID 11515146. doi:10.1017/S0140525X00004003.
↑ "ISP: Mirtazapine Regulates Stress Hormones, Improves Sleep In Depressed Patients".
↑ Wurtman JJ, McDermott JM, Levendusky P, Duca K, Wurtman R (2002). "The effect of a novel dietary intervention on weight loss in psychotropic drug-induced obesity" (PDF). Psychopharmacology Bulletin. 36 (3): 55–9. PMID 12473965. ^{[dead link]}
↑ Wurtman, JJ (c2006). The serotonin power diet : use your brain's natural chemistry to cut cravings, curb emotional overeating, and lose weight. Emmaus, Penn: Rodale. p. 290. ISBN 978-1-59486-346-2. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Check date values in: |access-date=, |date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ Kirsch, I; Moore, Thomas J.; Scoboria, Alan; Nicholls, Sarah S. (2002). "The emperor's new drugs: An analysis of antidepressant medication data submitted to the U.S. Food and Drug Administration". Prevention & Treatment. American Psychological Association. 5 (1). doi:10.1037/1522-3736.5.1.523a. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)
↑ "Study: Antidepressant barely better than placebo". Usatoday.com. 2002-07-07 - Updated 11:47 PM ET. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date=, |date= (help)
↑ "Study Undermines Case for Antidepressants". Archived from the original on 2012-12-08. Retrieved 2010-07-01. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "CDC: Antidepressants most prescribed drugs in U.S.". CNN. 2007-07-09. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)
↑ [೨] - ರಿಚಾರ್ಡ್ ಜಿಟ್ರಿನ್ ಆಂಡ್ ಕ್ಯಾರಲ್ M. ಲ್ಯಾಂಗ್‌ಫರ್ಡ್. "ಹೈಡ್ ಆಂಡ್ ಸೀಕ್ರೆಟ್ಸ್ ಇನ್ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ" - "ದಿ ಮೋರಲ್ ಕಂಪಾಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಲಾಯರ್". ಬ್ಯಾಲಂಟೈನ್ ಬುಕ್ಸ್, 1999
↑ [೩] ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1998 GSK ಇಂಟರ್ನಲ್ ಮೆಮೊ: ಸ್ಟ್ರ್ಯಾಟೆಜಿ ಆಫ್ ಕನ್ಸೀಲ್ಮೆಂಟ್
↑ "The Paxil Protest time machine « seroxat secrets…". Seroxatsecrets.wordpress.com. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "The Paxil Protest I Welcome". Web.archive.org. Archived from the original on 2006-05-19. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "Suppressed Paxil Suicide Data Released". Breggin.com. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)
↑ "seroxat secrets…". Seroxatsecrets.wordpress.com. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)
↑ http://web.archive.org/web/20070222131722/http://www.hughjames.com/lifestyle/groupactions/seroxt.html
↑ "BBC NEWS | Programmes | Panorama | Seroxat update". News.bbc.co.uk. Last Updated:. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date=, |date= (help)

ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಓದಿಗಾಗಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

Healy, David (1997). The antidepressant era. Cambridge: Harvard University Press. ISBN 0-674-03958-0.
Kramer, Peter D. (1997). Listening to Prozac. New York: Penguin Books. ISBN 0-14-026671-2.
Baumel, Syd (1999). Natural Antidepressants. New York: McGraw-Hill. ISBN 0-87983-900-7.
Stahl, Stephen M. (1997). Psychopharmacology of Antidepressants. Informa Healthcare. ISBN 1-85317-513-7.
Pacher P, Kecskemeti V (2004). "Trends in the development of new antidepressants. Is there a light at the end of the tunnel?". Curr. Med. Chem. 11 (7): 925–43. PMC 2495050 . PMID 15078174. doi:10.2174/0929867043455594. Unknown parameter |month= ignored (help)
Pacher P, Kohegyi E, Kecskemeti V, Furst S (2001). "Current trends in the development of new antidepressants". Curr. Med. Chem. 8 (2): 89–100. PMID 11172668. Unknown parameter |month= ignored (help)

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕ್ರಿಯೇಶನ್ ಆಫ್ ನ್ಯೂ ನ್ಯೂರಾನ್ಸ್ ಕ್ರಿಟಿಕಲ್ ಟು ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ ಆಕ್ಷನ್ ಇನ್ ಮೈಸ್
ಡು ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ ಕ್ಯೂರ್ ಆರ್ ಕ್ರಿಯೇಟ್ ಅಬ್ನಾರ್ಮಲ್ ಬ್ರೈನ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್? - PLoS ಮೆಡಿಸಿನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಜೊಯಾನ ಮಾನ್‌ಕ್ರೀಫ್ ಮತ್ತು ಡೇವಿಡ್ ಕೊಹೆನ್‌ರ ಲೇಖನ.
NIH ಎಕ್ಸ್‌ಪರ್ಟ್ ಪ್ಯಾನೆಲ್ ರಿಪೋರ್ಟ್ ಆನ್ ದಿ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಟಿವ್ ಆಂಡ್ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟಲ್ ಟಾಕ್ಸಿಕಾಲಜಿ ಆಫ್ ಪ್ರೊಜಾಕ್ (ಫ್ಲುಯೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌)
NIH ಮೋನೊಗ್ರಾಫ್ ಆನ್ ದಿ ಪೊಟೆನ್ಶಿಯಲ್ ಹ್ಯೂಮನ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಟಿವ್ ಆಂಡ್ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟಲ್ ಇಫೆಕ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಪ್ರೊಜಾಕ್ (ಫ್ಲುಯೊಕ್ಸೆಟೈನ್‌)
ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ 1995 ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್ ಗೈಡ್‌ಲೈನ್ ಫಾರ್ ದಿ ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಪೇಶಂಟ್ಸ್ ವಿದ್ ಮೇಜರ್ ಡಿಪ್ರೆಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್
ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ ಆಂಡ್ ಮೆಡಿಕೇಶನ್ - ಎ ಮಲ್ಟಿಮೋಡಲ್ ಪ್ರಸೆಂಟೇಷನ್
ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ ಫಾರ್ ಸೈಕೊಫಾರ್ಮಕಾಲಜಿ 2000 ಎವಿಡೆನ್ಸ್ ಬೇಸ್ಡ್ ಗೈಡ್‌ಲೈನ್ಸ್ ಫಾರ್ ಟ್ರೀಟಿಂಗ್ ಡಿಪ್ರೆಸ್ಸಿವ್ ಡಿಸಾರ್ಡರ್ಸ್ ವಿದಿ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್
ದಿ ಗುಡ್ ಡ್ರಗ್ ಗೈಡ್: ನ್ಯೂ ಮೂಡ್-ಬ್ರೈಟ್ನರ್ಸ್ ಆಂಡ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್
ವೀಡಿಯೊ ಆಫ್ ಮಾಶ, M.D. (NIMHನಲ್ಲಿನ ಸ್ಕೈಜೊಫ್ರೆನಿಯ ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್‌ನ ಮೊದಲ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಮತ್ತು ಸ್ಕೈಜೊಫ್ರೆನಿಯ ಬುಲೆಟಿನ್ ‌ನ ಸ್ಥಾಪಕ ಸಂಪಾದಕ)
ಜೊಯಾನ ಮಾನ್‌ಕ್ರೀಫ್: ಎವಿಡೆನ್ಸ್ ಬೇಸ್ ಫಾರ್ ಓಲ್ಡರ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಈಸ್ ಶೇಕಿ ಟೂ. BMJ 2005;330:420 (19 ಫೆಬ್ರವರಿ)
ಇಂಟ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಟು ಲೆಟ್ ದೆಮ್ ಈಟ್ ಪ್ರೊಜಾಕ್ ಬೈ ಡೇವಿಡ್ ಹೀಲಿ
ಆನ್ ಇನ್ಫರ್ಮೇಶನ್ ಲೀಫ್ಲೆಟ್ ಫ್ರಮ್ ದಿ ರಾಯಲ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಸ್ಟ್ಸ್
ಬ್ಯಾರಿ ಯಿಯೊಮ್ಯಾನ್, ಪುಟ್ಟಿಂಗ್ ಸೈನ್ ಇನ್ ದಿ ಡಾಕ್, ದಿ ನೇಷನ್
ಬಿಬ್ಲಿಯೊಗ್ರಫಿ ಆನ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಇನ್ ದಿ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಸೈಕಾಲಜಿ
ಇನ್‌ಸ್ಟ್ಯಾಂಟ್ ಇನ್‌ಸೈಟ್ - ಖಿನ್ನತೆ-ಶಮನಕಾರಿಯಲ್ಲಿನ ಸಣ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಯು ಹೇಗೆ ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿ ಅದರ ಗುರಿಯನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ, ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಕೆಮೆಸ್ಟ್ರಿ
ಕಲೆಕ್ಷನ್ ಆಫ್ 3100+ ನ್ಯೂಸ್ ಸ್ಟೋರೀಸ್ ವಿದ್ ದಿ ಫುಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಆರ್ಟಿಕಲ್ ಅವೈಲೇಬಲ್, ಮೈನ್ಲಿ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಇನ್ ನೇಚರ್, ಇನ್ ವಿಚ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಆರ್ ಮೆನ್ಶನ್ಡ್.
ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ವರ್ಕ್ ಇನ್‌ಸ್ಟ್ಯಾಂಟ್ಲಿ - BBC ನ್ಯೂಸ್

REDIRECT Template:Major drug groups

[Turner_EH.2C_Matthews_AM.2C_Linardatos_E.2C_Tell_RA.2C_Rosenthal_R_2008_252.E2.80.9360-1] ೧.೦ ^೧.೧ ^೧.೨ ^೧.೩ ^೧.೪ ^೧.೫ Turner EH, Matthews AM, Linardatos E, Tell RA, Rosenthal R (2008). "Selective publication of antidepressant trials and its influence on apparent efficacy". N. Engl. J. Med. 358 (3): 252–60. PMID 18199864. doi:10.1056/NEJMsa065779. Unknown parameter |month= ignored (help)

[ncbi.nlm.nih.gov-2] ೨.೦ ^೨.೧ ^೨.೨ ಮಾನ್‌ಕ್ರೀಫ್ J, ವೆಸ್ಸೆಲಿ S, ಹಾರ್ಡಿ R. (2004) ಆಕ್ಟಿವ್ ಪ್ಲಸೀಬೋಸ್ ವರ್ಸಸ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಫಾರ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್. ಕೊಕ್ರೇನ್ ಡೇಟಾಬೇಸ್ ಸಿಸ್ಟ್ ರಿವ್. (1):CD003012.

[3] ಬಾಡ್ಕಿನ್ JA. ಮತ್ತು ಇತರರು. (1995): "ಬುಪ್ರೆನೊನಾರ್ಫಿನ್‌ ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ರಿಫ್ರ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಡಿಪ್ರೆಶನ್", ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಸೈಕೊಫಾರ್ಮಕಾಲಜಿ 15:49-57. PMID 7714228

[4] Wheeler Vega JA, Mortimer AM, Tyson PJ (2003). "Conventional antipsychotic prescription in unipolar depression, I: an audit and recommendations for practice". The Journal of Clinical Psychiatry. 64 (5): 568–74. PMID 12755661. doi:10.4088/JCP.v64n0512. Unknown parameter |month= ignored (help)

[5] Petty F, Trivedi MH, Fulton M, Rush AJ (1995). "Benzodiazepines as antidepressants: does GABA play a role in depression?". Biological Psychiatry. 38 (9): 578–91. PMID 8573660. doi:10.1016/0006-3223(95)00049-7. Unknown parameter |month= ignored (help)

[6] "ಡು ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ವರ್ಕ್ ಆಸ್ ಪ್ರೋಮಿಸ್ಡ್?

[Weber_1988_255.E2.80.9366-7] Weber, MM; Emrich, HM (1988). "Current and Historical Concepts of Opiate Treatment in Psychiatric Disorders". International Clinical Psychopharmacology. Lippincott Williams & Wilkins. 3 (3): 255–66. PMID 3153713. doi:10.1097/00004850-198807000-00007. Retrieved 2009-05-28. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help)

[8] Czygan, FC (8 May 2003). "Kulturgeschichte und Mystik des Johanniskrauts: Vom 2500 Jahre alten Apotropaikum zum aktuellen Antidepressivum". Pharmazie in unserer Zeit (in German). Weinheim: WILEY-VCH Verlag. 32 (3): 184–190. PMID 12784538. doi:10.1002/pauz.200390062. Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)CS1 maint: Unrecognized language (link)

[pmid14906149-9] Selikoff, IJ; Robitzek, EH (1952). "Tuberculosis chemotherapy with hydrazine derivatives of isonicotinic acid". Chest. 21 (4): 385–438. ISSN 1931-3543. PMID 14906149. doi:10.1378/chest.21.4.385 (inactive 2009-10-24). Retrieved 2009-05-28. Unknown parameter |month= ignored (help)

[isbn0-88048-397-0-10] ೧೦.೦ ^೧೦.೧ Healy, D (2001). "The Antidepressant Drama". In Weissman MM. The treatment of depression: bridging the 21st century. American Psychiatric Pub. pp. 10–11. ISBN 978-0-88048-397-1. Retrieved 2009-05-28. Check date values in: |access-date= (help)

[Healy96-11] "Healy, David (c1996). The psychopharmacologists : interviews. London: Chapman and Hall. p. 8. ISBN 978-1-86036-008-4. Check date values in: |access-date=, |date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[isbn1-86036-010-6-12] Healy, David (1998). The Psychopharmacologists: Volume 2. A Hodder Arnold Publication. pp. 132–4. ISBN 978-1-86036-010-7.

[pmid12998444-13] Robitzek EH, Selikoff IJ, Mamlok E, Tendlau (1953). "Isoniazid and its isopropyl derivative in the therapy of tuberculosis in humans: comparative therapeutic and toxicologic properties". Chest. 23 (1): 1–15. PMID 12998444. doi:10.1378/chest.23.1.1 (inactive 2009-10-24).

[pmid18004120-14] ೧೪.೦ ^೧೪.೧ ^೧೪.೨ ^೧೪.೩ López-Muñoz F, Alamo C, Juckel G, Assion HJ (2007). "Half a century of antidepressant drugs: on the clinical introduction of monoamine oxidase inhibitors, tricyclics, and tetracyclics. Part I: monoamine oxidase inhibitors". J Clin Psychopharmacol. 27 (6): 555–9. PMID 18004120. doi:10.1097/jcp.0b013e3181bb617.

[15] "Psychic Energizer". Time Magazine. April 15, 1957. Retrieved 2009-05-28. Check date values in: |access-date= (help)

[16] Kuhn, R (1958). "The Treatment of Depressive States with G 22355 (Imipramine Hydrochloride)". American Journal of Psychiatry. American Psychiatric Association. 115 (5): 459–464. PMID 13583250. doi:10.1176/appi.ajp.115.5.459 (inactive 2009-10-24). Retrieved 2009-05-28. Unknown parameter |month= ignored (help)

[3faces-17] ೧೭.೦ ^೧೭.೧ Healy D (1999). "The three faces of the antidepressants: a critical commentary on the clinical-economic context of diagnosis". J. Nerv. Ment. Dis. 187 (3): 174–80. PMID 10086474. doi:10.1097/00005053-199903000-00007. Unknown parameter |month= ignored (help)

[18] Pletscher A (1991). "The discovery of antidepressants: a winding path". Experientia. 47 (1): 4–8. PMID 1999242. doi:10.1007/BF02041242. Unknown parameter |month= ignored (help)

[19] Domino EF (1999). "History of modern psychopharmacology: a personal view with an emphasis on antidepressants". Psychosom Med. 61 (5): 591–8. PMID 10511010.

[20] Wong DT, Bymaster FP, Horng JS, Molloy BB (1975). "A new selective inhibitor for uptake of serotonin into synaptosomes of rat brain: 3-(p-trifluoromethylphenoxy). N-methyl-3-phenylpropylamine". J. Pharmacol. Exp. Ther. 193 (3): 804–11. PMID 1151730. Unknown parameter |month= ignored (help)

[21] Linde K, Ramirez G, Mulrow CD, Pauls A, Weidenhammer W, Melchart D (1996). "St John's wort for depression--an overview and meta-analysis of randomised clinical trials". BMJ. 313 (7052): 253–8. PMC 2351679 . PMID 8704532. Unknown parameter |month= ignored (help)

[22] Müller WE (2003). "Current St John's wort research from mode of action to clinical efficacy". Pharmacol. Res. 47 (2): 101–9. PMID 12543057. doi:10.1016/S1043-6618(02)00266-9. Unknown parameter |month= ignored (help)

[23] Nathan PJ (2001). "Hypericum perforatum (St John's Wort): a non-selective reuptake inhibitor? A review of the recent advances in its pharmacology". J. Psychopharmacol. (Oxford). 15 (1): 47–54. PMID 11277608. doi:10.1177/026988110101500109. Unknown parameter |month= ignored (help)

[24] Freeman, H (1996). "Tolerability and safety of novel antidepressants". European Psychiatry. 11 (supplement 4): 206. doi:10.1016/0924-9338(96)88597-X.

[25] Lacasse J, Leo J (2005). "Serotonin and depression: a disconnect between the advertisements and the scientific literature". PLoS Med. 2 (12): e392. PMC 1277931 . PMID 16268734. doi:10.1371/journal.pmed.0020392. ಫುಲ್ ಟೆಕ್ಸ್ಟ್

[26] Uz T, Ahmed R, Akhisaroglu M, Kurtuncu M, Imbesi M, Dirim Arslan A, Manev H (2005). "Effect of fluoxetine and cocaine on the expression of clock genes in the mouse hippocampus and striatum". Neuroscience. 134 (4): 1309–16. PMID 15994025. doi:10.1016/j.neuroscience.2005.05.003.

[27] Yuferov V, Butelman E, Kreek M (2005). "Biological clock: biological clocks may modulate drug addiction". Eur J Hum Genet. 13 (10): 1101–3. PMID 16094306. doi:10.1038/sj.ejhg.5201483.

[28] Manev H, Uz T (2006). "Clock genes as a link between addiction and obesity". Eur J Hum Genet. 14 (1): 5. PMID 16288309. doi:10.1038/sj.ejhg.5201524. ಫುಲ್ ಟೆಕ್ಸ್ಟ್

[29] ttp://www.cnsforum.com/imagebank/item/Drug_nassa/default.aspx

[Stimmel-30] Stimmel, GL; Dopheide, JA; Stahl, SM (1997). "Mirtazapine: an antidepressant with noradrenergic and specific serotonergic effects". Pharmacotherapy. American College of Clinical Pharmacy. 17 (1): 10–21. ISSN 0277-0008. PMID 9017762. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[31] Stahl, SM; Pradko, JF; Haight, BR; Modell, JG; Rockett, CB; Learned-Coughlin, S (2004). "A Review of the Neuropharmacology of Bupropion, a Dual Norepinephrine and Dopamine Reuptake Inhibitor". Prim Care Companion J Clin Psychiatry. Physicians Postgraduate Press. 6 (4): 159–166. PMC 514842 . PMID 15361919. doi:10.4088/PCC.v06n0403. Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[Cascade01-32] Cascade EF, Kalali AH (2007). "EMSAM: The First Year". Psychiatry 2007. Retrieved 2009-11-30. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help)

[33] (ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್, 2004)

[34] [೧] ಸ್ಟ್ಯಾಗ್ನಿಟಿ,M. (2005) ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಯೂಸ್ ಇನ್ ದಿ US ಸಿವಿಲಿಯನ್ ನಾನ್-ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಶನಲೈಸ್ಡ್ ಪಾಪ್ಯುಲೇಷನ್, 2002. ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಬ್ರೀಫ್ #77. ರಾಕ್‌ವಿಲ್ಲೆ,MD: ಮೆಡಿಕಲ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಂಡಿಚರ್ ಪ್ಯಾನೆಲ್, ಏಜೆನ್ಸಿ ಫಾರ್ ಹೆಲ್ತ್‌ಕೇರ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಆಂಡ್ ಕ್ವಾಲಿಟಿ.

[35] Sleath B, Shih YC (2003). "Sociological influences on antidepressant prescribing". Soc Sci Med. 56 (6): 1335–44. PMID 12600369. doi:10.1016/S0277-9536(02)00132-6. Unknown parameter |month= ignored (help)

[36] "Depression could be overdiagnosed". HeraldNet. The Washington Post. 2007. Retrieved 2009-05-28. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help)

[Ol-37] Olié, JP; Elomari, F; Spadone, C; Lépine, JP (2002). "Antidepressants consumption in the global population in France". L'Encéphale (in French). Elsevier. 28 (5 pt. 1): 411–7. PMID 12386542. doi:ENC-10-2002-28-5-0013-7006-101019-ART4 (inactive 2009-10-24) Check |doi= value (help). Unknown parameter |month= ignored (help); |access-date= requires |url= (help)CS1 maint: Unrecognized language (link)

[38] Raymond, CB; Morgan, SG; Caetano, PA (2007). "Antidepressant utilization in British Columbia from 1996 to 2004: increasing prevalence but not incidence". Psychiatric Services. American Psychiatric Association. 58 (1): 79–84. PMID 17215416. doi:10.1176/appi.ps.58.1.79. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[39] Meijer W, Heerdink E, Leufkens H, Herings R, Egberts A, Nolen W (2004). "Incidence and determinants of long-term use of antidepressants". Eur J Clin Pharmacol. 60 (1): 57–61. PMID 14985889. doi:10.1007/s00228-004-0726-3.

[40] McManus P, Mant A, Mitchell PB, Montgomery WS, Marley J, Auland ME (2000). "Recent trends in the use of antidepressant drugs in Australia, 1990-1998". Med. J. Aust. 173 (9): 458–61. PMID 11149300. Unknown parameter |month= ignored (help)

[41] Zimmerman, M; Posternak, M; Friedman, M; Attiullah, N; Baymiller, S; Boland, R; Berlowitz, S; Rahman, S; Uy, K (2004). "Which factors influence psychiatrists' selection of antidepressants?". American Journal of Psychiatry. American Psychiatric Association. 161 (7): 1285–9. PMID 15229063. doi:10.1176/appi.ajp.161.7.1285. Retrieved 2009-05-29. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help)

[42] Petersen, T; Dording, C; Neault, NB; Kornbluh, R; Alpert, JE; Nierenberg, AA; Rosenbaum, JF; Fava, M (2002). "A survey of prescribing practices in the treatment of depression". Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry. Elsevier. 26 (1): 177–87. PMID 11853110. doi:10.1016/S0278-5846(01)00250-0. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[43] "Male GPs depression pills 'bias'". BBC News. July 21, 2005. Retrieved 2009-05-29. Check date values in: |access-date= (help)

[44] Davis, Rowenna (2010-06-11). "Antidepressant Use Rises as Recession Feeds Wave of Worry". The Guardian. London. Retrieved 2010-07-01. Check date values in: |access-date= (help)

[45] "Antidepressant Use Doubles in U.S., Study Finds". Reuters. 2009-08-04. Retrieved 2010-07-01. Check date values in: |access-date= (help)

[46] ವೈದ್ಯರು ಸೂಚಿಸುವ ಔಷಧಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಜಾತಿವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಮತ್ತು ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್-ಹೆಸರಿನ ಔಷಧಿಗಳ ಚಾರ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅನುಗುಣವಾದ ಜಾತಿವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಮತ್ತು ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್-ಹೆಸರಿನ ಔಷಧಿಗಳ ಒಟ್ಟು ಸೂಚಿಸುವ ಔಷಧಿಗಳೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. "Top 200 generic drugs by units in 2007.". Drug Topics, February 18, 2008. Retrieved 2008-10-23. Check date values in: |access-date= (help) "Top 200 brand drugs by units in 2007.". Drug Topics, February 18, 2008. Retrieved 2008-10-23. Check date values in: |access-date= (help)

[47] Tyler, VE (1999). "Herbs Affecting the Central Nervous System". In Janick J. Perspectives on New Crops and New Uses. ASHS Press. p. 528. ISBN 978-0-9615027-0-6. Retrieved 2009-05-29. Check date values in: |access-date= (help)

[48] "GIPdatabank". Gipdatabank.nl. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)

[pmid16425236-49] Warner-Schmidt JL, Duman RS (2006). "Hippocampal neurogenesis: opposing effects of stress and antidepressant treatment". Hippocampus. 16 (3): 239–49. PMID 16425236. doi:10.1002/hipo.20156.

[50] Malberg, JE; E; N; D (15 December 200). "Chronic antidepressant treatment increases neurogenesis in adult rat hippocampus". Journal of Neuroscience. Society for Neuroscience. 20 (24): 9104–10. PMID 11124987. Retrieved 2009-05-29. Check date values in: |access-date=, |date= (help)

[51] Manev, H; Uz, T; Smalheiser, NR; Manev, R (2001). "Antidepressants alter cell proliferation in the adult brain in vivo and in neural cultures in vitro". European Journal of Pharmacology. Elsevier. 411 (1-2): 67–70. PMID 11137860. doi:10.1016/S0014-2999(00)00904-3. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[52] Uz, T; Ahmed, R; Akhisaroglu, M; Kurtuncu, M; Imbesi, M; Dirim Arslan, A; Manev, H (2005). "Effect of fluoxetine and cocaine on the expression of clock genes in the mouse hippocampus and striatum". Neuroscience. Elsevier. 134 (4): 1309–16. PMID 15994025. doi:10.1016/j.neuroscience.2005.05.003. Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[53] Zang, HT; Huang, Y; Mishler, K; Roerig, SC; O'Donnell, JM (12 July 2005). "Interaction between the antidepressant-like behavioral effects of beta adrenergic agonists and the cyclic AMP PDE inhibitor rolipram in rats". Psychopharmacology. Berlin: Springer. 182 (1): 104–115. PMID 16010541. doi:10.1007/s00213-005-0055-y. Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[54] Carboni, L; Vighini, M; Piubelli, C; Castelletti, L; Milli, A; Domenici, E (2006). "Proteomic analysis of rat hippocampus and frontal cortex after chronic treatment with fluoxetine or putative novel antidepressants: CRF1 and NK1 receptor antagonists". European Neuropsychopharmacology. Elsevier. 16 (7): 521–537. PMID 16517129. doi:10.1016/j.euroneuro.2006.01.007. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[55] ಕ್ಯಾರ್ಮೈನ್ M. ಪ್ಯಾರಿಯಂಟ್, ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ, ಕಿಂಗ್ಸ್ ಕಾಲೇಜ್ ಲಂಡನ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್, ಸ್ಟ್ರೆಸ್ ಆಂಡ್ ದಿ ಅಡ್ರಿನಲ್ ಆಕ್ಸಿಸ್. ದಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ನ್ಯೂರೊಎಂಡೊಕ್ರಿನಾಲಜಿ, 2003.

[pmid9537821-56] Tatsumi M, Groshan K, Blakely RD, Richelson E. (1997). "Pharmacological profile of antidepressants and related compounds at human monoamine transporters.". Eur J Pharmacol. 340 (2-3): 249–258. PMID 9537821. doi:10.1016/S0014-2999(97)01393-9.

[pmid9400006-57] Owens MJ, Morgan WN, Plott SJ, Nemeroff CB. (1997). "Neurotransmitter receptor and transporter binding profile of antidepressants and their metabolites.". J Pharmacol Exp Ther. 283 (3): 1305–1322. PMID 9400006.

[pmid7855217-58] Cusack B, Nelson A, Richelson E. (1994). "Binding of antidepressants to human brain receptors: focus on newer generation compounds.". Psychopharmacology (Berl). 114 (4): 559–565. PMID 7855217. doi:10.1007/BF02244985.

[bookEssentials_of_clinical_psychopharmacology-59] Alan F. Schatzberg, Charles B. (2006). Essentials of clinical psychopharmacology. American Psychiatric Pub. p. 7. ISBN 1585622435, 9781585622436 Check |isbn= value: invalid character (help).

[60] O'Brien, SM; Scully, P; Scott, LV; Dinan, TG (2006). "Cytokine profiles in bipolar affective disorder: focus on acutely ill patients". Journal of Affective Disorders. Elsevier. 90 (2-3): 263–7. PMID 16410025. doi:10.1016/j.jad.2005.11.015. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[61] Obuchowicz, E; Marcinowska, A; Herman, ZS (2005). "Antidepressants and cytokines--clinical and experimental studies". Neurol Neurochir Psychiatr Pol (in Polish). 39 (5): 921–36. OCLC 11190611. PMID 16358592. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)CS1 maint: Unrecognized language (link)

[62] Hong, C-J; Yu, YW; Chen, TJ; Tsai, SJ (2005). "Interleukin-6 Genetic Polymorphism and Chinese Major Depression". Neuropsychobiology. Basel: Karger AG. 52 (4): 202–5. PMID 16244501. doi:10.1159/000089003. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[Elen-63] ೬೩.೦ ^೬೩.೧ Elenkov, IJ; Iezzoni, DG; Daly, A; Harris, AG; Chrousos, GP (2005). "Cytokine dysregulation, inflammation and well-being". NeuroImmunoModulation. Basel: Karger AG. 12 (5): 225–69. PMID 16166805. doi:10.1159/000087104. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[64] Kubera, M; Maes, M; Kenis, G; Kim, YK; Lasoń, W (30 April 2005). "Effects of serotonin and serotonergic agonists and antagonists on the production of tumor necrosis factor alpha and interleukin-6". Psychiatry Research. Elsevier. 134 (3): 251–8. PMID 15892984. doi:10.1016/j.psychres.2004.01.014. Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[65] Diamond, M; Kelly, JP; Connor, TJ (2006). "Antidepressants suppress production of the Th1 cytokine interferon-gamma, independent of monoamine transporter blockade". European Neuropsychopharmacology. Elsevier. 16 (7): 481–90. PMID 16388933. doi:10.1016/j.euroneuro.2005.11.011. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[66] Kubera, M; Lin, AH; Kenis, G; Bosmans, E; Van Bockstaele, D; Maes, M (2001). "Anti-Inflammatory effects of antidepressants through suppression of the interferon-gamma/interleukin-10 production ratio". Journal of Clinical Psychopharmacology. Lippincott Williams & Wilkins. 21 (2): 199–206. PMID 11270917. doi:10.1097/00004714-200104000-00012. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[67] Maes, M (2001). "The immunoregulatory effects of antidepressants". Human Psychopharmacology: Clinical and Experimental. John Wiley & Sons. 16 (1): 95–103. PMID 12404604. doi:10.1002/hup.191. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[68] Maes, M; Kenis, G; Kubera, M; De Baets, M; Steinbusch, H; Bosmans, E (2005). "The negative immunoregulatory effects of fluoxetine in relation to the cAMP-dependent PKA pathway". International Immunopharmacology. Elsevier. 5 (3): 609–18. PMID 15683856. doi:10.1016/j.intimp.2004.11.008. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[69] Brustolim D, D; Ribeiro-Dos-Santos, R; Kast, RE; Altschuler, EL; Soares, MB (2006). "A new chapter opens in anti-inflammatory treatments: the antidepressant bupropion lowers production of tumor necrosis factor-alpha and interferon-gamma in mice". International Immunopharmacology. Elsevier. 6 (6): 903–7. PMID 16644475. doi:10.1016/j.intimp.2005.12.007. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[70] Moulin, DE; Clark, AJ; Gilron, I; Ware, MA; Watson, CP; Sessle, BJ; Coderre, T; Morley-Forster, PK; Stinson, J (2007). "Pharmacological management of chronic neuropathic pain - consensus statement and guidelines from the Canadian Pain Society". Pain Research & Management. Pulsus Group. 12 (1): 13–21. PMC 2670721 . PMID 17372630. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[71] Jones, CK; Eastwood, BJ; Need, AB; Shannon, HE (2006). "Analgesic effects of serotonergic, noradrenergic or dual reuptake inhibitors in the carrageenan test in rats: Evidence for synergism between serotonergic and noradrenergic reuptake inhibition". Neuropharmacology. Elsevier. 51 (7-8): 1172–1180. PMID 17045620. doi:10.1016/j.neuropharm.2006.08.005. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[72] Kulmatycki, KM; Jamali, F (2006). "Drug disease interactions: role of inflammatory mediators in depression and variability in antidepressant drug response". Journal of Pharmacy & Pharmaceutical Sciences. Canadian Society for Pharmaceutical Sciences. 9 (3): 292–306. PMID 17207413. Retrieved 2009-05-29. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help)

[73] O'Brien, SM; Scott, LV; Dinan, TG (2004). "Cytokines: abnormalities in major depression and implications for pharmacological treatment". Human Psychopharmacology: Clinical and Experimental. John Wiley & Sons. 19 (6): 397–403. PMID 15303243. doi:10.1002/hup.609. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[74] ಮ್ಯಾಕ್‌ಗಿಲ್ಲಿವ್ರೇ, S., ಅರೋಲ್,B., ಹ್ಯಾಚರ್,S., ಆಗ್ಸ್ಟನ್,S., ರೈಡ್,I., ಸುಲ್ಲಿವ್ಯಾನ್, F., ವಿಲಿಯಮ್ಸ್,B., ಕ್ರೋಂಬೀ,I. (2003) ಎಫಿಕಸಿ ಆಂಡ್ ಟಾಲರೆಬಿಲಿಟಿ ಆಫ್ ಸೆಲೆಕ್ಟಿವ್ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ರಿಅಪ್ಟೇಕ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್ಸ್ ಕಂಪ್ಯಾರ್ಡ್ ವಿದ್ ಟ್ರೈಸೈಕ್ಲಿಕ್‌ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಇನ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್ ಟ್ರೀಟೆಡ್ ಇನ್ ಪ್ರೈಮರಿ ಕೇರ್: ಸಿಸ್ಟಮ್ಯಾಟಿಕ್ ರಿವ್ಯೂ ಆಂಡ್ ಮೆಟಾ-ಅನಾಲಿಸಿಸ್ BMJ. ಮೇ 10; 326(7397): 1014.

[75] Anderson IM (2000). "Selective serotonin reuptake inhibitors versus tricyclic antidepressants: a meta-analysis of efficacy and tolerability". J Affect Disord. 58 (1): 19–36. PMID 10760555. doi:10.1016/S0165-0327(99)00092-0. Unknown parameter |month= ignored (help)

[76] Parker G, Roy K, Wilhelm K, Mitchell P (2001). "Assessing the comparative effectiveness of antidepressant therapies: a prospective clinical practice study". J Clin Psychiatry. 62 (2): 117–25. PMID 11247097. doi:10.4088/JCP.v62n0209 (inactive 2010-08-28). Unknown parameter |month= ignored (help)

[77] ಲೋಟುಫೊ-ನೆಟೊ, F., ಟ್ರಿವೇಡಿ, M., & ಥೇಸ್, M.E. (1999) ಮೆಟಾ-ಅನಾಲಿಸಿಸ್ ಆಫ್ ದಿ ರಿವರ್ಸಿಬಲ್ ಇನ್ಹಿಬಿಟರ್ಸ್ ಆಫ್ ಮೋನೊಅಮೈನ್ ಆಕ್ಸಿಡೇಸ್‌ ಟೈಪ್ ಎ ಮಾಕ್ಲೊಬೆಮೈಡ್ ಆಂಡ್ ಬ್ರೊಫ್ಯಾರೊಮಿನ್ ಫಾರ್ ದಿ ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಪ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್ ನ್ಯೂರೊಸೈಕೊಫಾರ್ಮಕಾಲಜಿ 20 226-247.10.1038

[78] Linde K, Mulrow CD, Berner M, Egger M (2005). "St John's wort for depression". Cochrane Database Syst Rev (2): CD000448. PMID 15846605. doi:10.1002/14651858.CD000448.pub2.

[79] ಜ್ಯುರೈಡಿನಿ JN, ಡಿಯೋಕೆ CJ, ಮ್ಯಾನ್ಸ್‌ಫೀಲ್ಡ್ PR, ಹ್ಯಾಬಿ MM, ಮೆಂಕೆಸ್ DB, ಟಾಂಕಿನ್ AL. (2004) ಎಫಿಕಸಿ ಆಂಡ್ ಸೇಫ್ಟಿ ಆಫ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಫಾರ್ ಚಿಲ್ಡ್ರನ್ ಆಂಡ್ ಅಡೊಲೆಸೆಂಟ್ಸ್. BMJ. 2004 ಎಪ್ರಿಲ್ 10;328(7444):879-83.

[80] ಲ್ಯಾಖನ್ SE; ಹ್ಯಾಗರ್-ಜಾನ್ಸನ್ G. ದಿ ಇಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಆಫ್ ಪ್ರಿಸ್ಕ್ರೈಬ್ಡ್ ಸೈಕೊಟ್ರೋಪಿಕ್ಸ್ ಆನ್ ಯುತ್. ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಪ್ರ್ಯಾಕ್ಟೀಸ್ ಆಂಡ್ ಎಪಿಡಮಿಯಾಲಜಿ ಇನ್ ಮೆಂಟಲ್ ಹೆಲ್ತ್ 2007;3(21).

[pmid18303940-81] Kirsch I, Deacon BJ, Huedo-Medina TB, Scoboria A, Moore TJ, Johnson BT (2008). "Initial severity and antidepressant benefits: a meta-analysis of data submitted to the Food and Drug Administration". PLoS Med. 5 (2): e45. PMC 2253608 . PMID 18303940. doi:10.1371/journal.pmed.0050045.

[82] K. ಐಸೆಲೆ, M.D. ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಡು ದೆ ವರ್ಕ್? ಎ ರಿವ್ಯೂ ಆಫ್ ದಿ ರಿವ್ಯೂ. ಡಾಕ್ಟರ್ಸ್ ಲಾಂಜ್ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್. ಇದರಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯಯಿದೆ: http://www.doctorslounge.com/index.php/articles/page/152. 2009ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 21ರಂದು ಸಂಕಲನಗೊಂಡಿದೆ.

[83] ಬ್ಲೂ, L. (2008) ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಹಾರ್ಡ್ಲಿ ಹೆಲ್ಪ್ ಟೈಮ್ ಮ್ಯಾಗಜಿನ್, ಮಂಗಳವಾರ, ಫೆಬ್ರವರಿ 26

[84] Nutt DJ, Malizia AL (2008). "Why does the world have such a 'down' on antidepressants?". J. Psychopharmacol. (Oxford). 22 (3): 223–6. PMID 18541622. doi:10.1177/0269881108091877. Unknown parameter |month= ignored (help)

[85] ಎಗೈನೆಸ್ಟ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್, ಎ ಶುಗರ್ ಪಿಲ್ ಈಸ್ ಹಾರ್ಡ್ ಟು ಬೀಟ್, ದಿ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಪೋಸ್ಟ್, ಮೇ 7, 2002

[86] "Practice guideline for the treatment of patients with major depressive disorder". Guidelines.gov. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)

[87] "Depression". Nice.org.uk. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)

[88] Baghai TC, Möller HJ, Rupprecht R (2006). "Recent progress in pharmacological and non-pharmacological treatment options of major depression". Curr. Pharm. Des. 12 (4): 503–15. PMID 16472142. doi:10.2174/138161206775474422.

[SSRIswitch-89] ೮೯.೦ ^೮೯.೧ Ruhé HG, Huyser J, Swinkels JA, Schene AH (2006). "Switching antidepressants after a first selective serotonin reuptake inhibitor in major depressive disorder: a systematic review". J Clin Psychiatry. 67 (12): 1836–55. PMID 17194261. doi:10.4088/JCP.v67n1203. Unknown parameter |month= ignored (help)

[90] Tranter R, O'Donovan C, Chandarana P, Kennedy S (2002). "Prevalence and outcome of partial remission in depression". J Psychiatry Neurosci. 27 (4): 241–7. PMC 161658 . PMID 12174733. Unknown parameter |month= ignored (help)

[91] Byrne SE, Rothschild AJ (1998). "Loss of antidepressant efficacy during maintenance therapy: possible mechanisms and treatments". J Clin Psychiatry. 59 (6): 279–88. PMID 9671339. Unknown parameter |month= ignored (help)

[92] Mischoulon D, Nierenberg AA, Kizilbash L, Rosenbaum JF, Fava M (2000). "Strategies for managing depression refractory to selective serotonin reuptake inhibitor treatment: a survey of clinicians". Can J Psychiatry. 45 (5): 476–81. PMID 10900529. Unknown parameter |month= ignored (help)

[augment-93] DeBattista C, Lembke A (2005). "Update on augmentation of antidepressant response in resistant depression". Curr Psychiatry Rep. 7 (6): 435–40. PMID 16318821. doi:10.1007/s11920-005-0064-x. Unknown parameter |month= ignored (help)

[94] Lam RW, Wan DD, Cohen NL, Kennedy SH (2002). "Combining antidepressants for treatment-resistant depression: a review". J Clin Psychiatry. 63 (8): 685–93. PMID 12197448. Unknown parameter |month= ignored (help)

[95] Geddes JR, Carney SM, Davies C (2003). "Relapse prevention with antidepressant drug treatment in depressive disorders: a systematic review". Lancet. 361 (9358): 653–61. PMID 12606176. doi:10.1016/S0140-6736(03)12599-8. Unknown parameter |month= ignored (help)

[96] Fava GA, Park SK, Sonino N (2006). "Treatment of recurrent depression". Expert Rev Neurother. 6 (11): 1735–40. PMID 17144786. doi:10.1586/14737175.6.11.1735. Unknown parameter |month= ignored (help)

[97] Petersen TJ (2006). "Enhancing the efficacy of antidepressants with psychotherapy". J. Psychopharmacol. (Oxford). 20 (3 Suppl): 19–28. PMID 16644768. doi:10.1177/1359786806064314. Unknown parameter |month= ignored (help)

[pmid16390886-98] Trivedi MH, Rush AJ, Wisniewski SR (2006). "Evaluation of outcomes with citalopram for depression using measurement-based care in STAR*D: implications for clinical practice". The American journal of psychiatry. 163 (1): 28–40. PMID 16390886. doi:10.1176/appi.ajp.163.1.28.

[pmid16554526-99] Trivedi MH, Fava M, Wisniewski SR (2006). "Medication augmentation after the failure of SSRIs for depression". N. Engl. J. Med. 354 (12): 1243–52. PMID 16554526. doi:10.1056/NEJMoa052964.

[pmid16554525-100] Rush AJ, Trivedi MH, Wisniewski SR (2006). "Bupropion-SR, sertraline, or venlafaxine-XR after failure of SSRIs for depression". N. Engl. J. Med. 354 (12): 1231–42. PMID 16554525. doi:10.1056/NEJMoa052963.

[101] Cohen, MD, Lee S.; Altshuler, LL; Harlow, BL; Nonacs, R; Newport, DJ; Viguera, AC; Suri, R; Burt, VK; Hendrick, V (February 1, 2006). "Relapse of Major Depression During Pregnancy in Women Who Maintain or Discontinue Antidepressant Treatment". Journal of the American Medical Association. American Medical Association. 295 (5): 499–507. PMID 16449615. doi:10.1001/jama.295.5.499. Retrieved 2007-06-14. Check date values in: |access-date= (help)

[102] "Relapse of Major Depression During Pregnancy in Women Who Maintain or Discontinue Antidepressant Treatment—Correction". JAMA. 296 (2): 170. July 12, 2006. doi:10.1001/jama.296.2.170. Retrieved 2007-06-14. Check date values in: |access-date= (help)

[103] ಡೇವಿಡ್ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್, "ಡ್ರಗ್ ಇಂಟರ್ಯಾಕ್ಷನ್ಸ್: ಫೈನಾನ್ಶಿಯಲ್ ಟೈಸ್ ಟು ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿ ಕ್ಲೌಡ್ ಮೇಜರ್ ಡಿಪ್ರೆಶನ್ ಸ್ಟಡಿ ಅಟ್ ಇಶ್ಯೂ: ವೆದರ್ ಇಟ್ಸ್ ಸೇಫ್ ಫಾರ್ ಪ್ರೆಗ್ನೆಂಟ್ ವುಮನ್ ಟು ಸ್ಟೇ ಆನ್ ಮೆಡಿಕೇಶನ್ - JAMA ಆಸ್ಕ್ಸ್ ಆಥರ್ಸ್ ಟು ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೈನ್". ವಾಲ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ಜರ್ನಲ್‌. ಜುಲೈ 11, 2006 (ಕಾಪಿ post-gazette.com ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು)

[104] Lenzer, Jeanne (2006). "Antidepressants double suicidality in children, says FDA". BMJ. 332: 626. doi:10.1136/bmj.332.7542.626-c. Retrieved 2008-04-14. Check date values in: |access-date= (help)

[105] BMJ: ರಿಸ್ಕ್ ಆಫ್ ಸ್ಯುಸೈಡಲಿಟಿ ಇನ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಟ್ರೈಯಲ್ಸ್ ಆಫ್ ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಇನ್ ಅಡಲ್ಟ್ಸ್. ಆಗಸ್ಟ್ 11, 2009.

[106] "Antidepressant-associated hypomania in outpatient ...[J Affect Disord. 1997] - PubMed Result". Ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)

[107] "Drug Combos Linked To Breast Cancer Risk". CBS News. 2009-05-30.

[108] ttp://www.biopsychiatry.com/addictionp.htm

[109] "Depression Antidepressants in Teenagers and Children". Retrieved 2010-07-01. Check date values in: |access-date= (help)

[NYTimes-110] ಸ್ಯುಸೈಡ್ ರೈಸಸ್ ಇನ್ ಯುತ್; ಆಂಟಿಡಿಪ್ರೆಸೆಂಟ್ಸ್ ಡಿಬೇಟ್ ಲೂಮ್ಸ್, ಬೆನೆಡಿಕ್ಟ್ ಕ್ಯಾರಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 7, 2007

[111] Simon GE, Savarino J, Operskalski B, Wang PS (2006). "Suicide risk during antidepressant treatment". Am J Psychiatry. 163 (1): 41–7. PMID 16390887. doi:10.1176/appi.ajp.163.1.41.

[pmid18056248-112] Jureidini J (2007). "The black box warning: decreased prescriptions and increased youth suicide?". Am J Psychiatry. 164 (12): 1907. PMID 18056248. doi:10.1176/appi.ajp.2007.07091463.

[pmid18056247-113] Olfson M, Shaffer D (2007). "SSRI Prescriptions and the Rate of Suicide". Am J Psychiatry. 164 (12): 1907–1908. PMID 18056247. doi:10.1176/appi.ajp.2007.07091467.

[titleN_C_H_S_-_Health_E_Stats_-_Deaths:_Preliminary_Data_for_2005-114] Kung HC, Hoyert DL, Xu J, Murphy SL. "N C H S - Health E Stats - Deaths: Preliminary Data for 2005". National Center for Health Statistics. Retrieved 2007-12-12. Check date values in: |access-date= (help)

[115] Bridge JA, Iyengar S, Salary CB (2007). "Clinical response and risk for reported suicidal ideation and suicide attempts in pediatric antidepressant treatment: a meta-analysis of randomized controlled trials". JAMA. 297 (15): 1683–96. PMID 17440145. doi:10.1001/jama.297.15.1683.

[116] Beasley CM, Ball SG, Nilsson ME (2007). "Fluoxetine and Adult Suicidality Revisited: An Updated Meta-Analysis Using Expanded Data Sources From Placebo-Controlled Trials". J Clin Psychopharmacol. 27 (6): 682–686. PMID 18004137. doi:10.1097/jcp.0b013e31815abf21.

[117] "UCSB's SexInfo". Soc.ucsb.edu. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)

[118] Keltner NL, McAfee KM, Taylor CL (2002). "Mechanisms and treatments of SSRI-induced sexual dysfunction". Perspectives in Psychiatric Care. 38 (3): 111–6. PMID 12385082. doi:10.1111/j.1744-6163.2002.tb00665.x.

[119] Ozmenler NK, Karlidere T, Bozkurt A (2008). "Mirtazapine augmentation in depressed patients with sexual dysfunction due to selective serotonin reuptake inhibitors". Human Psychopharmacology. 23 (4): 321–6. PMID 18278806. doi:10.1002/hup.929. Unknown parameter |month= ignored (help)

[120] Gross MD (1982). "Reversal by bethanechol of sexual dysfunction caused by anticholinergic antidepressants". The American Journal of Psychiatry. 139 (9): 1193–4. PMID 7114318. Unknown parameter |month= ignored (help)

[121] ttp://www.wired.com/wiredscience/2009/02/antidepressants/

[122] ttp://www.psychologytoday.com/articles/200704/sex-love-and-ssris

[123] ttp://richarddawkins.net/articles/1476-are-antidepressants-taking-the-edge-off-love?page=1

[124] ttp://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9184611

[125] Vertes, Robert P.; Eastman, KE (2000). "The case against memory consolidation in REM sleep". Behavioral and Brain Sciences. 23 (6): 867–876. PMID 11515146. doi:10.1017/S0140525X00004003.

[126] "ISP: Mirtazapine Regulates Stress Hormones, Improves Sleep In Depressed Patients".

[127] Wurtman JJ, McDermott JM, Levendusky P, Duca K, Wurtman R (2002). "The effect of a novel dietary intervention on weight loss in psychotropic drug-induced obesity" (PDF). Psychopharmacology Bulletin. 36 (3): 55–9. PMID 12473965. ^{[dead link]}

[128] Wurtman, JJ (c2006). The serotonin power diet : use your brain's natural chemistry to cut cravings, curb emotional overeating, and lose weight. Emmaus, Penn: Rodale. p. 290. ISBN 978-1-59486-346-2. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Check date values in: |access-date=, |date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[129] Kirsch, I; Moore, Thomas J.; Scoboria, Alan; Nicholls, Sarah S. (2002). "The emperor's new drugs: An analysis of antidepressant medication data submitted to the U.S. Food and Drug Administration". Prevention & Treatment. American Psychological Association. 5 (1). doi:10.1037/1522-3736.5.1.523a. Unknown parameter |month= ignored (help); Check date values in: |access-date= (help); |access-date= requires |url= (help)

[130] "Study: Antidepressant barely better than placebo". Usatoday.com. 2002-07-07 - Updated 11:47 PM ET. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date=, |date= (help)

[131] "Study Undermines Case for Antidepressants". Archived from the original on 2012-12-08. Retrieved 2010-07-01. Check date values in: |access-date= (help)

[132] "CDC: Antidepressants most prescribed drugs in U.S.". CNN. 2007-07-09. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)

[133] [೨] - ರಿಚಾರ್ಡ್ ಜಿಟ್ರಿನ್ ಆಂಡ್ ಕ್ಯಾರಲ್ M. ಲ್ಯಾಂಗ್‌ಫರ್ಡ್. "ಹೈಡ್ ಆಂಡ್ ಸೀಕ್ರೆಟ್ಸ್ ಇನ್ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ" - "ದಿ ಮೋರಲ್ ಕಂಪಾಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಲಾಯರ್". ಬ್ಯಾಲಂಟೈನ್ ಬುಕ್ಸ್, 1999

[134] [೩] ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1998 GSK ಇಂಟರ್ನಲ್ ಮೆಮೊ: ಸ್ಟ್ರ್ಯಾಟೆಜಿ ಆಫ್ ಕನ್ಸೀಲ್ಮೆಂಟ್

[135] "The Paxil Protest time machine « seroxat secrets…". Seroxatsecrets.wordpress.com. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)

[136] "The Paxil Protest I Welcome". Web.archive.org. Archived from the original on 2006-05-19. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)

[137] "Suppressed Paxil Suicide Data Released". Breggin.com. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)

[138] "seroxat secrets…". Seroxatsecrets.wordpress.com. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date= (help)

[139] ttp://web.archive.org/web/20070222131722/http://www.hughjames.com/lifestyle/groupactions/seroxt.html

[140] "BBC NEWS | Programmes | Panorama | Seroxat update". News.bbc.co.uk. Last Updated:. Retrieved 2008-11-06. Check date values in: |access-date=, |date= (help)

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]

[೬]

[೭]

[೮]

[೯]

[೧೦]

[೧೧]

[೧೨]

[೧೩]

[೧೪]

[೧೫]

[೧೬]

[೧೭]

[೧೮]

[೧೯]

[೨೦]

[೨೧]

[೨೨]

[೨೩]

[೨೪]

[೨೫]

[೨೬]

[೨೭]

[೨೮]

[೨೯]

[೩೦]

[೩೧]

[೩೨]

[೩೩]

[೩೪]

[೩೫]

[೩೬]

[೩೭]

[೩೮]

[೩೯]

[೪೦]

[೪೧]

[೪೨]

[೪೩]

[೪೪]

[೪೫]

[೪೬]

[೪೭]

[೪೮]

[೪೯]

[೫೦]

[೫೧]

[೫೨]

[೫೩]

[೫೪]

[೫೫]

[೫೬]

[೫೭]

[೫೮]

[೫೯]

[೬೦]

[೬೧]

[೬೨]

[೬೩]

[೬೪]

[೬೫]

[೬೬]

[೬೭]

[೬೮]

[೬೯]

[೭೦]

[೭೧]

[೭೨]

[೭೩]

[೭೪]

[೭೫]

[೭೬]

[೭೭]

[೭೮]

[೭೯]

[೮೦]

[೮೧]

[೮೨]

[೮೩]

[೮೪]

[೮೫]

[೮೬]

[೮೭]

[೮೮]

[೮೯]

[೯೦]

[೯೧]

[೯೨]

[೯೩]

[೯೪]

[೯೫]

[೯೬]

[೯೭]

[೯೮]

[೯೯]

[೧೦೦]