Бенин
|
|||||
| Девиз: «Братство, Справедливость, Труд (франц. Fraternité, Justice, Travail)» |
|||||
| Гимн: «L'Aube Nouvelle» | |||||
 |
|||||
| Үҙаллылыҡ датаһы | 1 август 1960 ( Франциянан) | ||||
| Рәсми тел | француз | ||||
| Баш ҡала | Порто-Ново, Котону[i 1] | ||||
| Эре ҡала | Котону | ||||
| Идара итеү төрө | Президент республикаһы[1] | ||||
| Президент | Яи Бони | ||||
| Территория • Бөтәһе |
101 112 622 км² |
||||
| Халыҡ • Һаны (2013) • Халыҡ тығыҙлығы |
▲9 877 292[2][3] чел. (89) 79 чел./км² |
||||
| ВВП • Бөтәһе (2008) • Бер кешегә |
13,035 млрд[4] долл. (140) 1608[4] долл. |
||||
| ИЧР (2013) | ▲ 0,436 (низкий) (166 урын) | ||||
| Валюта | Франк (Франк КФА (Африканского финансового сообщества) | ||||
| Интернет-домен | .bj | ||||
| Код ISO | BJ | ||||
| МОК коды | BEN | ||||
| Телефон коды | +229 | ||||
| Сәғәт бүлкәте | +1 | ||||
|
|||||
Координаталар: 8°50′00″ с. ш. 2°11′00″ в. д. / 8.83333° с. ш. 2.18333° в. д. (G) (O)
Бенин (фр. Bénin), тулы рәсми атамаһы — Бенин Республикаһы (фр. République du Bénin, 1975 йылға тиклем Дагомея) — Көнбайыш Африкалағы дәүләт. Илдең Гвинея ҡултығының Бенин ҡултығына сығыу юлы бар. Төньяҡта Буркина-Фасо һәм Нигер, көнсығышта — Нигерия, көнбайышта Того менән сиктәш. Баш ҡалаһы — Порто-Ново булһа ла, хөкүмәт Котону ҡалаһында эшләй, ул илдең иң ҙур ҡалаһы. Бенин 12 административ департаментҡа бүленгән.
Тарихы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Борондан илдең төньяғында гурма ҡәбиләләре йәшәгән, һуңынан уларҙы хәҙерге Нигерия биләмәләренән килгән барба ҡәбиләләре ҡыҫырыҡлап сығарған. Илдең көньяғында фон һәм аджа ҡәбиләләре көн иткән. XV быуатта Бенинға тәүге европалылар — португалдар килә. XVI—XVII быуаттарҙа илдә француз, голланд, инглиз сауҙагәрҙәренең һәм ҡол һатыусыларҙың форттары һәм факториялары төҙөлә. XVII быуаттан Бениндың һәм күрше өлкәләрҙең яр буйҙары европалылар тарафынан Африкалағы иң эре ҡолдар һатыу төбәгенә әйләндерелә. Был яр буйы шуға күрә Ҡолдар яры тип атала.
XVII быуатта Дагомея дәүләте барлыҡҡа килгән. Уның халҡы башлыса кәтмәнле игенселек менән шөғөлләнгән. Ижтимағи ҡоролош — тәүтормоштан феодаль ҡоролошҡа күсеү кимәлендә (ҡол биләүселек элементтары менән) булған.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ Атлас мира. Государства и территории мира. Справочные сведения. — Роскартография, 2010. — С. 15. — ISBN 978-5-85120-295
- ↑ Census.gov Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013. U.S. Department of Commerce (2013). Тәүге сығанаҡтан архивланған 9 май 2013. 9 май 2013 тикшерелгән.
- ↑ Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009). «World Population Prospects, Table A.1» (.PDF) (United Nations). Проверено 2009-03-12.
- ↑ 4,0 4,1 Benin. International Monetary Fund. Тәүге сығанаҡтан архивланған 22 август 2011. 1 октябрь 2009 тикшерелгән.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
| Африка илдәре | ||
| Алжир · Ангола · Бенин · Ботсвана · Буркина-Фасо · Бурунди · Габон · Гамбия · Гана · Гвинея · Гвинея-Бисау · Джибути · Замбия · Зимбабве · Кабо-Верде · Камерун · Кения · Комор · Конго Демократик Республикаһы · Конго Республикаһы · Кот-д’Ивуар · Лесото · Либерия · Ливия · Маврикий · Мавритания · Мадагаскар · Малави · Мали · Марокко · Мозамбик · Мысыр · Намибия · Нигер · Нигерия · Руанда · Сан-Томе һәм Принсипи · Свазиленд · Сейшель Утрауҙары · Сенегал · Сомали · Судан · Сьерра-Леоне · Танзания · Того · Тунис · Уганда · Үҙәк Африка Республикаһы · Чад · Экватор Гвинеяһы · Эритрея · Эфиопия · Көньяҡ Африка Республикаһы · Көньяҡ Судан
Азауад · Пунтленд · Галмудуг · Галмудуг · Джубаленд · Сомалиленд |
 |
|
 |
Был ил тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |
