Кипар
- За други значења на поимот Кипар, видете Кипар (појаснување).
| Република Кипар |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Химна: Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν И́мнос ис тин Елефтери́ан Химна кон слободата1 |
||||||
 Местоположбата на Кипар (темно зелена)
– in на европскиот континент (светло зелена и темно сива) |
||||||
| Главен град (и најголем) |
Никозија (Лефкозија, Лефкоша) |
|||||
| Службен јазик | грчки, турски | |||||
| Демоним | Кипарец | |||||
| Уредување | претседателска република | |||||
| • | Претседател | Никос Анастасијадис | ||||
| Независност | од Обединетото Кралство | |||||
| • | Датум | 16 август 1960 | ||||
| пристапила во ЕУ | 1 мај 2004 | |||||
| Површина | ||||||
| • | Вкупна | 9,251 км2 (167ма) | ||||
| • | Вода (%) | занемарливо | ||||
| Население | ||||||
| • | Попис 2007 | 788.457 | ||||
| • | Густина | 85 жит/км2 (85th) | ||||
| БДП (ПКМ) | проценка за 2007 г. | |||||
| • | Вкупен | $24,497 билиони (110та) | ||||
| • | По жител | $31.522 (26та) | ||||
| БДП (номинален) | проценка за 2008 ММФ г. | |||||
| • | Вкупно | $22,119 билиони (90th) | ||||
| • | По жител | $28.209 (28ма) | ||||
| ИЧР (2013) | ▬ 0.845[1] многу висок · 32ра |
|||||
| Валута | Евро (€)2 (EUR) |
|||||
| Часовен појас | ИЕВ (UTC+2) | |||||
| • | (ЛСВ) | ИЕЛТ (UTC+3) | ||||
| НДД | .cy3 | |||||
| Повик. бр. | 357 | |||||
| 1. | Исто така национална химна на Грција. | |||||
| 2. | Пред 2008: Кипарска фунта | |||||
| 3. | Доменот .eu се користи исто така, бидејќи е заеднички за сите земји-членки на Европската Унија. | |||||
Република Кипар (грчки: Κύπρος, Кипрос; турски: Kıbrıs, Кибрис) — островска држава во Средоземното Море. Островот е поделен на два дела: северен, турски дел (Северен Кипар) и јужен, грчки дел (Јужен Кипар). Само јужниот дел е влезен во Европската Унија. Главен град е Никозија. Кипар како трет најголем остров во Средоземно море се одликува со развиен туризам и огромна посетеност, особено за време на летната сезона.
Содржина
Потекло на името[уреди | уреди извор]
,_administrative_divisions_-_mk.svg)
Има повеќе теории за потеклото на името на Кипар. Една од нив е дека Кипар го добил името по грчкиот збор за чемпрес (лат: Cupressus sempervirens), κυπάρισσος kypárissos.
Друга тврди дека името потекнува од латинската фраза aes Cyprium(метал кој потекнува од Кипар) што се однесува на бакар подоцна еволуирајќи во Cuprum. Имено во Античко време Кипар бил познат по големиот број на наоѓалишта на бакар кои се наоѓале на негова територија.
Историја[уреди | уреди извор]
Антички период[уреди | уреди извор]
Во антиката Кипар бил познат по големиот број на наоѓалишта на бакар. Едни од првите народи кои се населиле на Кипар биле Микенците и Феникијците во околу 1050 п.н.е. Во Кипар покасно се населиле Асирците и Персијците во околу 700 п.н.е. По тој период во Кипар се населиле старите грци.
Независност[уреди | уреди извор]
Својата независност Кипар ја добил на 1 август 1960 година. Прв претседател а истоивремено и архиепископ бил Макариј III (1913-1977). По тој начин, тој раководел со црковната и административната власт во државата. На 20 јули 1974 година турската војска го зазеле северното крајбрежје. Непризнаената турска држава на Кипар постои до ден денес.
Географија[уреди | уреди извор]
Климата во Кипар е средоземноморска. Кипар е најтоплиот остров на Медитеранот, со околу 340 сончеви денови во годината. Но треба да се нагласи дека климатските услови не се насекаде исти. Така, во внатрешноста и на некои повисоки места, средоземната клима е изменета. Главниот фактор за таа промена е планината Тродос и Беспармак. Во врска со температурите, на целиот остров владе топли лета, со просечна температура од 30 °C. Во зимата, температурата се движи од 10 и 20 °C, а во внатрешноста на островот може да се намали и до 0 °C. Во Никозија најниската забележана температура била -5 °C.
Административна поделба[уреди | уреди извор]
Главна статија: „Кипар се дели на 6 окрузи (грчки: επαρχίες, „епархии“; турски: kazalar, „кази“). Сите се наречени по нивните административни центри. Окрузите потоа се делат на општини.
| Округ | грчки | турски |
|---|---|---|
| Киренеја | Κερύvεια | Girne |
| Ларнака | Λάρνακα | Larnaka/İskele |
| Лимасол | Λεμεσός | Limasol/Leymosun |
| Никозија | Λευκωσία | Lefkoşa |
| Пафос | Πάφος | Baf/Gazibaf |
| Фамагуста | Αμμόχωστος | Gazimağusa |
Демографија[уреди | уреди извор]
Религија[уреди | уреди извор]
Поголемиот дел од Кипарските Грци, а со тоа и мнозинството од населението на Кипар, се членови на автокефалната Кипарска Православна црква, додека кипарските Турци се претежно муслимани. Според Евробарометарот во 2005 година [4], Кипар е една од најрелигиозни земји во Европа, заедно со Турција, Малта, Романија, Грција и Полска. Освен православните христијани и муслиманските заедници, во земјата живеат и помали религиозни заедници како бахаите, евреите, протестантска, католичка, маронити и членови на Ерменската апостолска црква.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „2013 Human Development Report“. United Nations Publications. 14 март 2013. http://hdr.undp.org/en/reports/global/hdr2013/download/. конс. 14 март 2013 г.
- ↑ Pew Research Center's Religion & Public Life Project: Cyprus. Pew Research Center. 2010.
- ↑ „Cyprus“. The World Factbook. Central Intelligence Agency. https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cy.html. конс. 9 февруари 2010 г.
- ↑ http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_225_report_en.pdf Social values, Science and technology. Eurobarometer 2005. TNS Opinion & Social
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
