Category: Ενημερωσεις

Ακόμα δύο νεκροί ήρθαν να προστεθούν στους χιλιάδες που έχουν χάσει τη ζωή τους στην προσπάθεια να διασχίσουν τα ευρωπαϊκά σύνορα. Αυτή τη φορά οι θάνατοι σημειώθηκαν μέσα στο κέντρο κράτησης της Μόριας. Μία γυναίκα 60 χρονών και ο εγγονός της 4 χρόνων σκοτώθηκαν μετά από έκρηξη στο γκαζάκι που είχε ανάψει στην προσπάθεια της να μαγειρέψει. Από την έκρηξη και τη φωτιά που ακολούθησε, σοβαρά τραυματίστηκαν επίσης ακόμα 2 συγγενείς της οικογένειας οι οποίοι και έχουν μεταφερθεί σε νοσοκομεία της Αθήνας χωρίς να έχει γίνει γνωστή η πορεία της υγείας τους. Διάφοροι έσπευσαν να εκφράσουν την οδύνη για το κακό που συνέβη, ενώ οι πιο χυδαίοι εξ αυτών μίλησαν για ατυχήματα που μπορεί να συμβούν σε οποιοσδήποτε σπίτι. Τι και αν δεν θα τολμούσε ούτε ένας φασίστας να αποκαλέσει «σπίτι» μια σκηνή στους 5 βαθμούς κελσίου πεταμένη μέσα σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης όπου βρίσκονται χιλιάδες εγκλωβισμένοι. Τι και αν δεν είναι οι πρώτοι που χάνουν τη ζωή τους από τις κακουχίες στις οποίες υποβάλλονται στα κέντρα κράτησης του νησιού. Συνολικά 8 άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους τον τελευταίο 1,5 χρόνο μέσα στα στρατόπεδα και τους καταυλισμούς της Λέσβου. Για κάποιους, αυτοί οι θάνατοι υπήρξαν μόνο ως ένα πρωτοσέλιδο οδύνης και φρίκης μέχρι να έρθει η σύντομη μνήμη των πολλών να τους διαγράψει. Έτσι όπως έχουν διαγραφεί από τη μνήμη τους οι χιλιάδες που χάσανε τη ζωή τους στο πέρασμα του αιγαίου. Τα δάκρυα άλλωστε στερέψανε τώρα που τα πτώματα δεν ξεβράζονται στις «δικές» μας ακτές. Πάνω από 4700 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στο πέρασμα της μεσογείου, αριθμός χωρίς προηγούμενο. Απλώς αυτή τη χρονιά η πλειοψηφία των πτωμάτων ξεβράζεται στις ακτές της βορείου Αφρικής. Οι εικόνες δεν φτάνουν τους δικούς μας δέκτες. Έτσι μπορούμε να συνεχίζουμε απτόητα να μιλάμε με τρόμο για την πιθανή κατάρρευση της συμφωνίας Ε.Ε-Τουρκίας, χωρίς να προσμετράμε τα θανατηφόρα αποτελέσματά της σε άλλες περιοχές.

Από μεγάλο μέρος της τοπικής κοινωνίας συνεχίζονται οι ρατσιστικές κραυγές. Κραυγές προερχόμενες είτε από φασίστες που προσπαθούν να αναδυθούν μέσα από την κατάσταση, είτε από φιλήσυχους νοικοκυραίους που έχουν «κουραστεί», είτε από τοπικούς και μη άρχοντες. Βασικοί στόχοι, όλων των παραπάνω, τώρα είναι να μην καταρρεύσει η συμφωνία με την Τουρκία ώστε να αποτραπεί η άφιξη και άλλων μετανάστων-ριων αλλά και να παρθούν «αντισταθμιστικά μέτρα» από το ελληνικό κράτος και την Ε.Ε. για τον ρόλο που διαδραματίζουν τα νησιά είτε με «ανοιχτά» είτε με κλειστά σύνορα. Οι ίδιοι-ες οι μετανάστες-ριες δεν έχουν πια καμία σημασία. Αποτελούν απλώς στατιστικά προς εργαλειακή χρήση από τις κυβερνήσεις των κρατών και των διεθνών οργανισμών, ή ένα ακόμα πεδίο οικονομικής εκμετάλλευσης.

Ο συνεχιζόμενος εγκλωβισμός έρχεται να προσφέρει μόνο παραπάνω εξαθλίωση και ένταση. Η κατάσταση που επικρατεί στο κέντρο κράτησης της Μόριας είναι τουλάχιστον φρικτή. Χιλιάδες μετανάστες-ριες βρίσκονται εγκλωβισμένοι-ες κάτω από άθλιες συνθήκες. Το φαγητό, οι χώροι υγιεινής, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δεν επαρκούν ούτε στο ελάχιστο. Πάνω από τους μισούς μετανάστες-ριες βρίσκονται στοιβαγμένοι-ες μέσα σε σκηνές ανάμεσα στις διάφορες πτέρυγες του κέντρου. Χωμάτινοι διάδρομοι και μουσαμάδες αποτελούν τη βάση και τη στέγη για να προστατευθούν από τις, όλο και χειρότερες, καιρικές συνθήκες. Ο μόνος τρόπος θέρμανσης είναι αυτοσχέδιες φωτιές ανάμεσα από τις σκηνές. Πολλοί-ες μην αντέχοντας τις συνθήκες αυτές, προσπαθούν να βρουν καταλύματα σε κτήματα και εγκαταλελειμμένα κτίρια της περιοχής, μέχρι να βρεθούν αντιμέτωποι με το μένος των ντόπιων ή/και την καταστολή της αστυνομίας.

Οι πληροφορίες που φθάνουν είναι όλο και περισσότερο αποθαρρυντικές για τους μετανάστες-ριες. Καμία προοπτική για τη μεγάλη πλειοψηφία εξ αυτών. Ο ίδιος ο Μουζάλας, άλλωστε, νιώθοντας ακόμα πιο σίγουρος για την πολιτική του καριέρα από την αναβαθμισμένη του θέση ως υπουργού, μίλησε ξεκάθαρα για «παράτυπους μετανάστες» προς απέλαση, σε ποσοστά 80%. Και για να γίνει ακόμα πιο σαφής η πολιτική που θα ακολουθηθεί από εδώ και πέρα, ο ίδιος ανακοίνωσε και τη δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης κλειστού τύπου, που θα φτιαχτούν στα 5 νησιά του ανατολικού Αιγαίου για όσους-ες τολμήσουν να αμφισβητήσουν  την απόφαση της συνεχιζόμενης κράτησής και της επερχόμενης απέλασής τους.

Πολλοί μετανάστες-ριες παίζουν πια τα τελευταία τους χαρτιά, δοκιμάζοντας κάθε λογής μέθοδο για να μπορέσουν να ξεφύγουν από τον εγκλωβισμό στο νησί. Κρυμμένοι σε αυτοκίνητα και φορτηγά που φεύγουν με τα καράβια, ή έρμαια εκμετάλλευσης κυκλωμάτων πλαστών εγγράφων δοκιμάζουν να φτάσουν στην ηπειρωτική Ελλάδα για να συνεχίζουν το ταξίδι τους. Ακόμα πιο συχνές και πολυπληθείς και οι διαμαρτυρίες στο κέντρο της πόλης χωρίς να βρίσκουν μέχρι στιγμής κάποια αιχμιακή απόληξη. Διαμαρτυρίες που έρχονται να διαλυθούν είτε μέσα από την πυροσβεστική διαμεσολάβηση διαφόρων ΜΚΟ και οργανώσεων, είτε μέσα από διαφυλετικές συγκρούσεις που έχουν καλλιεργηθεί.

Τα μηνύματα που φτάνουν από τα υπόλοιπα νησιά-φυλακές κάνουν επιτακτική την ανάγκη της έντασης των αγώνων που εδώ και καιρό δίνονται από το ανταγωνιστικό κίνημα στη Λέσβο. Καθώς όπου κυριάρχησε ο καιροσκοπισμός, το απολίτικο μόρφωμα της φιλανθρωπίας και η συνδιαλλαγή με τους θεσμούς, βρήκαν γόνιμο έδαφος να αναπτυχθούν ακροδεξιές φωνές και πρακτικές. Με συνέπεια το τοπίο που διαμορφώνεται να είναι απολύτως εχθρικό για τους μεταναστες-ριες και για όσους στέκονται στο πλευρό τους. Παράλληλα όμως η ορατή φασιστική απειλή δεν μπορεί και δεν πρέπει να λειτουργήσει αποπροσανατολιστικά για τις ευθύνες της κυβέρνησης, για τις πολιτικές της εξαθλίωσης και υποτίμησης όλο και περισσότερων κομματιών της κοινωνίας.

Musaferat

Δεκέμβριος 2016

 

ΥΓ: Μετά τις φωτιές που ξεσπάσανε ως συνέπεια του θανάτου των δύο ατόμων, η πτέρυγα ασυνόδευτων ανηλίκων εκκενώθηκε και οι ανήλικοι μεταφέρθηκαν σε χώρο που έχει νοικιάσει τοπική ΜΚΟ. Η πτέρυγα έπειτα χρησιμοποιήθηκε μόνο για 2 μέρες για την στέγαση ευάλωτων ομάδων και στη συνέχεια με απόφαση του διοικητή του κέντρου κράτησης Σ.Κούρτη επανεκκενώθηκε και παραμένει άδεια παρά την έκκληση πολλών μεταναστών-ριών να στεγαστούν εκεί για να προφυλαχθούν από τις καιρικές συνθήκες που έχουν επιδεινωθεί πολύ τις τελευταίες μέρες. Το ίδιο συμβαίνει και στον δημοτικό καταυλισμό του Καρά Τεπέ, όπου ενώ υπάρχει χώρος στα καταλύματα οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν μετακινούν μετανάστες-ριες εκεί για τη στέγασή τους.

UPDATE: Από το προηγούμενο σαββατοκύριακο κοντέινερ από την πτέρυγα κράτησης ασυνόδευτων ανηλίκων χρησιμοποιούνται για την στέγαση μεταναστών-ριών από τις λεγόμενες ευάλωτες ομάδες.

---

 

 

 

Ενημερωτικό Σημείωμα Οκτωβρίου 2016

Το καλοκαίρι του 2016

Το φετινό καλοκαίρι εξελίχθηκε αρκετά διαφορετικά σε σχέση με το περσινό. Αφίξεις συνέχιζαν να υπάρχουν καθ’ όλη τη διάρκειά του, οι αριθμοί όμως ήταν κατά πολύ μικρότεροι.  Η συνέχιση της τήρησης της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας -τουλάχιστον σε ότι έχει να κάνει με το σφράγισμα των συνόρων από την Τουρκία-, οι διευρυμένες επιχειρήσεις στο Αιγαίο από Ελληνικό Λιμενικό, Frontex και ΝΑΤΟ, αλλά και οι αργές διαδικασίες ολοκλήρωσης των αιτημάτων ασύλου που οδηγούν στον μακρόχρονο εγκλωβισμό των μεταναστών στα νησιά, λειτούργησαν αποτρεπτικά για τις χιλιάδες κόσμου που παραμένει, κατά κύριο λόγο στην Τουρκία με σκοπό να περάσει στην Ευρώπη. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στατιστικά του Οργανισμού Μετανάστευσης δεν έχει παρατηρηθεί κάποια σημαντική αλλαγή στην επιλογή διαδρομής. Καθώς η ανάλυση των χωρών προέλευσης για την αύξηση που παρατηρήθηκε στη διαδρομή της κεντρικής μεσογείου αποδεικνύει ότι οι μετανάστες-ριες που την επιλέγουν συνεχίζουν να είναι, όπως και στο παρελθόν, κυρίως από αφρικανικές χώρες και δεν εμφανίζεται ποσοστιαία αύξηση των μεταναστών από τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Ασίας που παραδοσιακά ακολουθούσαν τη διαδρομή της Ανατολικής Ευρώπης και του Αιγαίου. Με βάση αυτό οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι ο μεγάλος αριθμός μεταναστών που παραμένει στην Τουρκία δεν επιλέγει (ή δεν μπορεί να επιλέξει) άλλα περάσματα. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε αλλαγή στην υπάρχουσα συνθήκη μεταξύ Ε.Ε-Τουρκίας θα σημάνει ταυτόχρονα και τις προσπάθειες πλήθους ανθρώπων που, σε δυσμενείς πια καιρικές συνθήκες, θα επιχειρήσουν να διασχίσουν τα νερά του Αιγαίου, με όλους τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται.

Το κλίμα στο νησί απέναντι σε αυτή την προοπτική, αλλά και απέναντι στους-στις μετανάστες-ριες που έχουν ήδη φτάσει είναι αρκετά αντεστραμμένο σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Αυτό θα μπορούσε να αποδοθεί σε τέσσερις βασικές αιτίες: α) οι «επιπτώσεις» που είχε το μεταναστευτικό ζήτημα απέναντι στον τουρισμό στο νησί, β) ο μακρόχρονος εγκλωβισμός των μεταναστών-ριών και η εξαθλίωσή τους, με ότι αυτή συνεπάγεται γ) αλλαγές που υπήρξαν στην «ανθρωπιστική» διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος και δ) ένας μεγάλος όγκος προβοκατόρικων δημοσιευμάτων σε τοπικά μέσα.

Η ούτως ή άλλως προβληματική τουριστική βιομηχανία του νησιού βρέθηκε μπροστά σε μία αρνητική χρονιά. Ήταν αναμενόμενο ότι με βάση τις σημαντικότατες παθογένειες που φέρει η εν λόγω βιομηχανία του νησιού δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα που επέφερε από τη μία η εικόνα του νησιού ως τόπος-κλειδί για την εφαρμογή των αντιμεταναστευτικών πολιτικών και από την άλλη και εξίσου σημαντικά η έκρυθμη κατάσταση στην Τουρκία που αποτελεί σημαντικό παράγοντα ρύθμισης της τουριστικής κίνησης στο νησί[1]. Πολλά κομμάτια της δεξιάς και όχι μόνο, προσπάθησαν να ορίσουν το «μεταναστευτικό» ως το σημαντικότερο -αν όχι το μοναδικό- παράγοντα μείωσης της τουριστικής κίνησης, μεταστρέφοντας τη στάση σημαντικών κομματιών τη κοινωνίας εναντίον των μεταναστών-ριών που συνέχιζαν να φθάνουν. Περιοχές που επηρεάστηκαν περισσότερο (βλ. Μόλυβος), και άλλες που επέλεξαν να συνταχθούν με την κυρίαρχη ρατσιστική αφήγηση (βλ. Ερεσός), εθελοτυφλώντας για τις πραγματικές αιτίες και τις δικές τους ευθύνες, προτίμησαν να δείξουν ως υπεύθυνους τους ίδιους τους μετανάστες, προχωρώντας σε σειρά ρατσιστικών ανακοινώσεων και ενεργειών. Αποτέλεσμα αυτού, να δημιουργηθούν αρνητικές εικόνες  και να ενισχυθούν οι συνθήκες έντασης.

Ο εγκλωβισμός των μεταναστών για διαστήματα που για πολλούς ξεπερνάνε πια και τους 6 μήνες έχει οδηγήσει στην εξαθλίωση ενός μεγάλου κομματιού εξ αυτών. Η οικονομική αλλά και ψυχολογική εξάντληση των περισσοτέρων, έχει συμβάλλει σημαντικά στο ξέσπασμα σοβαρών επεισοδίων μεταξύ τους, την δημιουργία ομάδων εκμετάλλευσης των πιο αδύναμων αλλά και σε σημαντικές πιέσεις σε κατοίκους γειτονικών περιοχών που έχουν βρεθεί να μοιράζονται το βάρος των αντιμεταναστευτικών πολιτικών. Κάτοικοι που όπως στο πρόσφατο παράδειγμα της διαμαρτυρίας των κατοίκων της Μόριας, είναι πρόθυμοι να συνταχθούν με ακροδεξιούς κύκλους για τη προώθηση των συμφερόντων τους.

Η πολιτική που ακολουθήθηκε απέναντι στην «ανθρωπιστική» διαχείριση του ζητήματος, η οποία συνοψίζεται στον αποκλεισμό πλήθους από τον κόσμο που είχε προστρέξει τον προηγούμενο χρόνο σε βοήθεια και τη διατήρηση μόνο των μεγαλύτερων παιχτών εξ αυτών, επέφερε με τη σειρά της σημαντικές αλλαγές στο εύρος των ωφελούμενων από τη βιομηχανία του μεταναστευτικού, αλλά και μία ακόμα μεγαλύτερη αποξένωση των μεταναστών-ριών που έφθαναν από τις τοπικές κοινωνίες. Σημαντική μείωση υπήρξε στον αριθμό των ντόπιων που μπορούσαν πια να εξασφαλίσουν μία θέση εργασίας σε μία από τις πολυάριθμες ΜΚΟ που δραστηριοποιούνταν το προηγούμενο διάστημα, ενώ οι αγορές των αναλώσιμων για τις εναπομείναντες διενεργούνται κυρίως μέσα από διαγωνισμούς και διαδικασίες που αφορούν κατά κύριο λόγω συγκεκριμένες εταιρίες και επιχειρηματίες του νησιού. Η μείωση έτσι των οικονομικών ωφελειών, για σημαντική μερίδα πληθυσμού του νησιού, επέφερε και την αλλαγή στην –προσχηματικά- θετική στάση που κρατούσε το προηγούμενο διάστημα απέναντι στην παρουσία των μεταναστών-ριών στο νησί. Παράλληλα η καταστολή από μεριάς κράτους αυτοοργανωμένων, και πολλές φορές αυθόρμητων κινήσεων αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας από μέρους των τοπικών κοινωνιών προς χάριν της επικράτησης ενός τεχνοκρατικά διαμορφωμένου και πλήρως ελεγχόμενου ανθρωπισμού μέσα από συγκεκριμένες ΜΚΟ, δημιούργησε τις απαραίτητες αποστάσεις ανάμεσα στις τοπικές κοινωνίες και τα υποκείμενα που υφίστανται τις άμεσες συνέπειες των αντιμεταναστευτικών πολιτικών. Αποστάσεις απαραίτητες για τη δημιουργία αισθήματος απομόνωσης για τους αφιχθέντες αλλά και για την καλλιέργεια εδάφους για την ανάπτυξη ξενοφοβικών αισθημάτων για τους ντόπιους.

Ένας επιπλέον σημαντικός παράγοντας δημιουργίας αρνητικού, προς τους μετανάστες, κλίματος στο νησί πρέπει να θεωρηθεί και το πλήθος δημοσιευμάτων σε τοπικά μέσα και blogs που μπορούν να γίνουν αντιληπτά και ως ένα κομμάτι συστηματικής οργάνωσης του «βαθέως κράτους» που υπάρχει στο νησί. Καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού σειρά δημοσιευμάτων καλούσαν σε άμεσες αντιδράσεις απέναντι στους μετανάστες, σε αλληλέγγυους, ακόμα και σε ΜΚΟ που δραστηριοποιούνταν στο νησί. Δημοσιεύματα που παρότρυναν τους κατοίκους να στραφούν ενάντια ακόμα και σε σχεδιαζόμενες (βλ. Πέραμα) ή μη (βλ. Πλωμάρι), δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων! Πατώντας σε διάφορες πραγματικές και μη αφορμές επιχειρήθηκε να δημιουργηθεί ένα εκρηκτικό κλίμα στο νησί, το οποίο με τη σειρά του έφερε στο προσκήνιο το πιο εκφασισμένο κομμάτι της τοπικής κοινωνίας. Χαρακτηριστικότερο τέτοιο γεγονός  ήταν η απόφαση του λιμενικού (;) να μην επιτρέψει την τελετή για την καθιερωμένη υποστολή της σημαίας με την ταυτόχρονη διάδοση ψευδούς φήμης ότι την απέτρεψαν οι ίδιοι οι μετανάστες. Φασιστικά μορφώματα όπως αυτό της Πατριωτικής Κίνησης Μυτιλήνης που αποτελεί την συγκαλυμμένη Χρυσή Αυγή βρήκαν χώρο να επαναδραστηριοποιηθούν, ενώ παράλληλα, στελέχη της δεξιάς προχωρούνε σε σύσταση κίνησης «ενάντια στην ισλαμοποίηση του νησιού» συσπειρώνοντας ευρύτερα συντηρητικά κομμάτια. Κινήσεις που φαίνονται να γίνονται με την σιωπηλή υποστήριξη και επιστασία του βουλευτή της ΝΔ Χ.Αθανασίου (που έχει σοβαρές διασυνδέσεις στα σώματα ασφαλείας αλλά και το στο στρατιωτικό σώμα του νησιού). Τοπικά μέσα, με το τοπικό blog lesvosnews.gr του δημοσιογράφου Γ.Συνάνη να πρωτοστατεί, φέρονται να αποτελούν τα βασικά επικοινωνιακά εργαλεία. Αξίζει να σημειωθεί, ότι στο συγκεκριμένο λαμόγιο-δημοσιογράφο επανειλημμένα δίνουν πανελλήνιο βήμα δημοσιογραφικοί όμιλοι συγκεκριμένων συμφερόντων

Το κέντρο κράτησης της Μόριας

Στα περίπου 11,5 στρέμματα στα οποία εκτείνεται το εν λόγω κέντρο διαβιούν περί τις 3500-4000 μετανάστες σε ένα χώρο που σύμφωνα με τις αρχές προοριζόταν για 1500-2000 άτομα. Ένας πληθυσμός συνεχώς αυξανόμενος αναλόγως με τις νέες αφίξεις μεταναστών στο νησί. Η αναγκαστική κράτηση των μεταναστών για διάστημα 25 ημερών συνεχίζει να ισχύει, για όσους φθάνουν στο νησί. Μετά το πέρας αυτού του διαστήματος, επιτρέπεται η έξοδός από το κέντρο αλλά με περιοριστικό όρο την παραμονή τους στο νησί. Οι περισσότεροι-ες βρίσκονται εγκλωβισμένοι-ες από την έναρξη της συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας-ΕΕ στις 20 Μαρτίου, συμπληρώνοντας έτσι περίοδο άνω των 6 μηνών στο νησί. Με τις συνθήκες εγκλωβισμού που τους έχουν επιβληθεί, την αβεβαιότητα για την εξέλιξη των αιτημάτων ασύλου τους, τις συνεχείς φήμες για επαναπροωθήσεις αλλά και την πραγματοποίηση κάποιων εξ αυτών με αυξανόμενους ρυθμούς το τελευταίο διάστημα, οι περισσότεροι από τους μετανάστες έχουν οδηγηθεί στα όρια των αντοχών τους. Μέχρι στιγμής είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις που ολοκληρώθηκαν θετικά οι διαδικασίες για τη χορήγηση ασύλου, δίνοντας τη δυνατότητα στους κατόχους του να αναχωρήσουν νόμιμα από το νησί. Έτσι, ο μοναδικός τρόπος να ξεφύγουν, από την καθήλωση τους στη Λέσβο και από την απειλή των απελάσεων, είναι είτε μέσω των δικτύων διακίνησης πλαστών εγγράφων ή προσπαθώντας να κρυφτούν σε οχήματα που επιβιβάζονται στα καράβια της γραμμής. Κατά τη μακρόχρονη δε παραμονή των μεταναστών-στριών στο νησί και το εν λόγω κέντρο, έχουν δημιουργηθεί άτυπες κοινότητες, κυρίως με γνώμονα την καταγωγή, οι οποίες καταλήγουν πολλές φορές να συγκρούονται μεταξύ τους. Ο ίδιος ο καταμερισμός των καταλυμάτων στο κέντρο κράτησης γίνεται βάσει της καταγωγής, κάτι που όμως οδηγεί με τη σειρά του σε ένα μεγαλύτερο κατακερματισμό και απομόνωση των διαφόρων εθνικοτήτων που βρίσκονται εγκλωβισμένες σε αυτό. Δεν είναι λίγοι-ες αυτοί-ες που μην αντέχοντας την κατάσταση αυτή, καταλήγουν να κοιμούνται σε ελαιώνες και κτήματα γύρω από το χωριό της Μόριας και την πόλη της Μυτιλήνης. Παράλληλα εντός του κέντρου συνεχίζει να λειτουργεί το κέντρο κράτησης ασυνόδευτων ανηλίκων με τον αριθμό των έγκλειστων παιδιών να ξεπερνάει συνήθως τα 100 και πολλά να βρίσκονται εκεί ακόμα και για 8 μήνες. Ένας χώρος που συνεχίζει να θυμίζει παραπάνω φυλακή υψίστης ασφαλείας παρά χώρο προστασίας της ευάλωτης αυτής ομάδας.

Ο στρατός συνεχίζει να επιτελεί τον υπεργολαβικό του ρόλο για την καθαριότητα και τo catering του κέντρου με νέες συμβάσεις να υπογράφονται κάθε μήνα. Συμβάσεις που όμως όσον αφορά τη σίτιση εμφανίζονται να είναι πολύ μικρότερες από τον πραγματικό αριθμό των εγκλωβισμένων μεταναστών. Η διαφορά αυτή που εμφανίζεται εικάζεται ότι καλύπτεται μέσω κάποιας συμπληρωματικής σύμβασης από κάποια από τις εμπλεκόμενες ΜΚΟ. Αυξανόμενες διαμαρτυρίες υπάρχουν για την ποιότητα του φαγητού που μοιράζεται όπως και για τις χρονοβόρες διαδικασίες διανομής του, πολλές φορές με κόσμο να περιμένει για πάνω από 1,5 ώρα στην ουρά. Σημαντικό ρόλο πια στο κέντρο φαίνεται έχει η ΜΚΟ Euro Relief, η οποία αποτελεί μία χριστιανοΜΚΟ, για την οποία έχουν υπάρξει καταγγελίες για προσπάθειες προσηλυτισμού σε μουσουλμάνους του κέντρου από εργαζόμενούς της, εκμεταλλευόμενοι τη σχέση εξουσίας που κατείχαν[2]. Η οργάνωση αυτή, είναι υπεύθυνη για όλο το διαμοιρασμό των μεταναστών σε καταλύματα μέσα στο κέντρο, με ότι αυτό σημαίνει για τον θρησκευτικό προσανατολισμό που έχει και προωθεί. Διάφορες άλλες οργανώσεις συνεχίζουν να έχουν διάφορες αρμοδιότητες μέσα και έξω από το κέντρο κράτησης της Μόριας αλλά και στο δημοτικό καταυλισμό του Καρά Τεπέ[3]. Πρόσφατα σημαντική αύξηση των εργαζόμενων στα κέντρα κράτησης του νησιού ήρθε μέσα από την τοποθέτηση 270 ατόμων που προσλήφθηκαν στα οχτάμηνα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας του ΟΑΕΔ.

Μπροστά στη συμφόρηση και τις τραγικές συνθήκες διαβίωσης, που αναμένεται να χειροτερέψουν  με τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου οι διάφοροι υπεύθυνοι φορείς βρίσκονται σε ένα γαϊτανάκι συσκέψεων, με μία σειρά από φήμες να διαδίδονται για την αντιμετώπιση του ζητήματος. Εργασίες μάλιστα είχαν αρχίσει εκτελούνται στην περιοχή Λεμονού του Καρά Τεπέ Μυτιλήνης, για την δημιουργία νέου κέντρου κράτησης και οι οποίες προς στιγμήν πάγωσαν μετά τις τοπικές αντιδράσεις. Ωστόσο μετά και την τελευταία σύσκεψη που έλαβε μέρος στο Μαξίμου, οι τοπικές αρχές φαίνονται να ήρθαν σε συμφωνία για τη δημιουργία στον εν λόγω οικόπεδο ενός κλειστού τύπου κέντρου κράτησης για τους «παραβατικούς» μετανάστες στα πρότυπα της Χίου. Ένα κέντρο το οποίο μεταξύ άλλων στόχο θα έχει την τιμωρία οποιαδήποτε φωνής διαμαρτυρίας προσπαθήσει να αρθρωθεί από τους ίδιους τους μετανάστες. Μετά την εξέγερση της 19^ης Σεπτεμβρίου είχε προκηρυχθεί διαγωνισμός από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για τη ναύλωση καραβιού το οποίο θα λειτουργούσε ως πλωτό κέντρο κράτησης στο λιμάνι της Μυτιλήνης για να στεγάσει όσους μετανάστες-ριες είχαν καταστραφεί τα καταλύματά τους αρχικά, αλλά και για άλλες περιπτώσεις στη συνέχεια. Μετά και την άμεση αποκατάσταση των ζημιών που είχαν προκληθεί στο κέντρο κράτησης αλλά και τις αντιδράσεις τοπικών φορέων και αρχών για την παρουσία του μέσα στο λιμάνι της πόλης ο διαγωνισμός ματαιώθηκε. Παράλληλα οι ασυνόδευτοι ανήλικοι που απομακρύνθηκαν από το κέντρο κράτησης της Μόριας τη νύχτα της εξέγερσης και βρήκαν προσωρινή φιλοξενία στη δομή των πρώην κατασκηνώσεων του ΠΙΚΠΑ, επέστρεψαν στις εγκαταστάσεις της Μόριας δύο μέρες αργότερα.

Η εξέγερση της 19^ης Σεπτεμβρίου

Τα γεγονότα που έλαβαν μέρος στις 19 Σεπτέμβρη μέσα στο κέντρο κράτησης της Μόριας αποτελούν μάλλον μία κορύφωση της σειράς διαμαρτυριών των μεταναστών που έχουν εγκλωβιστεί σε αυτό. Όλο το προηγούμενο διάστημα είναι συνεχείς οι διαμαρτυρίες που λαμβάνουν χώρα κυρίως στην πόλη της Μυτιλήνης αλλά και μέσα στο κέντρο, με τους μετανάστες-στριες να διεκδικούν την αναχώρησή τους από το νησί. Τη Δευτέρα 19/09, την ώρα που στη Μυτιλήνη γινόταν πορεία των κατοίκων της Μόριας για την «αποσυμφόρηση του Κέντρου» επενδυμένη με φασίστες του νησιού, υπήρχε συνεχής ένταση στο χώρο του κέντρου αφού οι μετανάστες στρεφόντουσαν εναντίον των αρχών ασύλου για την καθυστέρηση στις διαδικασίες εξέτασης των αιτημάτων τους. Οι διαμαρτυρίες για ακόμα μία φορά κατέληξαν σε αψιμαχίες μεταξύ τους. Όταν τα νέα της διαδήλωσης των κατοίκων της Μόριας έφτασαν εκεί, αλλά και πληροφορίες για κατοίκους που συνεπικουρούμενοι από φασίστες είχαν τραμπουκίσει κόσμο γύρω από το κέντρο, ομάδα μεταναστών προσπάθησε να πραγματοποιήσει πορεία προς την πόλη όπου και εμποδίστηκαν από διμοιρίες ΜΑΤ. Η συνεχιζόμενη ένταση οδήγησε σε νέο γύρο συγκρούσεων με αποτέλεσμα να μπούνε φωτιές σε σκηνές που δεν άργησαν να επεκταθούν σε γύρω καταλύματα καίγοντας μαζί και πολλά από τα υπάρχοντα των μεταναστών που διέμεναν σε αυτά. Αποτέλεσμα ήταν αρχικά η εκκένωση του κέντρου από τους μετανάστες και τους εργαζόμενους και η καταστροφή 50 σκηνών και 3 κοντέινερ. Το κομμάτι αυτό που πρόσκαιρα καταστράφηκε αντιστοιχεί σε ένα πολύ μικρό μέρος του κέντρου συνολικά. Δύο μέρες μετά οι κατεστραμμένες σκηνές είχαν ήδη αντικατασταθεί. Οι πληροφορίες που ανέβαζαν την καταστροφή του κέντρου σε 60% εντάσσονται σε σειρά δημοσιευμάτων που προσπαθούν να ενισχύσουν την ένταση. Σύμφωνα επίσης με πληροφορίες από τα social media από τις συγκρούσεις και την φωτιά που ξέσπασε υπήρξαν τουλάχιστον 16 μετανάστες-ριες που χρειάστηκε να τους παρασχεθεί ιατρική φροντίδα, είτε λόγω τραυμάτων που απέκτησαν από τις συγκρούσεις ή αναπνευστικών προβλημάτων από τις αναθυμιάσεις. Από τα γεγονότα αυτά οι μπάτσοι προχώρησαν σε 9 συλλήψεις, πολλές από αυτές με μοναδικό κριτήριο τα τραύματα που έφεραν οι μετανάστες, χωρίς να έχει γίνει γνωστές οι κατηγορίες τους έχουν απαγγελθεί. Παράλληλα κατά τη διάρκεια των γεγονότων αυτών, στο γειτονικό χωριό της Μόριας, είχαν στηθεί στην είσοδό του κάτοικοι με αστυνομικούς, με πληροφορίες να τους φέρουν οπλισμένους με λοστούς και μαχαίρια, οι οποίοι και δεν επέτρεπαν την είσοδο σε μετανάστες, αλληλέγγυους αλλά και εργαζομένους σε ΜΚΟ[4]. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα επιτέθηκαν και έσπασαν ένα αμάξι αλληλέγγυων και ένα βανάκι ΜΚΟ, ενώ κυνήγησαν και χτύπησαν αλληλέγγυες και μετανάστριες που βρέθηκαν στο δρόμο τους καθώς και έναν, μάλλον, δημοσιογράφο όπου του έσπασαν και τη φωτογραφική μηχανή. Οι απειλές κάποιων κατοίκων της Μόριας προς μετανάστες-ριες έχουν συνεχιστεί και τις επόμενες μέρες αν και σε μεμονωμένα επεισόδια[5].

Απαντήσεις

Απέναντι στο κλίμα τρομοκρατίας και κανιβαλισμού που προσπαθεί να εγκαθιδρυθεί, το ανταγωνιστικό κίνημα του νησιού και οι ίδιοι-ες οι μετανάστες-ριες έρχονται να δώσουν τις δικές τους απαντήσεις. Οι μετανάστες-ριες φαίνονται αποφασισμένοι-ες να μην αποδεχθούν τη μοίρα που τους επιφυλάσσεται με σταυρωμένα χέρια. Ολοένα και συχνότερα, πραγματοποιούν διαμαρτυρίες στο κέντρο της πόλης, οι οποίες υποστηρίζονται και από τα τοπικά κινήματα. Την ίδια στιγμή, σημαντικές απαντήσεις δίνονται από ευρύτερα κομμάτια της κοινωνίας της Λέσβου απέναντι στον ρατσιστικό οχετό που εκδηλώθηκε όλο το προηγούμενο διάστημα. Με κορύφωση την αντιφασιστική-αντιρατσιστική πορεία που είχε καλεστεί από τον Αντιφασιστικό Συντονισμό Λέσβου στις 30 Σεπτεμβρίου και συγκέντρωσε πάνω από 350 άτομα. Οι δράσεις συνεχίζουν να λαμβάνουν μέρος υπενθυμίζοντας ότι υπάρχει πλήθος κόσμου που, μέσα από αδιαμεσολάβητους, αντιθεσμικούς και αυτοοργανωμένους αγώνες, θα συνεχίζει να αποτελεί ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο απέναντι στην εγκαθίδρυση της κοινωνίας του ρατσισμού, της  εκμετάλλευσης και της κρατικής και καπιταλιστικής βαρβαρότητας.

Οκτώβριος 2016

[1] Οι βομβιστικές επιθέσεις που προηγήθηκαν όλο τον προηγούμενο χρόνο σε διάφορες πόλεις της Τουρκίας και οι διακρατικές αντιπαραθέσεις της Τουρκίας με άλλες χώρες (βλ. Ρωσία πριν την 15^η Ιουλίου), φαίνεται να απομάκρυναν σημαντικού τουριστικούς πράκτορες από την δραστηριοποίησή τους στην περιοχή. Έκδηλο ήταν αυτό το φαινόμενο με τα κρουαζιερόπλοια που εκτελούν δρομολόγια στο βορειοανατολικό αιγαίο προσεγγίζοντας λιμάνια και των δύο χωρών να μετατοπίζουν τα δρομολόγιά τους σε άλλες περιοχές του Αιγαίου. Επιπλέον η απόπειρα πραξικοπήματος της 15^ης Ιουλίου στην Τουρκία και το πογκρόμ διώξεων και αναστολής ελευθεριών που επιβλήθηκε από το καθεστώς Ερντογάν, επέφερε με τη σειρά του σημαντική μείωση στις αφίξεις Τούρκων επισκεπτών στο νησί.

[2] https://www.theguardian.com/world/2016/aug/02/aid-workers-accused-of-trying-to-convert-muslim-refugees-greek-camp-detention-centre-lesvos-christianity

[3] Πίνακες με τους διάφορους εμπλεκόμενους φορείς και οργανώσεις στο πλαίσιο διαχείρισης του μεταναστευτικού στο νησί της Λέσβου και αλλού μπορούν να βρεθούν στον παρακάτω σύνδεσμο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ: http://data.unhcr.org/mediterranean/download.php?id=1939

[4] https://noborderkitchenlesvos.noblogs.org/post/2016/09/21/a-rough-night-protests-for-freedom-moria-on-fire-and-fascist-attacks/

[5] http://www.emprosnet.gr/article/87140-84hronos-pire-oplo-toy-kai-apeilise-metanastes-sti-moria

Το σημείωμα σε pdf

Μετά τη συμφωνία της 18^ης Μαρτίου μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας, ένα νέο σκηνικό φάνηκε να διαμορφώνεται στη Λέσβο για ακόμα μία φορά. Οι περιπολίες των νατοϊκών, ευρωπαϊκών και τουρκικών σκαφών εντατικοποιήθηκαν ελαχιστοποιώντας τις βάρκες με μετανάστες-ριες που καταφέρναν να περάσουν τα ελληνικά υδάτινα σύνορα, ενώ ένα νέο εσωτερικό «σύνορο» δημιουργήθηκε στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Όσοι πρόλαβαν να περάσουν πριν τη συγκεκριμένη ημερομηνία προωθήθηκαν στην ηπειρώτικη Ελλάδα για να καταλήξουν στα διάφορα «κέντρα φιλοξενίας» και η Λέσβος μετατράπηκε, μαζί με τα υπόλοιπα 4 νησιά που προέβλεπε η συμφωνία, σε μία ιδιότυπη φυλακή για όσους-ες συνεχίζουν να φτάνουν από τις 20 Μαρτίου και μετά, ημερομηνία έναρξης της εφαρμογής της.

Η νέα συνθήκη Ε.Ε – Τουρκίας

Σύμφωνα με τις διατάξεις της νέας συνθήκης για όσους-ες μετανάστες-ριες καταφέρουν να περάσουν στην Ευρώπη, προβλέπεται ο εγκλεισμός τους στα 5 επονομαζόμενα hot spots σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο, μέχρι την εξέταση του αιτήματος ασύλου τους. Η κράτησή τους σε αυτά περιλαμβάνει την καταγραφή και ταυτοποίησή τους από τις ελληνικές αρχές και τον Frontex, και την καταγραφή του αιτήματος ασύλου για όσους-ες το επιθυμούν. Όσοι-ες αρνηθούν την κατάθεση ασύλου οδηγούνται άμεσα προς απέλαση στην τελευταία χώρα-σταθμό του ταξιδιού τους, εν προκειμένω την Τουρκία. Βρίσκονται έτσι εκβιαζόμενοι-ες, υπό την απειλή απέλασης, να καταθέτουν αίτημα ασύλου στην Ελλάδα ανεξαρτήτως της χώρας του πραγματικού τους προορισμού. Για όσους-ες υπάρξει απόρριψη του αιτήματος, δικαιούνται την κατάθεση έφεσης στις δευτεροβάθμιες επιτροπές μετά την οποία είτε τους χορηγείται άσυλο, με μία μικρή πιθανότητα «μετεγκατάστασης» σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα μέσω του ανάλογου προγράμματος που εκπονείται, είτε οδηγούνται προς απέλαση (επανεισδοχή) στην Τουρκία. Ένα παράθυρο παραμένει ανοιχτό προς απέλαση ακόμα και για αυτούς που ενώ, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές συνθήκες, συγκεντρώνουν τα κριτήρια χορήγησης ασύλου στην Ευρώπη αλλά μπορεί να κριθεί από τις επιτροπές ως ασφαλής η επιστροφή τους στην Τουρκία. Αυτοί-ες εντάσσονται μάλιστα σε ένα κανιβαλιστικό αλισβερίσι μεταξύ Τουρκίας και Ε.Ε. αφού προβλέπεται η μετεγκατάσταση από την Τουρκία στην Ευρώπη Σύριων μεταναστών σε αναλογία 1:1 για όσους επαναπροωθούνται σε αυτήν. Σύγχυση ωστόσο επικρατεί, γύρω από την εφαρμογή της διάταξης αυτής καθώς υπάρχουν επαναλαμβανόμενες αντιφατικές αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων. Για την εφαρμογή της απαιτείται η αναγνώριση της Τουρκίας ως «ασφαλούς τρίτης χώρας» κάτι που έχει απορριφθεί ήδη από μία σειρά δευτεροβάθμιων επιτροπών[1]. Ωστόσο νέες αποφάσεις επιτροπών προέβησαν στην εν λόγο αναγνώριση που συνόδευε τις αποφάσεις απέλασης 2 Σύριων μεταναστών[2].

Οι διατάξεις της νέας συνθήκης μπαίνουν έτσι σε εφαρμογή και οι μετανάστες-ριες που φθάνουν βρίσκονται αντιμέτωποι-ες με το σύστημα διαλογής, παρανομοποίησης και εξαθλίωσης που ετοιμάστηκε για την υποδοχή τους.

Παράλληλα ένα νέο σύστημα συλλήψεων μπήκε σε εφαρμογή για τον κόσμο που επέβαινε σε όσες βάρκες καταφέρναν να περάσουν τα σύνορα, με τις συλλογές τους να γίνονται μεσοπέλαγα από πλοία του Frontex και του Λιμενικού Σώματος, αποτρέποντας έτσι από τη μία την όποια δυνατότητα αποφυγής της σύλληψης και καταγραφής και από την άλλη της επαφής με τις διάφορες εθελοντικές ομάδες ή και ΜΚΟ που παρέμεναν στις παραλίες του νησιού για την υποδοχή τους.

Η εφαρμογή της νέας αυτής συνθήκης έφερε σημαντικές αλλαγές στα νούμερα των αφίξεων που ακολούθησαν, φτάνοντας σχεδόν σε μηδενικά επίπεδα για τους μήνες Απρίλιο και Μάιο. Ωστόσο ένας σημαντικός αριθμός μεταναστών κατάφερε να περάσει και παραμένει εγκλωβισμένος στο νησί. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από τον ιστότοπο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ (UNHCR) μετά την εφαρμογή της συμφωνίας στο νησί της Λέσβου περάσαν μέχρι και τις 16 Ιουνίου 4732 άτομα[3].

Μία σημαντική ακόμα πτυχή της εν λόγω συμφωνίας που βρήκε ήδη εφαρμογή στα νησιά του αιγαίου είναι το σύστημα των λεγόμενων «επανεισδοχών». Ένα σύστημα απελάσεων πίσω στην Τουρκία για όσους-ες δεν καταθέσουν αίτημα ασύλου ή αυτό απορριφθεί. Ήδη από το νησί της Λέσβου έχουν πραγματοποιηθεί 6 διαδικασίες απελάσεων. Συνολικά 468 μετανάστες έχουν απελαθεί μετά την έναρξη της συμφωνίας με παραπάνω από τους μισούς να απελαύνονται από τη Λέσβο. Για τις επιχειρήσεις αυτές χρησιμοποιήθηκαν ναυλωμένα καράβια προς τη Σμύρνη και το Δικελί αλλά και μία αεροπορική με πτήση του Frontex προς τα Άδανα Τουρκίας.

Το κέντρο κράτησης (Hot Spot) της Μόριας

Το κέντρο κράτησης της Μόριας, υπό τη νέα του ονομασία ως hot spot, ξανακλείνει τις πύλες του, αποτυπώνοντας τον πραγματικό του χαρακτήρα ως ένα σύγχρονο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Οι προετοιμασίες για αυτή τη μετάβαση ξεκίνησαν καιρό πριν, με τη σταδιακή συντήρηση και επισκευή όλων των περιφράξεων που είχαν καταστραφεί το προηγούμενο διάστημα. Νέοι ψηλότεροι φράχτες στήθηκαν περιμετρικά και τα πολυεθνικά σώματα ασφαλείας πήραν τις θέσεις τους μέσα και έξω από το κέντρο. Είναι απαραίτητο να σημειωθεί, ότι η λειτουργία του κέντρου κράτησης της Μόριας, ως Κέντρο Υποδοχής αλλά και ως Προαναχωρησιακό ταυτόχρονα, έχει την προέλευσή του και στον αρχικό σχεδιασμό του 2013, όταν προβλεπόταν να λειτουργήσει με αυτόν ακριβώς τον τρόπο.

Το κέντρο κράτησης της Μόριας μετά και τις επεκτάσεις που πραγματοποιήθηκαν υπολογίζεται να έχει χωρητικότητα στέγασης περίπου 2000 ατόμων. Έτσι, με βάση ότι στο νησί κατέφθασαν πολλά περισσότερα άτομα, τα οποία έπρεπε να κρατηθούν στο κέντρο αυτό, σύντομα άρχισε να επικρατεί το αδιαχώρητο δημιουργώντας πρακτικά προβλήματα στην εφαρμογή του εγκλεισμού όσων μεταναστών-ριών κατέφθαναν. Ως πρώτη λύση εφαρμόστηκε η μετακίνηση περί των 1000 ατόμων που τους αναγνωρίστηκε κάποιο καθεστώς ευαλωτότητας (π.χ. ανάπηροι, τραυματίες, οικογένειες, ασυνόδευτες γυναίκες, κ.λπ) στον δημοτικό καταυλισμό του Καρά Τεπέ. Ένας πρόσθετος διαχωρισμός έτσι ήρθε να προστεθεί στους ήδη υπάρχοντες, δημιουργώντας με τη σειρά του εντάσεις μεταξύ των μεταναστών-ριων στους οποίους και εφαρμόζονταν. Οι «φιλοξενούμενοι» του Καρά Τεπέ, επίσης προσφέρονταν για τα επικοινωνιακά παιχνίδια των αρχών όποτε παρουσιαζόταν τέτοια ανάγκη, αφού αποτελούν το δείγμα προς επίδειξη στις διάφορες προσωπικότητες που καταφθάνουν στο νησί[4].

Πολιτικά αρμόδιο για τη λειτουργία του hot spot της Μόριας παραμένει το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής με το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης να διατηρεί μερικές από τις αρμοδιότητες που του είχαν παραχωρηθεί το προηγούμενο διάστημα, από την επίβλεψη κατασκευαστικών έργων μέχρι τη σύναψη των συμβάσεων σίτισης και καθαριότητας. Αρκετές όμως αποφάσεις, για τον τρόπο λειτουργίας του, λαμβάνονταν τυπικώς και ατύπως από τη UNHCR. Η μετάβαση του όμως σε κέντρο κλειστού τύπου προσέθεσε νέες απαιτήσεις ελέγχου και επιτήρησης οι οποίες και περάσαν στην ελληνική αστυνομία αλλά και τα διεθνή ευρωπαϊκά σώματα ασφαλείας που έχουν καταφθάσει στο νησί. Νέα συνθήκη όμως για τα κέντρα κράτησης αποτελεί και η χρήση ιδιωτικών εταιριών ασφάλειας στο εσωτερικό των κέντρων. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η πρόσληψη τους έχει γίνει από την EASO (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου) και αφορά την προστασία των εργαζομένων της (!).Είναι η ίδια υπηρεσία που προσπάθησε να απαγορέψει την πρόσβαση δικηγόρων στο κέντρο της Μόριας που βρίσκονταν εκεί για την ενημέρωση πελατών τους σε σχέση με τις εξεταζόμενες υποθέσεις τους[5]. Να σημειωθεί ότι η πρώτη φορά που είχε διαφανεί η πρόθεση για τη χρήση τέτοιων εταιριών, ήταν το 2014 επί υπουργίας Ν.Δένδια, όταν και είχε προκηρυχθεί διαγωνισμός για τη φύλαξη 3 κέντρων κράτησης (Κόρινθος, Παρανέστι Δράμας, Φυλάκιο Ορεστιάδας) με διαφαινόμενο τότε μειοδότη τη G4S[6].

Για όσους παραμένουν στο κέντρο της Μόριας οι συνθήκες κράτησης τους είναι εξαθλιωτικές. Πολλοί-ες καλούνται να κοιμηθούν στους  προαύλιους χώρους με τις σκηνές camping να έχουν αρχίσει να καλύπτουν πάλι κάθε ανοιχτό χώρο στο κέντρο. Συνεχής καταγγελίες υπάρχουν για την ποιότητα του φαγητού αλλά και για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όσους χρίζουν ανάγκης[7]. Παράλληλα οι αστυνομικές δυνάμεις που επιτηρούν το κέντρο εμφανίζονται πολύ πιο επιθετικές από τη νέα συνθήκη και έπειτα. Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και η αβεβαιότητα για το τί τους επιφυλάσσει το μέλλον, καθώς όλοι-ες βρίσκονται στην αναμονή της εξέτασης του αιτήματος ασύλου τους, με συνεχείς πληροφορίες να βγαίνουν προς τα έξω για απορριπτικές αποφάσεις και επιχειρήσεις απελάσεων. Οι διαδικασίες εξέτασης των αιτημάτων εμφανίζονται αρκετά χρονοβόρες με αποτέλεσμα πολλοί να είναι αυτοί που έχουν ήδη συμπληρώσει 2,5 μήνες εγκλωβισμένοι στο νησί. Ένα χαρτί που τους παραχωρείται μετά τις 25 μέρες, που τους επιτρέπει την έξοδό τους από το κέντρο αλλά όχι από το νησί, δεν φαίνεται να αποτελεί πραγματική ελάφρυνση στη πίεση που δέχονται. Επιπλέον η συνεχιζόμενη κράτησή τους σε ένα καθεστώς ημιπαρανομίας, έχει δημιουργήσει ένα ψυχολογικό αλλά και οικονομικά ασφυκτικό περιβάλλον, οδηγώντας πολλούς σε κινήσεις απελπισίας.

Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει και στις συνθήκες κράτησης των ασυνόδευτων ανηλίκων. Λόγω και της έλλειψης διαθέσιμων θέσεων στους υπάρχοντες εξωτερικούς ξενώνες οι ρυθμοί απελευθέρωσής τους είναι τρομερά αργοί. Ως αποτέλεσμά αυτού, πολλοί είναι αυτοί που ανά περιόδους βρίσκονται φυλακισμένοι για διάστημα μεγαλύτερο και από 2 μήνες καθώς βρίσκονται σε ένα ειδικό καθεστώς κράτησης που δεν επιτρέπει την άδεια εξόδου τους μετά την πάροδο των 25 ημερών, όπως στους υπόλοιπους. Στο κέντρο πλέον λειτουργεί μία πτέρυγα χωρητικότητας 156 ατόμων όμως λόγω του σημαντικού αριθμού αφίξεων είναι σχεδόν συνεχώς υπερπλήρης. Για μεγάλο διάστημα λειτούργησε ατύπως και παραβιάζοντας όλες τις ρυθμίσεις προστασίας των ανηλίκων και μία πτέρυγα φάντασμα. Η πτέρυγα αυτή βρισκόταν σε άλλο σημείο του κέντρου κράτησης και κρατούνταν φυλακισμένοι οι ανήλικοι που έφθαναν μέχρι να δημιουργηθεί χώρος στην επίσημη πτέρυγα. Μάλιστα στην πτέρυγα-φάντασμα δεν επιτρεπόταν ούτε η προσέγγισή της από τα μέλη των διαφόρων ΜΚΟ που έχουν αναλάβει το έργο τη ψυχοκοινωνικής υποστήριξης των ανηλίκων στο κέντρο. Μετά και από μία δυναμική διαμαρτυρία που ξεκίνησε από την πτέρυγα των ασυνόδευτων ανηλίκων και εξαπλώθηκε και στους υπόλοιπους χώρους του κέντρου, περί τους 20 ανήλικους απομακρύνθηκαν σε ξενώνα της ΜΚΟ ‘Ηλιαχτίδα’ και λίγοι παραπάνω από 70 στον καταυλισμό των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο χωριό του Μανταμάδου. Η μεταφορά αυτή δεν έγινε τυχαία, αφού τα περισσότερα παιδιά που μετακινήθηκαν, είχαν υποδειχθεί ως τα «ταραχοποιά στοιχεία», που χαλάνε τη «γαλήνη» της πτέρυγας των ασυνόδευτων ανηλίκων. Μετά και από τα γεγονότα αυτά και την αποσυμφόρηση της επίσημης πτέρυγας με τις μετακινήσεις που λάβανε μέρος, δεν υπάρχει νεότερη αναφορά για τη λειτουργία της πτέρυγας-φάντασμα.

Εξεγέρσεις – Συγκρούσεις

Οι συνθήκες αυτές δημιουργούν ένα εκρηκτικό κλίμα το οποίο συχνά εκφράζεται σε διαμαρτυρίες αλλά ακόμα συχνότερα σε συγκρούσεις μεταξύ των ίδιων των μεταναστών. Διάφορες διαμαρτυρίες έχουν λάβει μέρος στο κέντρο κράτησης της Μόριας, αλλά τελευταία και στο λιμάνι της Μυτιλήνης, με κύριο αίτημα την απελευθέρωσή τους και την ελεύθερη αναχώρησή τους από το νησί. Κατά κύριο λόγο ο χαρακτήρας που έχουν οι διαμαρτυρίες αυτές είναι φιλειρηνικός, με τους περισσότερους μετανάστες να είναι έτοιμοι να δεχθούν την όποια υπόσχεση δοθεί από κάποιον «αρμόδιο». Ωστόσο δεν έλειψαν και οι εντονότερες διαμαρτυρίες που οδήγησαν και σε συγκρούσεις με τις μονάδες καταστολής του κέντρου. Μάλλον σημαντικότερη όλων, υπήρξε η εξέγερση στα τέλη Απριλίου που ξεκίνησε από την πτέρυγα ανηλίκων και εξαπλώθηκε σε όλο το κέντρο. Οι φωτιές, οι πέτρες και οι φωνές των εξεγερμένων βρέθηκαν αντιμέτωπες αρχικά με τη βία και τα δακρυγόνα των αστυνομικών δυνάμεων και στη συνέχεια με τη διαμεσολαβητική διάθεση των ΜΚΟ[8].

Όλο και συχνότερες είναι όμως οι συγκρούσεις μεταξύ των ίδιων των μεταναστών που κρατούνται στο κέντρο. Μέσα από την κατάσταση εξαθλίωσης και απελπισίας στην οποία έχουν οδηγηθεί, κανιβαλιστικές συμπεριφορές αναδύονται συνεχώς. Συχνά χωρισμένοι με βάση φυλετικά και εθνοτικά χαρακτηριστικά, μικροκαυγάδες καταλήγουν σε γενικευμένες συρράξεις με σοβαρούς τραυματισμούς και τρομοκράτηση των πιο αδύναμων. Πολλοί-ες είναι αυτοί-ες, που εκμεταλλευόμενοι-ες τη δυνατότητα εξόδου που τους χορηγεί το χαρτί των 25 ημερών, έχουν καταλήξει να κοιμούνται στα χωράφια γύρω από το κέντρο υπό το φόβο των συγκρούσεων. Οι αστυνομικές δυνάμεις, συχνά απλοί παρατηρητές των γεγονότων αυτών, έχουν φτάσει στο σημείο μέχρι και να εξαγοράζουν τη δική τους προστασία με αντάλλαγμα ψεύτικες υποσχέσεις περί ειδικής μεταχείρισης.

ΜΚΟ και άλλες δομές

Η συνθήκη του κλειστού κέντρου κράτησης δημιούργησε και νέα δεδομένα για τη δράση των διαφόρων ΜΚΟ ή εθελοντών. Η πρόσβαση στο εσωτερικό του κέντρου έγινε πολύ αυστηρή με λίγες επιλεγμένες ΜΚΟ να διατηρούν αυτή τη δυνατότητα ενώ υπήρξαν και άλλες που θεωρήσαν την εικόνα των έγκλειστων μεταναστών-ριών ως ασύμβατη με την εικόνα τους και αποφάσισαν την ολική ή μερική αποχώρησή τους. Επίσης η μετάβαση στο ολοκληρωτικό μοντέλο ελέγχου των μεταναστών-ριών που κατέφθαναν από τη στιγμή της άφιξής τους μέχρι και την κράτησή τους στα κέντρα, άφησε αρκετές χωρίς αντικείμενο οδηγώντας τες επίσης στην αποχώρησή τους από το νησί.

Στο νησί έχουν παραμείνει ωστόσο οι μεγαλύτερες από τις ΜΚΟ, είτε γιατί εκπληρώνουν συμβόλαια έργων που είχαν συνάψει ή γιατί έχουν την οικονομική δυνατότητα να διατηρήσουν το πόστο τους εν αναμονή των εξελίξεων. Έτσι η επιθυμία των αρχών να ξεφορτωθούν τους μικρούς παίχτες αλλά και όσους-ες δεν συνάδουν με το πολιτικό σχεδιασμό εφαρμογής των αντιμεταναστευτικών τους πολιτικών βρήκε εφαρμογή. Κάτι ανάλογο συνέβη και τις δομές που είχαν στηθεί. Μετά την εκκένωση της δομής του No Border Kitchen στα Τσαμάκια Μυτιλήνης[9], αλλά και την οικειοθελή αποχώρηση της δομής του Πλάτανου από τη Συκαμιά Λέσβου, στο νησί παραμένουν οι καταυλισμοί της International Rescue Committee (IRC) ‘Απάνεμο’ στην περιοχή της Εφταλούς, των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) στο Μανταμάδο και των πρώην Κατασκηνώσεων του ΠΙΚΠΑ στη Μυτιλήνη. Το ‘ΠΙΚΠΑ’ εξακολουθεί και φιλοξενεί ευάλωτες ομάδες ενώ οι κατασκηνώσεις των ΓΧΣ μετατράπηκαν σε ξενώνα φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων, με τη συνεργασία της ΜΚΟ Praksis μετά και την εξέγερση του Απριλίου. Το Απάνεμο παραμένει ανενεργό, όμως το προηγούμενο διάστημα υπήρξαν κινήσεις από την οργάνωση ζητώντας από τις αρχές και τους τοπικούς φορείς να μετατραπεί και αυτό σε χώρο «φιλοξενίας» ευάλωτων ομάδων, παίρνοντας δανεικούς (!) μετανάστες από το κέντρο της Μόριας[10]. Δεν δίστασαν μάλιστα να απειλήσουν με κλείσιμο του χώρου με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομική εμπλοκή της οργάνωσης στην τοπική οικονομία.

Τοπική Κοινωνία

Οι αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας είναι μάλλον συντηρητικότερες σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Το κλίμα που καλλιεργείται είναι αρκετά αρνητικό εστιάζοντας από τη μία στην επιρροή που είχαν οι περσινές εικόνες στο τουριστικό προϊόν του νησιού και από την άλλη σε προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από μικροκλοπές που πραγματοποιούνται από μετανάστες που έχουν εγκλωβιστεί στο νησί.

Η περιοχή του Μολύβου (δημοφιλής τουριστικός προορισμός του νησιού) παρουσιάζει σημαντική μείωση στις αφίξεις τουριστών, κάτι που δεν μπορεί να θεωρηθεί ανεξάρτητο από τα γεγονότα του περασμένου καλοκαιριού. Οι ρατσιστικές ανακοινώσεις του τοπικού φορέα τουρισμού ήρθαν να συνδράμουν με τη σειρά τους στην απομόνωση της περιοχής, κάτι που έγινε εμφανέστερο μετά και την αποχώρηση των δεκάδων εθελοντών-αλληλέγυων που παρέμεναν στην περιοχή το προηγούμενο διάστημα.  Η νέα αυτή συνθήκη για το Μόλυβο έχει επηρεάσει και το υπόλοιπο νησί, ένα νησί όμως που παραδοσιακά αδυνατεί να σταθεί στον τουριστικό ανταγωνισμό (σε σύγκριση με άλλα νησιά) μέσα από τις δικές του παθογένειες όπως χρειάστηκε να ομολογήσει και ο πρόεδρος ξενοδόχων Λέσβου[11], αλλά και από παράγοντες που δεν σχετίζονται με το μεταναστευτικό (έκρυθμη κατάσταση Τουρκίας, καθυστέρηση αναστολής της αναγκαιότητας βίζας για τους ολιγοήμερους επισκέπτες από την Τουρκία, κ.λπ.). Ωστόσο τα γεγονότα αυτά εύκολα παραμερίζονται από τους διάφορους θιασώτες μισαλλόδοξων θέσεων επηρεάζοντας σημαντικά και τις στάσεις της υπόλοιπης κοινωνίας.

Επιπλέον διάφορα κρούσματα μικροκλοπών που πραγματοποιούνται από μετανάστες έρχονται να προκαλέσουν με τη σειρά τους δυσφορία στα θύματα και την τοπική κοινωνία. Μέσα από τη συνεχιζόμενη κράτησή τους πολλοί είναι οι μετανάστες-ριες που αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης, με τις οικονομίες τους να έχουν εξαντληθεί. Η συνθήκη παρανομοποίησης στην οποία έχουν οδηγηθεί, χωρίς να τους δίνεται η δυνατότητα εξεύρεσης «νόμιμων» πόρων ή συνέχισης του ταξιδιού τους και οι εξαθλιωτικές συνθήκες κράτησης για αρκετούς-ες, έχουν ως αποτέλεσμα στη στροφή τους προς κανιβαλιστικές συμπεριφορές. Κλοπές που γίνονται αδιάκριτα προς άλλους μετανάστες ή και ντόπιους καλλιεργούν με τη σειρά τους μία συνθήκη έντασης που πριμοδοτείται και από σειρά ρατσιστικών δημοσιευμάτων. Ήδη, στο παρακείμενο χωριό της Μόριας, έχουν πραγματοποιηθεί τοπικές συνελεύσεις με τους κατοίκους να στρέφονται πέραν των εθνικών και τοπικών αρχών και κατά των μεταναστών-ριών.

Παράλληλα σημαντικό χώρο για να αναπτυχθούν έχουν βρει και διάφορα κυκλώματα διακίνησης εγγράφων. Η παραμονή στο νησί φαντάζει αδιέξοδη για τους-τις περισσότερους-ες μετανάστες-ριες και η σοβαρή απειλή απέλασης έχει δημιουργήσει τις απαραίτητες συνθήκες που έρχονται να εκμεταλλευτούν τα κυκλώματα αυτά. Μία αγορά εγγράφων έχει έτσι αναπτυχθεί ερχόμενη να προσφέρει παράλληλα, διεξόδους στις τοπικές αστυνομικές και πολιτικές αρχές, αφενός λειτουργεί εκτονωτικά για τους μετανάστες που ελπίζουν σε πλάγιες οδούς για την αναχώρησή τους από το νησί, αφετέρου προσφέρει μείωση του αριθμού των μεταναστών που βρίσκονται υπό την επιτήρηση και καταστολή τους. Οι συνθήκες στο νησί έχουν φτάσει όμως σε τέτοιο αδιέξοδο σημείο που το ανταγωνιστικό κίνημα βρίσκεται αντιμέτωπο με διάφορους «χρήσιμους ηλίθιους» της ιστορίας οι οποίοι φτάνουν στο σημείο να προτείνουν τη διακίνηση πλαστών εγγράφων ως λύση, αντί να αντιμετωπίζεται ως ακόμα μία συνθήκη εκμετάλλευσης και αναπαραγωγής της παρανομοποίησης που υφίστανται οι μετανάστες-ριες.

 

Ενάντια στον κοινωνικό κανιβαλισμό

Ανοιχτά σύνορα για όλους-ες

Για ένα κόσμο ελευθερίας, ισότητας και αλληλεγγύης

 

Ιούνιος 2016

[1] http://www.thepressproject.gr/article/95095/I-sumfonia-EE-Tourkias-exei-ousiodi-kena-tonizei-i-elliniki-epitropi-prosfugon

[2] http://www.efsyn.gr/arthro/ekklisi-gia-mi-apelasi-dyo-syron-prosfygon

[3] http://data.unhcr.org/mediterranean/country.php?id=83

[4] Κατά την επίσκεψη του Πάπα και του Ορθόδοξου Οικουμενικού Πατριάρχη υπήρξε μεταφορά πολλών εξ αυτών στο κέντρο κράτησης της Μόριας για να αποτελέσουν τον κόσμο που θα συναντούσαν οι εν λόγω παπάδες, αποκλείοντας παράλληλα, με την βοήθεια των ΜΚΟ, τους έγκλειστους του στρατοπέδου σε τμήματα με τα οποία δεν θα ερχόντουσαν σε επαφή.

[5] https://www.newsdeeply.com/refugees/op-eds/2016/06/15/new-security-on-greek-islands-reduces-access

[6] Η βρετανική G4S αποτελεί τη μεγαλύτερη εταιρία ιδιωτικής ασφάλειας στον κόσμο, και φημίζεται για το ρόλο της στην προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των φυλακών στα πρότυπα ΗΠΑ και Βρετανίας. Διατηρεί ένα μεγάλο αριθμό από ιδιωτικές φυλακές και κέντρα κράτησης μεταναστών ανά τον κόσμο, ενώ στην Ελλάδα έχει αναλάβει επίσης το πρόγραμμα ηλεκτρονικής σήμανσης και επιτήρησης φυλακισμένων (βραχιολάκι).

[7] http://www.actionaid.gr/enhmerwsou/nea/moria-may-2016/

[8] Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εξέγερση της 26^ης Απριλίου δες εδώ:

[9] http://musaferat.espivblogs.net/

[10] http://www.lesvosnews.net/articles/news-categories/politiki/epistoli-k-astyrakaki-stin-irc-diafonei-sto-monimo-kataylismo

[11] http://www.emprosnet.gr/article/84328-anastatoi-oi-xenodohoi-tis-lesvoy

Σήμερα Τετάρτη 25/5 στις 12 το πρωί πραγματοποιήθηκε πορεία μετανστών αφγανικής κυρίως καταγωγής όλων των ηλικιών σε κεντρικούς δρόμους της Μυτιλήνης. Αίτημα τους να φύγουν από το νησί που έχουν εγκλωβιστεί. Συνθήματα “Freedom” και αυτσχέδια πλακατ “Moria is jail” διαδήλωναν “φρουρούμενοι” από διας και ασφαλιτομάνι που έτρεξε να δείξει με γκλοπ που είχαν κρυμένα στην πλάτη τις διαθέσεις τους. Στο τέλος της προκυμαίας έξω από το τελωνείο πριν την είσοδο του λιμανιού αλλά και πρωτύτερα στο δρόμο και σε κεντρικό σημείο έκαναν καθιστική διαμαρτυρία, η οποία συνεχίζεται ακόμη με διάθεση να κρατηθεί στη διάρκεια της μέρας. Οι μπάτσοι προσπαθούν να τους μετακινήσουν από το σημείο γιαυτό κρίθηκε αναγκαία και σχετική ενημέρωση -κάλεσμα σε αλληλέγγυο κόσμο να είναι σε επαφή μαζί με τους μετανάστες για ότι συμβεί.

Την Τρίτη 26 Απριλίου στο κέντρο κράτησης στη Μόρια ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ των μεταναστών/ριων και των δυνάμεων καταστολής. Αφορμή στάθηκε η επίσκεψη του υπουργού μετανάστευσης Μουζάλα και του ολλανδού ομόλογου του. Οι αιτίες όμως πρέπει να αναζητηθούν στις άθλιες συνθήκες κράτησης αλλά και στον ίδιο τον εγκλεισμό που υφίστανται αφότου φτάσουν στο νησί. Παράλληλα η αβεβαιότητα για το μέλλον τους με τα νέα για τις αυθαίρετες απορρίψεις των αιτημάτων ασύλου που έχουν καταθέσει αλλά και τις απελάσεις πίσω στην Τουρκία που έχουν ήδη προηγηθεί να φτάνουν και στα δικά τους αυτιά έχουν  δημιουργήσει ένα εκρηκτικό κλίμα. Τα γεγονότα αυτά, που φέρουν εικόνες εξέγερσης, πνίγηκαν γρήγορα από την καταστολή με αποτέλεσμα πολλούς τραυματίες από τις τάξεις των μεταναστών/τριων.

Όλα ξεκίνησαν, όταν οι υπουργοί πέρασαν έξω από το χώρο κράτησης των ασυνόδευτων ανηλίκων (ΚΕΠΥ). Οι ανήλικοι άρχισαν να εκτοξεύουν μπουκάλια, να ανοίγουν μάνικες με νερό και στη συνέχεια να καταλαμβάνουν τις δομές όπου βρίσκονται σε συνθήκη εγκλεισμού.

Οι συγκρούσεις γενικεύτηκαν από την στιγμή που οι εξεγερμένοι απέκτησαν πρόσβαση στις μικροφωνικές εγκαταστάσεις και άρχισαν να καλούν από τα μεγάφωνα σε γενικό ξεσηκωμό. Οι μετανάστες/ριες απο όλες τις πτέρυγες του κέντρου κράτησης ξεσηκώθηκαν και σε μικρό χρονικό διάστημα σχεδόν όλο το στρατόπεδο συγκέντρωσης είχε καταληφθεί. Η απάντηση της αστυνομίας ήταν αρχικά η ευρεία χρήση χημικών και κρότου-λάμψης και οι επαναλαμβανόμενες και βίαιες εφορμήσεις. Τα γεγονότα έληξαν μετά από 3-4 ώρες με αρκετό ξύλο από την πλευρά της αστυνομίας, με τραυματίες από την πλευρά των κρατούμενων εκ των οποίων δύο σε αρκετά σοβαρή κατάσταση, σύμφωνα με μαρτυρίες.

Από την πλευρά μας επιμένουμε σε αυτό που υποστηρίζουμε από την πρώτη στιγμή ότι οποιαδήποτε συνθήκη εγκλεισμού είναι εχθρική προς κάθε ον. Οι ανήλικοι ασυνόδευτοι μετάναστες/ριες, βρίσκονται σε συνθήκες κανονικής φυλάκισης, δηλαδή περιορισμένοι σε ένα μικρό κομμάτι εδάφους,περίκλειστο από αλλεπάλληλα συρματοπλέγματα, ύψους 3-4 μέτρων, ώστε να είναι εξασφαλισμένη η μη επαφή τους με οποιονδήποτε άνθρωπο εκτός του στρατοπέδου. Κι ενώ η κράτηση τους υποτίθεται ότι θα περιοριζόταν σύμφωνα με τον νόμο στο όριο των 25 ημερών, οι περισσότεροι από αυτούς/ές κρατούνται για περισσότερες από 40 μέρες και μάλιστα χωρίς να γνωρίζουν το λόγο για τον οποίο βρίσκονται κλεισμένοι, αφού, σε ορισμένους τουλάχιστον, δεν έχουν γίνει ούτε οι προβλεπόμενες νομικές ενημερώσεις. Μάλιστα σε προηγούμενα γεγονότα υπάρχουν αναφορές ότι οι ανήλικοι που πρωτοστάτησαν βρέθηκαν να τους αλλάζουν το καθεστώς μετονομάζοντάς τους σε ενήλικους και αποβάλλοντάς τους από τις πτέρυγες των ανηλίκων. Συνολικά, το δόγμα της επιτήρησης και της τιμωρίας εφαρμόζεται σε όλες τις εκφάνσεις της παραμονής τους στο κέντρο, από τη διαδικασία του συσσιτίου, τον προαυλισμό μέχρι και το χώρο στον οποίο κοιμούνται.

Μετά τα τελευταία γεγονότα, προστέθηκε και η επαπειλούμενη μεταφορά των ανθρώπων σε άλλους χώρους, ώστε να απομονωθούν τα «ταραχοποιά στοιχεία» από τους υπολοίπους.

Η με κάθε τρόπο συγκάλυψη αυτών των γεγονότων, από όσους γνωρίζουν αλλά δεν μιλούν, αποτελεί άλλη μία έκφανση αυτής της συνθήκης που συνοψίζεται στο όνομα του σύγχρονου ολοκληρωτισμού.

Αυτές οι πρώιμες και σύντομες, προς το παρόν, εικόνες της οργής συνιστούν για εμάς τα προεόρτια μιας κατάστασης που οι ίδιοι οι διαχειριστές της έχουν ορίσει και επιλέξει. Η οργή των καταπιεσμένων δεν θα αργήσει να περάσει από πάνω τους.

Αλληλεγγύη με όλους/ες τους/ις μετανάστες/ριες.

Κοινοί αγώνες ντόπιων και μεταναστών

ενάντια στην υποτίμηση των ζωών μας.

ΥΓ: Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αρχές προσανατολίζονται στην άμεση απομάκρυνση των ανηλίκων από το κέντρο κράτησης της μόριας σε camp στο μανταμάδο που διαχειρίζονται οι γιατροί χωρίς σύνορα ώστε να καταφέρουν να κάμψουν τις αντιδράσεις τους.

 

Το πρωί στις 6.30 πραγματοποιήθηκε αστυνομική επιχείρηση για την εκκένωση του camp No Border Kitchen από την παραλία Τσαμάκια Μυτιλήνης. Είχαν προηγηθεί το προηγούμενο διάστημα επανειλημμένες απειλές από το δήμο Μυτιλήνης καθώς ο χώρος θα δημοπρατηθεί για την καλοκαιρινή περίοδο. Οι αλληλέγγυοι-ες είχαν απομακρύνει τον εξοπλισμό μαγειρέματος και στο camp έμεναν κυρίως μετανάστες που είχαν εγκλωβιστεί στο νησί μετά την τελευταία συμφωνία Ε.Ε – Τουρκίας.

Σύμφωνα με τον τοπικό τύπο συνελήφθησαν 348 μετανάστες και οδηγήθηκαν στο κέντρο κράτησης της Μόριας ενώ 19 άτομα από τους-τις αλληλέγγυους-ες που βρίσκονταν στο χώρο, μετά από δίωρη κράτησή τους στην αστυνομική διεύθυνση της πόλης αφέθηκαν ελεύθεροι-ες. Την ίδια ώρα γνωστές ακροδεξιές φυλλάδες και blogs του νησιού προσπαθούν να δημιουργήσουν κλίμα, παρουσιάζοντας το σκύλο ενός συντρόφου που πέθανε το προηγούμενο βράδυ ως λεία μεταναστών.

Το κέντρο κράτησης της Μόριας μετά και τον επιδερμικό του καλλωπισμό για τις ανάγκες του τηλεοπτικού σόου των επισκέψεων των αρχιπαπάδων έχει επανέλθει στην προηγούμενη άθλιά του κατάσταση. Αυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότι κρατούνται περίπου 3.000 άτομα τα οποία έχουν καταθέσει αιτήσεις ασύλου για να εμποδίσουν την απέλασή τους στην Τουρκία. Οι διαδικασίες εξέτασης των αιτημάτων τους είναι πολύ αργές και έχουν ήδη αρχίσει να βγαίνουν απορριπτικές αποφάσεις. Πολλές τέτοιες αποφάσεις βασίζονται στην ανυπόστατη αντιμετώπιση της Τουρκίας ως ασφαλούς χώρας. Ζήτημα όμως έχει δημιουργηθεί για τις αρχές, καθώς το διάστημα νόμιμης κράτησης των 25 ημερών έχει ήδη αρχίσει να ξεπερνιέται για πολλούς-ες κρατούμενους-ες με αποτέλεσμα την υποχρέωση απελευθέρωσής τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να απελευθερώνονται από το κέντρο κράτησης της Μόριας τους απαγορεύεται όμως ρητά η έξοδός τους από το νησί, κάτι που διασφαλίζεται με τους εντατικούς ελέγχους του λιμενικού και της Frontex στα πλοία προς αναχώρηση.

Για την αποσυμφόρηση του κέντρου το προηγούμενο διάστημα μεταφέρθηκαν γύρω στα 900 άτομα στον καταυλισμό του δήμου στον Καρά Τεπέ.

Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στην πτέρυγα κράτησης ασυνόδευτων ανηλίκων. Στη συγκεκριμένη ειδική πτέρυγα κρατούνται περίπου 140 ανήλικοι. Βρίσκονται εντελώς απομονωμένοι από το υπόλοιπο κέντρο και πρόσβαση έχουν μόνο ελάχιστες ΜΚΟ που έχουν αναλάβει με συμβάσεις την ιατρική και ψυχοκοινωνική τους υποστήριξη. Οι μπάτσοι που παίζουν το ρόλο του ανθρωποφύλακα, μετά την τελευταία συμφωνία και μετατροπή του Hot Spot σε κλειστό κέντρο κράτησης, έχουν αρχίσει να γίνονται εντελώς επιθετικοί ακόμα και στα παιδιά. Οι ανήλικοι, εκ των οποίων κάποιοι κρατούνται ακόμα και για 40 μέρες, έχουν αρχίσει να εξαντλούνται από αυτή τη συνθήκη και εξεγείρονται καθημερινά. Παράλληλα πάρα πολλοί παρουσιάζουν κρίσεις πανικού. Οι συνθήκες αυτές υποκρύπτονται συστηματικά από τις οργανώσεις, οι οποίες προτιμούν να το διαχειρίζονται «εσωτερικά» προκειμένου «να μην οξυνθούν τα πνεύματα». Επίσης εντός του στρατοπέδου έχει δημιουργηθεί μία ακόμα πτέρυγα ασυνόδευτων ανηλίκων, για εκείνους οι οποίοι δεν έχουν ακόμα καταγραφεί και επομένως βρίσκονται σε καθεστώς πλήρους αορατότητας. Αυτή τη στιγμή στην ειδική πτέρυγα, στην οποία δεν υπάρχει καμία παρουσία ΜΚΟ, κρατούνται  περίπου 50 ανήλικοι που παραμένουν εκεί μέχρι να δημιουργηθούν θέσεις στην «κανονική» πτέρυγα.

Σήμερα το πρωί πραγματοποιήθηκε το δεύτερο κύμα επανεισδοχών προς την τουρκία. Πιο συγκεκριμένα το καράβι Lesvos της Turyol πραγματοποίησε δρομολόγιο στις 8 το πρωί μεταφέροντας 45 άτομα συνοδεία αστυνομικών της Frontex. Τρείς ώρες αργότερα υπήρξε και δεύτερο δρομολόγιο με το Nazli Jale της Jale Tours το οποίο μετέφερε 79 άτομα τα οποία είχαν μεταφερθεί από τα νησιά της σάμου (29) και της κω (50) ενώ δημοσίευμα μιλάει και για μία ηλικιωμένη κρατούμενη από το κέντρο κράτησης της μόριας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που φτάνουν και από τα μμε της τουρκίας καθώς το κέντρο κράτησης στην περιοχή του δικελίου δεν έχει ολοκληρωθεί, οι μετανάστες μεταφέρονται σε κέντρο στην περιοχή της θράκης.

To λιμάνι της πόλης ήταν για ακόμα μία φορά κατακλυσμένο από μπάτσους όλων των ειδών και δημοσιογράφους προσφέροντας το απαραίτητο σκηνικό που απαιτείται για τη μετάδοση των μηνυμάτων της νέας συνθήκης. Παραφωνία (ή και όχι) σε αυτό λίγοι-ες αλληλέγγυοι-ες που είχαν μαζευτεί μετά από πληροφορίες που υπήρξαν και παράμειναν στο χώρο μέχρι και την αναχώρηση του πρώτου καραβιού φωνάζοντας συνθήματα. Όταν είχε ολοκληρωθεί η επιβίβαση 3 αλληλέγγυοι βουτήξαν στην θάλασσα προσπαθώντας να εμποδίσουν την αναχώρηση του καραβιού ενώ υπήρξε ένταση με την προσαγωγή ακόμα 2 αλληλέγγυων που προσπέρασαν τα κάγκελα του λιμανιού και προσπάθησαν να προσεγγίσουν το καράβι. Όλοι-ες αφέθηκαν αργότερα ελεύθεροι-ες. Αντεγκλήσεις υπήρξαν και με λίγους ντόπιους που βρέθηκαν στο σημείο και πετάξαν τις ρατσιστικές τους μαλακίες χωρίς να αντιλαμβάνονται το λάθος σημείο που βρισκόντουσαν για κακή τους τύχη.

ΥΓ: Την ίδια ώρα 36χρονος μετανάστης συνεχίζει να νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση στη ΜΕΘ του νοσοκομείου μυτιλήνης μετά από απόπειρα αυτοκτονίας που πραγματοποίησε στο κέντρο κράτησης της μόριας το περασμένο σάββατο.

Το κείμενο σε pdf

The note in english

La note en francais

Η 33χρονη Sanaa Taleb από το  Μαρόκο ζει στην Ελλάδα εδώ και 5 χρόνια και εργαζόταν σε μαγαζί του κέντρου της Αθήνας μέχρι τις 4 Απριλίου του 2015 όπου συνελλήφθη επειδή δεν είχε χαρτιά. Όπως οι υπόλοιπες κρατούμενες μετανάστριες χωρίς χαρτιά στην Ελλάδα, οδηγήθηκε στο κέντρο κράτησης μεταναστών του Ελληνικού (Αθήνα). Ένα κέντρο κράτησης χωρητικότητας 120 ατόμων, το οποίο επανειλημμένα έχει καταγγελθεί πέραν όλων των άλλων για τις άθλιες συνθήκες κράτησης των κρατουμένων.

Ενώ πλησίαζε η συμπλήρωση των 6 μηνών μετά τους οποίους σύμφωνα με τις εξαγγελίες της νέας κυβέρνησης, δεν θα επιτρεπόταν η συνέχιση της διοικητικής κράτησης μεταναστών για τη μη κατοχή των νομιμοποιητικών εγγράφων, η Σανάα ενημερώθηκε για την απόφαση του διευθυντή του τμήματος Αλλοδαπών Αττικής για παράταση της κράτησής της για άλλους 3 μήνες. Μαζί με μία ακόμη συγκρατούμενή της αλλά και με τη στήριξη αλληλέγγυων της περιοχής, αποφασίζουν να ξεκινήσουν αποχή συσσιτίου διαμαρτυρόμενες για την συνέχιση της κράτησής τους και για τις άθλιες συνθήκες στις οποίες κρατούνταν. Άλλες κρατούμενες που είχαν αρχικά συμφωνήσει να συμμετέχουν στην διαμαρτυρία, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν μετά από τις έμμεσες απειλές των δεσμοφυλάκων για τις συνέπειες που αυτό θα είχε, και ενώ είχε ήδη προηγηθεί απόπειρα βίαιης απέλασης για 5 από τις συγκρατούμενές τους.

Στις 5 Νοεμβρίου κι ενώ η βρισκόταν στην πέμπτη μέρα αποχής συσσιτίου της ανακοινώθηκε ότι θα αφεθεί ελεύθερη. Ο ενθουσιασμός  της Σανάα δεν κράτησε για πολύ. Μεταφέρθηκε με χειροπέδες σε περιπολικό και οδηγήθηκε στο υπόγειο πάρκινγκ της Πέτρου Ράλλη και στη συνέχεια στο αεροδρόμιο. Όταν κατάλαβε ότι την προόριζαν για απέλαση αντιστάθηκε. Όπως καταγγέλλει, οι μπάτσοι που τη συνόδευαν την χτύπησαν, την τράβηξαν από τα μαλλιά και της έκλεισαν το στόμα με το χέρι. Κι όλα αυτά ενώ ήταν δεμένη χειροπόδαρα. Η Sanaa κατάφερε να αποτρέψει την απέλασή της, αλλά φορτώθηκε κατηγορίες για απείθεια και καταστροφή ξένης περιουσίας (για φθορές στο περιπολικό). Βρισκόμαστε έτσι μπροστά στην πρώτη φορά που μετανάστρια κατηγορείται για απείθεια επειδή δεν συναίνεσε στην απέλασή της. Παρόλο το επίμονο αίτημα της να καταθέσει παρουσία του δικηγόρου της για τις συνθήκες της παρ’ ολίγον απέλασής της, κάτι τέτοιο δεν της επιτράπηκε και έγινε προσπάθεια να της υφαρπάξουν κατάθεση την επόμενη μέρα χωρίς καμία νομική υποστήριξη.

Στις 6 Νοεμβρίου επέστρεψε στα κελιά του Ελληνικού όπου συνέχισε την αποχή συσσιτίου. Για να της ασκήσουν παραπάνω πίεση οι μπάτσοι αρνούνταν την παράδοση από αλληλέγγυους-ες συσκευασμένων τροφίμων στην ίδια αλλά και τις συγκρατούμενές της, προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να τις στρέψουν εναντίον της και να την απομονώσουν. Παράλληλα αρνούνταν να της παραχωρήσουν τα χάπια που χρειαζόταν για να μπορεί να κοιμηθεί παρά και τις διαγνώσεις των γιατρών ότι η παρατεταμένη κράτησή της, έχει συνέπειες στην υγεία της. Έτσι στα τέλη Νοεμβρίου νοσηλεύτηκε φρουρούμενη σε νοσοκομείο (Δαφνί) και με βάση την ιατρική γνωμάτευση κατατέθηκε αίτημα αποφυλάκισης της το οποίο επίσης απορρίφθηκε. Το ηθικό της Sanaa όμως δεν κάμφθηκε. Πιο συγκεκριμένα, στις 14/12/2015 προχώρησε σε διήμερη απεργία πείνας μαζί με άλλες έγκλειστες καταφέρνοντας να κερδίσουν μέρος των αιτημάτων τους που είχε κυρίως να κάνει με τη βελτίωση των συνθηκών κράτησής τους.

Στις 8 Ιανουαρίου, η Sanaa Taleb «καταδικάστηκε» από τους μπάτσους σε ακόμα 3 μήνες φυλάκιση. Είναι πρώτη γνωστή φορά που μετανάστρια θα πρέπει να συμπληρώσει έναν ολόκληρο χρόνο κράτηση. Το χαρτί της απόφασης λέει ότι η φυλάκιση της παρατείνεται επειδή εκκρεμεί η απέλασή της, ένας ισχυρισμός που αγνοεί επιδεικτικά το γεγονός ότι η αίτηση για το άσυλό της δεν είχε ακόμα εξεταστεί! Η Sanaa αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζει συνολικά ένα ποινικό δικαστήριο για της κατηγορίες που της πρόσαψαν κατά την απόπειρα απέλασής της ενώ παράλληλα αναμένει την εξέταση για την παροχή ασύλου. Για το ποινικό μέρος εχει μεταφερθεί τέσσερις φορές στα δικαστήρια, στις 9/11/2015, στις 17/11/2015, στις 26/1/2016 και στη 01/03/2016 αλλά και τις τέσσερις φορές η υπόθεσή της πήρε αναβολή. Το νέο δικαστήριο έχει οριστεί για τις 31 Μαΐου του 2016. Η αίτηση ασύλου που είχε καταθέσει εξετάστηκε στα μέσα Φεβρουαρίου και απορρίφθηκε. Αντίρρηση για την απόφαση αυτή έχει ήδη κατατεθεί από το δικηγόρο της, αλλά η  εξέταση που ήταν προγραμματισμένη για τις 09 Μαρτίου αναβλήθηκε επίσης.

Στο πρόσωπο της δεν βλέπουμε απλώς μία μετανάστρια που ορθώνει το ανάστημά της απέναντι σε ένα ρατσιστικό αντιμεταναστευτικό μηχανισμό που την έχει οδηγήσει έγκλειστη σε ένα σύγχρονο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Μπορούμε να διακρίνουμε έναν ταυτόχρονο αγώνα απέναντι σε έναν πατριαρχικό κόσμο που περιμένει από τις κρατούμενες να αποδέχονται παθητικά τη μοίρα τους. Βλέπουμε έναν ταξικό αγώνα απέναντι στην εκμετάλλευση και την αορατότητα στην οποία οδηγούνται τα πλέον υποτιμημένα κομμάτια αυτού του κόσμου. Έναν αγώνα απέναντι σε ένα σύστημα επίπλαστων διαχωρισμών, όπως μεταξύ και προσφύγων και μεταναστών, που από τη μια κλείνει το μάτι στους πρώτους προετοιμάζοντας τους ως το νέο φτηνό εργατικό δυναμικό και από την άλλη επιδεικνύει τα ακονισμένα του δόντια σε όλους-ες τους-ις υπόλοιπους-ες. Γιατί ο εγκλεισμός στα σύγχρονα στρατόπεδα συγκέντρωσης αποτελεί ακόμα ένα κομμάτι του πολέμου που έχει κηρυχθεί στους-στις μετανάστες-ριες. Ενός πολέμου που εξελίσσεται στα σύνορα που πεθαίνουν ή εγκλωβίζονται, στα μητροπολιτικά γκέτο που καταλήγουν να μένουν και στα εργοστάσια και τα χωράφια που βρίσκονται εκμεταλλευόμενοι-ες από μικρά και μεγάλα αφεντικά!

Στεκόμαστε στο πλευρό της Σανάα και των συγκρατούμενών της για όλους τους λόγους του κόσμου.  Για να φανεί για ακόμα μία φορά ότι ο αγώνας ενάντια στον κόσμος του ρατσισμού και της εκμετάλλευσης δε γνωρίζει σύνορα. Καλούμε όλους-ες τους-ις συντρόφους-ισσες να οργανώσουν δράσεις αλληλεγγύης στον αγώνα της Σανάα Ταλεμπ και των συγκρατούμενών της διαρρηγνύοντας μία και καλή το τείχος αορατότητας που προσπαθεί να επιβληθεί, αλλά και κάθε μορφή διάκρισης που προσπαθεί να μας διχάσει.

 

Άμεση απόσυρση όλων των κατηγοριών που της έχουν αποδοθεί.

 Χαρτιά για όλους και όλες τους μετανάστες και μετανάστριες.

 Ελεύθερη μετακίνηση για όλους-ες

 

Musaferat

Μάρτιος 2016

 

αναδημοσίευση από Athens Indymedia

 

Επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες που κοσμούσαν τα πρωτοσέλιδα του τοπικού τύπου της προηγούμενης εβδομάδας και ακολουθώντας τις ξεκάθαρες οδηγίες του υπουργείου, οι αρχές λειτουργίας του κέντρου καταγραφής και ταυτοποίησης της Μόριας άρχισαν τον αποκλεισμό από τις διαδικασίες των αραβόφωνων αφρικανών. Συγκεκριμένα από τα μέσα της προηγούμενης βδομάδας μέχρι και χθες (Τρίτη 22/12) οι αρχές είχαν αποκλείσει τους-τις μετανάστες-ριες που προέρχονται από το Μαρόκο, την Τυνησία, την Αλγερία και τη Λιβύη. Στους συγκεκριμένους δεν προχωρούσαν καν στη διαδικασία σύλληψης που θα τους παραχωρούσε το δικαίωμα της αίτησης ασύλου, ανεξαρτήτως των ανακοινώσεων του υπουργείου, και τους είχαν παρατημένους στους χώρους τριγύρω από το λεγόμενο «Hot Spot» της Μόριας. Οι οδηγίες που τους δίνονταν ήταν να μην απομακρυνθούν από το χώρο μέχρι να ξεκαθαριστεί η τύχη τους. Καθώς χωρίς το χαρτί καταγραφής δεν μπορούσαν να επιβιβαστούν στα καράβια παρέμεναν σε ένα ιδιότυπο καθεστώς «εγκλεισμού» ενώ πολύ προσπαθούσαν να ψάξουν για χαρτιά από πλάγιες οδούς. Παράλληλα μέσα στο σαββατοκύριακό η αστυνομία προχώρησε σε μερικές πρώτες συλλήψεις οδηγώντας τους στα κρατητήρια της Αστυνομικής Διεύθυνσης Μυτιλήνης. Η αύξηση των αφίξεων τις τελευταίες μέρες άρα και των μεταναστών/ριων που είναι αποκλεισμένοι/ες στη Μόρια, σε συνδυασμό με των κίνδυνο όξυνσης των εντάσεων που έχουν δημιουργηθεί με αφορμή αυτή την κατάσταση, οδήγησε τiς αρχές στο να ξεκινήσουν τις καταγραφές όσων προηγουμένως είχαν αποκλειστεί χωρίς να είναι ξεκάθαρο αν πρόκειται για μια προσωρινή απόφαση ή όχι

Ο νέος αυτός διαχωρισμός και αποκλεισμός έχει οδηγήσει σε αντιδράσεις μερίδας κόσμου με διαμαρτυρίες να λαμβάνουν μέρος σε συχνά διαστήματα στο κέντρο κράτησης. Οι περισσότεροι είναι φανερά εκνευρισμένοι αλλά βρίσκονται κάτω από τη συνεχή επιτήρηση από τις δυνάμεις καταστολής. Πληροφορίες υπήρξαν για έναρξη απεργίας πείνας κάποιων εξ αυτών αλλά δεν μπορέσαμε να το επιβεβαιώσουμε.

Προβλήματα όμως αναμένεται να δημιουργηθούν και για τους υπόλοιπους μετανάστες που καταφθάνουν. Τα γουρούνια της Frontex έχουν αρχίσει να παίρνουν τη χριστουγεννιάτική τους άδεια και έτσι έχει μειωθεί σημαντικά ο ρυθμός ταυτοποίησης και καταγραφής για όλους με αποτέλεσμα να βρίσκονται εγκλωβισμένοι περιμένοντας τα χαρτιά τους στους άθλιους χώρους του κέντρου κράτησης και των γύρω οικοπέδων.

Όσο για όσους-ες ανησύχησαν, μην τρομάζετε. Οι διάφοροι φορείς, ΜΚΟ και καντίνες έχουν φροντίσει να φέρουν το χριστουγεννιάτικο πνεύμα στο σύγχρονο αυτό στρατόπεδο συγκέντρωσης στολίζοντας με φωτάκια δέντρα, καλώδια και περιφράξεις…

ΥΓ: εφαρμόζοντας και μία άλλη πτυχή του δόγματος Μουζάλα για τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος, οι τοπικές αρχές στρέφονται επανειλημμένα εναντίον δομών που έχουν αναπτυχθεί στο νησί τους τελευταίους μήνες. Έχει ξεκινήσει μία εκστρατεία καταγραφής όλων των οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στο νησί και όσες δεν ακολουθούν τη συγκεκριμένη οδό απειλούνται με εκκένωση των χώρων δράσης τους και δίωξη των μελών τους. Χαρακτηριστικά η δομή της No Border Kitchen στα τσαμάκια μυτιλήνης αφού οδηγήθηκε καταρχήν σε αλλαγή χώρου συνεχίζει να δέχεται απειλές εκκένωσης, ενώ η Αυτοοργανωμένη Δομή Υποδοχής και Περίθαλψης Προσφύγων στην Σκάλα Συκαμιάς απειλήθηκε σήμερα με εκκένωση από δυνάμεις των ΜΑΤ.

Ελεύθερη μετακίνηση για όλους-ες τους-τις μετανάστες-ριες

Κάτω τα ξερά σας από τους-τις μετανάστες-ριες και τους-τις αλληλέγγυους-ες

Musaferat

Δεκέμβριος 2015