1930
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rok 1930 / MCMXXX
stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1900–1909 • 1910–1919 • 1920–1929 • 1930–1939 • 1940–1949 • 1950–1959 • 1960–1969
lata: 1920 « 1925 « 1926 « 1927 « 1928 « 1929 « 1930 » 1931 » 1932 » 1933 » 1934 » 1935 » 1940
Wydarzenia w Polsce[edytuj]
- 5 stycznia – do Krakowa przyjechał Nahum Sokołow, przewodniczący Światowej Organizacji Syjonistycznej. Wziął udział w konferencji Organizacji Syjonistycznej Małopolski Zachodniej i Śląska, podczas której wygłosił referat o syjonizmie i sytuacji w Palestynie.
- 15 stycznia – otwarcie radiowej rozgłośni regionalnej we Lwowie (szósta rozgłośnia w kraju).
- 18 stycznia – uruchomiono fabrykę nawozów sztucznych w Mościcach (Państwowa Fabryka Związków Azotowych).
- 25 stycznia – policja zatrzymała Stanisława Cichockiego ps. „Szpicbródka”, udaremniając jednocześnie przygotowywane przez niego włamanie do placówki Banku Polskiego w Częstochowie.
- 1 lutego – uruchomiono stałą linię telefoniczną łączącą Polskę z Nowym Jorkiem.
- 2 lutego – rozpoczęła działalność rozgłośnia Polskiego Radia w Łodzi (siódma rozgłośnia w kraju).
- 22 lutego – został założony Polski Związek Krótkofalowców.
- 23 lutego – w Wilnie przy Uniwersytecie Stefana Batorego rozpoczął działalność Instytut Naukowo-Badawczy Europy Wschodniej.
- Luty – w Warszawie powstał Ukraiński Instytut Naukowy.
- 6 marca:
- w Sanoku odbył się tzw. Marsz Głodnych.
- premiera filmu Dusze w niewoli.
- 10 marca – powstał wielosekcyjny Miejski Klub Sportowy Chojniczanka Chojnice.
- 11 marca – otwarto regularną linię pasażerską z Gdyni do Nowego Jorku.
- 15 marca – premier Kazimierz Bartel podał się do dymisji.
- 16 marca:
- Radio Kraków pierwszy raz transmitowało mszę świętą z katedry na Wawelu.
- w kościołach katolickich na terenie Polski odbyły się modlitwy za prześladowanych w Rosji Sowieckiej.
- w katastrofie samolotu sportowego JD-2 w Warszawie zginęły 2 osoby.
- 17 marca:
- upadł piąty rząd Kazimierza Bartla.
- układ handlowy z Niemcami (osłabienie wojny celnej).
- 29 marca:
- utworzono pierwszy rząd Walerego Sławka.
- premiera pierwszego polskiego filmu dźwiękowego Moralność Pani Dulskiej.
- 1 kwietnia:
- PLL LOT uruchomił pierwsze połączenie międzynarodowe.
- otwarcie pierwszej regularnej linii polskiej marynarki handlowej.
- 2 kwietnia – we Wrocławiu otwarto dom handlowy Wertheim (obecnie Renoma).
- 10 kwietnia – premiera filmu Gwiaździsta eskadra.
- 13 kwietnia – założono Muzeum Sztuki w Łodzi.
- 26 kwietnia – w Przeworsku pożar zniszczył 38 budynków.
- 11 maja – wybory do Sejmu Śląskiego II kadencji.
- 1 czerwca:
- w Warszawie na Pradze zainaugurowano pierwszy w II Rzeczypospolitej sobór Polskiej Cerkwi Prawosławnej.
- w Gdyni otwarto Obserwatorium Morskie Państwowego Instytutu Meteorologicznego.
- 9 czerwca – w Polsce gościł minister spraw zagranicznych Włoch Dino Grandi.
- 12 czerwca – wmurowano kamień węgielny pod budowę nowego gmachu Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie.
- 14 czerwca – Stanisław Petkiewicz ustanowił rekord Polski w biegu na 1500 m wynikiem 3:57,2 s.
- 18 czerwca – na Stadionie Olimpijskim we Wrocławiu rozpoczęły się III Igrzyska Niemieckie.
- 20 czerwca – Aleksander Szenajch ustanowił rekord Polski w biegu na 100 m wynikiem 10,8 s.
- 26–29 czerwca – w Poznaniu odbywał się Krajowy Kongres Eucharystyczny.
- 27 czerwca – powołano Warszawskie Koło Intelektualistów.
- Lipiec – akcje zbrojne nacjonalistów ukraińskich (wschodnia Małopolska).
- 9 lipca – 151 górników zginęło w wybuchu metanu w kopalni „Wenceslaus” w Ludwikowicach Kłodzkich (niem. Ludwigsdorf).
- 12–13 lipca – XI Mistrzostwa Polski Mężczyzn w lekkiej atletyce. Trzy zwycięstwa odniósł Janusz Kusociński 1500 m – 4:03,8 s.; 5000 m – 15:49,8 s.; 7 km przełaje – 25:21,9 s.
- 13 lipca – na fregacie Dar Pomorza została podniesiona biało-czerwona bandera. Bandera ta została przeniesiona z żaglowca Lwów.
- 8 sierpnia – prezydent Ignacy Mościcki udał się transatlantykiem Polonia z oficjalną wizytą do Estonii.
- 9 sierpnia – Legia Warszawa zremisowała z CE Europa Barcelona 1:1 w meczu rozegranym z okazji otwarcia Stadionu Wojska Polskiego.
- 10 sierpnia – w Warszawie otwarto stadion Legii.
- 15 sierpnia – w Łodzi odsłonięto pomnik ku czci ks. Ignacego Skorupki.
- 23 sierpnia – upadł pierwszy rząd Walerego Sławka.
- 24 sierpnia – w Warszawie, 17-letnia Gertruda Kilos ustanowiła rekord Polski w biegu na 400 m wynikiem 1:07,0 s.
- 25 sierpnia – powołano drugi rząd Józefa Piłsudskiego.
- 8 września – Leokadia Wieczorkiewicz ustanowiła rekord Polski w biegu na 800 m wynikiem 2:26,8 s.
- 9/10 września – w nocy z 9 na 10 września aresztowano 19 byłych posłów, przywódców nowo powstałego lewicowego komitetu wyborczego Związek Obrony Prawa i Wolności Ludu.
- 24 września – w Warszawie rozpoczął się III Krajowy Konkurs Awionetek.
- 16 października – Jan Kostrzewski zastrzelił w lokalu Kasy Chorych w Częstochowie jej komisarza oraz dwóch innych pracowników, popełniając następnie samobójstwo.
- 16 listopada – wybory brzeskie – przedterminowe wybory do Sejmu RP. Aresztowanie przywódców Centrolewu i osadzenie ich w więzieniu wojskowym w Brześciu nad Bugiem na czas wyborów.
- 23 listopada:
- przedterminowe wybory do Senatu RP.
- Katowice: otwarto wystawę z około 300 dziełami Adama, Jana i Tadeusza Styków.
- 30 listopada – odsłonięto Pomnik Żołnierza Polskiego w Grudziądzu.
- Listopad – w Warszawie powstała Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna.
- 4 grudnia – upadł drugi rząd Józefa Piłsudskiego.
- 5 grudnia – utworzono drugi rząd Walerego Sławka.
- 7 grudnia – w Katowicach otwarto sztuczny tor łyżwiarski.
- 9 grudnia – Katowice: wznowił obrady Sejm Śląski.
- 12 grudnia – powstał Aeroklub Śląski.
- 13 grudnia – Sejm Śląski przyjął uchwałę domagającą się zwolnienia posła Wojciecha Korfantego.
- 20 grudnia – z więzienia mokotowskiego w Warszawie uwolniono senatora Wojciecha Korfantego.
- Powstała pierwsza elektrownia w Jaworznie (w następnych latach powstaną jeszcze dwie elektrownie).
Wydarzenia na świecie[edytuj]
- 6 stycznia – pierwsza podróż samochodem z silnikiem diesla z Indianapolis w stanie Indiana do Nowego Jorku została ukończona.
- 8 stycznia – przyszły król Włoch Humbert II poślubił w Rzymie księżniczkę belgijską Marię Józefę.
- 10 stycznia – Joe Labelle, amerykański traper, odkrył zniknięcie osady Eskimosów u brzegu jeziora Angikuni. Zagadka ich zniknięcia po dziś dzień nie została rozwiązana.
- 11 stycznia – założono ekwadorski klub piłkarski LDU Quito.
- 13 stycznia – po raz pierwszy Myszka Miki wystąpiła jako bohaterka komiksu.
- 14 stycznia – komunista Albrecht Höhler postrzelił w drzwiach jego mieszkania w Berlinie autora tekstu do hymnu nazistów Horsta Wessela, który w wyniku doznanych obrażeń zmarł w szpitalu 23 lutego.
- 20 stycznia – na konferencji w Hadze powołano Bank Rozrachunków Międzynarodowych (BIS).
- 21 stycznia – Domingos Oliveira został premierem Portugalii.
- 21 stycznia–22 kwietnia – w Londynie odbyła się konferencja wielkich mocarstw będąca próbą ograniczenia zbrojeń morskich.
- 26 stycznia:
- dzień ten został ogłoszony przez Indyjski Kongres Narodowy – dniem niepodległości Indii (Purna Słaraj – Całkowitej Niepodległości).
- działacz emigracyjny gen. Aleksandr Kutiepow został porwany w Paryżu przez grupę OGPU Jakowa Sieriebrianskiego wraz z rezydentami francuskimi i przetransportowany na pokład radzieckiego statku w porcie Hawr.
- założono brazylijski klub piłkarski São Paulo FC.
- 28 stycznia – hiszpański dyktator Miguel Primo de Rivera został zmuszony do ustąpienia.
- 30 stycznia – wystartowała pierwsza radiosonda z Pawłowska w ZSRR.
- 31 stycznia – kompania 3M wprowadziła do sprzedaży taśmę samoprzylepną (ang. Scotch Tape).
- 3 lutego – powstała Komunistyczna Partia Wietnamu.
- 18 lutego:
- odkrycie Plutona przez amerykańskiego astronoma Clayde’a Tombaugha.
- w amerykańskim Saint Louis pierwsza w historii krowa, o imieniu Elm Farm Ollie, odbyła lot na pokładzie samolotu.
- 21 lutego – Camille Chautemps został premierem Francji.
- 24 lutego – otwarto Port lotniczy Hawana.
- 27 lutego – Wyspa Bouveta na południowym Atlantyku została zaanektowana przez Norwegię.
- 2 marca:
- Mahatma Gandhi poinformował Brytyjskiego Gubernatora Generalnego i Wicekróla Indii o planowanym obywatelskim proteście i nieposłuszeństwie względem władz kolonialnych. W dziewięć dni później rozpoczęły się protesty i obywatelskie nieposłuszeństwo.
- André Tardieu został po raz drugi premierem Francji.
- 5 marca – duński malarz Einar Wegener przeszedł chirurgiczną operację zmiany płci i odtąd nazywał się jako kobieta Lili Elbe – była to pierwsza osoba na świecie, która chirurgicznie zmieniła płeć.
- 6 marca – w Springfield w stanie Massachusetts po raz pierwszy znalazły się w sprzedaży zamrożone artykuły spożywcze.
- 8 marca – były prezydent USA i piastujący funkcję Prezesa Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych William H. Taft zmarł w Waszyngtonie.
- 9 marca – w Lipsku odbyła się premiera opery Rozkwit i upadek miasta Mahagonny Bertolta Brechta i Kurta Weila.
- 12 marca:
- Mahatma Gandhi wraz z 78 osobami towarzyszącymi, rozpoczął dwustu milowy marsz protestu w kierunku oceanu, by zaprotestować przeciwko monopolowi brytyjskiemu na sól. Po drodze coraz więcej ludzi zaczęło dołączać do „Marszu Solnego”, który zakończył się 5 kwietnia (Salt Satyagraha).
- niemiecki parlament przyjął plan spłaty reparacji wojennych, tzw. plan Younga.
- 21 marca – utworzono Chilijskie Siły Powietrzne.
- 28 marca – w Turcji zmieniono nazwy miast Konstantynopola i Angory, odpowiednio na Stambuł i Ankara.
- 30 marca – Heinrich Brüning został kanclerzem Niemiec.
- 31 marca – wszedł w życie Kodeks Haysa (ang. United States Motion Picture Production Code of 1930), który narzucał ścisłe wytyczne co do traktowania scen dotyczących seksu, zbrodni, religii i przemocy w filmach amerykańskich. Kodeks ten obowiązywał wytwórnie filmowe w USA przez następne czterdzieści lat.
- 1 kwietnia – premiera niemieckiego filmu Błękitny anioł w reżyserii Josefa von Sternberga z Marleną Dietrich w roli głównej.
- 2 kwietnia – Hajle Syllasje I został cesarzem Etiopii.
- 3 kwietnia – w Los Angeles odbyła się 2. ceremonia wręczenia Oscarów.
- 4 kwietnia:
- powstała Komunistyczna Partia Panamy.
- założono Amerykańskie Towarzystwo Rakietowe (ARS).
- 5 kwietnia – w akcie obywatelskiego nieposłuszeństwa, poprzez marsz w kierunku oceanu i potem wyrób soli, Mahatma Gandhi złamał brytyjskie prawo kolonialne.
- 6 kwietnia:
- został ustanowiony Order Lenina.
- w Indiach zakończył się tzw. marsz solny, zorganizowany przez Mahatmę Gandhiego akt nieposłuszeństwa obywatelskiego.
- 17 kwietnia:
- naukowcy z koncernu DuPont wynaleźli neopren.
- założono paragwajski klub piłkarski Sportivo San Lorenzo.
- 18 kwietnia:
- rozpoczęła się zbrojna rebelia w mieście Ćottogram przeciw brytyjskim władzom kolonialnym.
- Radio BBC w swym serwisie informacyjnym z Londynu doniosło, popełniając gafę, że obecnie nie ma wiadomości.
- 19 kwietnia – premiera filmu Rozwódka.
- 21 kwietnia:
- pożar w więzieniu w stolicy stanu Ohio w mieście Columbus pozbawił życia 320 osób.
- w ZSRR linia kolejowa łącząca region Turkiestanu z Syberią została oddana do użytku (ros. Турксиб).
- premiera filmu Na Zachodzie bez zmian.
- 22 kwietnia – podpisanie traktatu londyńskiego (zobowiązywał 5 mocarstw morskich do utrzymywania tonażu flot wojennych w poszczególnych klasach okrętów na określonym poziomie do 1936).
- 27 kwietnia – Losolyn Laagan został prezydentem Mongolii.
- 28 kwietnia – w Independence w stanie Kansas, po raz pierwszy w historii gry baseball odbył się mecz w nocy.
- 29 kwietnia – dokonano oblotu radzieckiego myśliwca I-5.
- 1 maja – oficjalnie zaakceptowano i ogłoszono nazwę Plutona, wówczas planety a obecnie planety karłowatej.
- 4 maja – Brytyjczycy aresztowali Mahatmę Gandhiego.
- 6 maja – trzęsienie ziemi o sile 7,3 w skali Richtera w Iranie pozbawiło życia ok. 4 tys. osób.
- 10 maja – powstał Czukocki Okręg Autonomiczny.
- 14 maja – w amerykańskim stanie Nowy Meksyk utworzono Park Narodowy Carlsbad Caverns.
- 15 maja – Ellen Church jako pierwsza stewardesa obsługiwała pasażerów na pokładzie trójsilnikowego Boeinga w czasie lotu z Oakland do Chicago.
- 16 maja – Rafael Leónidas Trujillo został wybrany prezydentem Dominikany.
- 17 maja:
- premier Francji André Tardieu podjął decyzję wycofania pozostających oddziałów armii francuskiej z Nadrenii. Oddziały te zostały wycofane z terytorium Niemiec do 30 czerwca 1930 r.
- rozpoczęto budowę Rockefeller Center w Nowym Jorku.
- 20 maja – radziecki filmowiec Siergiej Eisenstein przybył do Nowego Jorku.
- 24 maja:
- angielska pilotka Amy Johnson wylądowała w Darwin w Australii. Była pierwszą kobietą, która samotnie przeleciała z Anglii do Australii – wystartowała 5 maja i pokonała 17 700 km (11 000 mil).
- został aresztowany seryjny morderca Peter Kürten, znany jako wampir z Düsseldorfu.
- 27 maja – otwarto Chrysler Building w Nowym Jorku.
- 28 maja:
- George Forbes został premierem Nowej Zelandii.
- został obalony prezydent Boliwii Hernando Siles Reyes.
- 30 maja:
- Siergiej Eisenstein przybył do Hollywood by rozpocząć współpracę z wytwórnią filmową Paramount Pictures, jednak w październiku ze względu na różnice ideologiczne radziecki filmowiec zrezygnował ze współpracy z wytwórnią.
- William „Red” Hill Sr., kanadyjski śmiałek, dokonał sławnego pięciogodzinnego spływu w stalowej beczce rzeką Niagarą.
- 7 czerwca:
- Carl Gustaf Ekman został po raz drugi premierem Szwecji.
- Uniwersytet Litewski w Kownie przemianowano na Uniwersytet Witolda Wielkiego.
- 8 czerwca – Karol II został królem Rumunii.
- 9 czerwca – dziennikarz gazety Chicago Tribune Jake Lingle został zastrzelony, gazeta wyznaczyła nagrodę 55 tys. dolarów za informację pozwalającą schwytać sprawców. Później okazało się, że dziennikarz współpracował z Mafią.
- 17 czerwca – prezydent USA Herbert Hoover podpisał ustawę (ang. Smoot-Hawley Tariff Act), która podnosiła cło na ponad 20 tys. artykułów importowanych do USA. Amerykański eksport i import zmniejszył się o ponad połowę. W opinii niektórych ekonomistów ustawa ta była częściowo odpowiedzialna za ostrość wielkiego kryzysu.
- 21 czerwca – we Francji rozpoczął się przymusowy pobór do wojska na jeden rok.
- 22 czerwca – Katarzyna z Palmy została kanonizowana przez papieża Piusa XI.
- 29 czerwca – papież Pius XI kanonizował 8 męczenników kanadyjskich.
- 5 lipca – odbyła się Siódma Konferencja Biskupów Anglikańskich (ang. Seventh Lambeth Conference). Biskupi zaaprobowali w ograniczonych okolicznościach użycie sztucznych środków antykoncepcyjnych – co było kontrowersyjną, ale i nowatorską zmianą poglądów wśród wyznawców różnych odłamów chrześcijaństwa.
- 7 lipca:
- ulicami Helsinek maszerowali przedstawiciele faszystowskiego ruchu politycznego w Finlandii – Lapuan liike.
- rozpoczęła się budowa zapory wodnej na rzece Kolorado w USA – Boulder Dam, później nazwanej Zaporą Hoovera (ang. Hoover Dam).
- 9 lipca – wielka katastrofa górnicza w kopalni węgla kamiennego „Wenceslaus” w miejscowości Hausdorf obecnie Jugów w której, zginęło 151 górników.
- 13 lipca – w stolicy Urugwaju – Montevideo rozpoczęły się pierwsze Mistrzostwa Świata w piłce nożnej. Napastnik francuski Lucien Laurent, zdobył pierwszą bramkę w historii mistrzostw świata w meczu z Meksykiem, wygranym przez Francuzów 4:1.
- 23 lipca – w trzęsieniu ziemi w południowych Włoszech zginęło 1425 osób.
- 28 lipca – Richard Bennett pokonał Williama Lyona Mackenzie Kinga w wyborach federalnych i został premierem Kanady.
- 30 lipca – w finale rozgrywanych w Urugwaju pierwszych piłkarskich mistrzostw świata gospodarze pokonali Argentynę 4:2.
- 6 sierpnia – ekspedycja norweska odnalazła zwłoki szwedzkiego polarnika i podróżnika Salomona Augusta Andrée.
- 7 sierpnia – z ramienia Progresywno-Konserwatywnej Partii Kanady Richard Bennett objął stanowisko premiera – jako jedenasty premier Kanady.
- 9 sierpnia – w Toronto, Kanadyjczyk Percy Williams ustanowił rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 10,3 s.
- 10 sierpnia – odbyła się pierwsza oficjalna podróż prezydenta RP Ignacego Mościckiego za granicę.
- 12 sierpnia – oddziały tureckiej armii wkroczyły na teren Persji by zwalczać kurdyjskich powstańców.
- 13 sierpnia – papież Pius XI wydał bullę Pastoralis Offici Nostri, ustanawiającą nowy porządek kościelny w państwie pruskim.
- utworzono archidiecezję wrocławską.
- 17 sierpnia – hiszpańskie partie antymonarchistyczne i republikańskie podpisały Pakt z San Sebastián.
- 27 sierpnia – wojskowa junta przejęła władzę w Peru.
- 2 września – w Sztokholmie, Szwedka Maj Jacobsson ustanowiła rekord świata w biegu płotkarskim na 80 m wynikiem 12,1 s.
- 4 września – na londyńskim West Endzie otwarto Cambridge Theatre.
- 6 września – José Félix Uriburu stanął na czele udanego wojskowego przewrotu w Argentynie.
- 8 września – kompania 3M wprowadziła do sprzedaży przeźroczystą taśmę samoprzylepną.
- 14 września – Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników (NSDAP) zdobyła 107 miejsc w Niemieckim Parlamencie, co stanowiło 18,3% głosów oddanych w parlamentarnych wyborach, była drugą pod względem wielkości partią w parlamencie.
- 20 września – dwaj biskupi Syromalankarskiego Kościoła katolickiego zostali uznani przez Rzym za biskupów katolickich.
- 1 października – w Jerozolimie po raz pierwszy zapalono elektryczne latarnie uliczne.
- 5 października:
- w swej dziewiczej podróży do Indii, brytyjski sterowiec R101 rozbił się nad Francją – zginęło 48 osób.
- w Paryżu, Francuz Jules Ladoumègue ustanowił rekord świata w biegu na 1500 m wynikiem 3:49,2 s.
- 13 października – oblatano niemiecki samolot transportowy Junkers Ju 52.
- 24 października – w Brazylii doszło do krwawego zamachu stanu, w wyniku którego władzę prezydencką przejął Getúlio Dornelles Vargas.
- 25 października – w Bazylice św. Franciszka w Asyży odbył się ślub cara bułgarskiego Borysa z sabaudzką księżniczką Joanną.
- 27 października – Incydent w Busha: zbrojne wystąpienie Aborygenów tajwańskich przeciwko prowadzonej przez japońskie władze polityce asymilacji, zakończone brutalnymi represjami.
- 28 października – oddano do użytku Nowy Ratusz w Ostrawie.
- 2 listopada – Hajle Syllasje I został koronowany cesarzem Etiopii.
- 8 listopada – papież Pius XI przyjął na prywatnej audiencji nuncjusza w Polsce Francesco Marmaggi.
- 18 listopada – powstała japońska świecka organizacja buddyjska Sōka Gakkai.
- 25 listopada – trzęsienie ziemi na półwyspie Izu w Japonii pozbawiło życia 223 osoby i zniszczyło 650 budynków.
- Grudzień – w Turcji kobiety uzyskały prawo do głosowania.
- 2 grudnia – Wielki kryzys: Prezydent USA Herbert Hoover wystąpił w Kongresie o przyznanie 150 mln dolarów na roboty publiczne, by stworzyć nowe miejsca pracy i pobudzić ekonomię.
- 4 grudnia – Watykan wyraził zgodę na naturalną regulację poczęcia.
- 13 grudnia – Théodore Steeg został premierem Francji.
- 15 grudnia – w Berlinie rozpoczęły się rokowania polsko-litewskie w sprawie ruchu granicznego.
- 19 grudnia:
- Wiaczesław Mołotow objął urząd przewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych ZSRR.
- na wyspie Jawa w Indonezji doszło do erupcji wulkanu Merapi – około 1400 osób straciło życie.
- 21 grudnia – Józef Piłsudski przybył na portugalską Maderę na trzymiesięczny wypoczynek.
- 28 grudnia:
- księstwo Luksemburg udzieliło zezwolenia Radiu Luxembourg na rozpoczęcie działalności. W latach 50. i 60. Radio Luxembourg było jedyną radiostacją komercyjną, nadającą po angielsku swoje programy na Europę i jedyną nadającą rock and rolla.
- Mahatma Gandhi udał się do Wielkiej Brytanii by negocjować z rządem brytyjskim.
- 29 grudnia – Muhammad Ikbal w programowym przemówieniu do członków Ligi Muzułmańskiej w Allahabadzie, przedstawił koncepcję oddzielnego państwa muzułmańskiego – późniejszego Pakistanu.
- 31 grudnia – papież Pius XI wydał encyklikę Casti Connubii, o małżeństwie chrześcijańskim.
- Ostatni przedstawiciel gatunku Giant aye-aye padł i gatunek tego palczaka wymarł.
- Liczba ludności w Europie stanowiła 38% populacji świata.
Urodzili się[edytuj]
- 1 stycznia:
- Henryk Bułhak, polski historyk
- Henryk Kukier, polski bokser
- 2 stycznia – Julius La Rosa, amerykański piosenkarz (zm. 2016)
- 3 stycznia
- Mara Corday, amerykańska aktorka i modelka
- Robert Loggia, amerykański aktor (zm. 2015)
- Izabella Olszewska, polska aktorka
- 4 stycznia – Jannie de Groot, holenderska pływaczka
- 5 stycznia – Jan Mayzel, polski aktor
- 7 stycznia – Krystian Seibert, polski architekt i urbanista (zm. 2015)
- 9 stycznia – Szymon Janiczko, polski hokeista
- 11 stycznia:
- Eugeniusz Kabatc, polski prozaik i tłumacz
- Witold Skaruch, polski aktor i reżyser teatralny (zm. 2010)
- Rod Taylor, amerykański aktor (zm. 2015)
- 13 stycznia:
- Marian Konieczny, polski rzeźbiarz
- Frances Sternhagen, amerykańska aktorka
- Zdzisław Szostak, polski kompozytor i dyrygent
- 14 stycznia:
- Władysław Neneman, polski dyplomata
- Kenny Wheeler, kanadyjski trębacz (zm. 2014)
- 16 stycznia:
- Wojciech Kuczkowski, polski pisarz
- Norman Podhoretz, amerykański publicysta
- Tadeusz Józef Zawistowski, polski duchowny katolicki (zm. 2015)
- 19 stycznia – Tippi Hedren, amerykańska aktorka filmowa
- 20 stycznia:
- Buzz Aldrin, amerykański astronauta
- Henryk Mąka, polski pisarz, reportażysta i publicysta (zm. 2016)
- 21 stycznia:
- John Boles, amerykański duchowny katolicki (zm. 2014)
- Tadeusz Cepak, polski generał
- 23 stycznia:
- Mervyn Rose, amerykański tenisista
- Henryk Samsonowicz, polski historyk i polityk
- Derek Walcott, karaibski poeta, pisarz, laureat Nagrody Nobla
- Teresa Żylis-Gara, polska śpiewaczka operowa
- 24 stycznia – Helena Raszka, polska poetka (zm. 2016)
- 26 stycznia – Thomas Gumbleton, amerykański duchowny katolicki
- 27 stycznia:
- Bobby Bland, amerykański piosenkarz (zm. 2013)
- Sobiesław Zasada, polski kierowca rajdowy
- 28 stycznia – Roy Clarke, brytyjski scenarzysta filmowy i telewizyjny
- 30 stycznia – Gene Hackman, amerykański aktor, reżyser i producent filmowy
- 31 stycznia:
- Zbigniew Makowski, polski malarz
- Jerzy Wala, polski taternik i alpinista
- 1 lutego – Shahabuddin Ahmed, dwukrotny prezydent Bangladeszu
- 2 lutego – Krzysztof Chamiec, polski aktor (zm. 2001)
- 3 lutego – Sándor Csoóri, węgierski pisarz (zm. 2016)
- 5 lutego
- Kalina Jędrusik, polska aktorka i piosenkarka[1] (zm. 1991)
- Aleksandra Kubiak, polska siatkarka
- 6 lutego – Anna Bukowska, polska eseistka, krytyk literacki
- 8 lutego – Barbara Hesse-Bukowska, polska pianistka i pedagog (zm. 2013)
- 10 lutego:
- Bolesław Bogdan, polski pięcioboista
- Józef Miąso, polski historyk
- Władimir Szkodrow, bułgarski astronom (zm. 2010)
- Robert Wagner, amerykański aktor, producent filmowy i telewizyjny
- 12 lutego:
- Janusz Łęski, polski reżyser
- Józef Wilkoń, polski ilustrator, malarz i historyk sztuki
- 13 lutego
- Ernst Fuchs, austriacki malarz (zm. 2015)
- Israel Kirzner, amerykański ekonomista
- 14 lutego
- Harry Mathews, amerykański pisarz
- Kazimierz Pustelak, polski śpiewak (tenor)
- 15 lutego:
- Jean Bonfils, francuski duchowny katolicki
- Robert Mulvee, amerykański duchowny katolicki
- 16 lutego
- Peggy King, amerykańska piosenkarka
- Jack Sears, brytyjski przedsiębiorca, kierowca wyścigowy, pisarz (zm. 2016)
- 17 lutego – Ruth Rendell, brytyjska powieściopisarka (zm. 2015)
- 18 lutego – Theodore Freeman, amerykański astronauta (zm. 1964)
- 22 lutego:
- Walter Mischel, amerykański psycholog niemieckiego pochodzenia
- Marni Nixon, amerykańska sopranistka (zm. 2016)
- 23 lutego – Jef Geeraerts, belgijski pisarz (zm. 2015)
- 25 lutego:
- Wendy Beckett, południowoafrykańska zakonnica
- Edi Ziegler, niemiecki kolarz
- 26 lutego – Krystyna Goldberg, polska dziennikarka i redaktorka
- 27 lutego:
- Jovan Krkobabić, serbski polityk, wicepremier (zm. 2014)
- Joanne Woodward, amerykańska aktorka, laureatka Oscara
- John Straffen, brytyjski seryjny morderca (zm. 2007)
- 28 lutego:
- Albert Bouvet, francuski kolarz
- Leon Cooper, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla
- Robert Rose, amerykański duchowny katolicki
- 2 marca:
- John Cullum, amerykański aktor
- Siergiej Kowalow, rosyjski polityk
- 3 marca – Ion Iliescu, rumuński polityk
- 5 marca
- Henryk Lula, polski rzeźbiarz, ceramik
- Jerzy Piskorz-Nałęcki, polski inżynier
- 6 marca – Lorin Maazel, amerykański dyrygent, skrzypek i kompozytor (zm. 2014)
- 7 marca:
- Antony Charles Robert Armstrong-Jones, brytyjski fotograf i twórca filmów dokumentalnych nagrodzony Nagrodą Emmy
- Krystyna Kubicka, polska lekarka
- Jerzy Lesław Wyrozumski, polski historyk
- 8 marca – Braulio Musso, chilijski piłkarz
- 9 marca – Taina Elg, amerykańska aktorka pochodzenia rosyjskiego
- 11 marca – Zdzisław Kuksewicz, polski filozof
- 12 marca – Ryszard Badowski, polski dziennikarz
- 15 marca:
- Żores Ałfiorow (ros. Жорес Иванович Алферов), rosyjski noblista w dziedzinie fizyki
- Alba Arnova, włoska tancerka i aktorka
- Jerzy Dobrowolski, polski satyryk, reżyser i aktor (zm. 1987)
- Martin Karplus, amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla
- 16 marca – Krzysztof Kąkolewski, polski pisarz (zm. 2015)
- 17 marca – James Irwin, amerykański astronauta (zm. 1991)
- 18 marca:
- Adam Maida, amerykański duchowny katolicki, kardynał
- Józef Zbiróg, polski aktor (zm. 2009)
- 19 marca:
- Ornette Coleman, amerykański saksofonista jazzowy i kompozytor (zm. 2015)
- Andrzej Czekalski, polski reżyser
- 20 marca – Thomas Stafford Williams, nowozelandzki duchowny katolicki, kardynał
- 22 marca:
- Pat Robertson, amerykański polityk i duchowny
- Stephen Sondheim, amerykański scenarzysta musicali teatralnych, kompozytor i autor tekstów piosenek
- 23 marca – Zygmunt Hübner, polski aktor, reżyser, publicysta i pedagog (zm. 1989)
- 24 marca:
- David Dacko, pierwszy prezydent Republiki Środkowoafrykańskiej (zm. 2003)
- Owen Gingerich, amerykański astronom, historyk nauki
- Steve McQueen, amerykański aktor (zm. 1980)
- 26 marca – Sandra Day O’Connor, amerykańska prawniczka, pierwsza kobieta-sędzia Sądu Najwyższego USA
- 28 marca:
- Jerome I. Friedman, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla
- Stanisław Pasynkiewicz, polski chemik
- 29 marca
- Lima Duarte, brazylijski aktor
- Anerood Jugnauth, maurytyjski polityk, premier i prezydent Mauritiusa
- 30 marca – John Astin, amerykański aktor
- 31 marca – Julián Herranz Casado, hiszpański kardynał
- 1 kwietnia:
- Joseph Gossman, amerykański duchowny katolicki (zm. 2013)
- Grace Lee Whitney, amerykańska aktorka (zm. 2015)
- 3 kwietnia:
- Lawton Chiles, amerykański polityk, działacz Partii Demokratycznej (zm. 1998)
- Helmut Kohl, niemiecki polityk, kanclerz Niemiec
- 4 kwietnia – Zygmunt Molik, polski aktor (zm. 2010)
- 6 kwietnia – Barbara Ptak, polska scenograf i kostiumolog
- 7 kwietnia:
- Yves Rocher, polityk, założyciel francuskiego przedsiębiorstwa kosmetycznego Yves Rocher (zm. 2009)
- Andrew Sachs, amerykański aktor niemieckiego pochodzenia
- 8 kwietnia – Pol Greisch, luksemburski aktor i pisarz
- 9 kwietnia:
- Bertram Blank, niemiecki polityk (zm. 1978)
- Ota Filip, czeski pisarz
- 10 kwietnia – Dolores Huerta, amerykańska feministka i działaczka społeczna pochodzenia meksykańskiego
- 11 kwietnia:
- Anton Szandor LaVey, założyciel Kościoła Szatana (zm. 1997)
- Krzysztof Berbeka, polski alpinista i taternik, ratownik górski, przewodnik tatrzański (zm. 1964)
- 12 kwietnia:
- Myrosław Popowycz, ukraiński filozof
- Jan Suzin, polski prezenter telewizyjny (zm. 2012)
- Michał Życzkowski, profesor mechaniki stosowanej na Politechnice Krakowskiej (zm. 2006)
- 13 kwietnia:
- Zygmunt Perz, polski jezuita
- Maciej Zimiński, polski dziennikarz (zm. 2013)
- 14 kwietnia – Martin Adolf Bormann, niemiecki teolog (zm. 2013)
- 15 kwietnia – Vigdís Finnbogadóttir, prezydent Islandii
- 16 kwietnia – Jan Ciechanowski, polski historyk (zm. 2016)
- 17 kwietnia:
- Chris Barber, angielski muzyk jazzowy
- Venantino Venantini, włoski aktor
- 18 kwietnia:
- Jean Guillou, francuski kompozytor
- Clive Revill, nowozelandzki aktor
- 19 kwietnia – Larry Peerce, amerykański reżyser
- 20 kwietnia
- Ivo Fürer, szwajcarski duchowny katolicki, biskup Sankt Gallen
- Antony Jay, brytyjski dziennikarz, scenarzysta oraz producent filmowy i telewizyjny (zm. 2016)
- Jerzy Próchnicki, polski aktor (zm. 2016)
- 23 kwietnia – Silvana Mangano, włoska aktorka filmowa (zm. 1989)
- 24 kwietnia – Richard Donner, amerykański reżyser, producent i aktor filmowy pochodzenia żydowskiego
- 25 kwietnia:
- Halina Dobrowolska, polska aktorka (zm. 1999)
- Marek Kwiatkowski, polski historyk sztuki, muzealnik, varsavianista (zm. 2016)
- Paul Mazursky, amerykański reżyser, aktor, scenarzysta i producent filmowy (zm. 2014)
- 26 kwietnia:
- Oliviu Gherman, rumuński polityk, fizyk i matematyk
- Roger Moens, belgijski lekkoatleta
- 27 kwietnia – Ivo Frosio, szwajcarski piłkarz
- 28 kwietnia:
- James Baker, amerykański polityk
- Carolyn Jones, amerykańska aktorka (zm. 1983)
- 29 kwietnia:
- Henri Coppens, belgijski piłkarz (zm. 2015)
- Claus Ogerman, niemiecki kompozytor (zm. 2016)
- Jean Rochefort, francuski aktor
- 30 kwietnia:
- Félix Guattari, francuski filozof i psychoanalityk (zm. 1992)
- Marek Skwarnicki, polski poeta, publicysta, prozaik, tłumacz (zm. 2013)
- 1 maja – Franco Migliacci, włoski tekściarz, także aktor, pisarz i producent muzyczny.
- 2 maja – Marco Pannella, włoski polityk (zm. 2016)
- 3 maja:
- William Franklin, amerykański duchowny katolicki
- Juan Gelman, argentyński poeta (zm. 2014)
- 6 maja
- David Joseph Carpenter, amerykański seryjny morderca
- Stanisław Gałoński, polski dyrygent, muzykolog
- Stanisław Grzybowski, polski historyk
- Kazimierz Karabasz, polski reżyser
- 7 maja – Jerzy Bronisławski, polski pisarz
- 8 maja
- Jolanta Klimowicz, polska dziennikarka, publicystka
- Gary Snyder, amerykański poeta, eseista
- Marija Szubina, rosyjska kajakarka
- 9 maja:
- Wojciech Giełżyński, polski dziennikarz i reportażysta (zm. 2015)
- Zbigniew Maziej, polski generał
- 10 maja – George E. Smith, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla
- 11 maja:
- Xiomara Alfaro, kubańska piosenkarka
- Edsger Dijkstra, holenderski naukowiec, pionier informatyki (zm. 2002)
- 12 maja:
- Jesús Franco, hiszpański aktor, scenarzysta i reżyser (zm. 2013)
- Patricia McCormick, amerykańska skoczkini do wody
- 13 maja
- Anne Buydens, amerykańska producentka filmowa pochodzenia niemieckiego
- Mike Gravel, amerykański polityk
- 14 maja – Barbara Horawianka, polska aktorka
- 15 maja:
- Jasper Johns, amerykański artysta malarz
- Andrzej Walicki, polski filozof
- 16 maja:
- Stanisław Brudny, polski aktor
- Krystyna Zachwatowicz, polska aktorka, reżyser i scenograf
- Janina Traczykówna, polska aktorka
- 19 maja:
- Leszek Kubicki, polski prawnik
- Don Lind, amerykański astronauta
- 20 maja:
- Milič Blahout, czeski taternik, przewodnik tatrzański I klasy i ratownik górski (zm. 1978)
- William Joseph Winter, amerykański duchowny katolicki
- 21 maja:
- Sylwester Chęciński, polski reżyser
- Malcolm Fraser, australijski polityk, premier Australii (zm. 2015)
- 22 maja – Jan Ciszewski, polski dziennikarz sportowy (zm. 1982)
- 23 maja – Aleksandar Matanović, serbski szachista
- 24 maja – Matthew Meselson, amerykański biolog
- 25 maja – Sonia Rykiel, francuska projektantka mody, pisarka, aktorka pochodzenia żydowskiego (zm. 2016)
- 26 maja – Kajetan Hądzelek, polski historyk
- 27 maja – John Barth, amerykański pisarz
- 28 maja:
- Frank Drake, amerykański astronom i astrofizyk, założyciel SETI
- Anatol (Kuzniecow), rosyjski duchowny prawosławny
- Edward Seaga, jamajski polityk
- 29 maja – Asbjørn Hansen, norweski piłkarz, bramkarz
- 31 maja – Clint Eastwood, amerykański aktor, reżyser, producent filmowy
- 2 czerwca:
- Charles Conrad, amerykański astronauta (zm. 1999)
- Zbigniew Sudolski, polski językoznawca
- 3 czerwca:
- Marion Zimmer Bradley, amerykańska pisarka fantasy (zm. 1999)
- Václav Vorlíček, czeski reżyser
- 4 czerwca – Wiktor Tichonow, rosyjski hokeista (zm. 2014)
- 5 czerwca – Andrzej Perepeczko, polski marynarz, oficer floty handlowej, pisarz i publicysta
- 7 czerwca – Leszek Moczulski, polski dziennikarz, polityk, historyk
- 8 czerwca – Robert Aumann, izraelski matematyk i członek Amerykańskiej Akademii Nauk, laureat Nagrody Nobla
- 10 czerwca:
- Ilja Głazunow, rosyjski malarz
- Jacek Trznadel, polski pisarz
- 12 czerwca:
- Adolf Born, czeski malarz, ilustrator i karykaturzysta (zm. 2016)
- Jim Nabors, amerykański aktor i piosenkarz
- 13 czerwca:
- Ryszard Kukliński, polski agent CIA (zm. 2004)
- Andrzej Mularczyk, polski pisarz i scenarzysta filmowy
- Paul Veyne, francuski archeolog i historyk
- 14 czerwca:
- Ludwik Flaszen, polski krytyk teatralny
- Jerzy Jedlicki, polski historyk
- Dragoljub Mićunović, serbski filozof, polityk
- Włodzimierz Odojewski, polski pisarz (zm. 2016)
- 15 czerwca – Elisabeth Branäs, szwedzka curlerka (zm. 2010)
- 16 czerwca – Vilmos Zsigmond, węgierski operator filmowy (zm. 2016)
- 17 czerwca – Romuald Twardowski, polski kompozytor i pedagog
- 18 czerwca – Henryk Machalica, polski aktor (zm. 2003)
- 19 czerwca:
- Wanda Andrzejewska, polska okulistka
- Gena Rowlands, amerykańska aktorka
- 20 czerwca – Magdalena Abakanowicz, polska rzeźbiarka
- 21 czerwca:
- John Edward McCarthy, amerykański duchowny katolicki
- Marian Cichoń, polski ekonomista, wykładowca uniwersytecki (zm. 2008)
- 22 czerwca – Jurij Artiuchin (ros. Юрий Петрович Артюхин), radziecki kosmonauta (zm. 1998)
- 23 czerwca – Donn Eisele, amerykański astronauta (zm. 1987)
- 24 czerwca – Claude Chabrol, francuski reżyser filmowy (zm. 2010)
- 25 czerwca – Władysław Mącior, polski prawnik
- 27 czerwca:
- Alina Afanasjew, polska scenograf
- Ross Perot, amerykański przedsiębiorca, polityk
- Ryszard Ronczewski, polski aktor
- Jan Červinka, czeski taternik i alpinista
- 28 czerwca:
- William Campbell, amerykańsko-irlandzki biochemik, laureat Nagrody Nobla
- Ignacy Piotr VIII Abdel-Ahad, syryjski duchowny katolicki
- Wacław Urban, polski historyk (zm. 2009)
- 29 czerwca:
- Robert Evans, amerykański aktor i producent filmowy
- Sławomir Mrożek, polski dramatopisarz i prozaik (zm. 2013)
- 30 czerwca
- Mariusz Kuczyński, polski operator dźwięku
- Thomas Sowell, amerykański ekonomista
- 2 lipca:
- Ahmad Jamal, amerykański pianista
- Jadwiga Mackiewicz, polska pedagog
- Ota Pavel, czeski pisarz i dziennikarz sportowy (zm. 1973)
- Carlos Saúl Menem, polityk argentyński, prezydent Argentyny
- 3 lipca:
- Jan Bógdoł, polski aktor
- Carlos Kleiber, austriacki dyrygent (zm. 2004)
- Ferdinando Riva, szwajcarski piłkarz (zm. 2014)
- 4 lipca – Jurij Tiukałow, radziecki wioślarz
- 5 lipca – Josefa Frandl, austriacka narciarka
- 7 lipca – Theodore McCarrick, amerykański duchowny katolicki, kardynał
- 8 lipca – Franciszek Starowieyski, polski malarz, grafik, scenograf (zm. 2009)
- 9 lipca – Richard Demarco, szkocki artysta współczesny i promotor sztuki
- 10 lipca:
- Josef Buchmann, niemiecki przedsiębiorca, filantrop
- Roman Huszczo, polski reżyser filmów animowanych (zm. 2015)
- Stanisław Kluska, polski geodeta (zm. 2009)
- 11 lipca:
- Harold Bloom, amerykański profesor, krytyk literacki
- Daniel Szczechura, polski reżyser i scenarzysta filmowy
- 14 lipca:
- Polly Bergen, amerykańska aktorka (zm. 2014)
- Andrzej Szenajch, polski aktor i kostiumolog
- 15 lipca:
- Jacques Derrida, francuski filozof (zm. 2004)
- Stephen Smale, amerykański matematyk
- 16 lipca – Michael Bilirakis, amerykański polityk
- 18 lipca:
- Maria Dmochowska, polska polityk
- Stefan Kamasa, polski altowiolista
- Burt Kwouk, brytyjski aktor (zm. 2016)
- 22 lipca:
- Leoncjusz Ciuciura, polski kompozytor
- Nikołaj Krogius, rosyjski szachista
- 24 lipca – Madonna Buder, amerykańska triatlonistka
- 26 lipca – Władysław Zajewski, polski historyk
- 30 lipca – Russ Adams, amerykański fotograf sportowy
- 1 sierpnia – Pierre Bourdieu, francuski socjolog (zm. 2002)
- 2 sierpnia – Andrzej Rościszewski, polski prawnik
- 5 sierpnia:
- Neil Armstrong, amerykański astronauta, dowódca misji Apollo 11, pierwszy człowiek który w dniu 20 lipca 1969 postawił stopę na Księżycu (zm. 2012)
- Michal Kováč, polityk słowacki (zm. 2016)
- 6 sierpnia – Abbey Lincoln, amerykańska pieśniarka jazzowa (zm. 2010)
- 9 sierpnia:
- Roman Berger, polski muzyk
- Jacques Parizeau, kanadyjski polityk (zm. 2015)
- 10 sierpnia – Jorma Panula, fiński dyrygent, kompozytor i pedagog
- 12 sierpnia – George Soros, amerykański finansista pochodzenia węgiersko-żydowskiego
- 16 sierpnia:
- Antonio Permunian, szwajcarski piłkarz
- Tony Trabert, amerykański tenisista
- 17 sierpnia:
- Ted Hughes, angielski poeta (zm. 1998)
- Simone Arnold Liebster, francuska pisarka, filantrop
- James B. Ranck Jr., amerykański fizjolog, biofizyk i psycholog
- Janina Stefanowicz-Schmidt, polska rzeźbiarka, pedagog
- 18 sierpnia – Franciszek Adamski, polski socjolog, pedagog społeczny, prof. dr hab. nauk humanistycznych
- 19 sierpnia:
- Frank McCourt, amerykański pisarz, laureat nagrody Pulitzera (zm. 2009)
- Józef Świder, polski kompozytor (zm. 2014)
- 20 sierpnia – Jan Olszewski, polski prawnik, polityk, premier 1991–1992
- 21 sierpnia – Małgorzata Windsor, księżniczka, członkini brytyjskiej rodziny królewskiej, młodsza siostra królowej Elżbiety II (zm. 2002)
- 23 sierpnia:
- Joanne Hewson, kanadyjska narciarka
- Michel Rocard, francuski polityk (zm. 2016)
- Ja’ir Caban, izraelski polityk
- 24 sierpnia – Jerzy Holzer, polski historyk (zm. 2015)
- 25 sierpnia
- Sean Connery, brytyjski aktor filmowy
- Gieorgij Danelija, rosyjski reżyser
- 26 sierpnia – Stanisław Kulon, polski rzeźbiarz
- 27 sierpnia – Wiktor Abałakin, rosyjski astronom
- 28 sierpnia:
- Ben Gazzara, amerykański aktor (zm. 2012)
- Roman Śliwonik, polski poeta (zm. 2012)
- 30 sierpnia
- Warren Buffett, amerykański inwestor giełdowy
- Paul Poupard, francuski duchowny katolicki, kardynał
- 3 września:
- Henryk Górski, polski lekarz (zm. 2016)
- Sylvester Ryan, amerykański duchowny katolicki
- 4 września – Marek Sewen, polski kompozytor i dyrygent
- 5 września – Danuta Ćirlić-Straszyńska, polska tłumaczka i publicystka
- 6 września
- Salvatore De Giorgi, włoski duchowny katolicki, kardynał
- Helmut Piirimäe, estoński historyk
- 7 września:
- Baldwin I Koburg, król Belgii (zm. 1993)
- Sonny Rollins, amerykański saksofonista jazzowy
- 8 września – Mario Adorf, niemiecki aktor
- 9 września:
- Tadeusz Jurasz, polski aktor
- Frank Lucas, amerykański gangster
- Jean Spautz, luksemburski polityk
- 10 września – Kiyohiro Miura, japoński pisarz
- 11 września:
- Vera T. Sós, węgierska matematyk
- Adam Strzembosz, polski prawnik, brat Teresy i Tomasza Strzemboszów
- Teresa Strzembosz, polska działaczka katolicka, siostra Adama i Tomasza Strzemboszów (zm. 1970)
- Tomasz Strzembosz, polski historyk, brat Teresy i Adama Strzemboszów (zm. 2004)
- 12 września:
- Piotr Skrzynecki, animator i konferansjer kabaretu Piwnica pod Baranami (zm. 1997)
- Akira Suzuki, japoński chemik, laureat Nagrody Nobla
- Jerzy Wójcik, polski operator filmowy i reżyser
- 13 września – Ida Kurcz, polska psycholog
- 14 września
- Jerzy Bereś, polski rzeźbiarz (zm. 2012)
- Anton Donczew, bułgarski pisarz
- Adam Smelczyński, polski strzelec sportowy
- 15 września – José Carbone, argentyński piłkarz (zm. 2014)
- 16 września – Anne Francis, amerykańska aktorka (zm. 2011)
- 17 września:
- Czesław Bakalarski, polski prawnik
- David Huddleston, amerykański aktor (zm. 2016)
- Theo Loevendie, holenderski kompozytor, klarnecista i saksofonista
- Edgar Mitchell, amerykański astronauta (zm. 2016)
- Thomas Stafford, amerykański astronauta
- 18 września – Ignacy Mojżesz I Daoud, katolicki duchowny obrządku syryjskiego, patriarcha Antiochii (zm. 2012)
- 19 września – Muhal Richard Abrams, amerykański pianista
- 22 września – Joni James, amerykańska piosenkarka
- 23 września
- Ray Charles, amerykański piosenkarz, muzyk i pianista (zm. 2004)
- Ivan Krasko, rosyjski aktor
- 24 września – John Young, amerykański astronauta
- 25 września:
- Elsa Aguirre, meksykańska aktorka
- Bogusz Bilewski, polski aktor (zm. 1995)
- Witold Zagórski, polski koszykarz (zm. 2016)
- 26 września
- Philip Bosco, amerykański aktor
- Joe Brown, brytyjski wspinacz
- Karolina Kaczorowska, polska działaczka emigracyjna, żona Ryszarda Kaczorowskiego
- 28 września:
- Mieczysław Czechowicz, polski aktor (zm. 1991)
- Daniel Leo Ryan, amerykański duchowny katolicki (zm. 2015)
- Immanuel Wallerstein, amerykański socjolog, historyk i ekonomista
- 29 września
- Richard Bonynge, dyrygent i pianista pochodzenia australijskiego
- Colin Dexter, brytyjski pisarz
- 1 października:
- Richard Harris, irlandzki aktor i pieśniarz (zm. 2002)
- Philippe Noiret, francuski aktor teatralny i filmowy (zm. 2006)
- 2 października – Ivy Dumont, bahamska polityk
- 5 października:
- Tytus Krawczyc, polski generał
- Roderyk Lange, polski etnolog
- Pawło Popowicz, radziecki kosmonauta, pierwszy kosmonauta narodowości ukraińskiej (zm. 2009)
- Reinhard Selten, niemiecki ekonomista, laureat Nagrody Nobla (zm. 2016)
- 6 października:
- Hafiz al-Asad, polityk syryjski, prezydent Syrii (zm. 2000)
- Brunon Hołyst, polski prawnik
- 7 października – Adam Brzozowski, polski kompozytor
- 8 października – Jerzy Tomaszewski, polski historyk (zm. 2014)
- 9 października – Wiesław Gołas, polski aktor teatralny i filmowy, żołnierz AK
- 10 października:
- Yves Chauvin, francuski chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 2015)
- Claude Martin, francuski wioślarz
- Akiyuki Nosaka, japoński pisarz (zm. 2015)
- Harold Pinter, angielski dramaturg, pisarz, reżyser teatralny i scenarzysta, laureat Nagrody Nobla (zm. 2008)
- Gilbert Rey, szwajcarski piłkarz
- 13 października
- Teresa Lubkiewicz-Urbanowicz, polska pisarka
- John Veevers, australijski geolog
- 14 października – Schafik Handal, polityk salwadorski (zm. 2006)
- 15 października – Christian Wiyghan Tumi, kameruński duchowny katolicki, kardynał
- 16 października – Patricia Jones, kanadyjska lekkoatletka
- 17 października:
- Freimut Börngen, niemiecki astronom
- Józef Kopczyński, polski artysta rzeźbiarz (zm. 2006)
- 18 października
- Frank Carlucci, amerykański polityk, dyplomata, funkcjonariusz wywiadu
- Hubert Coppenrath, polinezyjski duchowny katolicki
- 21 października – Iwan Siłajew, rosyjski polityk, premier Rosji
- 22 października – Carl Mengeling, amerykański duchowny katolicki
- 23 października – Thomas Flanagan, amerykański duchowny katolicki
- 24 października
- Bohdan Mikuć, polski aktor (zm. 2015)
- Ahmad Szach, sułtan stanu Pahang
- 26 października – John Arden, brytyjski pisarz (zm. 2012)
- 27 października:
- Wiesława Drojecka, polska piosenkarka
- Wilfredo Peláez, urugwajski piłkarz
- 28 października:
- Bernie Ecclestone, angielski prezydent i szef Formula One Administration
- Gustaw Kron, polski aktor (zm. 2016)
- 29 października:
- Puck Brouwer, holenderska lekkoatletka, sprinterka, medalistka olimpijska (zm. 2006)
- Mariusz Dmochowski, polski aktor (zm. 1992)
- Charles Geerts, belgijski piłkarz
- Omara Portuondo, kubańska śpiewaczka
- Niki de Saint Phalle, francuska rzeźbiarka i malarka (zm. 2002)
- 30 października – Clifford Brown, amerykański trębacz jazzowy (zm. 1956)
- 31 października:
- Michael Collins, amerykański astronauta, uczestnik pierwszego lądowania na Księżycu
- Zdzisław Najder, polski historyk
- Bill Pearl, amerykański kulturysta
- 1 listopada:
- Alojzy Balcerzak, polski grafik, malarz, popularyzator sztuki i wykładowca
- Edgar Basel, niemiecki pięściarz, medalista olimpijski (zm. 1977)
- 3 listopada:
- James Kennedy, amerykański pastor kościoła prezbiteriańskiego (zm. 2007)
- Tsutomu Seki, japoński astronom
- Lois Smith, amerykańska aktorka
- 4 listopada – Dick Groat, amerykański baseballista i koszykarz
- 7 listopada – Kazimierz Dziewanowski, polski pisarz, dziennikarz, reportażysta, podróżnik, dyplomata (zm. 1998)
- 8 listopada:
- Jerzy Brzostek, magister inżynier komunikacji i budownictwa, działacz PZPR, były wiceprezydent Warszawy, były minister budownictwa, były dyrektor GDBM
- Lucjan Szołajski, polski lektor (zm. 2013)
- 10 listopada – Stanisław Żak, polski generał
- 11 listopada – Marcin Łyskanowski, polski prozaik i historyk (zm. 2013)
- 12 listopada – Aleksandra Koncewicz, polska aktorka
- 14 listopada:
- John Bennett, amerykański lekkoatleta
- Jānis Pujats, łotewski duchowny katolicki, kardynał
- Edward Higgins White, amerykański astronauta (zm. 1967)
- 15 listopada:
- James Graham Ballard, brytyjski powieściopisarz, nowelista i eseista (zm. 2009)
- Eugeniusz Bernadzki, polski leśnik (zm. 2016)
- Aureliano Bolognesi, włoski bokser
- Barbara Seidler, polska dziennikarka i publicystka
- 16 listopada
- Chinua Achebe, nigeryjski pisarz (zm. 2013)
- Salvatore Riina, włoski mafioso
- 17 listopada:
- Marika Kallamata, albańska aktorka
- Zdzisław Krasiński, polski działacz państwowy (zm. 2016)
- 18 listopada:
- Jerzy Artysz, polski śpiewak
- Charles Bateman, amerykański aktor
- Sonja Edström, szwedzka biegaczka narciarska
- Kazimierz Kord, polski dyrygent
- 19 listopada
- Paul de Casteljau, francuski inżynier, fizyk, matematyk
- Christian Schwarz-Schilling, niemiecki polityk
- 20 listopada – Bernard Horsfall, brytyjski aktor (zm. 2013)
- 21 listopada – Zbigniew Prostak, polski pisarz science fiction
- 22 listopada:
- Eugeniusz Chmielewski, polski technik mechanik, grudziądzki historyk-regionalista (zm. 2008)
- Owen Garriott, amerykański astronauta
- Peter Hall, brytyjski reżyser filmowy i teatralny
- 23 listopada – Zdzisław Skrzeczkowski, polski koszykarz
- 24 listopada – Albert Wolsky, amerykański kostiumograf pochodzenia francusko-polskiego
- 25 listopada – Brian Herbinson, kanadyjski jeździec
- 30 listopada:
- Zdzisław Łapiński, polski historyk i teoretyk literatury
- Andrzej Gąsienica Roj, polski narciarz alpejczyk, rajdowiec (zm. 1989)
- 1 grudnia:
- Marie Bashir, australijska lekarka i działaczka społeczna
- Ch'oe T'ae Bok, północnokoreański polityk
- 2 grudnia:
- Gary Becker, amerykański ekonomista, laureat Nagrody Nobla (zm. 2014)
- David Piper, brytyjski kierowca rajdowy
- 3 grudnia – Jean-Luc Godard, francuski reżyser
- 4 grudnia:
- Ronnie Corbett, szkocki komik i aktor (zm. 2016)
- Gilbert Guillaume, francuski prawnik i dyplomata
- Osmond Peter Martin, belizeński duchowny katolicki
- Jim Hall, amerykański gitarzysta jazzowy (zm. 2013)
- 5 grudnia:
- Władysław Loranc, polski dziennikarz, polityk
- Roger Vonlanthen, szwajcarski piłkarz
- 6 grudnia – Wojciech Zabłocki, polski szermierz
- 7 grudnia – Dani Karavan, izraelski rzeźbiarz
- 8 grudnia – Maximilian Schell, szwedzki aktor (zm. 2014)
- 9 grudnia
- Buck Henry, amerykański aktor
- Óscar Humberto Mejía Victores, gwatemalski generał, polityk, prezydent Gwatemali (zm. 2016)
- 10 grudnia – Aleksandra Witkowska, polska urszulanka
- 11 grudnia
- Chus Lampreave, hiszpańska aktorka (zm. 2016)
- Jean-Louis Trintignant, francuski aktor, scenarzysta i reżyser filmowy i teatralny
- 12 grudnia:
- Zbigniew Bogdański, polski aktor
- Stanisław Bolkowski, polski naukowiec
- 13 grudnia:
- Karl Braun, niemiecki duchowny katolicki, biskup Eichstätt, arcybiskup metropolita Bambergu
- Dominic Carmon, afroamerykański duchowny katolicki
- Zdzisław Leśniak, polski aktor (zm. 2002)
- 15 grudnia – Edna O’Brien, pisarka irlandzka
- 16 grudnia – Jerzy Markuszewski, polski reżyser, scenarzysta, aktor (zm. 2007)
- 17 grudnia:
- Sławomir Błaut, polski tłumacz (zm. 2014)
- Armin Mueller-Stahl, niemiecki aktor
- 19 grudnia:
- Andreas Baltes, niemiecki polityk (zm. 2001)
- Georg Stollenwerk, niemiecki piłkarz (zm. 2014)
- 21 grudnia – Kalevi Sorsa, fiński polityk, premier Finlandii (zm. 2004)
- 23 grudnia – Tadeusz Oracki, polski historyk
- 27 grudnia – Marshall Sahlins, amerykański antropolog kulturowy
- 29 grudnia – Guillermo Díaz Zambrano, chilijski piłkarz (zm. 1997)
- 30 grudnia – Tu Youyou, chińska biochemik, laureatka Nagrody Nobla
- data dzienna nieznana:
- Barney Glaser, amerykański socjolog
Zmarli[edytuj]
- 3 stycznia – Władysław Horodecki, polski architekt tworzący głównie w Kijowie (ur. 1863)
- 28 stycznia – Mojżesz Tovini, włoski duchowny katolicki, błogosławiony (ur. 1877)
- 30 stycznia – Benedykt Dybowski, polski przyrodnik, podróżnik, odkrywca i lekarz, badacz jeziora Bajkał, Dalekiego Wschodu i Kamczatki (ur. 1833)
- 14 lutego – Alfonsa Clerici, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1860)
- 21 lutego – Ahmad Szah Kadżar (per. احمد شاه قاجار), szach Persji z dynastii Kadżarów (ur. 1898)
- 23 lutego – Horst Wessel, niemiecki nazista (ur. 1907)
- 25 lutego
- Kalikst Caravario, włoski salezjanin, misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1903)
- Ludwik Versiglia, włoski salezjanin, misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (ur. 1873)
- 2 marca – David Herbert Lawrence, angielski poeta i prozaik (ur. 1885)
- 5 marca – Antoni Michałowski, polski lekarz, działacz społeczny, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1837)
- 6 marca – Alfred von Tirpitz, niemiecki admirał, twórca floty niemieckiej (ur. 1849)
- 8 marca – William Howard Taft, dwudziesty siódmy prezydent USA (ur. 1857)
- 11 marca – Silvio Gesell, niemiecki ekonomista-teoretyk (ur. 1862)
- 12 marca – William Barker, kanadyjski pilot, as myśliwski okresu I wojny światowej (ur. 1894)
- 16 marca – Miguel Primo de Rivera, hiszpański polityk i wojskowy (ur. 1870)
- 19 marca
- Arthur Balfour, polityk brytyjski, premier Wielkiej Brytanii (ur. 1848)
- Wilfrid Michael Voynich, amerykański antykwarysta i kolekcjoner polskiego pochodzenia, odkrywca Manuskryptu Voynicha (ur. 1865)
- 2 kwietnia – Zeuditu (amh. ዘውዲቱ), cesarzowa Etiopii (ur. 1876)
- 14 kwietnia – Władimir Majakowski, radziecki poeta i dramatopisarz (ur. 1893)
- 21 kwietnia – Robert Bridges, poeta angielski (ur. 1844)
- 22 kwietnia
- Jeppe Aakjær, dziennikarz i pisarz duński (ur. 1866)
- Carl-Oscar Girsén, fiński żeglarz, olimpijczyk (ur. 1889)
- 29 kwietnia – Hipolit Oleszyński, pierwszy polski Badacz Pisma Świętego (ur. 1857)
- 1 maja – Ryszard Pampuri, włoski lekarz, bonifrater, święty katolicki (ur. 1897)
- 13 maja – Fridtjof Nansen, norweski oceanograf, badacz polarny, laureat Nagrody Nobla (ur. 1861)
- 14 maja – Władysław Orkan, polski pisarz (ur. 1875)
- 17 maja – Max Valier, niemiecki inżynier, pionier techniki rakietowej (ur. 1895)
- 5 czerwca – Jules Pascin, bułgarski malarz i grafiki (ur. 1885)
- 25 czerwca – Maryla Wolska, polska poetka okresu Młodej Polski (ur. 1873)
- 29 czerwca – Julian Ejsmond, polski pisarz i poeta (ur. 1892)
- 7 lipca – Arthur Conan Doyle, pisarz angielski (ur. 1859)
- 28 lipca – Allvar Gullstrand, okulista szwedzki, laureat Nagrody Nobla (ur. 1862)
- 30 lipca – Joan Gamper, szwajcarski biznesmen, sponsor klubów piłkarskich (ur. 1877)
- 11 sierpnia – Edward Hartley Angle, amerykański ortodonta (ur. 1855)
- 12 sierpnia – Wilfred Bolton, angielski rugbysta (ur. 1862)
- 26 sierpnia – Lon Chaney, amerykański aktor (ur. 1883)
- 29 sierpnia – William Archibald Spooner, angielski uczony i anglikański duchowny (ur. 1844)
- 5 września – Johann Georg Hagen, austriacki astronom, jezuita (ur. (1847))
- 6 września – Kazimierz Dłuski, polski lekarz, społecznik, działacz polityczny (ur. 1855)
- 7 września – Jolán Adriányi-Borcsányi, węgierska taterniczka (ur. 1881)
- 18 września – Charles Allen, angielski polityk i walijski rugbysta (ur. 1861)
- 29 września – Ilja Riepin (ros. Илья Ефимович Репин), rosyjski malarz (ur. 1844)
- 1 października – Hoeroa Tiopira, nowozelandzki rugbysta (ur. 1871)
- 15 października – Albert Grisar, belgijski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1870)
- 21 października – Włodzimierz Perzyński, polski dramaturg i prozaik (ur. 1877)
- 31 października – Irena Stefani, włoska zakonnica, pielęgniarka, misjonarka, błogosławiona katolicka (ur. 1891)
- listopad – Alfred Wegener, niemiecki meteorolog i geolog, w czasie burzy śnieżnej na Grenlandii (ur. 1880)
- 5 listopada – Christiaan Eijkman, lekarz holenderski, laureat Nagrody Nobla (ur. 1858)
- 14 listopada – Georg Westling, fiński żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1879)
- 1 grudnia – Gustaf Estlander, fiński żeglarz i łyżwiarz, konstruktor jachtów, olimpijczyk (ur. 1876)
- 9 grudnia
- Lauritz Christiansen, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1867)
- Laura Muntz Lyall, kanadyjska impresjonistka (ur. 1860)
- 13 grudnia – Fritz Pregl, austriacki profesor chemii medycznej, laureat Nagrody Nobla (ur. 1869)
Zdarzenia astronomiczne[edytuj]
Nagrody Nobla[edytuj]
- z fizyki – Sir Chandrasekhara Venkata Raman
- z chemii – Hans Fischer
- z medycyny – Karl Landsteiner
- z literatury – Sinclair Lewis
- nagroda pokojowa – Nathan Söderblom
Święta ruchome[edytuj]
- Tłusty czwartek: 27 lutego
- Ostatki: 4 marca
- Popielec: 5 marca
- Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 12 kwietnia
- Niedziela Palmowa: 13 kwietnia
- Wielki Czwartek: 17 kwietnia
- Wielki Piątek: 18 kwietnia
- Wielka Sobota: 19 kwietnia
- Wielkanoc: 20 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 21 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 29 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 8 czerwca
- Boże Ciało: 19 czerwca
Zobacz też[edytuj]
- 1930 w filmie
- 1930 w literaturze
- 1930 w muzyce
- 1930 w nauce
- Olimpiada szachowa 1930
- Oscary w roku 1930
Przypisy
- ↑ Tadeusz Piersiak: Ile lat ma Kalina Jędrusik?. gazeta.pl, 2006-11-09. [dostęp 2010-08-27].
